۱۳۹۳ آذر ۱۱, سه‌شنبه

چارتا هاسا شعر - گیل آوایی

قولقازه رادواران
بوک بوکوده شهر
کوچانه دیل پوره
جه خیابانخوسه جوخوفته ایجگیره یو
بی پنایی ناک زئن[1]!

اخ اگه زمستان دواره یو
تومانا به لاتانه سختی!
فارسی:
رهگذران در خود فرو رفته
شهر بغض کرده است
دلِ کوچه ها پُر اس
از بغضهای پنهان شده وُ حالتِ پس از گریۀ بی پناهیِ خیابانخوابها!
آه اگر زمستان بگذرد وُ
تمام شود سختی لاتها!
2
آسا کی میدان دکفتنو
خون فیشانه وخته!

تی پاچه گیفتن،
جیویشتنه بانه یو و
شلی بغمزه ولا کودن!

وختی میدان دکفتنا دوارستم بوگو
چی یارستی
کو دریا دیل بزی!
فارسی:
اکنون که وقتِ به میدان آمدن است و
خون ریختن!

گیردادنِ توست و
بهانه برای شانه خالی کردن و
از زیر کار در رفتن!

وقتی از پس به  میدان رفتن در آمدم بگو
چی جراتی داشتی
دل به کدام دریا زدی!
3
شب سیایو گاب سیا
واکوده کورانه چرچره
دترانن دوخوشانن فته رات کودنو پاکچینا!

وای اگه دپرکه فوقوفتانه جیگیفته ایجگره فریاد
فوخوسانه جا دپرکستنو
سیایی ناهان ذوغالی ره!
فارسی

شب سیاه وُ گاو سیاه[2]
برای کورهای بازچشم خوش گذرانی ست
یکه تازی، خشکاندن( پژمرده کردن)، بیداد کردن با همه چیز را تا ته چیدن( بیداد کردن)

وای اگر فریادِ یورش برده شده ها بلند شود از بغضِ پنهان!
برخاستن از کابوس است وُ
سیاهی را گذاشتن برای ذغالی(2)!
4
ای اگه ویریزیم
مرگ ایوار، شه ون ایوار!
آمی موشتا گاب نوخوره
دونیا دکالایه جه امی میدان دکفتن!
هان!
فارسی
آی اگر برخیزیم
مرگ یک بار شیون یک بار!
مشتمان را گاو نمی خورد،
دنیا فرو می ریزد از به میدان آمدنِ ما!
همین!
مُشتمان را گاو نمی خورد، یک اصطلاح گیلکی و کنایه از "هیچکس جلودار نبودن" نبودن است!

[2] یک  اصطلاح گیلکی ست کنایه از در تاریکی و سیاهی چیزی کسی نمی بیند

[1] ناک زئن( ناک زدن) حالتی ست که پس از هق هق گریه به کودک دست می دهد حالتی مثل سکسکه اما سکسکه نیست. مترادف فارسی برای این حالت به نظرم نیامد!

گیلیکی هاسا شعر- زمستان - گیل آوایی

کشاشو زمستان،
چُورابو بیجاره اشکل دباختا!.

کلاچ رخشان کشه،
رُو بامو مترسی که ره!

بیجاره تاسیانی یه یو
گیله مرداکه پورکنی،
نوبه آبه شُور شُورو،
گوسکایانه آواز:
دوم درازی مورد!
کی خبر آوورد!

فارسی:
زمستان در آغوش گرفته است
شالیزارِ ساقۀ برنج باختۀ رها شده را.

کلاغ شکلک در می آورد،
برای مترسکِ آشفته!

دلتنگیِ شالیزار است وُ
پیش آماده کاریِ[1] گیله مرد،
شُر شُرِ آب در راه آبِ چوبی[2] وُ
آواز غورباغه:
دُم دراز مُرد[3]
که خبر آورد!





[1] آماده کردن شالیزار برای شالیکاری
[2] راه آب چوبی، به وسیله ای پُل مانند که بر روی جویِ میان دو شالیزار که آب را از یک سو به سوی دیگر آن می رساند، گفته می شود.
[3] دُم دراز مرد که خبر آورد، ترانه کودکانه ای ست کنایه از این که غورباغه ها چه می گویند یا می خوانند!

