۱۳۹۹ تیر ۱۷, سه‌شنبه

کاله گب( کله گب)/ گیلداستان - گیل آوایی

کاله گب/گیلداستان - گیل آوایی
    سه شنبه ۱۷ تير ۱۳۹۹ - ۷ ژوييه ۲۰۲۰

  1
روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!
-         من اکه بیمیرم تو چی کونی؟
-         من!؟
-         اها

ماریا هاتو کی اونا فاندریستان دوبو فکراشوبو بازین بوگفته:
-         هو عکسا کی همدیگه مرا داریمی پیللا کونمه زنم دیفارا!
-         کو عکسا؟
-         هوو عکسا که بوشوبیم بودن زی[1]!
-         بودن زی
-         آها. هون کی سه تا کشور....
-         ا.... آها...
-         اولی سفر بو
-         اها
-         خاب چی ببه کی پیلا کونی بزنی دیفار!؟

ایتا خنده بوکود. ایجور عشقو مهربانی اونه فاندرستنه مِئن موج بزه. گه:
-         خایم هر شب وختی تی یاده جا شراب خورم بتهون گوش دمه تی عکسا فان درم تی مرا ببم!
-         دیوانه!

تام زنه ده. ایتا پیچه بوبوسته پسی ماریا واورسه:
-         من اگه بیمیرم تو چی کونی؟
-         من!؟
-         آها!
-         تی یاده مرا شمه ایتا دیگه عشق یافمه!
-         خیلی خری!

2

روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!
-         اگه بیمیرم چی کار کونی؟
-         ایتا نفس راحت کشمه!
-         چی!؟
-         ایتا نفس راحت کشمه گمه اوخی بوشو راحتا بوستم!

هر دو نفر قاه قاه خنده کونه ده. خنده میان ماریا واورسه:
-         من اگه بیمیرم تو چی کار کونی؟
-         هر شب ایتا مِمانه تایه دینم!
-         مِمانی!؟
-         ها!؟ آها!
-         بازین چی!؟
-         مستا کونم!
-         بازین چی؟
-         تا می دیل خایه مسته مست عشقبازی کونمه!
-         خاب هاسا چره نوکونی!؟
-         آخه!
-         آخه چی!؟
-         آخه تو......
-         من چی!؟
-         آخه تی مرا ده هاچین خاخور براریم!
-         دیوانه!
-         چره دیوانه!؟
-         دیوانه یام نه!
-         پس چی!؟
-         خیلی خری!

3

روبرت:
-         ماریا!؟
ماریا:
-         ها!؟
-         اگه بیمیرم تو چیکار کونی؟
-         آزا گیرمه!
-         بازین چی؟
-         ونگ زنمه
-         بازین چی؟
-         سی یا دوکونمه!
-         بازین چی؟
-         آزا تومانا به!
-         بازین چی؟
-         ارسویانام تومانا به!
-         بازین چی؟
-         بازین ناره ده!
-         یانی چی بازین ناره!؟
-         یانی ان کی تو کی نه سایی بازینام  ننا!
-         خولاصه ایتا کار واستی بوکونی! نه!؟
-         نانم. شایدام ایتا بیافم ببه کی اونه مرا راحت ببم!
-         می مانستن!
-         نانم. شاید!
-         تانی!؟
-         آدم همیشک تانه! تو نتانی!؟
-         من!؟
-         آها تو!
-         خاب تنایی کی...
-         تنایی چی!؟
-         شایدام ژاکلین مرا تنا ننه!
-         اون کی همیشک هایا ایسا!؟
-         خاب هانه ده!
-         یانی ژاکلینه مرایام بله!؟
-         اها! چره نه!؟
-         پس کی!؟
-         ایتایا بیاف!
-         بوشو تونام تی دیل خوشه یا!
-         تی دیل خوشه ناره کی. ایتایا بیاف خاب!
-         ژاکلین ایسا کی!
-         بازام بوگفته ژاکلین!
-         آها خاب. اونه مرا راحتم!
-         اه....!
-         اها!
-         ژاکلینه مرا یکشنبه یان آیی می خاکه سر؟
-         من اکه بوگفتمه کی آیم تی خاکه سر!؟
-         خیلی خری!

