۱۳۸۹ آذر ۸, دوشنبه

آی کی مرا فان دری

آی کی مرا فان دری
گیسو پریشان داری
مئ دیلا بردان دری
پاک مرا کوشتان دری
نازوکه ابرو کمان
آی تئ چومانا قوربان
دیله بلا بون دری
وختی آتو فان دری
ایپچه بدن تو امان
خوشکیله چوما قوربان
مرا تو آتش زنی
تا کی آتو فان دری
من تئ خاطر خوایمه
هرجا بیشی آیمه
تی راشی یا پایمه
آخه چی گودان دری
وای مرا کوشتان دری
می دیلا بردان دری

۱۳۸۹ آذر ۲, سه‌شنبه

گیلیکی ترانه: گیلکم ها خاکه زاکم - گیل آوایی



چوم واکودم، گیله زاکم
جه گیلان، می ماره خاکم
دیل بوبوسته ی بیجارم
بجه پیل لا بوسته زاکم
گیلکم ها خاکه زاکم
عاشقه ها گیله کارم
چایی باغ، بولاغ ،گومارم

اگه ویشتا، اگه سیر، اگه پابرانده ایسه می کاره بار
اگه می خونا اودوشته بامو هرکی سره کار
هاچینه سرده پلایام نیبه ده می قلنهار
می گولازه گیله کار، می روخان، می باغ، بیجار
بدا جان ها خاکه ره می په ر، برار، می جانه مار

عاشقه ها گیله کارم
چایی باغ، بولاغ ،گومارم

گیلکم،گیلکه امرا پا به پا
نیبه دونیا هرماله می جا جیگا

می ها دونیا، 
می هو دنیا، 
ایسه می گیلانه خاک
می ماره که جانه خاک

چوم واکودم، گیله زاکم
جه گیلان، می ماره خاکم
دیل بوبوسته ی بیجارم
بجه پیل لا بوسته زاکم
گیلکم ها خاکه زاکم
عاشقه ها گیله کارم
چایی باغ، بولاغ ،گومارم

گیلکم گیلانه زاکم
.
( ایتا پیچه چاکون واکون بوکودم. 11ژتنویه 2014)


فارسی
چشم باز کردم، بچۀ گیلانم
از گیلان، خاکِ مادری ام هستم
عاشقِ شالیزارم
بچۀ بزرگ شدۀ برنجم
گیلکم، بچۀ همین خاکم
عاشق همین کارِ گیلکانه، باغ چای، بیشه ام

اگر گرسنه، اگر سیر، اگر پابرهنه، کار پارِ من است
اگر هرکسی سرِ کار آمده ( دولت ) خونِ مرا مکیده است
پلوی سرد هم غذای پیش از نهار من نیست
کارِ گیلکانه، رودخانه ام، باغ من، شالیزارم افتخار من است
برای همین خاک پدرم، برادرم، عزیز مادرم، جانشان را داده اند

عاشقه همین کار گیلکانه، باغ چای، بیشه ام

گیلک هستم با گیلک با به پایم
دنیا بندرت جای من بشود

همین دنیای من، همان دنیای من
خاکِ گیلانِ من است
خاکِ عزیز مادری ام

چشم باز کردم، بچۀ گیلانم
از گیلان، خاکِ مادری ام هستم
عاشقِ شالیزارم
بچۀ بزرگ شدۀ برنجم
گیلکم، بچۀ همین خاکم
عاشق همین کارِ گیلکانه، باغ چای، بیشه ام


گیلک هستم، بچۀ گیلانم

ویدئوغزل گیلکی آویرابو یاره - گیل آوایی

۱۳۸۹ آبان ۲۸, جمعه

۱۳۸۹ آبان ۲۷, پنجشنبه

آویرابو زاره - گیل آوایی

آویرابو زاره
نوامبر2010


نانم چره نی یافم می آویرا بو یاره
کویا بوشو چی بوبو دیل میشین کرا زاره
هاچین تورا بو خیالا شمه شبان بیدار
بوگو واگو تی تی امرا شبان ده می کاره
هاتو خیالا پرا دم کی پاک بمه پیله لات
واخوبا بم دینمه دیل هاچینه خون واره
نفس نفس جیگیرم ناجه یانا بخته دمرد
دمرده بختا فوتورکم هاتویه پوشته بیجاره
هاچین هاوارا درم یار آویرا بوسته بوشو
ده واستی تام بزنم یاره سر به خو کاره
گیل آوایی بنه دیمه بوسوج واسوجا وای
کی ول بیگفته سوجه پاک مثاله خکاره

۱۳۸۹ آبان ۲۴, دوشنبه

چاردانه یان 2- گیل آوایی

1
واگردم رشت جیوانه گر دباخته
می دیل غوربت کرا هیجا نساخته
بشم گیلان واکونم ایپچه می بال
دمردم من می دیل غوربت بچاسته
2
بوشوم دریا هاتو کی یار بوبو قار
بینیشتم فورشه سر ساحیل واگود بال
بوگفتم بی وفایی جا به صد آه
بامو دریا می داد ساحیل بزه بال

3
آ دونیایا خایی! دونیا تی پیشکش
اونه فیسو ایفاده جا تی پیشکش
نبم جور هی ذره با کوس مشنگان
آ زرقو برقو قاب بازا تی پیشکش

4
همش بوز بارده بوز می بخته قاب باز
اونه هم پایه آ دوره چاچولباز
هاتو کی جوفت زنم بخته آیه تاک
عجب آ روزیگار نامرده گاب باز

5
بگشته غوربتم پاک واهیلم گورش
می دیل تنگه آمی سنگه سفال فورش
چقد غوربت بگم آی داد و بیداد
واسی جنگل بشم سر پور بمی دوش!

6
نانی کی تو چوتو دیل تنگه زاکه
می چوم وارش بیگفیته هیسته ابه
نیبه هرماله کس غوربت تره یار
کرا تنها دمردن آیا دابه

چاردانه یان - گیل آوایی

1
تی واستی غوربتی، غوربت نیشینم
جه تو دورم هاتو غورصه اوچینم
فتاشتد جنگلا بوگروخته یم وای
چوتو می دیل آداغانا دیچینم
2
تی واستی غوربتی، غوربت جیگایم
تی پامالا بیگیفته چوم برایم
ایسام دور از تو با تو دیل ایسه خوش
تی نامه جا غزل خوان گیل آوایم
3
تی پا مته تی راشی بلته خانه
تی باغ، تی پل بیجار تی مورغع لانه
هاتو ناجه هاتو ناجه ایسه وای
تره دیل واستی های دیلم بخوانه
4
تومامه جا بشم گیلان می جایه
کرا دونیا فدای می جیگایه
می دونیا خاکه ایران سبزه گیلان
ناویره نام آویر غوربت می جایه

5
واگردم رشت جیوانه سر بیگیرم
آویرا بوسته یاره ور بیگیرم
بیافم می ریفقانه ببم شاد
نایم نا ده نایم غوربت دیمیرم

۱۳۸۹ آبان ۲۱, جمعه

دو واره واستی سبزا بُون، بهارا بُون، گیل آوایی

1
دو واره واستی سبزا بُون، بهارا بُون
گیل آوایی

هاچین غورصه واره غورصه
جه غورصه دیل پورا بوسته
امی خاکا کرا ناکس
دوارسته دوارسته
امی دارو ندارا پاک فه وه رسته
دباختیم خیلی وخته
دادو بیداد
ده امی ره چی بمانسته
جغیر از تو مره یو
من تره،
اخاکه مئن هیچی نمانسته
نمانسته نمانسته

دو واره
واستی میدان شون
دو واره
جنگلی وا بون
دو واره
ناکسانا وا فوتورکان بون

دو واره
واستی سبزا بون
بهاران بون
دو واره
میهنا واستی جه خون شوستن
جیوانا بون
بهارا بون

2


گوله پامچال


گوله پامچال بیرون نامو،
بیرون نامو، مردوم عزا دارن،
خودا دیل چی بی قراره

شوکوفان غونچه وانه کود،
غونچه وانه کود،
بولبول سر بداره،
خودا دیل چی بی قراره

خایم داد بزنم داد بزنم آخه ان چیکاره
چره واستی خون به واره
آسه مان بیدین چی زاره
خودا دیل چی بی قراره

بیشیم جنگل بوخوسیم،
جنگل جوخوسیم
دور جه هرچی زاره
خودا دیل چی بی قراره


3
تا کی می چوم تی چوم دکفت
هاتویه کی پر بکشه
مخمله ابره سر بینیشت
تمامه قورصا بوارست

تا کی می دس تی دس دکفت
مثاله داره بال خورا دپرکانه
هارای بزه
گورخانه آسمانا بو
تی تاسیانه دوارست