۱۳۹۳ آذر ۱۰, دوشنبه

گیلیکی کوچی داستان - گیل آوایی

خو مهمانانه ره انگاره گیفتان دوبو. زناکام اونه شین ایتا عالمه اورد بدابو. اونام ایتا ایتا زناکه اوردانا  بینویشته یو بوشوبو آبه لبه میدانه سر هامما بیهه اوچه دیچه ایتا پیله کیسه مئن فاکش فاکش جه میدان بامو بیرون شون دوبو جانسپارا دن وارسته ماشینه مئن بنه یو بشه بخانه. ایدفایی اونه چوم دکفته دیفاره کشه. اونا ایجور خوشکا زه. به سا فاندرست.
هرچی شندره مندره داشتی خورا واپخته بو. تومامه اونه داروندار ایتا پلاستیکی کیسه خرتوخشاک بو. سرما جان خورا ایتا موشته بوکوده دیفاره کش نیشته بو راشه پاستی کی آمون دره. ایتا شندره لحافا خو سر تاوه دا هاچین خو را ایجور بیگیفته که اونه چومانا شاستی دئنو اونه دهانا کی دودبیگیفته سیابوبو سیپلا هاچین ایتا گوماره ریشه مئن آویرا بوسته بو.
وارش نودانه-که جا کی هاچین سوانپالانا مانستی، فو وستی بیجیرو دپاچستی اونا. ایجور کی اونه شندره لحاف بوبوسته بو هیستو چوره. ایتا خوس بوکود. ایجور کی اونا ایشکوفته بی، دو واره خوس بوکود. پارپاره لحاف اونه سرجان کفتان دوبو. خورا موشته بوکوده خوس بوکود، ایتا دوتا سه تا چارتا هاتو ایجور خوس تترج بوکود کی بیچاره دانه ایتادس لحافا بداشته ایتا دس خو دانا بیگیفته نیگیفته اونه چوم دکفته مرداکا کی ایتا پیله بارا خو مرا فاکش فاکش بردان دوبو یو به سابو اونا فاندرستان دوبو. تا اونه چوم دکفته مرداکا، هوتو خوس کودنه مرا ایتا دسا درازا کود کی مرداکه اونا ایچی فاده.
مرداکه دانه ایتا اونا فاندرست ایتا خو خرید پریدانا. هاچین خیاله لاما بوستی بی بمانست چی بوکونه.
هان
برگردان فارسی
برای مهمانانش سوروُسات می چید. زنش هم یک عالم دستور به او داده بود. او هم یکی یکی دستورات زنش را نوشته رفته بود میدانِ خرید، لب آب، همه را خریده در یک کیسه بزرگ گذاشته و چیده و کشان کشان از میدان بیرون آمده داشت بطرف جانسپار[1] می رفت تا در ماشین بگذارد خانه برود. ناگهان چشمش کنار دیوار افتاد. یک جور خشکش زد. ایستاد نگاه کرد.
هر چه پاره پوره داشت به خود پیچیده بود. تمامِ دارو ندارش یک کیسه پلاستیکی خرت و پرت بود. از سرما خود را جمع کرده کنار دیوار نشسته بود و گذر را داشت می پایید. یک لحاف ژنده به سرش انداخته درست طوری که رویش را گرفته باشد طوری که چشمانش را می شد دید وُ دهانش را که میان سیبیل سیاه و ریشِ مانند بیشه شده او گم شده بود.
باران از ناودانی که مانند یک آبکش می نمود پایین می ریخت و به او می پاشید طوری که لحاف ژنده اش را خیس خیس کرده بود. سرفه ای کرد. یک جور سرفه که گلویش را گرفته باشد، دوباره سرفه کرد. لحاف پاره پاره  از روی سرش داشت می افتاد. خودش را جمع کرد. سرفه کرد یکی دو تا سه تا چارتا همینطور یک جور سرفۀ پشتِ سرِ هم که بیچاره با یک دست لحاف را گرفته با یک دست دهانش را گرفته نگرفته چشمش به آن مرد افتاد که بارش را کشان کشان داشت می برد و ایستاده بود و به او نگاه می کرد. تا چشمش به آن مرد افتاد همانطور با سرفه کردن یک دستش را دراز کرد که آن مرد چیزی به او بدهد.
آن مرد نگاهی به خریدهایش انداخت. درست مانند اینکه فلج شده باشد ماند چه بکند.
همین.