4

روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!؟
-         اگه بیمیرم چی کار کونی؟
-         هی چی!
-         یانی چی هی چی!؟
-         خاب او وخت منام بمردمه!
-         یانی چی!؟
-         یانی ان کی تو بیمیری منام بمردمه ده!
-         اگه نمردی چی؟
-         خاب یانی انه کی..!
-         یانی چی؟
-         یانی ان کی ده زندگی بی تو زندگی نی یه! مردنه! مردگیه! فامی!؟
-         راستراستی بوگو رومئو ژولیت بازی در ناور!
-         رومئو ژولیت ناره! زندگی تی مرا زندگیه وختی نیبی ده زندگی هی وخت هون نیه کی تی مرا بو!

تام زنه ده. تسکه تام زئنه مئنی کی اونه مئن هیزارتا فکر و خیال موج زه یی. همدیگه یا قاقا بو فاندریدی. بازین ایدفایی ماریا گه:
-         راستا بگم تا هاسا اونه فکرا نوکودم!

تام زنه ده. بمانسته شرابا پیاله مئن هوتو کی فکراشوبید سراشده. ماریا واورسه:
- اگه من بیمیرم چی کار کونی؟
-         نانم!
-         یانی چی نانی؟
-         خاب تا هاسا همیشک زنده بی وختی نیبی اوو وخت نانم چوتو به من چوتویمه!
-         خاب چوتو ناره. ایتا وخت  بیده یی بمردمه، نِه سامه، چی کار کونی؟
-         دانی چیسه!؟
-         چی؟
-         آدم وختی ایتا تازه  شرایطه مئن ایسه، هو شرایطه آدم به. آما آدمان خیلی کولکه باورده ییم. ها راحتی یانام نی یه. تازه شرایط، تازه واقعیت، تازه نیازان، چی دانم هیزارتا تازه زهره مار! کی آدم هو شرایط وختی قرار بیگیره ایتا تصمیم گیره کاری بوکونه. نانم بوخودا چی کونمه. ایتا خاک می سر فوکونم ده!

ماریا ایتا پیچه فکرا شه. ایدفایی گه:
-         پس خودم واستی نمرده نه تره ایتا فکر بوکونم تو اورزه ناری. نخایم وختی بمردمه تی دسوپایا آویرا کونی ایتا بلا تی سر بایه!
-         دیوانه یی. نخایی بمرده پسی یام مرا سرا دی!
-         مرا بیدین!
-         آخه وختی نه سایی ده چی توفیر داره کی من چی کونم چی نوکونم تو کی بمرده یی!
-         خاب مالومه کی مره توفیر داره!
-         باور بوکون فرق نوکونه. انا کی اسا گفتان دری انه واستی یه کی زنده یی. آدم تا زنده یه همیشک ایچی داره که جه اون جلاسته نا. ایچی کی اونه مرا حس کونه زنده یه تونام هاتو وختی بمردی همه چی تی ره بمرده یه. فامی! اشانا آما زنده یان واکفیمی. زنده یانه ره مانی دیهه وختی آدم بمرده بمرده. تونام بیمیری ده بمرده یی. تی همه چی تی مرا تومانا بوسته یه. ده نه سایی کی.... بابا بمردی بمردی ده! آ زنده یانه شینه مرا کار ناری!
-         خیلی خری!