کی بو امی چوما بیگفت!؟
کی بو امی دسا دَوَست!؟
کی بو نخواستی تویو من
اما نیبیم!؟

بلا فوتورکست تا هسا
امی می یان اتو سیوایی بمانست

هاچین کرا آویرا بو
هرکی بکاشته خو کله
تو تی کله
من می کله
دونیا امی سر بکالست



4
شب کرا تی یاده جه
دریا مرا گفتاندوبوم
شه بزه دریایا تی واستی
کرا کفتان دوبوم

هیشکی ساحیل نه سابو
من بومو آبو دشته وا
تو کی نه سابی بیبی می دردانه ایپچه دوا

من تی رافا نیشته بوم
وارشه من هیستابوم
پاک تره واهیلا بوم
ول بیگیفت شوالا بوم


یاده کی گفتی نیبی هرماله بیگانه
چی بوبو!؟

یاده
وارش بو
تو بی
من
بال ببال کوچانه مئن
وای
تی حرفان چی بوبو!؟

تی کیتابه پوشت کرا می یادیگارِ نا خوانی!؟
عکسانا تو فاندری!؟
آخ ترا یاده بنابی تی سرا می سینه سر
من تی ور بوم، تو می ور
داره جیر باغ محتشم
کش بکش دیل بو هیزارتا آرزو !
من کرا واهیله تی افشانه مو
نازنین یار چی بوبو!؟

هانده تی رافا ایسم
کومه ور سرپا ایسم
سل تیته گم بی کسم

هانده شم دریا مرا تنها بمه
از تی دوری هانده دریا ره گمه
می خیالا پر دمه
تورا بو هو جایانا تی یاده امرا گردمه
واهیلو شیدا بمه
تو نانی
می ارسو ره دریا کمه


5

لالا بوکون لای لای لای
لالا بوکون لای لای لای
بوخوس می جانه دیل زای جان
می کش تی گاواره
ماری تی ره بیداره
بوخوس می جانه دیل زای جان
لالا بوکون لای لای لا ی لای
لالا بوکون لای لای لای

تی پئر بیجار کاره
بجا فوروز باره
مثله همه ساله
ایدونیا غم داره
هیچی خوره ناره
تره پلا باره
بوخوس می دیل می جان زای جان
لالا بوکون لای لای لای لای
لالا بوکون لای لای لای

نیدین تی مار بیداره
ترا بوخوسانه هیزارتا کار داره
می دیل تره نا زای جان
می جان تره نا زای جان
بوخوس می دیل می جان زای جان
لالا بوکون لای لای
لا لا بوکون لای لای


6

جانمی هانده بهار

جانمی هانده بهار
فصله کار
وخته قرار
جانمی هانده بهار
سبزا بو
باغو بولاغ
چله رو
گرواز و داز
تخمه جو یو توم بیجار
وخته یاور دانو یار
دس خاخور و دس برار
بال ببال روخان کنار
جانمی هانده بهار

وا بدم زولفانا تاب
پورا بو روخانه آب
گوسکایو لانتیو راب
چوم نیشه هرماله خاب
تا ببه می لیشه گاب
چرچره باغو بولاغ
من ترا گم جانه یار
بج فوروز آره بهار

جانمی هانده بهار

فصله کاره فصله کار
شه بزه سیر و کوار
موشته موشته قلنهار
های نوگو گدا بهار
دواره اروزیگار
تو بی هانده جانه یار
می دیله بی تو قرار
فصله کاره فصله کار
چانمی هانده بهار


7
ایتا گیلیکی سورود امی گیلانه ره

گیلان

29فوریه 2008

آی گیلان جان گیلان جان
آی گیلان گیلان جان
آی گیلان گیلان
سبزه تاجه ایران
تی چایی باغان
تی جنگل
تی رودخان

تویی جانو جانان
مره سرپناه تو بمان
مره جان پناه تو بمان
آی می سبزه گیلان
آی می چومانه سو، می نفس کوچی خان
تی واستی بمه سربدار
تره بم تره جان فدا

تی دوشمن اسیره
تی بدخوا بیمیره
تی دوشمنده دیل واستی آتش بیگیره

گیلان جان
گیلان جان
گیلان آی گیلان جان
منم
دیل بتی را بنا
منم سر بتی را فادا
منم
گیلکم
تی جنگل ایسه می جیگا
تویی تو
تو گیلان
تو می جاجیگا
تی جنگل جوخوفتن
کرا دوشمنانا فوقوفتن
ایسه ایرثه می کوچی خان
ایسم جنگلی جنگله دیلمان

آی گیلان جان گیلان جان
آی گیلان گیلان جان
آی گیلان گیلان
می جانی
می جانی
می جان
می سبزه گیلان
من تی قوربان
بمان پا بپایه می ایران
کی ایران
تی امرا مانه جاودان



۱۳۸۹ آبان ۱۵, شنبه

گیلداستان خوروسخان با ترانه ی خروسخوان از جاودانه یاد احمد عاشورپور


خوروسخوان 
گیل آوایی

هاچین مرا شه بزه بو. چفه عرق آسمانا چوم بودوخته مره بوسوج واسوجا دوبوم.
میدیل هاچین بیرون آمون دوبو. سره سام بیگیفته بوم. لیباسانا های اطرف اوطرف ایتا اویتا کودیم. آینه کنار می مویانا شانه کودیم های شوییم اموییم دو واره مرا فاندرستیم. می سرا بوشوسته پسی می مار تیانا نهاندوبو شکافه مئن. ایتا پیله شکاف کی هامه چی اونه مئن نهابو جه تیانو تشت بیگیر تا خکاره یو سوان پالانو قازان و پیله ملاقه یو کچه یو کتل. مرا زیرزیریکی فاندرست. ایجور کی مرا ناز دان دیبی لبه جیر ایچی زمزمه بوکود. مره ننانم. می شلوارا کی تازه اوتو بوکوده بوم دوکودم. تازه بوشوسته پیرانا ایتا پیچه والای بدام بازین اونه یخا صافترا کوده دوکودم. راه دکفتم بوشوم مدرسه هاتو ول گیفتان دوبوم.
قرار ناشتیم. بیدم نتانم مدرسه به سم. ناظمه چوما دور بیده جه مدرسه جیویز بزه بوشوم می کوره که مدرسه ور،جه  دیفارکنار ایتا گیل گوده بزم پنجره شیشا ایجور کی تومامه دختران جه پنجره بیرونا فاندرستید. بازین مرا دیفاره کش قایما کودم کی نیدینید من گیل گوده بزم مدرسه پنجرا. می کوره جه من لات تر، جه مدرسه بوگروخته، دو تایی راه دکفتیم.
خیاله کی انهمه سالان دنوارسته بو، سیا بلا امه را فونترکسه بو. هامه چی هوتو هو سالانا مانستی.
خیاله کی هاسایه. نانم روخانه هیسته واشانه سر شون دوبیم یا اینکی بیجارمرزانا یا دریاکنار شله فورشانه سر. هاتو مره خوشخوشانی می یارکه مرا بال به بال شانه به شانه کیتبانا امی بغله جیر بزه یو دونیایا پاک بیگیفتی بیم. باد نازه مرا واشانا رقصانه یی. چیچینی ولوله زاکانه مانستن کوروپی پرا گیفتیدی بازین ایتا جا فوروز آمویید. هاچین خیاله کی سنفویه باغو بیجار و باهارا هارای کودان دیبید.
دونیا امی شین بو. هیکسو هیچی یا نیده ییم. می کوره نازه مرا پابپا می مرا اموییو مویانا فادابو باده دس، دیلبری کودان بو. یارا کش بزه یو اونه افشان بوبو مویانه مئن آویرابو خاندان دوبوم:

خروسخوان[1]
بو من و اون مست و مستانه
دور از چومان یگانه و بیگانه
تا کوه دامن بوشوییم شانه به شانه
زیر داران سبزانه سر چشمه یه لب
خوش بینیشتیم رو به خاور
دیم بر دیم بیم بیده ییم آسمانا سورخا بوسته ول بیگیفته یار بزه داد آتش آتش
مه داره با ول کشاش کش
آسمان آتش بجانه
اون مگه از عاشقانه
نازنینا بوگوفتم اون می اومیده سویه
آینه داره تی رویه
آفتاب خیزانه آفتاب خیزانه
بیجارانه برنج قد بکشه پاک ایتا دریا خلسه بوشو آرامه موج زه ییدی. برنجه عطر تومامه جایا دوارسته بو. کلاچان خیاله بوگروختی بید میدان فادابید چیچینه نا. برنجانه وسط ایتا مترس چیچینه نه دیلا ترکانن دوبو. ایتا واچرده کولا اونه سر، موشته کولوش جه اونه دورسفته آسین بیرون بامو، پیرانه پولوکانام گاگلف بکفته اونه پیرانه پره هاتو ایتا ور بوجور ایتا ور بیجیر جلاسته بو. پاک ماسکا مانستن برنجانه وسط یلانچی پالوانی کودان دوبو. می کوره کام اونه بیده پسی ایجور خنده بوکوده کی خیاله تومامه برنجان جه رقص دس بکشه قاقابوسته اونا فاندرستان دیبید. منام کرا کرچ کرچ تومامه برنجانا سوسو دان دوبوم کی می قشنگه جانه یارا مرا شوندرمو اتو کی قاقابوسته داریدی، می یاره می جانه می عشقه. هاتو گولازه مرا دس بنا می یارکه شانه سر ایجور کی اونا دیل بزه بیم، شون دیبیم. جه می پاجیر ایتا گوسکا جستن کونان شیرجه بوشو روخانه توله آبه مئن. بیجارا دوارسته، پرچینه پوشت مانده صدا هاچین عالمه گوشا کرا کودان دوبو. هاتو مره بوشوبوم او سالان کی زمینه سر گولازه مرا پا ناییم، ایدفایی شهرداری آشغالی ماشین ایجور سر و صدا بوکوده کی دو بالا بجستم. مرا هاچین شه بزه بو. چفه عرق آسمانا چوم بودوخته مره بوسوج واسوجا دوبوم. می خانه دم داره سر کشکرته لانا فاندرستم. درختان تی تی بزه بید. آسمان هاچین ابریشما مانستی. شهرداری آدمانه سر و صدا کی هولندی بوگو بیشتاوا دیبید مرا جه انهمه خیال دپرکانه ده. شه بزه مره ایتا دنیا ناجا آه بکشم. وای من کویه ایسام! کویه آویرا بو دارم!؟

تمام



[1] خوروسخوان دو زبانی بخوانده بوبوسته داره کی جه آمی همیشه زنده یاد عاشورپوره. اترانا زنده یاد جهانگیرسرتیپ پورگیلیکی بوگفته داره یو بازین اونه فارسی یا عاشورپور بوگوفته.

۱۳۸۹ آبان ۱۲, چهارشنبه

بیدین وطن چی بوبو - گیل آوایی



بیدین وطن چی بوبو
گیل آوایی
سه نوامبر2010
بیدین وطن چی بوبو گابدکفته موردابه
رئیسه جومهور و رهبر هاچین پیله گابه
ده هیشکه وامرازه مسجد بشه بده صلوات
ده مسچدانه می یان جاکشی کرا دابه
موغول چیسه عربو روسو اینگلیس حرفه
جه هر تا آیه هاچین خون کرا کونه رابه
آویرا بوسته دمردن جه ویشتایی بیداد
بازین بیدین چوتو دولت کرا کونه لابه
پورا بو مجلسه شورا جه هر چی خایه مال
رئیسه قووه قضائیه لاب خالی آبه
وطن مانه امی امرا واسی بیبیم بیدار
ناویره قسمت امی شین همیشه خونآبه
گیل آوایی هامه تانا دپرکانه از خواب
آویرابوسته هارای زئن دره نگد خوابه



فارسی
ببین وطن چه شده مردابِ هر کی هر کی ست
رئیس جمهور و رهبر درست مثل یک گاوِ بزرگ هستند
دیگر کسی انگیزه ندارد به مسجد برود صلوات بدهد
دیگر در میان مسجدها جاکشی رسم شده است
مغول چیست، عرب و روس و انگلیس حرف است
از هر یک از آیه ها خون شُر شُر راه افتاده است
گم شدن و خفه شدن از گرسنگی، بیداد
بعد ببین چطور دولت عُو عُو می کند
مجلس شورا پر شده است از چاپلوس
رئیس قوه قضاییه دیگر بی اختیار و نوکر است( هیچ قدرتی ندارد- مترسک است)
وطن با ما می ماند باید بیدار شویم
وگرنه قسمت ما همیشه خوناب می شود
گیل آوایی همه را از خواب بیدار می کند
گم شده، هوار می زند تا نگویند خواب است

۱۳۸۹ آبان ۵, چهارشنبه

دوکتور پامودور با پینیک دوج - گیل آوایی

دوکتور پامودور با پینیک دوج
گیل آوایی
- پاک خربستگایا مانه. هاچین سگ خو صابا نشناسه. هر که دینی خو کلا کاره. هاتویام پوتاره مانستن شونو امونا درید. هیشکی نانه چی واستی آتو سرسام بیگفته دو وستاندره.
ایتا پیچه چادره پره مرا خو هیستابو پیشانه خوشکا کوده، پیله کانه سر بینشته. خو مچ چا پاکوده پسی بوگفت:
- می چکره ده قو وت ناره. پاک دمردان درم. چقد یکشی واسی هیزارتا را بشم. چره آ - خودا آدمه جانا فانگیره آخه.
آفتاب خیاله هاچین ول گیفتان دوبو. سایه دیمه ایچکه فوفوسته یخ دربهشته سر، گرزکان مهمانبازه دیبید. راه دوار هیشکی نیارستی اوشونه دمه چک بشه.
ایتاپیچه خو دور برا فاندرسته. بیده مش تقی خو چارچرخه سر ایتا برزنت واشاده داره، اونه کنار چارپایه سر هف پادشایا خواب دئن دره.
خو چادر پره امرا خورا باد بزه. لل پر نزه یی. زلزله تبریزی داره سر یکبند خندان دوبو. چی چی نی بامو بینیشته داره لچه، زلزله خورا جیگیفته.
کاس آقا پالان دوج، دوکانه درا بیجیر باورده، بوشوبو ناهار. کبلعلی پینیک دوج سایه دیمه، ایتا واچرده شلوارا سربسر نهان دوبو. اونه گردنه سر کولکه باورده قیطانی نخ، والای خوردی. هاتو کی خو سرا واگردانه مش تقی چارچرخا فان دره، ایتا گرزک بینشته اونه چانه پس. ایدفایی پینیک دوجه داد در بامو. خو راسته دسا مرا بزه خو چانه پس! ایجور کی اونه فاله ریکابی جه اونه شانه تا اونه بازو بامو بیجیر.
پیره زنای فیللی مرا خو لبانا هیستا کوده. ایتا پیچه اپا اوپا بوکوده خو چادورا والای بدا. پینیک دوج هاتو کونامجان گودیو های خوره خوره فوش دایی. مش تقی خوابه جا دپرکسه تا بایه ایچی بگه قاقا بوسته بیده کبلعلی شتراخ بزه خو چانه پسا! هاتو خو واکوده وانکوده چومانه مرا کبلعلی یا فاندرست.
پیره زنای پینیک دوجه داده مرا ویریشته بایه بیدینه چی بوبو. هالا هیچی نوگفته بو کی بیده پینیک دوج گرزکا فورانن دره. بفامسته کی گرزک پینیک دوجا بگشته داره.
دوکتور پامودور خو کوچی چمدانا دسه مئن ولای دانه مرا، کبعلی یا دوارست. هوتو کی خندادوبو کبلعلی مارا فوش بدا یو بازین خنده کونان جه اونه دوکانه ایتا کتل اوساده بوشو سایه دیمه کبلعلی دمه چک بینیشته. خو دسمالا جه کوته جیب بیرون باورده هاتو کی خو دیمپرا پاکودان دوبو، کبلعلی ایجور چاربداری فوش بدا کی دوکتور پامودور دو بالا بجسته.
کبلعلی یا گه:
- ا....خجالتام خوب چی یه پسر! هاتو ایتا شوخی تی امرا بوکودم تی پالانا تاوه دای شونده کله!؟ آخه تی...
کبلعلی بوگوفت:
- آخه جاکش انهمه جا صاف بنایی بامویی...
دوکتورپامودور کی حیسابی جوش باورده بو گه:
- ا.......بازام فوش دان دره خجالت نکش.....
کبلعلی حواس ننا بو کی دوکتورپاموره چی اونا بوگفته داره، خو حرفه دوما بیگیفته، بوگفت:
- آ دورسفته شلوارام کی ده هرجایا دس زنی دکفه ادمه گردن، ده پاک واکفتمه! بازین بیدین آخه انهمه آدما بنا بیگیفته می یخا... من خاره هر چی......
پیره زنای خو رو بیگفته. کبلعلی یا ده نیارستی فاندره. هاتو چادور پرا فاکشه بو تا خو مچه سر. بازین دوزه پیچا مانستن دوکتور پامودرا نیگا بوکوده بیدینه کی اکه خو دسا بیجیر آوره نیهه کبعلی گوشه کون.
خود دیله مئن بوگفته:
- آ گرزکام کون برانانه دوما داره! یا پابراندانا وا بگزه یا کی بیچاره پینیک دوجا!
دوکتور پامودور، کی اونا کارد بزه بی خون نامویی، ایدفایی ایجور چک بزه کبلعلی یا کی کبلعلی پاک چنگرا بوسته. پاره شلوارا جه خو زانو بنا بیجیر، بیگیفته خو جولا، خیال کونی کی ده پاک گورشا بوسته بو. تا بایه ایچه بگه، دوکتور پامودور ایتا ده دخشارده. کبلعلی تا دس ببره کتلا اوسانه بزنه دوکتور پامودوره سر، مش تقی کی ویریشته بو، ده بودو بامو کبلعلی ویرجا اونه دسا بیگیفته. واورسه:
- آ زباله مئن! تورا بوستیدی! چیسه شمه را!؟ پاک ترکمه زاکانه مانستن دکفتیدی همدیگه جان! ا..... زاکیدی مگه!
کبلعلی هیچی نوگفته، دوکتور پامور بداد بامو:
- خجالت نکشه! هاتو هرچی انه داهان دره فوکونه بیرون! آخه..
مش تقی بوگفته:
- شوما کی همیشک فانرسه، فوش دانه ره، همدیگه مرا پاک موسابقه دارید! اسا چی بوبو ایمروز غیرت شیمی شین گول بوکوده داره!؟
کبلعلی ولناشته دوکتور پامودور ایچی بگه، مش تقی حرفه من دکفته بوگفت:
- ا...برا...............ایجور مرا بگشته خار.....خیال کونی تمامه می جانا گورشا کوده! بازین چوتو....
دوکتور پامودور مش تقی یا ولناشته حرف بزنه. هاتو داده مرا بوگفته:
- بیدین آخه بازام فوش داندره جاکش! آخه چره آنقد فوش دی!؟
مش تقی تا بایه کبلعلی یا بگه کی تی داهانه بدار ده چره انقد فوش دی آخه، کبلعلی گه:
- فوش دم کی دمه ده برا... مگه آ جاکش پاسبانه!؟ فوش دانه ره مالیات وا فادام!؟
دوکتور پامودور داده مرا بوگفت:
- تی خاخورا.............. ایدفا ده فوش بدی تی مارا....
کبلعلی دکفته دوکتور پامودوره حرفه مئن بوگفت:
- آخه جاکش.... بتو چی!!! گرزکام نشا ده فوش دان! تو گرزکه وکیلی!؟ بتو چی!؟ من خایم تا می دیل خایه گرزکانا فوش بدم. اصلن خایم از ایمرو مگسو پشه یو سگو پیچایام فوش بدم! بتو چی! من خاره هرچی دوکتور پوکتور پامودورا.....
دوکتور پامودور ایجور خنده بوکود کی مش تقی قاقا بوست. پیره زنای تازه فارسه بو سرپایینی. واگردسه بیدینه چی بوبو کی دوکتور پامودور آتو خندا کودا بو.
مش تقی ده هاتو خوشکا بو دوکتورپامودرا فان درست. کبلعلی چارپایا بنا بیجیر، بوگفت:
- تی مارا....چکا بزه یی تره خنده یام کودان دری! مره ولا کون مش تقی تا آ خار.....
مش تقی بوگفت:
- وا بدن تونام. خجالت بکش! ده وسته!
دوکتور پامودور، جولو آیه کبلعلی یا کشا گیره، هاتو چلسک چلوسک اونه رویا خوشا ده.
مش تقی خو دیله مئن بوگفته:
- آمی دوکتورپامودورام کوسخولا بو داره! بیچارا چکا گیفته پسی اسا اونا خوشا داندره!
کبلعلی هلا هیچی نوگفته بو کی دوکتور پامودور بوگفت:
- من فکر بوکودم مرا فوش دان دری!
مش تقی واورسه:
- پس کبعلی که فوش دان دوبو کی!؟
کبلعلی بوگفته:
- بتو چی!؟ تونام خایی مگه....
دوکتور پامورد اونه حرفه مئن دکفته، مش تقی یا بوگفت:
- گرزکا فوش دان دوبو! نه مرا!!!
کبلعلی کی خو جولا دس زن دوبو، داد بزه:
- آ گرزکا دینی چوتو مرا گورشا کوده بی صاب!
مش تقی هاچین خنده جا خو شکما بیگفت . دوکتور پامودوره چوم جه ارسو پورا به انقد کی خنده بوکود.
کبلعلی بوگفت:
- گرزک مرا بگشته، تونام مرا دخشاردی! هاچین هیچی ره! بازین بوگو نگم خاره آ دارا دوتا آغوز باوره هردوتا .....
سه تایی خنده کونان مش حوسینا دوخادید سه تا قندپالو باوره .
پیره زنای ده بمانسته بو کی چه بوبوسته داره. هاتو بفیکراشوبو کی ایتا نیسان تا دوکانانه نو دانه لب بار داشتی ، بوق بزه. پیره زنای خورا فاکشه دیفاره کش. نیسان والای خوران، جه اونه نیگا دورا بو. پیره زنای دو واره را دکفته. هاتو خو چادره مرا خورا باد زئن دوبو یو آبلاکو مانستن شون دوبو.