[1] لب آب، جانسپار، نام دو محله در رشت است

۱۳۹۳ آذر ۷, جمعه

یاران بایید کی مرا ارسو پاک ببرد - گیل آوایی

یاران بایید کی مرا ارسو پاک ببرد
دریا بوبوسته می چوم می دیلام دمرد

آنقد کی دیل بنالست تاسیانی جا
های ونگ زنه مرا گه وسته ده واگرد

راشی آویره،  آویرم، اسیر ابیر
شورم بیگفت چوما سوجمه سرده سرده سرد

آی دیل دیمیر تو جه زاری کی ونگو داد
هرماله نیشتاوه، کری یه دوشمنه شگرد

آخر بتن نیگیفت ترا بوبو بیگانه جا تی خاک
تی خاکا دیل بزن تی دیله مئن تی خاک نمرد

واهیل بوبوسته می دیل غوربتانه  غرب
آی شرقه آفتاب بتاب ببرم دوشمنه نبرد

می دیل خوشه می جیوانانه پا به راه
دوشمن سوجان بوکودد، تو بازین واگرد!

*
آی گیل آوایی تو بِس هانده غریبی چوم  به راه
غوربته دابه همیشک دیلسوجانی دیلدمرد! 
فارسی
یاران بیایید که اشک مرا برده است
دریا شده چشمم دلم هم غرق شده است
آنقدر که دل نالید همه جا تاسیان است
هی گریه می کند به من می گوید بس است برگرد
راه گم است، گم شده ام، اسیرم
مه گرفته چشم را سردِ سردِ سرد می سوزم
ای دل غرق شو از زاری که گریه و داد
بندرت می شنود، کری شگردِ دشمن است
آخر به تن نگرفت ترا، خاکت جای بیگانه  شد
در دلت خاکت را در آغوش بگیر ناز بده، خاکت نمرده
سرگشته شده دلم عربتانۀ غرب
ای آفتابِ شرق بتاب، نبردِ با دشمن را ببرم( پیروز شوم)
دلم خوش است جوانانم پا به راهند
وقتی دشمن سوزان راه انداختند، بعد برگرد
*
آی گیل آوایی تو غریبانه چشم به راه بمان
رسم غربت است همیشه در دلسوزی دل غرق شده است

 .

سه تا گیلیکی چاردانه فارسی واگردانه مرا - گیل آوایی

1
خیاله کوترا هانده سرا دام!
واکودم یادانه بالا،  پرا دام!
پیالا دس بیگیفت هانده ایسم قاق
نیمیزگیره چومه ارسُو، گرا دام!
فارسی
کبوتر خیال را باز رها کردم
بالِ یادها را باز کردم، پرواز دادم
پیاله به دست گرفته، مات هستم
اشکِ چشم نیمه باز را روان کردم!

2
می ونگا کی دانه اونکی ایسه قاق
اونی کی واهیله خو دیل داره داغ
مثاله داره وارجین بشکسه خال
هاچین خون وارشه هی جا ناره ساق!

فارسی
گریه ام را چه کسی می داند آن کس که حیران است
آن کس که سرگشته است در دلش داغ دارد
مانند درختی که خُرد و هیزم شده،  شاخه اش شکسته
فقط خون باران است، هیچ جای سالم ندارد.

3
شبانا پیسخاله دیلا زنی چو
مثاله ول بیگیفت چولا زنی فو
گیره ول سر فوروز آره تی رافا
نانی سوجه سیا به میثله تی مو
فارسی
شبها دل کوچک را تحریک می کنی
مانند چوب کبریت آتش گرفته فوت می زنی
شعله می گیرد و سر فرود آورده چشم به راه تو

نمی دانی می سوزد، سیاه می شود مانند موی تو
.