5

هیکس نه سا. ایتا صدا نایه. هیکسه حرف زئن ننا. ایتا چراغه سو ننا یو ایتا روشنی یام. درجی واز نی یه. ایتا پرده کناربوشو نی یه. نه ایتا چراغ نه ایتا درجی. هیکس نه سا ایچی بگه. ایتا دمرده خانه یه تسکوتاسیانی مئن. تا کو وخت، کی، بازام بگه:
-         می بمرده پسی چی کونی!؟




[1] Boedensee=lake Constantine  ایتا دریاچه اوروپامئن کی اتریسو آلمانو سوئیس اونه دور ناها

۱۳۹۹ خرداد ۲۵, یکشنبه

دریا واهیلی=سرگشتگیِ دریا - گیل آوایی

دریا تسکه دیله جا یه واهیلابون، کلاچه دسخاخوری کله گب!
فارسی:
گپ زدن و همنشینیِ با کلاغ، از دلتنگی دریاست و سرگشتگیش!

تام بزه دریا چوم فوچه
شورم بیگفت سراشو
تسکه ساحیله مئن
لیسکابو
تینتیر آیه کلاچ
هاچین!

فارسی
لب فرو بسته دریا چشم بر هم نهاده
مه گرفته است سراسر
از دلتنگی و تنهایی ساحل
لوس شده
گیر می دهد کلاغ
فقط!
( هاچین= بیهوده، بیخود، فقط و...)

چارتا هاسا گیلچامه - گیل آوایی

1
سی یا شبه فته راتو
گوره خوله تام زئن
جوخوفتانا دپرکانه
خوروسکلاکه کوکوریکو!

کولوشکنه باله جیر
کیشکانه آپا اوپا کودنه
سی یا شبا دوارستن!

فارسی:
بیدادِ شبِ سیاه
سکوت کردنِ سیاهیِ محض
درخود فرو رفتگان را از خواب می پراند
قوقولی قوقوی خروس!
زیرِ بالِ مرغِ مادر
جوجه ها بیتابی می کنند
برای رهایی از شبِ سیاه!

2
بجانه ایازو بیجارانه شورم دتابان
خابادره کوتامه سر
موشته موشته پوشت پوشت
بج بینه دوارسته

الابه بوسته کوندوجه کش
جاکو یو گابه چوم برایی
ایتا پیله پوشته کولوش

دپرکسه گیلمرد
آفتابه دتابانه جا!

فارسی:
(برگردانِ فارسی با شما! )

3
بلته دمرده پاک
تاچکره واشه بی راشی جا

تسکه خانه دراسانه سر
بینیشت خیالا وامختن
هاچین
را فاندرستنه پاک
بی رافایی
جختراشو مار

فارسی:
دروازه در سکوت بی صدا مانده است
علفهای هرزِ تا زانو، بدون رهگذر
بر چارچوبه درِ خانه
نشسته خیال را می کاوَد  تمام
چشم به راهیست انگار
بی اندتظارِ کسی
فراموش شده مادر

4
مانده والیشته
نونواراکوده شندره
عطری صابونو روباره جانشورا!
( روخانه جانشورا!)

بیده یی!؟
زمستان دوارسته یو
لاتانه سختی!؟

فارسی:

موهای آب شانه کرده
لباس تازه کرده ژنده پوش
صابون  عطری و جانشورانِ در رودخانه!

( روبار> یکی از دو رودخانه ای که از شهر رشت می گذرد!من شنا را در این رودخانه یادگرفتم!)

۱۳۹۹ خرداد ۲۴, شنبه

گیلکم وارشه عطرا دیهه می رختو لیباس=گیلکم عطرِ باران می دهد رخت و لباسم / گیل آوایی


گیلکم وارشه عطرا دیهه  می رختو لیباس
خانه دیفاره می شین واشو گومارو گوله یاس

تا تی چومان دکفه سبزه می باغانو بیجار
بجه زولفا کرا شانه زنه شورم، چیچیلاس!

کره روفو کاپیشو آبلاکو لانتی گوسکا
هاچینه ناز فوروشد می گیله خاکا جه گولاس!( گولاز)

گیلکم مسته می خاکم جه می جنگل، دریا
کرا ایرانه نمایه گیله کورانه لیباس

وامرازه گیلکانه هرماله شومی یو عزا
قاسم آبادی برقص عزا نیگیر خانه خاراس!