تمام
9 آوریل 2009

۱۳۸۹ مهر ۲۷, سه‌شنبه

ویدئوگیلیکی کوچی داستان "نازبانو" - گیل آوایی

نازبانو
اردیبهشت 1388

تا او وخت هیچی عوضا نوبوسته بو. هیچی تفاق  دنکفته بو. کوچه هیسته خاکه عطر، صوبه آفتاب ویریزه مئن، تا آدمه جان نیشتی. یاس پاک گومارابوسته، همه تاسالانه مانستن خو گولانه عطرا داشتی کی آدما مستا کودی اونه رنگ وارنگ ناز فوروختن. شله قلمکاره آشه عطر کی همه جایا دوارسته بو حسن آقایا زود ویریشتنه نشان دایی که همیشک اولی نفر بو کی تسکه کوچه مئن کی تام بزه شبه جا خواباشوبو، اونا شاستی دئن.
وختی کی آلوغه مانستن امی خانا فوتورک بزه بید، مشته باقره خوس کودن جه اوونه وازو ولنگه خانه پرچینه پوشت آمویی. نازبانو جه اون زودتر، کله آتشا واگیرانه بو. آتش گیله الابه بوکوده دیواره درزانه جا بیرون سوسو زه یی. هالا امی خانه درا فانرسه بید کی نازبانو صدا بیرون بامو:
-         بازام چی بوبوسته داره کی پوتاره مانستن دکفته داریدی مردومه خانه کاشانه سر!
بی انکی مشته باقره رافا بئسه، ایتا ماده شیره مانستن جه دود بیگیفته سی یا بوبو اوتاقه جان بیرون بامو یو دراسانه سر به  سا، داد بزه:
-         کاس آقا...کاس آقا ویریز بازام باموده تی پسره دونبال. ویریز تا دیرا نوبو!
نازبانو صدا هاتو یک روند پاسدارانه فوتورکا به رگبار دوسته بو کی خانانه در ایتا ایتا اونه صدا ایشتاوستنه مرا وازا بوستی. هاتو ایتا چوم پیله زئنه قد، تسکه کوچه پورا بوسته بو جه همسادان، کی  رو باورده جه خواب ویریشته باموبید دره سر.
منام دوزه پیچا مانستن هالا تا بایید فوتورک بزنید، پیله درختا واچکستمو بوشوم اونه شاخانه مئن جوخوفتم. هاچین خیاله کی ایتا تورنگ گوماره مئن جوخوفتی بی. داره شاخه باله جا، جلاستمه ایتا پیچه سیما خانه پنجره را، بیرونا  فاندرستم.
سیما تورابوسته آدمانه مانستن ارا اورایا فاندرستی. هرچی خاستیم کی مرا بیدینه، نوبوسته. امی خانه در ایتا صدا مرا کی خیاله ونگ بزنه، وا وسته. چارتا پاسدار باموده خانه مئن. اوشونه آمونه مرا، درختا ویشتر واچسکتم بوشوم بوجور تر.
هامه چی تومانا بوسته بو. مرا بشناختی بید. ولی جه کویه!؟ چوتو!؟ هیشکی جه آما گیر دنکفته بو. جه آما هیچی ناشتیدی کی جه اما بدانسته بید! چره باموبید!؟ چوتو مرا بیافتی بید!؟
مره مره گفتیمو واگفتیم، هاتو می دیل هیزار را شویی. می نفس بیگیفته بو. می همه حواس ناهابو کی جه هو درخت کی اونه جور جوخوفته بوم ایتا صدا نایه. ایجور کی می نفس کشه نام پاستی می! ایجور کی پاک خیاله زیرابی بوشوبیم. مرا پاستیم. می حواس هو چارنفره ویرجا ناهابو. دیفاره اوشنتر، همسادانا فاندرستیم. می دیل دکفته جه شاخه کی تا دیفاره اوطرف جلاسته ناهابو، واز بوکونم دیفاره جان. بنم پا به گوروز. جه او یام ده تانستیم راحت بوگروزم. هیشکی نتانستی مرا بیافه.
ایجور مره مره نقشه کشه ییم که صدتا تیمسارام اگه به سابید نتانستیدی اتو شُور بوکونیدو جنگه نقشه بکشه بید! تازه انهمه ایدفایی می کلله باموبو. هاچین مره مره می قوربان بوبوسته بوم! هیزارتا فکرو خیالا دوارستیمی. می مرا گفتیم:
-         نه! ایمکان ناره کی مرا شناسایی بوکودی بید. حوکمن ایتا ایشتبا بوبو داره. مرا شاید اینفره دیگه مرا ایشتبایی بیگیفتی دی. شاید امی ایسمان ایجور بو. یا شایدام امی قیافه ایجور بو. ولی امی خانه نشانی چی!؟ هیزارتا ایسمو رسمو نشان جه می پئرو مار محله مئن تانستی هرتا ایشتبایام بوبوستی بی، اوشونه جه ایشتباه در باوردی بی.
بازین مره مره گفتیمی:
- نه! ایشتبا نوبو داره. مرا شناسایی بوکودیدی. دوروست باموییدی. واستی بوگروزم. تا دیرا نوبوسته وا جه اشان بوگروزم. نواستی اوشونه دس اسیرا بم. الان کی تانم وا جیویزیم بازین ده دسه پا دَوَسته پیله تیکه می گوش به!