۱۳۹۳ آذر ۶, پنجشنبه

چارتا گیلیکی هاسا شعر، فارسی واگردانه مرا - گیل آوایی


منو تاسیانی
داره نقله یو بادا دیل دوستن
ولگ فیشانو
بی ولگی زمستان!

فارسی:

من وُ دلتنگی
ماجرای درخت است وُ دل بستن به باد
برگریزان وُ زمستانِ بی برگی!

2

دوچکسته
واپیچسته
راشی دوار

سایه یو من
فاکش فاکش
کشاشو
بی سیوایی!

هان!

فارسی:

چسبیده
پیچیده
در راه بودن/رفتن/گذشتن

سایه وُ من
کشان کشان
در آغوشِ هم وُ
بی جدایی!

همین!


3

راشی بی را دوار
داره لچچه خالی چیچینی قوپپه  یو
ایتا آسه مان بی چی چی نی، بی پر، بی پرکشئن!

تنایی دابه چوم برایی!

فارسی:

راهِ بی رهگذر
بالای درخت، لانۀ خالی گنجشک وُ
یک آسمان بدون گنجشک، بدونِ پر، بدونِ پر کشیدن
.
رسم تنهایی ست چشم به راهی!

4

دارا واچکستن
زاکی دابه یو ول وله گی!

باغ هاچین
راسته دیفاره مرا
رخشان کشه!

فارسی:
از درخت بالا رفتن
رسم بچگی ست وُ بازیگوشی کردن!

باغ بیهوده
با دیوار بلند

شکلک در می آورد!
.

۱۳۹۳ آذر ۵, چهارشنبه

شاعره حالام هاچین موجانه دریایا مانه - گیل آوایی

شاعره حالام هاچین موجانه دریایا مانه
شه، آیه، باده مرا پاک گیسو افشانا مانه

شاعری تامتوما زئنه باده دس دانه خیال
خابو بیداری میان دارو درختانا مانه

جنگله جنگل هاچین اوخان به دیلو قاقه قاق
داره ولگانا مانه شورم بیگیفت خالا مانه

شاعری چیسه آخه!؟، واهیلا بوستن، گورشه کا
گاگلف دیلخوشو گایی چومه اشکانا مانه

شاعری شوره شراره شورمه حایف حایف حایف!
جانسوجانه دیلمانی سوجه آوازا مانه

تا نوسوجه شعره رابه کی نیبه جه دیلو جان
سوجه سازه شاعری، شاعر خو شعرانا مانه

شاعری وصفا چی گفتن، پاک شکمدار!، پا به ما!
شعرا زاستن شاعره کاره، شکمدارا مانه!

شاعره گب گاگلف گورخانا به پور طمطراق!
شاعره گردن ولی نازوک تی مویانا مانه!

گیل آوایی تام بزن وان کف هاچینه شاعرا
شاعری تی کار نی یه، شاعر خو کارانا مانه!
برگردان فارسی:
حالِ شاعر هم درست مانند موجهای دریا را می ماند
می رود می آید با باد مانند گیسوی افشان را می ماند
شاعری سکوت کردن، خیال را به دست باد دادن است
میان خواب و بیداری درختها  را می ماند
جنگل است جنگل، درست واخوان به دل، حیران
برگ درخت را می ماند شاخۀ مه گرفته را می ماند
شاعری چه هست آخر!؟ حیران شدن، داغِ داغ
گاهگاهی دل خوشی وُ گاهی اشک چشم را می ماند
شاعری شور است، شرار است، مه است، حیف حیف حیف
جانسوز دیلمانی، سوزِ آواز را می ماند
تا نسوزد، شعر از دل و جان تراوش نمی کند
سوز ساز است شاعری، شاعر مانند شعرهایش می ماند
وصف شاعر را چه گفتن درست مانند باردار( حامله ) است و پا به ماه
زاییدنِ شعر کارِ شاعر است، باردارها را می ماند.
حرف شاعر گاهگاه مانند رعد است پُر طمطراق
گردن شاعر نازک است موهای ترا می ماند
گیل آوایی ساکت شو بیهوده به شاعر گیر نده
شاعری کار تو نیست، شاعر کارهای خودش را می ماند

 .