فارسی:
گیلکم عطرِ باران می دهد رخت و لباسم
دیوار خانه ام چمن، بیشه و گلِ یاس است

تا انتهای نگاهت!، سبز است باغ و شالیزارم
زلفِ برنج را شانه می زند شبنم و سنجاقک

کره روف، کاپیش!>این دوتا را شما به فارسی پیدا کنید؟، لاکپشت، مار، غورباغه
با افتخار/مباهات ناز می فروشند در خاک گیلانم

گیلک هستم مستِ خاکم از جنگل و دریایم
نمای ایران من است لباس دختران گیلکم

شومی و عزا هرگز به گیلکها نمی آید
قاسم آبادی برقص عزا نگیر خانه آباد!

ناتمام

۱۳۹۹ خرداد ۱۴, چهارشنبه

دوتا هاسا گیلچامه( گیلایکو!) - گیل آوایی

مانده وازو ولنگو
ساکوته واکفتنه پاک ولوله کاران!

شکل بزه گابه اوخان
باغه سرا ببرد!
هاچین!

فارسی:
جست و خیزِ گوساله وُ
گیر دادنِ توله سگ

هوارِ سر به پا بستۀ گاو
سرِ باغ را برده است!
بیهوده!

2
کشکرت  داره لچچه دپرکسه
کلاچه ایجگره جا
باده دیپیچستنه یو
دمخته واشانا پرا دان

ابرانه رقص تماشا داره
خورشیده مرا پیچالاس!

درجه که ور
هاتو چوم وازه هیچه فاندرستن
هولنده گیلاویر!

فارسی:
زاغ بالای درخت از خواب می پرد با فریاد کلاغ
وزیدنِ باد است وُ
علفهای هرزِ خشک را پر دادن

رقصِ ابرها تماشاییست
لاس خشکه زدن با خورشید!

کنار پنجره
همینطور چشم بازِ به هیچ نگریستن
" گیلاویرِ*" هلند!
* گیلاور=گیل+آویر>>گیلکِ گم شده

۱۳۹۹ خرداد ۹, جمعه

گیلچاردانه یان - گیل آوایی

1
چوماناخون واره سلا بو می دیم
سیوایی دابا بوست همدیلا نی بیم
هاچین  گردالوییم بی شات خوریم تاب
جوخوسبازه دریم بیخود آییم شیم!

فارسی:
چشمها خون می بارد گونه هایم مرداب شده است
جدایی رسم شد همدل نمی شویم
بیهوده مانند.... شده ایم، بی شلاق تاب می خوریم
( گردالو=....،  فارسی چه می شود!؟ نمی دانم!)
قایم باشک داریم می کنیم بیهوده می آییم می رویم

2
شبان تنهایی یا مستی دمه ناز
پیالا فان درم لبا گیرم گاز
فوخوسانا بو ده دوری جه می خاک
چنی گوسن دوخون ببه می آواز!

فارسی:
شبها تنهایی را مستانه ناز می دهم
به پیاله نگاه می کنم لبم را گاز می گیرم( کنایه از لب کزیدن!)
دوری از خاکم کابوس شده است
چقدر گوسن دوخون آواز من بشود
( گوسن دوخون=فراخواندن گوسفند، یک گوشه از آواز گیلان است)

3
بوبوستم ده هاچین تورو خیالی
می همساده گه تو چنی می نالی
ایجور قاقه می همساده جه می کار:
ها روزانه بگه تو بوشو مالی

فارسی:
دیگر درست دیوانه و خیالاتی شده ام
همسایه ام می گوید چقدر ناله می کنی
طوری از کارم حیران است که،
همین روزهاست که بگوید تو دیگه مردنی هستی.

