۱۴۰۲ اسفند ۸, سه‌شنبه

یادآوریها - گیل آوایی

 شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟ / جانسپارو لبِ آب، یا پیله میدانم کو!؟

مسگرانراسته وُ بازاروُ سیفید مسچد! آی / بادِلا!، موستشاری! ساغریسازانم کو!؟

یا یوهود تپه وُ رودبارتان وُ استخر، ای وای / باغِ شاه، پاستوریزه، آج بیشه سامانم کو!؟

یا واگرد، ایپچه بیجیرتر بوشو تا نفت انبار / فان رسه سنگره را جانشورا رودخانم کو!؟

ای دریغا که نشد قسمتِ دیدارِ دیار / آی دمردم بوخودا رشت وُ پسیخانم کو!؟

...

اینها محله های رشت و حومه هستند:

کوچی میدان/پیله میدان/جانسپار/لب آب/مسگرانه راسته/بازار/سیفید مسچد/بادلا/موستشاری/ساغریسازان/ یوهودتپه/رودبارتان/استخر/باغ شاه/ پاستوریزه/ ج بیشه/ نفت انبار/سنگر/پسیخان

/////

دوری

دور می کند خیال

بال کشانِ پرشورِ خاک مادری،

باز

سبزانه رستن،

دیرینه های هستن.

نجوای آب در پیچ و تابِ ناز

دستانی به نُت کاشتن.

لالاییِ داشت

پیشانه هوارِ آوازهای شالیزار.

.

داس ها به شادی دست.

برداشت

ترنمِ رنجهای به بار.

زخمهای زمستانی مرهم.

پایانِ یک گدابهار چشم به راهی.

.

در راهند یاورانِ کاشت، یاورانِ داشت،

یاورانِ دِروهای پرجوش،

پر خروش،

آه

لختی فراموشیدن با رقصهای شاد

پیراسته پاهایی به گِل

رمزِ رازِ بودن:

گیل مرد

گیل کار

گیل بهار.

وای دل می برد مرا

دل می برد مرا

این همه دلتنگی!

دلتنگی

دلتنگی

دلتنگی

 .

2015

۱۴۰۲ بهمن ۲۶, پنجشنبه

یادآوریها - گیل آوایی

چره غورصه!؟، ویریز!، دوشمن نیهه شه!/ چوما فونچین!، بیدین ارسو فی وه شه!

جوخوفتن، آیو ناله، خانه بی صاب!/نایی میدان، تی دوشمن کی نیشه، شه!؟

فارسی

غصه چرا!؟ برخیز، دشمن می گذارد و می رود/بازکن چشمانت را، ببین اشک می ریزد و می رود

پنهان شدن، آه و ناله، خانۀ بی صاحب!/میدان نیایی!، دشمنت نمی رود!، می رود!؟

2

خیالا چو زنم شب، چوم نیشه خاب!/ تیته نا فاندرم، می دیل به بی تاب!

هاتو کورم کلاچم ونگ زنم داد،/ خیاله شب گیره می ارسویا قاب!

2013 

3

بیدم ویشتا می خاکه مئن دره پور / بوجور نیشته ایتا حاکیم هاچین کور

بوگفتم آخودا آبچا بُو تی کار / تونام هی وخت نیبی ویشتا مرا جور!

4

بیگیفته دیلا هانده غم زنه فو، / سیابرا دوارست چومه ارسو!،

اوروش وارا درم هیلوی هیلوی،/ گوسن دوخونه دیل، چومه ننا سو!

2015

5

فتاشته داره جا جنگل بوکود داد / بوارست آسه مان روخانه فریاد

جه تُورو دازه دومه، دار بوبو قاق / چره همنجس کونه همجنسه بیداد

فارسی

از تراشیده شدن درخت، جنگل فریاد کرد/آسمان بارید، رودخانه فریاد کرد

از دستۀ داس و تبر، درخت حیرت زده شد/چرا همجنس به همجنس بیداد می کند

6

تی دوسکول زئنو می کفتن، ویریشتن / تی فو زئنو می گورشا بونو، بیشتن

هاتو کفتن، ویریشتن، قاقا بون، قاق / جه تی کاران چوتو واستی جیویشتن!

فارسی واگردانن شیمی پا!!!!