۱۳۹۳ آبان ۲۴, شنبه

آویری=گم شدگی - گیلداستان با برگردان فارسی - گیل آوایی

ایتا قسمت جه " آویری"
>>>> دو واره نمه خستگه می کوله سر.
ایسان، دمردنه. شون، زنده بُون.
 بکف ویریز، بکف ویریزام بوبوست واستی شون. بوشوییمی یام.
ها رایا کی امی پئر بوشو آمی مار بوشو آمی پئره پئر؛ بوشو،
منام شوندرم راشی یا دوارمه.
زیبیل می حرفانا ایتا ایتا خو تک داره،
چانچو والای بوخورده داره می بوگو بیشتاوانا مرا پا به پا بوستن.
ویریس می آرزونا توشکه توشکه سر بیشمارده داره، ایتا ایتا، هیزار هیزار، ناجه بوبوست.
ها چل می پئره پا ماله بو، ها هیسته واش می ماره پابرانده شونو دپاچست. ها راشه، اونه شه بزه واشانه مرا، دوارست بوارست دکالست، زیمینا مهربانی باموخته یو آفه تابا بی دریغ بون.
ها زیمین
ها خاک
ها آسه مان
ها روخان
ها آب
ها نُوب
ها گوسکا
ها لانتی
ها واش
ها بیجار
ها باغ
ها دار و شونو آمون
ها بکف ویریز.
بوشوده باموده بیگیفتد ببردد بوکشتد بداشتد فتاشتد .....

هاتو سالانه سال بامو بوشو یو پنبه رسه تو بی یا بیجیر من برسه، بوبوسته نقله من تو آما، اکه بکف اکه ویریز من تو اماییم بازام ها خاک، ها راشی، ها چل، ها گیل گوده اگه کی آپار آپار پاتانا جیجا بوکود. کی چی دانه آکِه به! چوتو به! چره به! هاتو ایوار وابخوبا بوسته نبوسته! فان دری کی روزیگار ایجور آدما دخشارده داره کی اونه پنجه ماله آدمه دیمه سر ناها تا آدمه چارچرخ هاوا ببه.
گی نه!؟ ان خط ان نشان! ایوار ترا حالی به کی ده نه واگردسنه دیلا داری نا شونه ......

۱۳۹۳ آبان ۱۳, سه‌شنبه

واهیلی = سرگشتگی - مجموعه ای از شعرهای گیلکی با برگردان فارسی - گیل آوایی


این مجموعه شعر با فورمات پی دی اف در سایت مدیافایر بارگذاری و منتشر شده است. 

می خوره، منبر سوجانه، مردومازار، گنده واشه شونده شوند! - گیل آوایی

می خوره، مینبر سوجانه، 
مردوم آزار، 
گنده واشه 
شونده شوند!،
اون کیسه کی موفت خوره، 
قورآنا خانه 
توندا توند!؟
تا بوگفت مالم آ حرفا 
خو کلاسا فاندرست،
ایصدا هاممه بوگوفتد:
 اون آخونده اون آخوند!!!
فارسی
می می خورد منبر می سوزاند 
مردم آزار است،
علف هرز
بدبو، گیاه سمی
او کیست که مفت می خورد، 
قرآن را 
تند تند می خواند!؟
تا این حرف را معلم  گفت و به کلاس خود چشم دوخت
یک صدا همه گفتند:
 او آخوند است او آخوند!


گنده واش همان علف هرز است.
شوند در گیلان به گیاه بدبویی گفته می شود که دانه های سمی و سیاهی میوه آن است و بیشتر بصورت انبوه یا بیشه می روید.