4
خایم قسمت نبه هی کسه دوری
نه خالی دوری، پاک دوری یه زوری
دیمیره هرکی آ دوره بوکود داب
لبانه ره جه ارسو مانه شوری

فارسی:
می خواهم دوری قسمت هیچکس نشود
نه فقط همینطور دوریِ ساده، بلکه دوریِ زوری!
خفه شود هرکسی این دوری را رسم کرده است
از اشک برای لبها شوری می ماند

5
چره شاده نیهی دیمه خوری غم
نیگیر انگاره غم، غم کی نی یه کم!
ویریز وُرسین جه پا غورصانه لافند
ناویره غورصه به دایم تی همدم

فارسی:
چرا شادی را کنار می گذاری غم می خوری
غم را تدارک نبین غم که کم نیست
برخیز طناب غم از پا باز کن
وگرنه غصه همیشه می شود همدم تو

6
سی یا ابرانه امرا یاره می چوم
فو وستن یا وارستن کاره می چوم
هاتو چوم واره، پاک گورخانه به داد
نانم گورخانه جا چی داره می چوم

فارسی:
با ابرهای سیاه یار است چشمم
ریختن یا باریدن کار چشمم شده است
چشمم همینطور می بارد، درست مانند رعد وُبرق می شود داد می زند
نمی دانم از رعد و برق چشمم چه دارد

 7
آمی دیلانه حرفان با نیگایه
سیوایی ایپچه از شرمو حایایه
آمی چومان زنه گب رادواران
تی چوم می چومه امرا دسکلایه!

فارسی:
حرفهای دلِ ما با نگاهست
جدایی یک کمی از حجب و حیاست
چشمهای ما در راه که هستیم حرف می زنند
چشم تو با چشم من پایکوبان است! 
( دسکلا=دست زدن از شادی/پایکوبی/شادمانی)

8
جه تی دیل تا می دیل، راشی نیگایه
سیواییم، فاصله حوجبو حایایه
تی چوم می چوم، می چوم تی چومه امرا
زنه گب!، پاک مثاله دسکلایه!

فارسی:
از دلِ تو تا دلِ من، راهِ پیوند نگاهست
جدا هستیم، فاصله حُجب وُ حیا هست.
چشم تو با چشم من، چشم من با چشم تو
حرف می زند، درست مانند پایکوبیست!

9
چومه ارسو ولانه چوم ببه واز
چره خون به باهار آ خاکه آغاز

دمرده قاقیمی بی داد، بیداد،

فتاشته هرچی سبزه داره با داز

فارسی:
اشک چشم نمی گذارد چشم باز شود

چرا بهار خون می شود آغازِ این خاک

خاموش شده مات بی داد
( بی فریاد کردن)، بیداد
هر چه درخت سبز را با داس بریده است
( فتاشته از فتاشتن=شاخه ها از تنه بریدن(

۱۳۹۹ خرداد ۷, چهارشنبه

هاساگیلچامه/ گیلیکی " هایکو!" - گیل آوایی

دگرا خوره آب کاکایی پاک
پیرپیری شو چوم
شله فورشانه پاماله جا!

دریایا چی دوارست!؟
سیمساکه بویه  رادوار
باده جوخوفتنه!

فارسی:
تلو تلو می خورد پرندۀ دریایی انگار
با چشمِ خمارمست!،
از جای پا بر ماسه های نرم!

دریا را چه از سر گذشت!؟
بوی ماهیست راه به راه
از پنهان شدگیِ باد!

۱۳۹۹ خرداد ۶, سه‌شنبه

ایتا هاساگیلچامه - گیل آوایی


هاتو سیمساکه عطرا بزه دریا
فورشانه سر مستا کوده آب کاکایی!
آویره مالا یو،
سمّاکانه رافایی!

فارسی:
چنان عطرِ ماهی زده دریا
پرندۀ دریایی مست کرده روی ماسه ها!
ماهیگر گم شده  وُ
چشم به راهیِ ماهیفروشان!

گیل آوایی

۱۳۹۹ اردیبهشت ۱۳, شنبه