7

دپرکسته زمین، دارا زنه چو / زمستانا گه وسته بوشو بوشو

چی چی نی، گوسکا، لانتی آب لاکو، راب / کرا سرده هاوایا دده سوسو

فارسی

زمین بیدار شده درختان را تحریک می کند/به زمستان می گوید بس است برو برو

گنجشک، بچه غورباغه، مار، لاکپشت، حلزون/به هوای سرد حسرت می دهند

8

فتاشته داره جا، جنگل بوکود داد/ بوارست آسه مان، روخانه فریاد

جه تُورو دازه دومه، دار بوبو قاق/ چره همجنس کونه همجنسه بیداد

فارسی

از تراشیده شدن درخت، جنگل فریاد کرد/آسمان بارید، رودخانه فریاد کرد

از دستۀ داس و تبر، درخت حیرت زده شد/چرا همجنس به همجنس بیداد می کند

بیست ویک فوریه2013

9

تاسیانی تاسیانی می دیله سر تو چه مانی / ارسوُ هرماله نمانی غوربته دوره تو نانی

آه کشم می ایا خانی ول گیرم شوالا مانی / من گمه دوری یو توری تو میدیله امرا خانی

دیل جه تو توره تو جه دیل، پاک دمردم من اویرم / تسکه دیل غورصا زنه کش، تو کونی پادرمیانی

تو مگه غوربت دکفتی!؟ تو مگه دوری جا دانی / کی همش ارسویا مانی های خانی تو دیلمانی

وا ندی تو را ندی تو پاک بیگیفته دیله مانی / تا دیمیریم ارسو زاری تو خانی گوسن دوخانی

پاک بوبوستی ده اویسی چی خایی بوشو جیوانی / آی جیوانی آی جیوانی آی جیوانی آی جیوانی

ناتمام

برگردان فارسی:

تاسیانی تاسیانی روی دلِ من تو مثل چه می مانی/مثل اشک اصلا نیستی غربت و دوری را تو نمی دانی

آه می کشم، آهِ مرا می خوانی، شعله می گیرم تو شعله را می مانی/من از دوری می گویم از دیوانگی تو با دلِ من می خوانی

دل از دست تو دیوانه است تو از دست دل، انگار غرق شدم من گم شدم/دلِ بیتاب غصه را در بغل می گیرد تو پا درمیانی می کنی

تو مگر به غربت افتادی!؟ تو مگر از دوری می دانی/که همیشه مثل اشک می مانی که هِی دیلمانی می خوانی

دست بر نمی داری راه نمی دهی انگار مثل دلِ بیتاب می مانی/تا غرق می شوم از اشک و زاری تو گوسندوخانی* می خوانی

درست مثل هوو شده ای، چه می خواهی جوانی رفته است/ای جوانی ای جوانی ای جوانی ای جوانی

* دیلمانی و گوسن دوخان دو گوشۀ آوازی در موسیقی گیلکی ست

پانردهم فوریه 2013

۱۴۰۲ بهمن ۲۰, جمعه

چاچه ننا چاه ننا، کرده خاله نی یه داب( یادآوریها3)/ گیل آوایی

چاچه ننا چاه ننا، کرده خاله نی یه داب

گیل آوایی / 13 فوریه 2013

چاچه ننا، چاه ننا، کرده خاله نی یه داب / گیلکه ره چی ناها، کون واسینی، خالی آب

گیله دیهات موزا بو، واگردسه روزیگار / ننا شلخت، نه کرات، نه مورغانه، لیشه، گاب

پاک ده بوبو قاطیسال مردوما قورصه فوخوفت / ننا پلا سوفره سر، ویشتا زاکان شَدَه خاب

دارو درخت، باغو ماغ، سیرو کاکج، توم بیجار / همه چی پاک رُو بامو، دیهاتی خانه خراب

گداباهار تابستان، پاییزه باهار زمستان / پاک ایتا فصل داره سال، ویشتایی فصله بیتاب

بیجار میجار چورا بو، چینی کونه فته رات / گیلک دمردان دره، مملکتام بی صاحاب

هرکه دینی قولقا گیفت، تیره آغوزا دباخت / کپچی دینه لبچی یاا[1]، لوففت کشه بی حیساب