هوتو کی می حاواس 4نفره ویرجا ناهابو، امی همساده خانه  اوطرفه خانه دیوارا پاستیمی. می دیل دکفت کی جه داره خال کی تا اوطرفه همساده خانه دیوار والای خوردی، واز بوکونم همساده خانه جه اویا تانستیم راحت جیویزم. هیشکی نتانستی مرا بیافه. ایتا گولوله مانستن که جه توفنگ در بشه، آویرا بوستیم. همیشک مره نقشه آماده بوکوده داشتیم اجور وختانه ره. هامما مره مره سوبوک سنگینا دوبوم.
هیزارتا فکر و ان کی چه تانه ببه می سر بزه بو.
مردومام هاتو وارشه مانستن چکه چکه جیما بوسته پاک ایتا روخانه مانستن راه دفکته امی خانه ور جیمابوسته بید. مشته باقر افتابه خو دس بیگیفته اوشونه مئن ایسابو. ایجور سینه جولو بدا، فاکش فاکش بامو خانه مئن. اونه پوشته سر امی همساده مرداکانو زناکانام بامودی. زارا باجی خو کتله لنگا بیگیفته خودس ایتا بانه رافا ایسابو کی بزنه چارتا مامورانه سرا
نازبانو خورا داده فریاده مرا فارسانه مشته باقرا. ایجور داد بزه چارنفره ره کی همه تا آدمان جا بوخوردیدی. ایتا جه چارنفر بامو جولو تا مشته باقره یاخا بیگیره نازبانو آفتابا، جه مشته باقر دس قاب بره، دخشارده او مامورا کی اونه کولا بکفته چند متر اوشن تر. همه تان خوشونه دسو پایا آویرا کودیبید.
مشته باقرو شیرعلی نازبانو دسا بیگیفتید. اونا فاکه شه یید خوشانه پوشته سر. زارا باجی شیره مانستن مشته باقره ویرجا به سا
می دیل زه یی می پوشته تانا. ولی چی کار بوکودی بیم!؟ فرار!؟ یا شون انهمه ادمانه مئن کی امی خانه جیما بوسته بید!؟
نازبانو مشته باقر، زارا باجی ایجور چارتاپاسداره جولو به سابید کی اگه اوشون ایتا لشکرام بوبوستی بید نتانستیدی مرا خوشانه مرا ببرده بید.
ولی می دیل جوم جوم دکفتنه بو! مگه واشتی جوم! هوتو داره شاخه مئن مرا واکشته بو. مره مره گفتیم:
-         نه! بختره بوگروزم!  هسا کی همه چی اتو لاف دکفته بازارا مانه، جیویز بزنم بشم
می تصمیما بیگیفتم. واستی فرار بوکودی بیم. وختی یام کی بوگروختی بیم ده توفیر ناشتی که چه کونه ده یا چی به! جه غیر از منام کی امی خانه کسی نه سابو که بخایید بیگیرید. چیزی یام ناشتیم که اوشانا واداره ویشتر بگشته بید. می پئر و مارا همه تان شناختیدی. همه تا همسادانام اوشونا دوس داشتیدی. پس ایچی که همه چی یا رُو باورده بو، من بوم. من! ایتا گوزقوطی ایتا دولته مرا شاخ به شاخ بوبوسته بو.
یککو احساس بوکودم کی چقدر موهم بوبو دارم! تومامه می اهله محل امی خانه جیما بوسته بید. نازبانو کی خیاله هرچی اونا فاره سه بوم تاوا ن داندابو. همیشکام مرا گفتی تو می نازدانه یی! منام مره هاچین لیسکا بوییم ماسکا مانستن ناز کودیم. ها دیروز بو کی اونه خریده بالکایا تا خانه باورده بوم نازبانو ره. چی نازه مرایام پا به پا آمویی می مرا!؟
هالا سرآلامه پیدا نوبوسته نازبانو خو خانه دیفارو ایوانا گیله الابه کودیو بازین ایتا باله کا آهکا تشته من آب دوکودیو تومامه خانا سیفیدا کودی. منام کی هاچین پیله نقاشانه مانستن ایتا نازبانو فاله تومانا کولا چاکودیم ناییم می سر کی می مویان خرابا نبه! بازین جارو مرا دیفارا آهک زه ییم. مش باقرام ایتا دیل نه سد دیل می درسخوانی یادوس داشتی همیشکام گفتی که هان کی خوب درس خوانی مره وسته! ده هرکاری بوکودی بوکون من تی هوایا دارمه. ایدفایام نوبوسته بو کی من جه ایمتحان وانگردسته بیم مشته باقر مرا وانورسه بی که نومره چی فاگیفتی منام کی کیف کودیم مرا اینفر واورسه بی چی نومره فاگیفتی تا من بگم بیست! بیستا ایجور گفتیم کی یعنی جه بیست کمتر مگه به! یانی می نافا بیسته مرا واوه بید! اولانام خیال کودی که بیسته جا ویشترام ناها هانه واستی گفتی اخه بیستام نومره یه فاگیفتی!! هر وخت صد فاگیفتی بی یه ایتا اخته خمس می مهمان بوبو!! بازین کی بفامسته بو جه بیست نومره بوجورتر ننا! خورا زه یی به او را کی ده دانه نومره بیست ویشترین نومره یه! جه او وخت پسی یام همیشک بیست خواستی بدارم نه نوزده یا هیژده! چونکی ده اخته خمس یا البالو خبری نوبو! مشته باقره جایزه یام ایجور مره نومود داشتی کی پاک خیاله جایزه ی نوبل مرا فاداداره!

اما ناز بانو گاگلف قوران خواندی ایجور تانستی می ورقه ایمتحانه فاندره بخوانه چی به چی یه! وختی ده یی که بیست فاگیفتمه مرا ایجور ناز دایی کی خیاله همه دونیا اونه ره ایطرف من ایطرفم!
و چقدام می دیل نیشتی اجور مهربانی که همیشک اونه پاسر بینشیتی بیم اونام می سرا خارش بدابی تا بوخوسم! وای کی زمستانان می مار بیچاره جه پا دکفتی های بایه نازبانو خانه یو مرا بیده بی کی خواباشو دارم نازبانو پا سر بازین های بوشوبی های باموبی تا کی بیدارا بوستی بیم و مرا خو مرا ببردی بی بخوانه تا می پئره صدا بیرون ناموبی که زای واستی خو سفره سر بینیشینه!
 مردومه دادو بیداد مرا جه فیکرو خیال بیرون باورده ده ییم کی چوتو همه تانی مامورانه معذوره پس بیرون باموییدی. خیاله کی خواستیم پر بیگیریم. ایتا کار وا بوکودی بیم. واستی بوگروختی بیم. اگه گیر دکفتی بیم همه چی خرابا بوستی. چوتو تانستیم نازبانو جیوابا بدم وختی مرا بوگوفتی بی کی آخه بی عورضه انهمه داده و فریاده مئن تو نتانستی جیویزی!؟ زاراباجی کتله لنگا چی!!! مشته باقر آفتابه بدس دکفته بو پاسدارانه جان بازین من مشته باقره جیوابا چی بدابیم!؟
می مار هیره جا بیجربامو ایجور داد بزه یو باداباد مامورانا فوتورک بزه، همه تان قاقا بوسته ده. مشته باقر مامورانه یخا بیگفته. زارا باجی کتله لنگا ببرد بوجور. می مار اولی چکا بزه یو بوگفته مگه می جنازه سر به سد اگه والم می زاکا ببرید.
بیدم اتو نیبه گوروختن. انهمه مره سینه سپر بوکوده داره ده بازین من بوگروزم!؟ نه هی جا نشم. فرار بی فرار!
ایدفایی می چوم دکفته یه سیمایا کی روسری یا خو شانه سر بنا باموبو مشته باقر ویرجا. می دور و برا فاندرستم. ایچی دونبال گردسیم کی چارتا پاسدار دخشارم. ایدفایی مشته باقرومی مارا جه پاسداران سیوا کودان دیبید، مشته باقر واورسه شومان کی دونبال گردیدی!؟
ایتا جه او پاسداران کاغذا جه خو جیب بیرون باورده بوگفته انام دستوره کی باییم جلب بوکونیم! آما دستور جلب دارا گلسرایی یا داریم. انام دستور جلب! بازین چراغ قووه یا دتابانه کاغذه سرو شورو بوکوده بخواندن ولی مشته باقر امان ندا بوگفت ایا کی اما هیکس با آ اسم نداریم! آدرسا چی بینوشته ده؟
پاسداره بوگفت: دباغیان کوچه شربتعلی پیرایی
ایدفایی نازبانو خنده صدا همه تانا به تعجب تاوه دا. بولند بولند داد بزه بوگفته: آخه شوما کی شمی رایا نانیدی بازین چره مردومه امانا واوندرید! چره امی جیوانانه جان دکفتیدی! جه ایا بیشید بیر ون هاتو گوتورمایی شیمی سرا  تانودید دنکفید مردومه خانه. ایا کی دباغیان نی یه
پاسدارانا خوشکا زه. همهدیگه یا فاندرستیدی. مشته باقر آفتابه مرا اوشانا دروازا نشان بدا کی بیشید بیرون. پاسداران دس از پا درازتر جه امی خانه بوشویید بیرون. می مار نفس بکشه. مرا هیچ وخت یاد نایه کی سیمایا اوتو خوشحال بیده بیم. نازبانو می ماره ور، می مار نازبانو ور! خوب بوبوسه بو کی نوگروختمه