۱۳۹۳ آبان ۲, جمعه

هاتویی بو هاچین هاچینه - با برگردان فارسی- گیل آوایی

هاتویی بو هاچین هاچینه
۰۲ آبان ۱۳۹۳

اسا کی هاتو جه همدیگه سیوا سیوا قاقا بو، فاندرسته، فان درسته، دواریمی، دن واریمی، شیمی، نیشیمی، آییمی، ناییمی، سره سام بیگیفته، چی توفیر داره کی بدانی، کی بدانم، چی می دیل دره....چی تی دیل دره....روزیگار هاتو ایتا دورسفته کوه مانستن جه آمی کول فو وسته،  پاختا بوسته، آمه را بردان دره، خوردان دره...دمردان دره...ایوار ایوارام کی ایتا...هاوار زنه...ایتا...هارای زنه...ایتا...آ کشه...ایتا...ونگ زنه...ایتا گورخانه ایجگیره امی چوما واکونه...واخوبابیمی دینیمی همه چه مانیمی جغیرز خودمان...جغیرز آدم.
هاچین هاچین پاله وان پنبه بوبوسته...یانی هاچین هاچین پرکسنه مرا امه را خیال واداشته کی...اماییمو آ دونیا...آماییمو همه چی.......
وختی هاتو دینیمی کی چارچرخ آمی شین هاوا بوستان دره، تازه آمی چوم واوه...خودمانا دینیم، فامیم کی هیچی ییم هی چی!
بی ناموسی هامما دوارسته داره...غیرت پیرت هاچین پشم!
غورور...گولاز...آدم بون.......هاچین داستانه.
شلی بغمزه ولا کودنه مرا...هرچی کی خوش بینیشت...آمه را چارچنگالی چنگ تاوه دیم.
هی وخت آدم آتو خاک بسر نوبو کی آماییم!
آما، همه چه...همه کسا...دینیمی جغیرز خودمانا.
بی فرهنگه دوارسته، خودایه فرهنگیم!...دوروغ جه امی کول بوجور شوندره....آمی راستی دم زئن دونیا گوشا کرا کودان دره.
زمین جه آما شرم داره.
آسمان جه آما خون واره.
دونیا حال جه آما بهم خوره.

هاتو قاقا بو فاندرستان دوبوم. بمانسته بوم چی بگم. تام بزه. اونه رافا به سام بازام خو دیلا خاله کونه. هرچی به سام بیدم هی چی نی گه. بس بس بس تا هاتو کی باموم ایچی بگم، بوگفته:
کو دوره بو...کو زمات بو...کو وخت بو...کی آ خاکه مئن آدم ایسابو...آدم!؟
آدم قاطیه....آدم بوبو داره هاچین خاب....هاچین خیال....هاچین حرف....ده آدمه واستی کیتابانه مئن بخانیم!
هی کس ده فرهنگا دُور بزه ناره.....اخلاق آویرا بو داره.
خیاله کی هرچی تاریخه دور دوره شر  بمرده دمرده یه جه زمینه جیر بیرون بامو داره....دوو واره شاخو شانه کشه....مورده،
زنده یه!....
زنده، بمرده!.....دمرده قاقیم آ روزیگارا چوم فوچه.........واکوده کورانه مانستن هاچین چوم بنا داریم.

بمانستم چی بگم. هاتو خو کلا کاشتان دوبو. هر چی باموم ایچی بگم بیدم چی تانم بگم! خوره خو حرفانا خاستی بزنه. می حرفه دوما ناشتی.
گاگلف گفتن بانه یه
نه ایشتاوستن

می سرا بوجورا گیفتم. اسمانه ابرانا فان درستم. ایتا آه بکشم. بوگفتم:
- من بشم

هیچی نوگفت

بوگفتم:
- من شون درم

هیچی نگفت

بوگفتم:
- خودا حافظ

خو سرا تکان بدا. ویریشتم را دکفم بشم، بوگفته:
- بینیش نوشو، ایتا پیچه ده بئس.

بئسام. ایستکانا پورا کوده. بوشوییم بوجور. های دوکوده. های بوشوییم بوجور. آخر پسه نانم کوی تا،  کویتا مرا گب زئن دیبیم!
خاندان دیبیم؟ گفتان دیبیم؟ داد زئن دیبیم؟....کی چی گفتان دوبو!، کی چی خان دان دوبو!
من کی نوبوم!

توو چی!؟


هان.



