گیلکی زبانِ
مادری و فارسی زبانِ ملیِ من است.
۱۴۰۰ اسفند ۲, دوشنبه
به مناسبت 21 فوریه، روزجهانی زبان مادری - گیل آوایی
گیلچاردانان/فارسی واگرانه مرا! - گیل آوایی
بزه شه بج، بیجار، سمفونی یه کار
گولازه سبزا بوستن گیله ایلجار
روخانه، پور کنی، پیشکاولو گاب
بهاره فصله کاره، فصله دیلدار
فارسی
برنج را شبنم زده، سمفونی کار است
افتخارِ سبز شدن، راه افتادن همیاریِ گیلکهاست
لایرویِ رودخانه، آماده کردن شالیزار وُ شخم زدن، صاف کردن شالیزار وُ گاو
بهار است فصل کار است فصل دلدار است
بزه شورم، آویر موردابه کومه
گاجامه کرجی یو دس پارو دومه
دپرکسه کرا شهری جه خو خاب
نوخوفوت مالا هاچین هیست مثله تومه
فارسی
مِه گرفته، کلبه در مرداب گم است
اتاقکِ در قایق وُ دستۀ پارو در دست
شهری از خواب خودش بیدار شده
ماهیگیر نخوابیده خیس شده مثلِ نشاء برنج می ماند
3
دپرکسته زمین، دارا زنه چو
زمستانا گه وسته! بوشو بوشو
چیچینی، گوسکا، لانتی آب لاکو، راب
کرا سرده هاوایا دده سوسو
زمین بیدار شده درخت را تحریک می کند
به زمستان می گوید بس است! برو برو
گنجشک، بچه غورباغه، مار، لاکپشت، حلزون
به هوای سرد حسرت می دهند
4
تی دوسکول زئنو می کفتن، ویریشتن
تی فو زئنو می گورشا بونو، بیشتن
هاتو کفتن، ویریشتن، قاقا بون، قاق
جه تی کاران چوتو واستی جیویشتن!
فارسی
هول دادن تو وُ افتادن بلند شدنِ من
فوت کردن تو و داغ شدن و سرخ شدن
همینطور افتادن بلند شدن حیران شدن مات
از ادا و اطوارهای تو چطور باید رها شد!
5
فتاشته داره جا جنگل بوگود داد
بوارست آسه مان روخانه فریاد
جه تُورو دازه دومه، دار بوبو قاق
چره همنجس کونه همجنسه بیداد
فارسی
از تراشیده شدن درخت، جنگل فریاد کرد
آسمان بارید، رودخانه فریاد کرد
از دستۀ داس و تبر، درخت حیرت زده شد
چرا همجنس به همجنس بیداد می کند
21فوریه 2013
.....................
زیاده!>اضافی!
ای دل صبور باش که گیلانِ پایدار
گر دل رود، نرود از دلت برون!
البته بجای گیلان، ایران هم می شود!دو چیز مساوی با یک چیز با هم برابرند!
بیست وُ یک فرویه 2015
۱۴۰۰ بهمن ۲۱, پنجشنبه
تسکو تاسیانی - گیل آوایی
تسکو تاسیانی یانی هان!
یادانا چوو زِنو
تنایه دپرکانِن!
تره گی
تره ایشتاوی
تی دیل هارای زنه یو
چومه ارسو اوچینی
ایتا ایتا دیمه سر دیچه!
فارسی:
سکوت وُ دلتنگی یعنی همین!
یادها را کاویدن وُ
تنهایی را بیدار کردن!
با خودت می گویی
با خودت می شنوی
دلت هوار می زند وً اشک چشم بر می چینی
یکی یکی
چیده شده بر گونه ات!
۱۴۰۰ بهمن ۲۰, چهارشنبه
گیل-هساچامه!- گیل آوایی
هاتو گورام گورام فکرا
دوبوم
می
پا صدا
تسکه
راشه دپرکانه
گورخانه
مانستن!
فارسی:
چنان
پر سر و صدا می اندیشیدم
که
صدای پایم
گذرِ
در سکوت را بیدار کرد
مانند
تُندَر!
۱۴۰۰ دی ۲۷, دوشنبه
سه-تا گیلچاردانه - گیل آوایی
می دیل تنگه می گیلانه هوا ره
می خانه کوچه سر کتله صدا ره
روزانه زاکی یو پابرانده شون باغ
کونوسو کامپوره ولش گوماره
فارسی
دلم برای هوای گیلانِ من تنگ است
برای خانه ام، صدای دمپایی چوبی در کوچه
برای روزهای کودکی وُ پابرهنه به باغ رفتن
برای بیشه های " کامپوره! و تمشک
( کامپوره نمی دانم فارسی چه می شود!)