تمام

توجه:
- هر گونه تشابه اسمی  اتفاقی است!

 برگردان فارسی:
نازبانو
اردیبهشت 1388
تا آن لحظه چیزی عوض نشده بود. هیچ اتفاقی نیافتاده  بود. کوچه در گرگ ومیش بامدادی، نم خاک باران خورده را به عمق جان آدمی می نشاند. برگهای یاس  هنوز آن انبوهی ِهرساله اش را داشت. گلهای رنگارنگ آن همانطور سکرآور ناز می فروخت. عطر همیشه آشنای آش شله قلمکار خبر از سحرخیزی حسن آقا داشت که همیشه اول نفری بود که می شد در گذر لم  داده در سکوت و خواب شبانه، دید.
وقتی که مثل عجل معلق به خانه مان ریختند، سرفه ی مش باقر از پشت پرچین خانه ی بی در و پیکرش بگوش می آمد. نازبانو جلوتر از او تنور را گیرانده بود. آتش از درزهای کاهگل دیوارهایش بیرون می زد. هنوز به درخانه ما نرسیده بودند که نازبانو صدایش درآمد:
- باز چه شده که مثل مور و ملخ ریختند سر خانه کاشانه ی مردم!
و بی آنکه به مش باقر توجه کند، مثل یک شیر ماده از اتاق پر دود و سیاه شده اش بیرون آمد. روی پاگرد گلی خانه داد زد:
- کاس آقا بلند شو باز امدند سراغ پسرت. پاشو تا دیر نشده!
صدای نازبانو که با اعتراض پی در پی اش، یورش ماموران معذور را به رگبار بسته بود، باز شدن در خانه همسایه را یکی پس از دیگری بدنبال داشت. در فاصله چشم بر هم زدنی، کوچه پر از زن و مرد با لباس خواب و آشفته شد.
از لای شاخه درختی که بالای آن خیز برداشته بودم و به حالت بارفیکس به پنجره اتاق سیما سرک کشیده بودم، چهره در هم و نگرانش را از پشت پنجره دیدم. به درخانه ما زل زده بود. هرچه سعی کردم که توجه اش را به خود جلب کنم تا بداند که من کجا هستم، نشد.
در ِ خانه باصدایی که بیشتر به ناله  شبیه بود، باز شد. چهار نفر به داخل خانه خزیدند. با ورودشان خود را به بالای درخت  کشیدم.
همه چیز تمام شده بود. شناسایی شده بودم. اما از کجا!؟ کسی از ما لوء نرفته بود. ردی از من نداشتند! چه شده بود!؟ چرا آمده بودند!؟ چطور شناسایی ام کرده بودند!؟
نفسم بند آمده بود. همه حواسم به این بود که صدایی از درخت و شاخه ای که روی آن پنهان شده بودم؛ بلند نشود. حتی در کشیدن نفسهایم هم انگار که بخواهم زیر آبی رفته باشم، خود را مهار می کردم. همچنانکه حواسم به چهار نفر بود، آنسوی دیوار خانه همسایه مان را می پاییدم. به دلم زد که از روی شاخه درخت که تا آنسوی دیوار همسایه قد کشیده بود، به خانه همسایه بروم. از انجا براحتی می توانستم در بروم. کسی نمی توانست گیرم بیاورد. مثل گلوله ای که از لوله ی تفنگ در برود، غیبم می زد. چندین امکان و طرح از پیش مرور کرده بودم. همه چیز برای این لحظه در ذهنم آماده بود.
هزار فکر و احتمال به سرم زده بود. با خود می گفتم: نه! امکان ندارد که شناسایی شده باشم. حتما اشتباهی شده! شاید مرا با کس دیگری عوضی گرفته اند. شاید تشابه اسم و قیافه سبب شده است. اما نشانی خانه چه!؟ نشانی خانه و اسم و هزار ربط و رابطه و رد شناخته شده پدر و مادرم در محل، براحتی می توانست هر اشتباهی را منتفی کند! نه! شناسایی شده ام! درست آمده اند! باید فرار کنم. تا دیرنشده، در بروم که چنگال خونینشان به من نرسد.
مردم لحظه به لحظه مانند قطره های بارانی که در باریکه ای جمع شده و جویباره ای مانند، راه افتاده باشد، به در خانه ما آمده بودند. مش باقر آفتابه به دست در میانشان دیدنی بود. با صدای مطمئن و قامتی کشیده، جلوتر از همه وارد خانه شد. پشت سرش دیگر مردان همسایه  نیز آمدند. زهرا باجی لنگه کفشش را در آورده بود و منتظر بهانه ای که حواله ی چهارنفر کند.
ناز بانو خود را با داد و فریاد به مش باقر رساند. چنان دادی به سر چهار نفر کشید که همه ی مردم جا خوردند. یکی از چهار نفر جلو آمد. تا یقه مش باقر را بگیرد، ناز بانو آفتابه از دست مش باقر قاپیدو چنان بر سر آن مامور معذور کوبید که کلاهش به چند متر دور تر از او پرت شد. همه غافلگیر شده بودند.
مش باقر و شیر علی دست ناز بانو را گرفتند. او را به پشت سرخودشان کشیدند. زهرا باجی شیردلانه کنار مش باقر ایستاد.
دل به دلم نبود. باید کاری می کردم. اما چه کاری؟ فرار!؟ یا رفتن میان اینهمه که در حیاط خانه مان جمع شده بودند. ناز بانو، مش باقر، زهرا باجی چنان در مقابل چهار نفر ایستاده بودند که امکان نداشت می توانستند مرا با خودشان ببرند.
ولی شک و تردید مرا بروی همان شاخه میخکوب کرده بود. با خود می گفتم: شاید چهار نفرشان وارد خانه شده اند و بقیه دور تر از خانه، ابتدای کوچه باریک و درازمان کمین کرده اند! نه! بهتر است فرار کنم!
تصمیم خودرا گرفتم. فرار بهترین کار بود. وقتی در می رفتم، چه فرق داشت که چه می کنند! غیر از من کس دیگری در خانه نبود که دنبالش باشند. چیزی هم نداشتیم که واداردشان زهر بیشتری بریزند. پدر و مادر پیرم را هم همه اهل محل می شناختند و دوستشان داشتند. پس تنها چیزی که اینهمه سر و صدا و بگیر و ببند در خانمان راه انداخته بود، من بودم. من!
یک لحظه احساس کردم که چقدر مهم شده ام! تمام اهل محل به خانمان آمده بودند. نازبانو انگار که داشت پاداش همه کمکهایم را می داد. چقدر هم نازدانه اش بودم. همین دیروز زنبیل خریدش را برایش تا خانه آورده بودم. و احساس می کردم با چه لذت ِ کرشمه واری قدم بر می دارد.
پیش از نوروز تمام دیوار خانه ی کاهگلی اش را آب و آهک زدم. تکان می خورد نازم می داد. مش باقر بیشتر از نازبانو خاطرم را می خواست. سالهای مدرسه یادم هست که همیشه می گفت همینکه حواست به درس و مشقت هست برایم کافیست! که دوستت داشته باشم و عزیزم باشی! یکبار نشده بود که مرا ببینید و نپرسد که نمره چند گرفته ام. کمتر از بیست هم رضایت نمی داد. تازه خوش داشت ورقه امتحانی ام را ببیند و همیشه هم با هر بار دیدن می گفت: من سواد قرآنی دارم! بعدش هم می خندید که این سواد قرآنی حتی بدرد خواندن قرآن هم نمی خورد! و همین خنده و خوشرویی اش چنان به دلم می نشست که با گرفتن یک آب نبات احساس می کردم جایزه نوبل را به من داده اند.
با دیدن مردم که اینگونه در مقابل ماموران ِ معذور سینه سپر کرده بودند، داشتم پر می کشیدم. باید کاری می کردم.
گیر افتادنم همه چیز را خراب می کرد. چطور می توانستم آن ایستادگی دلچسب نازبانو را خراب کنم. یا لنگه کفش آماده ی زهراباجی را هدر دهم!؟
مش باقر امان نمی داد. هرچهارنفرشان را به رگبار اعتراض و ناسزا بسته بود. حیاط خانمان پر شده بود. مادرم چادر به کمر پیچیده از پاگرد ِگلی ِایوان ِخانه مان پایین آمد. با چهره خشم آلود و فریاد اعتراض هر چه باداباد به طرف چهار نفر یورش برد.
با این وضع یک ارتش هم نمی توانست مرا از چنگشان بگیرد. به خود نهیب می زدم: نه! برای چه فرار کنم!؟ اصلا هم فرار نمی کنم. می مانم همینجا! روی همین شاخه! آخرین لحظه که یقین دانستم که دنبال من آمده اند، چنان آتشی به پا می کنم که هر چهارنفرشان بسوزند! نه! فرار بی فرار!
چشمم به سیما افتاد. روسری بدورگردنش انداخته تا کنار مش باقر و نازبانو  جلو کشیده بود.
به دور و برم نگاه کردم. دنبال چیزی می گشتم تا وقتی به چهارنفر حمله می کنم، به سرشان بکوبم. ناگهان مش باقر با فریاد  یقه یکی از ماموران معذور را گرفت و گفت: دنبال کی هستید!؟ دنبال چی می گردید!؟
مامور دست در جیبش کردو کاغذی را درآمورد. به مش باقر گفت: ببین این دستور جلب دارا گلسرایی است. بعد نور چراغ قوه را به روی کاغذ گرفت و شروع به خواندن کرد اما مش باقر گفت اینجا که ما کسی با این اسم نداریم. چه آدرسی را نوشته اند!؟ مامور ادامه داد: دباغیان، کوچه  شربتعلی پیرایی
ناگهان خنده بلند نازبانو همه را به تعجب وا داشت. بلند بلند داد زد: آخه شما که حتی راهتان را بلد نیستید! چرا امان مردم را می برید!؟ چرا بجان جوانان ما می افتید!؟ بروید از اینجا بیرون! اینجا که دباغیان نیست!
چهار نفر خشکشان زده بود. به همدیگر نگاه کردند. مش باقر با دستی که آفتابه داشت به ماموران اشاره کرد بیرون بروند. نازبانو گل از گل اش باز شد. مادرم نفس راحتی کشید. یادم نمی آید سیما را آنقدر خوشحال دیده باشم.
ناز بانو کنار مادرم، مادرم کنار نازبانو! خوب شد فرار نکردم!