برگردان فارسی:

همینطور، بیهوده، بی دلیل

اینک که همینطور از یکدیگر جدا جدا حیران شده، نگاه می کنیم نگاه نمی کنیم، از هم رد می شویم، رد نمی شویم، نمی رویم می آییم نمی آییم، راه و روال زندگی مان را گم کرده، چه فرق می کند که بدانی که بدانم چه در دل من است چه در دل توست.. روزگار همینطور دارد از هم می درد مانند کوه از شانۀ ما، از گُردۀ ما فرو ریخته، له شده ما را دارد می برد، دارد می خورد گاه گاه هم که یکی هوار می زند یکی فرا می خواند یکی آه می کشد، یک می گرید یکی مانند رعد و برق ضجه می زند چشممان را باز می کند، خودآگاه می شویم می بینیم به هر چیزی مانندیم مگر خودمان. مگر آدم.

بیهوده بی دلیل پهلوان دروغین شده یعنی با بیهوده بی دلیل جنبش داشتن، ما را خیال برداشته که ما ییم و این دنیا، ما ییم و همه چیز.
وقتی همین که می بینیم مرگ سراغ ما آمده ( چهار چرخ ما هوا می شود) تازه چشممان باز می شود خودمان را می بینیم می فهمیم که هیچ هستیم هیچ!
بی ناموسی همه گیر شده، از سر و کول همه بالا رفته. غیرت فقط پشم!
غرور افتخار آدم بودن فقط داستان است.
با زیر سیبیلی رد کرد هر چیز که بر ما خوش نشست، به یکدیگر چنگ می اندازیم.
هیچ وقت آدم اینطور خاک بر سر نبود که ما هستیم
ما همه چیز همه کس را می بینیم غیر از خودمان
بی فرهنگی همه گیر شده خدای فرهنگیم. دروغ از سر و کول ما بالا می رود دم زدنمان که راستگویی گوش دنیا را دارد کر می کند
زمین از ما شرم دارد
آسمان از ما خون می بارد
حال دنیا از ما بهم می خورد.

همینطور حیران شده داشتم نگاهش می کردم. مانده بودم چه بگویم. لب فرو بسته منتظرش ماندم باز دلش را خالی کند.
هرچه ماندم دیدم هیچ چیز نمی گوید. بمان بمان بمان تا همچین که آمدم چیزی بگویم گفت:
کدام دوره بود کدام زمان بود کدام وقت بود چه وقت در این خاک آدم وجود داشت آدم!؟
آدم قحطی ست. آدم شده فقط خواب فقط خیال فقط حرف دیگر آدمیت را باید در میان کتابها بخوانیم!
هیچ کس دیگر فرهنگ را دور نزده است( اصطلاحی عامه در رشت است به نشانۀ بی فرهنگی ) اخلاق گم شده است.
انگار که هر چیز تاریخی از دور دورها مرده خفه شده هست اززیر زمین بیرون آمده است دوباهر شاخ و شانه می کشد.... مرده
زنده است
زنده
مرده است!
زنده مرده است! خفه شده حیرانیم ، چشم بر این روزگار بسته ایم. کورِ چشم باز هستیم بیهوده چشم گذاشته ایم.
ماندم چه بگویم. همینطور حرف خودش را داشت می زد. هرچه ماندم چیزی بگویم ددیدم چه می توانم بگویم! برای خودش حرفهایش را می خواست بزند. دنبال حرف زدنِ من نبود.
گاه گاه گفتن بهانه است
نه شنیدن
سرم را بلند کردم. به ابرهای آسمان چشم دوختم. آهی کشیدم.
گفتم
- من بروم

هیچ نگفت

گفتم
من دارم می روم

هیچ نگفت

گفتم
خدا نگهدار

سرش را تکان داد. بلند شدم راه بیافتم بروم گفت:
بنشین نرو. یک کم دیگر بمان
ماندم. استکان را پر کرد. بالا رفتیم. هی ریخت هی بالا رفتیم سرانجام نمی دانم کدام با کدام داشتیم حرف می زدیم.
داشتیم می خواندیم!؟ داشتیم می گفتیم!؟ داشتیم داد می زدیم!؟ چه کسی چه داشت می گفت! چه کسی چه داشت می خواند!
من که نبودم!

تو چه!؟



همین.