واهیلو تور تا گیره  گابه گو ماله که دوما / هاچین خیالاتی به دولته رهبر مئاب

گیل آوایی وستا کون، بچاب بچابه دیار / آخونده ره چرچره، رهبری یام پیله گاب

برگردان فارسی

حوضچه نیست، چاه نیست، وسیله آب گرفتن چاه رسم نیست/برای گیلک چه هست، بیهوده به زمین کشیده شدن
دهات گیلان موزه شده، روزگار برگشته است/نه غاز هست نه مرغ نه مرغانه، گوساله، گاو
درست شده است سالِ فحطی، غصه مردم را در خود فرو برده/پلو سرِ سفره نیست، بچه ها گرسنه بخواب می روند
درخت و باغ، سیر و شاهی، نشاء برنج/همه چیز بهم ریخته است دهاتی هم خانه خراب
بهارِ گدا[1]، تابستان، بهار پاییز، زمستان/سال انگار یک فصل دارد، فصلِ گرسنگی بیتاب
شالیزار خشک شده، چینی بیداد می کند/گیلک دارد غرق می شود، مملکت هم بی صاحب
هرکه را می بینی در خود فرو رفته، دار و ندار باخته است/آدم لوچ به لب ورآمده می نگرد، منت بی حساب می کشد
تا وقتی که پریشان و دیوانه کفشدوزک را دنبال می کند[2] / دولتِ پیرو رهبر دقیقا خیالاتی می شود،
گیل آوایی بس کن دیار بچاپ بچاپ است/برای آخوندبخور بخور می شود رهبری هم یک گاو تمام عیار است


[1] اشاره به مثل گیلکی ست: کپچی لبچه دینه، گِه آقزونا باخ= آدم لوچ به لب ورآمده می نگرد، می گوید دهانش را ببین

[1] درگیلان، پس از زمستان که روستایی پس اندازها و هرچه داشته در زمستان مصرف کرده، دوره ای از بهار را در نداری سر می کند تا وقتی که میوه و سبزیجات برسند. این دوره را در گیلان  گدابهار=بهارگدا! می گویند
[2]  اشاره به مثل گیلکی است که می گوید کسی که کفشدوزک را دنبال کند به پشکل می رسد

توجه* پس از انتشار ویدئو، دو بیت ( بیت سوم و پنجم) به این غزل افزوده شده است که  در ویدئو نیست.

۱۴۰۲ بهمن ۱۹, پنجشنبه

یادآوریها2 - گیل آوایی

سراخر دیمیره می ارسو مرا / اونی کی فوقوفته مرا ناروا

سراخر فوقوسان تومانا به شه / می جان واج آیه زخمانه ره دوا

ایروز شومی شه ونگو زاری مرا / آیه خنده لب هانده، دس دسکلا

سراخر دپرکیم جه آ فوخوسان / بازام تی تی وارانا به را به را

نوخور قورصه دونیا نمانه ایجا / همش رادواره، دواره بلا

چره شومه نالانا باور کودن!؟ / چره وا آمی سر ببه بی کولا!

منم من کی واستی بدم خاکه جان / منم من کی جنگل می جا به پنا

ویریز می مرا یاوری وخته یار / بی یا تا بیبیم جه شومانان سیوا!

فارسی واگردانن شیمی پا2015

////

1

زرتشت نماد نام ایرانی ماست/ اسلام نشان ننگ و بدنامی ماست

از بهر حقارت است الله الله/ عمامه بسر برای ناکامی ماست 

2

من با دل خون و خاوران آمده ام/ از داغ و شکنجه ها بجان آمده ام

ای حاکم تازی بتو از من پیغام/ از ریشه کنم ترا، از آن آمده ام

3

از بهر وطن با سر و جان آمده ام / با مهر وطن چو آرشان آمده ام

بر رهبر جمکرانی از من پیغام/ خونخواه وطن منم از آن آمده ام

.