2
دمرده روزیگار، یاری چی کم به
دیمیری، بی وطن تی هم وطن به
تره سوجی ساجی واهیلا بی قاق
چره خاکه وطن تی جا ره کم به
فارسی
در روزگارِ سخت، همسویی چه کم می شود
ساکت بمانی، بی وطن هموطنت می شود
بتنهایی می سوزی می سازی سرگشته می شوی حیران
چرا خاکِ وطن برای تو جایی ندارد
( جای تو در خاکِ وطن کم می شود!)
3
چی سالانی بوبوست یاران اسیرَد
ده دارانام جه یاران سر بیجیرد
هاچین رخشان کشه ضحاکه جللاد
آیه اوو روز کی خونه مئن دیمیرد
فارسی
چه سالهایی شده یاران اسیرند
دیگر دارها هم از یاران سربزیرند
بیهوده شکلک در می آورد ضحاک جلاد
آن روز می رسد که در خون غرق شوند
۱۴۰۰ دی ۲۳, پنجشنبه
گیلچاردانان - گیل آوایی
0
هاچین تورم، اویرم، ونگو ناله
خایم دونیا فوگورده پاک بکاله
دمردم دوری جا دیل ایجگره جا
ده گورخانا بو لاب ده خاله خاله!
فارسی
دیگر دیوانه ام، گم شده ام، گریه و ناله ام
می خواهم دنیا خراب شود، اصلا فرو بریزد
از دوری غرق شده ام، دلم از ضجه،
انگار تکه تکه شده مانند رعد وبرق!
1
زمستانه بازام، بی ولگه داران
بوپوخسته هاچین اشکل، بیجاران
چوخا می کول جه سرما فاندرم قاق
اکه سبزا بده داران بهاران
فارسی
باز هم زمستان است، درختان بی برگ
ساقۀ مانده از برنج در شالیزار پوسیده
بالاپوش نمدی روی شانه ام، به سرما حیرتزده می نگرم
چه وقت بهاران می شود و درختان سبز
2
می چوم دریا بوبو، خالی پی یاله!
مره تامتوما زه، دیل پوره ناله!
تی عکسه سر فی وِه ارسو یو من قاق!،
هاچین گورشم خایم دونیا بکاله!
فارسی
چشمم دریا شده، پیاله خالی
تنها لب فرو بسته، دلم پر از ناله است
اشک روی عکسِ تو می ریزد وَ من حیرانم
آتش گرفته ام، می خواهم دنیا فرو ریزد!
3
بوکودم درده دیل، دریا بدا گوش
اودوشتم می پیالا، اون بوگفت نوش!،
بازین جه تاسیانی کی بوبوم قاق!،
میجا دریا بزه جوش بوشو جه هوش
فارسی
درددل کردم دریا گوش کرد
پیاله ام را نوشیدم دریا گفت نوش
سپس از دلتنگی مات زده شدم
بجای من دریا جوش زد از هوش رفت
(سیزدهم ژانویه 2013)
4
چوتو وا تاسیانی یا دوارم!؟
تورابو غوربته مئن وا بوارم!
کولوشکن می گیلان، منمه کیشکا
می دیمه سر واسی ارسو بکارم!
فارسی
چطور باید از پسِ دلتنگی بر آیم!؟
دیوانه شده در غربت باید ببارم
گیلان چون مرغ کرک است من هم جوجه اش
روی گونه ام باید اشک ببارم
بیست و چهارم دسامبر 2012
5
چی شا گفتن بجوز ارسو وارستن
مگه شا بی وفا یارا یارستن
واسی خلوت جیگا شون تسکو تنها
هو خلوت جا دمردن، دوارستن
فارسی
چه می شود گفت بجز اشک باریدن
مگر می شود از عهدۀ یار بی وفا بر آمد
باید جای خلوت رفت یکه و تنها
همان جای خلوت غرق شد از عهده اش برآمدن
6
مثاله ابرو باده دوری یو آه
پیله کی آسمان، اللاه تی تی، ماه
درَن دشته مانه غوربت هاچین، وای
خو خانه مئن گدایام به کرا شاه
فارسی
مثل ابر و باد را می ماند، دوری و آه
آسمان گسترده، ستاره و ماه
دشت وسیعی را می ماند غربت، وای
گدا در خانه خودش می شود شاه
7
نبه آ آیو ناله پاک دیمیرم
نگم هیچی هاچین غوربت آویرم
خوشه می دیل گیلک به می مرا پا
ناویره غوربتی بم وا بیمیرم!
فارسی
این آه و ناله نباشد هم غرق می شوم
هیچ چیز نگویم، در غربت گم می شوم
دلم خوش است که گیلک با من همپا می شود
وگرنه غربتی می شوم باید بمیرم
8
سیا ابرانه جــــــا می دیل بیگیفته
چره می خــانه یا دوشمن بیگیفته
کویا واستی بیـــــــافم می ریفقان
کی ارسو چومانا از سو جیگیفته
فارسی:
دلم از ابرهای سیاه گرفته است
چرا خانه ام را دشمن گرفته است
کجا باید رفیقانم را بیابم
که چشمهایم را اشک از بینایی انداخته است.