تمام

توجه:
- هر گونه تشابه اسمی  اتفاقی است!


نازبانو داستان کوتاهیست که به فارسی نوشته ام اما درونمایه گیلکی و حال وُ هوایی که داشت حیفم آمد آن را به گیلکی برنگردانم از این رو ویدئوداستان فوق را از روی برگردان گیلکی " نازبانو " تهیه و تنظیم کرده و به همه ی دوستداران و علاقمندان زبان و ادبیات بومی ایران بویژه گیلکی پیشکش می کنم
با مهر
گیل آوایی

۱۳۸۹ مهر ۲۶, دوشنبه

چاردانه - گیل آوایی

ایجور تی راشه من ارسو بوارم
کی هیستابم جه تی راشه دوارم
می امرا تو اگه هانده بیبی قار
واسی دریایا واورسی چی زارم

.....
نوگو گیلان می دیل بی تابه زاکه
هاچین از تاسیانی گورشه خاکه
کرا غوربت همش سینا کونه چاک
خوانه های دیلمانی پاک هلاکه
...

پیریو جیوانی یام اروزان حایفه
هرکه دینی داره سر آویزان حایفه
ای وایه ادوران کی دمردد هامه وای
از پیر و جیوان امی نشانی حایفه

۱۳۸۹ مهر ۱۸, یکشنبه

گیله جانه مار


بیمیرم من تی او پابرانده پــــــا ره
تی او خنده تی او صولحو صفاره
آویرابوسته دورم من جه تو مـــار
تیره میرم هاچین گورشم تی جاره

۱۳۸۹ مهر ۱۷, شنبه

بلا می سر - غزل گیلکی


من عاشقه تی چشمه سیایم بلا می سر - گیل آوایی from GilAvaeiگیل آوایی on Vimeo.

من عاشقه تی چشمه سیایم بلا می سر
بی تو هاچینه خاکه هوایم بلا می سر
تی واستی کرا سرخوشمه سبزه بهاری
هیستم جه تی شورم تی فدایم بلا می سر
وختی آیی شب جنگله گیسو بدایی باد
من مسته تی او شور و صفایم بلا می سر
زیبایو لوندی تره بولبول خوانه آواز
سبزم تی واسی مثل بهارم بلا می سر
می جانو جهانی تره می دیل کونه پرواز
من سرخوشه تی جولو نیگایم بلا می سر
دریا تویی جنگل تویی می زندگی آتش
عشقی بوخودا من تی فدایم بلا می سر
دونیا می شینه وختی بایی می کشه باناز
آتش کرا بم سورخه طلایم بلامی سر
پاک ول ولا بوم بسکی تره خوانمه آواز
دونیایا دوارست تره من ولوله کایم بلا می سر
فان در گیل آوایی چوتو مسته تی غزلزار
دیوانه منم تی سپره هرتا بلایم بلا می سر

جانه تی مار مرا جیویزان - داستان گیلکی

زباله بو. آفتاب پاک تورا بوسته بو. خیاله کی خاستی همه چی یا بوسوجانه، واسوجانه. زلزله ایبند خاندان دوبو. گاگلف مشته حوسین، ایتا لگن ابا کی ایستکان پیستکان اونه مئن بوشوسته بو، خو دوکانه جولو فوگودی کی ایتا پیچه خونکی بزنه .
حاجی چوس نفس تازه خو زباله خوابا جه ویریشته بامو بو دوکان. پیشخانه پوشت بینیشته بو. چورتیکایا اوساده بو با ایتا داشی کاغذ، شورو بگوده بو حیساب کیتاب.
ایسمال کهنه فوروش ایتا بشکسه رادیو مرا ور شون دوبو. قاسم چرخ چی پنچری گیفتان دوبو. کبله تقی بازار مج کولا دوجه مرا بوگو بیشتاوا دوبو. شاپور تازیه خان چارپایا بنا دوکونه جولو، هاتو کی نینیشتان دوبو، حوسین خندانا لوچان بزه.
حسین نفتی برار، یخ بهشت بیگفته خودس، مامد میوه فوروشا کونا گوده نیشته بو. گورزالی دیفاره کش ایتا توسه داره کونده سر نیشته بو، خو پیرانه مئن، سبه جانا دوما گیفتان دوبو.
شاپوره مار، اژدری شاگردا گفتان دوبو کی گابه گو ماله که دوما هرکی بیگیره گابه گویا رسه!

چندتا هسا شعر

می موشتا وانکون کی دونیا فوگورده
جنگلا واورس
تسکه دیلانه شب فوقوسانا
.
مشتم نگشا که دنیا به هم می ریزد
اندوه دل شب ستیزان را
از جنگل بپرس

.....

دریا شو یو طوفان
ایتا دونیا اوخان
پوشت در پوشت

دمرده شبو دیل واترکان
ایتا کونه سو زنه که
آپا اوپا گودن
.
دریارُو

دریا رو و طوفان
دنیایی از واخوان
انباشته انبوه
شب غرق شده و دل ترکیدن
این پا آن پا کردن شب تاب استبرای سوسو زدن

هاتو کی قورصا خایم دوارم
روزیگار
خورا لیسکا کونه
.
روزگار
تا که می خواهم غصه سر آرم
روزگار بازی اش می گیرد
......

ایتا دریا دیل پستایی بوگودم
می هارای
طوفان وارگانه
.