2011 

۱۴۰۲ بهمن ۱۷, سه‌شنبه

یادآوریها - گیل آوایی

 1

گیلکم جنـــــــــــــگله داده می اوخان

می گولازه می بـــــــــــــهاره باباخان

جنگلی زاکمه ســــــر پور بمی دوش

دوشــــــــــمنه مردوما دایم به فوران

ناورم دونیــــــــــــــایا می سر بفوروز

ویشتایام سیره جه می سوفره تکان

سبزمه زنده مثاله چـــــــــــــــایی باغ

نه سمه، جـــــــاری یمه مثله روخان

سربوجور آســــــــــــمانا سوسو دمه

آموجم از گاله شانه دیلــــــــــــــــمان

گیل آوایی به خو گیلان کونه نــــــــاز

کرا دوری جــــــــا بوبو میثله توران

برگردان فارسی

گیلکم، هوار من، فریاد جنگل است/رنگین کمان بهارم افتخار من است

بچه جنگلم، تفنگ بر دوش من/دشمنِ مردم دایم فراری می دهم

دنیا را نیز سر فرود نمی آورم/گرسنه هم از تکاندن سفره ام سیر است

سبزم، زنده مانند باغِ چای/نمی ایستم، جاری ام مثل رودخانه

سرافرازم، آسمان را به رشک می کشانم/فرا می گیرم از کوه نشینان دیلمان

گیل آوایی به گیلان خود می نازد/فقط از دوری مثل پریشانها شده است!

2

گیلان سبزه جه می سبزه بیجــــــاران

می جنگل می روخانان، تیتیتی داران

خالی واشو چوچـــــــاقو بینه یو راب

کولوشکن، کیشکاجیک جیکه بهاران

3

بجه زولفا پریشانا گوده بـــــــــــــاد

بیجارانه هاچین شانه زنه بــــــــــاد

می دس گرواز، شلانقوزه فوزه داز

دپرکستم بیدم غـــــوربت کونم داد

4

زمانه پــــاک بوبوسته لالیکی دار

می پا جیجا بوبوسته کس ناره کار

هاتو دو وم بیجــــارمرزا کونم داد

مره سگدوبی نا قرضه نوزولخوار

.

6- فوریه-2013

 

۱۴۰۲ بهمن ۱۶, دوشنبه

بخون بینیشتده مردوم چی عاشقانه بگم - کیل آوایی

بخون بینیشتده مردوم چی عاشقانه بگم / چومانه ارسو مرا شعرو یا ترانه بگم

هاچین دمرده یمه بسکی چومه اروسو دکفت / ده ارسوجا نتانم شعره دیلبرانه بگم

می مردوما کی دینم خالی سفره گریانَد/ چوتو بایم دیله که حرفه شاعرانه بگم

خایم می ایجگره جا پاک فوگورده آ دونیا / میانه بی خانه مان دیل دیلی دیلانه بگم!؟

خایم کی ویشتایانا تا تانم دپرکانم / خایم جه حاکیمه دوزو اونه بهانه بگم

بایید ده وخته هارای ز ئن، دکفته میدانیم / می امرا پا بوبو از جنگه جنگلانه بگم

هیزار هیزار کرا میرزا داریم چره بیبی زار/ جه میرزا ایرثه اما،حورمته تی لانه بگم

وطن فوروش بوبو حاکیم وطن بوشو به حراج/ چوتو چوما فوچینم گریه خند یانه بگم!؟

ده دیل میشین هاچینه ول بیگفت جه آ بیداد/ خایم جه ویشتا، آویر، مردومه می خانه بگم

گیل آوایی تی جیوانان ده مرده میداند/ سی یا روزان دواره وا ستی دیلبرانه بگم

آذرماه1390/دسامبر2011

  

۱۴۰۲ بهمن ۱۲, پنجشنبه

می خاکی تو می بیجارانه رقصو وارانی/ گیل آوایی


بوشوم دریا، ایدریا دیل بنالست / چومانه جا هاچین ارسو بوارست

ایوار واخوبا بوم فورشا زه ییم موشت / ایجور کی ساحیلو دریا بکالست

2

می دیله ایشکننا تی خیالا ده ولانم / هاتو بایه رادوار فونچه چوم تره بخانم

جه تسکه دیل تورا بوستم تی ناما گم با ناز / نانی تو نه نانی بی تو ده تورا بون نتانم

واکفتمه کرا سرسام بیگیفته تورم لات / پیاله من تی چوما فان درم سرا چمانم

نارمه تاب نتانم سر بیجیرو ارسو اوخان / دیلا فوتورکه تی قورصه تی ناما های دوخانم

شبانه ونگا ده دریا دانه آویرم، قاق / دمرده، می چومه جا ارسو ارسو وا فیشانم

نانی چی بی تو مرا دخشاره غریبی داد / می خاکه ناجه مرا دیلسوجانی ده نتانم

واسوختمه ده بوبوستم هاچینه خاکه هاوا / مرا بکفته بیگیر بی تو من چوتو بمانم

می خاکی تو می بیجارانه رقصو وارانی / ده وامرازه کرا بی تو کته رایی بخانم! 

یک فوریه 2013