۱۳۹۳ مهر ۲۹, سه‌شنبه

ایتا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

غریبه خاکه مئن، کاخام چیتینه!
ترا هرماله وامرازه تی شینه!
هاچین سایا مانی، شی، آیی، بی قاق!
تی دیم چومانه ارسو در کمینه
فارسی
در خاک غرب کاخ هم به آدم نمی آید( به دل آدم نمی چسبد)
به دلت نمی چسبد که از آنِ تو است.
درست مانند سایه می مانی، می روی، می آیی، حیران می شوی!
روی گونه ات اشکِ چشمان در کمین است!

۱۳۹۳ مهر ۱۶, چهارشنبه

گیلغزل: هاچین نی یه کرا ارسو می دیمپرا فوشوره - گیل آوایی

هاچین نی یه کرا ارسو می دیمپرا فوشوره
آویره قاقه مانستن غمانا پاک فه وه ره

دوَسته بالا به آدم  آ روزیگارا آویر
آویری بوک هاچینه ایجگرانا پاک دواره

ده پاک دمردده هر کِه دینی خوره قاقه
ایموشته غورصه کرا دیمپرانا سورخی داره

بوبوسته آدمی سر پاک سگه سر آ دوران
دباخته تیرا، آغوزه دوما بیگیفته داره

کلاچه سر ناها قوپه خبر نارَد هی تان
هاتو اسیرو آبیر دیل هاچین خو کلا کاره

بینیشته شاخه سرو کونا زئن بوبوسته داب
خبر ناره کی بکفته هاچین خورا فوداره

ده  پاک آویرا بو آدم هاچین بیگیفت سره سام
خراب ببه آ زمانه جه دیل چی خونی واره!؟

بی یا کی یاوری وخته، ناره ایدس ده صدا
"من" و "تو " امرا آما بیم ناویره خون دواره
برگردان فارسی
بیهوده نیست که اشک گونه ها را می شورد
مانند حیرانِ گم شده، غمها را می بلعد
آدمی در این روزگار گم شده، بال بسته
بغضِ گم شدگی انگار از ضجه هم گذشته است
دیگر هر کسی را می بینی حیران شده غرق است
یک  مشت غصه به گونه ها سرخی می دهد
ارزش آدمی در این دوره با ارزش سگ برابر شده است
اصل را گم کرده دنبالۀ فرع را گرفته است
همه سرشان کلاه رفته خبر ندارند
همینطور اسیر و دربه در، دل حرف خودش را می زند
بر شاخه نشستن و ته بریدن رسم شده است
خبر ندارد که افتاده دارد خودش را می گریزاند
دیگر آدمی گم شده، دست و پایش را گم کرده است
خراب شود این زمانه، از دل چه خونی می بارد!؟
بیا که وقت کمک به یکدیگر است، یک دست صدا ندارد
با " من " و " تو"، ما می شویم وگرنه خون از حد می گذرد
.

۱۳۹۳ مهر ۱۰, پنجشنبه

هاچین تورم تورابو روزیگارا پاک واکفم - گیل آوایی


هاچین تورم تورابو روزیگارا پاک واکفم
واکف واکف کی ایسه کِه-خدایا پاک واکفم

آسا کی میدانا شون واستی داب ببه، پایم!،
منام دکفته به میدان هاوایا پاک واکفم

آگه فتاشتده!، جنگل بوبُو بی جنگلخوس
هارای زنم هامه تانا گومارا پاک واکفم

هاچین مره نامو تینتیر یالانچی بو پاله وان
دکفته میدانمه پهله وانا پاک واکفم

برم بری بوگوذشته، واکف داره ماسکا
چوما فوچه کرا ماسکانه لیسکا پاک واکفم

اسا کی دولته دوزو، دوزانه دوزی داب
دکفته دوزانه جان لاب دوزانا پاک واکفم

می خاکه ده آبرار، خاک مره داره معنا
هانه ده ایرثه آما، دوشمنانا پاک واکفم

هیزارهیزار تو بوگو های خدایو رهبر شاه!،
ناره مره کرا توفیر،خودایا پاک واکفم

گیلک جه خوبی نبه، سر ناره فوروز بی حیساب
واکف واکف کی ببه همه تانا پاک واکفم!

گیل آوایی تورا بوسته جه انهمه بیداد
زمینو آسمانو هرتا گابا پاک واکفم!
.