یک دریا دل پس انداز کردم
هوار ِ من
طوفان زایید

چاردانه

بوگو یارا کی تی یــــاری تی پیشکش
تی یاری با تی غمخواری تی پیشکش
نوا هرشب آمون با نــــــاز می خواب
کی آخوابو او بیــــــداری تی پیشکش

بیتو

بئ تو شب قاقا بمه دایم ستاره ایشمارم
مئ پیالا پورو خالئ دانه دانه ایشمارم

ایشمارم روز و شبا بئ تو کرامستو خراب
مئ دیله زخمانه مالا پاره پاره ایشمارم

اشکه جا هیستا بمه یاور دیهه مستئ مرا
اشکانا مئ دیمه سر با آهو زاره ایشمارم

سخته بئ تو زندگه باور گودن بئ تو ایسان
فاندرم تئ عکسانا چوم اشکه واره ایشمارم

یاد آرم تئ مهربانی خنده تئ برقه نیگاه
مئ خیاله من تئ امرا شب ستاره ایشمارم

دیل ببردئ دیلبره از من جیگیفتئ بئ وفا
پاک دمردم بئ تو مئ مرگه هیزاره ایشمارم

بئ تو لاب فورشم کئ بادا دا مرا آ روزیگار
مورده یم بئ تو مئ عمره بئ بهاره ایشمارم

گیل آوایئ توره بئ تو شب نیشه هرماله خواب
شب تئ رافا چوم براه دایم ستاره ایشمارم

می ماره کتله صدا ره می دیل هاچین تنگه - گیل آوایی

آویرا بوسته نیــــــــــگاره می دیل هاچین تنگه
می ماره موشته پــــــلاره می دیل هاچین تنگه

زالاش بـــــــاورده کرا ناجه ناجه غوربته مئن
می ماره کتله صـــــــداره می دیل هاچین تنگه

می دیل خایه دکفم پابرانده باغه می یــــــــــان
ایموشته ســــــــیروکواره می دیل هاچین تنگه

بایید میداد فاره سید تا نوبوستمه خــــــالی آب
کی دازو واشـــو گوماره می دیل هاچین تنگه

ده لاب تــــورابو زنم می سرا به چوبو چکال
می مچه قورسه نـــاویره می دیل هاچین تنگه

شبانا ساحیـــله کش پاک مثاله واشکسه لوتکا
شبانا مالا صـــــــــدا ره می دیل هاچین تنگه

گیل آوایه واسوخستن نشا بوبوست پیله لات
(چره مرا واکفی تا دینی کونم فریاد)
می رشته پورده بوساره می دیل هاچین تنگه

گیل آوایی هاچینه گورشه کا زنه فریاد
می قرماقو می روباره می دیل هاچین تنگه!

برگردان فارسی
برای نگاه گم شده دلم براستی تنگه
برای لقمه پلوی مادرم دلم براستی تنگه
له له می زنم درغربت از حسرت
برای صدای دمپایی چوبی مادرم دلم تنگه
دلم می خواهد پا برهنه بیافتم در باغ
برای یک مشت سیر و تره دلم براستی تنگه
بیایید به دادم برسید تا از دست نرفته ام
که برای داس و علف هرز و بیشه دلم براستی تنگه
دیگر دیوانه شده ام سر به هر چیزی می کوبم
دهنم بسته است( تودار هستم) وگرنه دلم براستی تنگه
شبها کنار ساحل درست مثل یک قایق شکسته
برای صدای شبانه ماهیگر دلم براستی تنگه
برای چه گیر می دهی تا می بینی فریاد می کنم
برای پُلِ بوسارِ رشت دلم براستی تنگه
به گیل آوایی دست نمی شود زد لات شده است
( چرا به من گیر می دهی تا می بینی فریاد می کنم)
برای پلِ بوسارِ رشتِ من دلم تنگه
گیل آوایی داغ داغ شده دارد داد می زند
برای قلاب ماهیگیری و رودخانۀ رشت دلم براستی تنگه

۱۳۸۹ مهر ۸, پنجشنبه

تاسیانی - گیل آوایی

اگه من تورا بوستم، کاره کیسه
تی امرا جورا بوستم کاره کیسه
می قسمت کی نوبو بیتو ببم آب
اسا بی تو بوبوستم کاره کیسه

فارسی
اگر من دیوانه شده ام، کارِ کیست
با تو جور شده ام، کارِ کیست
سرنوشت من که نبود بی تو آب شوم
حالا که بی تو شده ام کار کیست
2
تی امرا من کی دایم پا به پا بوم
وفا ناشتی ولی من با وفا بوم
بازام تی بی وفا کاره نی یم قاق
از اول من تره پاک جان فدا بوم
فارسی
با تو همیشه پا به پا بودم
وفا نداشتی ولی من باوفا بودم
باز هم از کارِ بی وفایی ات حیرانزده نیستم
از اول من برای تو جان فدا بودم

3
نوبوسته کی ایشب بی تو بوخوسم
خیالا پرا دا تا صوب نوخوسم
بگم الله تی ته، تی کرده کاران
بیگیرم ول خیالا های فوقوسم

فارسی
نشد که یک شب بی تو خواب روم
خیال پر داده تا صبح نخوابم
به ستاره بگویم از کارها و رفتارت
شعلۀ آتش بگیرم به خیال حمله کنم

4
گیرم ول، فو زنی می تاسیـــــــانه
نیهی دیمه تی او پا درمیـــــــــــانه
دیله واهیلا بوستا داندری یــــــــاد
جه غوربت گورشا بون آتش بجانه
فارسی
شعله می کشم تو دلتنگی ام را فوت می زنی
پا در میانی ات را کنار می گذاری
دل دیوانه را داری یاد می دهی
از غربت داغ شدن و آتش به جان شدن را

5
نیده بو کس کسه راشــــــــه دواریم
خیاله کس کسه زرخه پوتــــــــــاریم
هاچین بیگانابوستیم حایف صد حایف
آمی مئن دوشمنه آ که فــــــــوداریم
فارسی
نیده همیدگر را از گذر( راه) می گذریم
انگار که برای همدیگر مورچه نیشدار هستیم
( نوعی مورچه که نیش می زند=زرخه پوتار)
بیهوده بیگانه شدیم حیف صد حیف
میان ما دشمنی را چه وقت دور می کنیم.
6
ان قد تی واسی خانه خرابم تو نایی
وارش واره چوم به آسمانم تو نایی
هر شب جه خجالت کرا ماتاب نتابه
تا کی دینه من چوم اینتظارم تو نایی

فارسی
اینقدر برای تو خانه خرابم، نمی آیی
از چشمان باران می بارد چشم به آسمانم تو نمی آیی
هر شب مهتاب از خجالت نمی تابد
همینکه می بیند من چشم انتظارم تو نمی آیی

7
دیلداره تو یم، تره چی دارم، هیچی
وارم تره من تره چی کارم، هیچی
هرچی کی بگم تره ایسم خانه خراب
از خانه خرابی چی بدارم، هیچی

فارسی
دلدارِ تو هستم، برای تو چه دارم، هیچ
بخاطر تو می بارم، برای تو چه دارم می کنم، هیچ
هر چقدر هم بگویم که برای تو خانه خرابم
از خانه خرابی چه داشته باشم، هیچ

8
دیشب کی تره هیزار خیالا شومه من
افشانه تی مو می یان هاوارا بومه من
ان قد کی بخواندمه سی یا ابرانــــــــا 1
هیستا بو هاچین جه ارسو آبا بومه من

فارسی
دیشب که برای تو به هزار خیال رفتم من
در میان افشان موی تو هوار شدم من
اینقدر که سیا ابران را خواند
از اشک خیس شدم آب شدم من

سی یا ابران = ایتا آوازه گیلکی یه

۱۳۸۹ مهر ۵, دوشنبه

گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

تی رافــا به سامه تا صوب بزم ونگ
بکشم ترا با ارســــــــو بزم رنگ
نامو می چوما تی دوری جا ده خواب
هاتو بوک باردمه های ونگ بزم ونگ
برگردان فارسی
چشم به راه تو ماندم و گریه کرد م
ترا با اشک کشیدم و رنگ کردم
از دوری تو تا صبح به چشمم خواب نیامد
همینطور بغض کردم و گریه کردم
........

ایتا دونیــــــایه تی چومانو ابرو
ایتا دریا تی او افشـــــــانه گیسو
هاتو کی رقصا ده تی مویاناباد
همه عشقی، دیهی دونیایا سوسو

تی واستی من بهانه یم - گیل آوایی

تی واستی
فان در کی چوتو ترانه یم
تره
تره
همیشه من بهانه یم

شبان تی واستی قاقمه
الله تی تی
ایتا ایتا
تی نامه جا ایشمارمه

شب کرا شه
آویرا بی
خیاله مئن پاک جوخوسی
هرماله من نیافمه
تره همش آویرمه
واکفته لاب واهیلمه
می اشکانا جا دهمه

هاچین نی یه
شبا تی واستی پایمه
خیاله پاک واهیله مه
هاتو تی رافا ایسمه

تا کی بایی
تی واستی
فان در کی چوتو ترانه یم
تی دئنه ره شواله یم
واشکسه شاخه مانستن هاچین ده خاله خاله یم

تی واستی فاندر کی چوتو ترانه یم
تره
تره
همیشه من بهانه یم