9
دمرده آدمیمو کس کسا قــــــار
بیمی واشکسته داره ولگا دا باد
واسی جنگل بیبیم مثله ایله جار
کی یاور دانه وخته نه بیبیم قار
فارسی
آدمهای از سخن افتاده ایم وبا یکدیگر قهریم
مانند درختانِ در هم شکستۀ برگها را باد داده، می شویم
باید از بهم پیوستن و اتحاد مانند جنگل بشویم
که وقت یاور دادنِ یکدیگر است نه قهر بودن
10
ریفقـــــان آی ریفقــــان آی ریفقــان
الان وخته بیبیم جنگل کوچی خــان
تو بی من، بی تو من آی داد و بیداد
کرا دوشمن فوقوفته گورشا بو جان
فارسی
رفیقان ای رفیقان ای رفیقان
حالا وقتش است که کوچک خان جنگلی بشویم
تو بدون من، بدون تو من، ای داد و بیداد
دشمن به ما یورش آورده به ما، جانمان داغ شده است.
پیشتر منتشر شده: شنبه 22، فروردین ۱۳۸۸
۱۴۰۰ دی ۱۸, شنبه
انهمه جنگل فتاشتد، بی شومارد سربداران - گیل آوایی
انهمه جنگل فتاشتد، بی شومارد سربداران
دیل فاداد یاران به ایران رادوارد بی قراران
هانده دریا ول بیگیفته آسه مانه تیتی واران
رادوارَد بی قراران شادوخندان جانه یاران
قدره می خاکا نداشته هر کی می خاکا فوقوفته
حورمته خاکا بداشتد می ریفقان می براران
چی داری دیل ناگیرانی!؟، سورخه گول فته فراوان!
پور بامود حاکیم بوبوستد، باز دمردد شرمساران!
شومی یا واستی فوقوفتن، تی شوالا ول بیگیران
وسته کفتن یا جوخوفتن جنگله جا در گوماران
آی بنازم جانه جانان هیممته گیله جیوانان
کی داند دابه بهاران بج به هانده توم بیجاران
یاوری وختان واسی دئن، رج به رج می گیله مردان
بال به بال جنگل دواره، می گیلانه ایله جاران
گیل آوایی سینه فکلاشتن چی واستی تی جیوانان
مرده میدان ده بوبوستد، سروه داران پاک هیزاران
فارسی
این همه جنگل را تراشیدند، سربداران بی شمارند
یاران به ایران دل داده اند رهوارند بی قرارند
یادگارِ دستمال سرخ چشم براهند هر بامداد( خروسخوان)
باز دریا شعله گرفته، آسمان ستاره باران است
دشمن بخود پیچیده، از دستِ کابوسها شب نخفته
رهوارند بی قراران شاد و خندان جانِ یاران( یاران جان=یاران گرامی)
هرکه به خاک من یورش آوردقدرِ خاکِ مرا ندانست
حرمتِ خاک را نگه داشتند رفیقانم، برادرانم
دل نگرانی چه داری!؟ گل سرخ بسیار است
زیاد آمدند حاکم شدند، باز فرو مردند شرمسار ها
باید به شومی یورش برد، آتش ات را بگیران
بس است افتادن یا پنهان شدن در بیشه بجای جنگل
ای بنازم جانِ جانان همتِ جوانان گیل را
که می دانند رسم بهاران راکه نشاء، برنج می شود
هنگام یاری دادن باید دید، صف به صف گیلمردانِ مرا
دست دردست بیشتر از جنگل می شود، انبوه یاری دهندگانِ گیلانِ من
گیل آوایی سینه چنگ زدن برای چه!، جوانانِ تو
دیگر مردِ میدان شده اند، درختان سرو، هزاران
(دوشنبه 5 بهمن 1394)
بیجارا زمستان فوقوفت اشکلانا زنه سرفوکو - گیل آوایی
بیجارا زمستان فوقوفت اشکلانا زنه سرفوکو
بچاسته گیلا چو زنه، گه تی بج چی بوبو
بیجار تام بزه، چوم به را دیل بوبوست
زمستانا گه ورفوسرما جه را پور بامو
بورین پاک فیچالست اگه هرچی باغو بولاغ
دورین دیل میشین گرمه جان واج بامو
نیدین اشکلو واش بوپوخست، بوبوستم چیچال
نیدین یخ دوسته گیلم، دیلگیرم تسکا بو
باهاران آیه هانده سبزا به می توم بیجار
دو واره پور آوازه، افشان کونه بج خو مو
آیه سینه سورخی می سامان بازام با گولاز
بازین روسیایی تیشین به ترا گم چی بو!
تی رخشان کشئنام دواره، تونام شی تی گور
منم من بیجاره همش پا بزا، راه دوبو
فارسی
شالیزار را زمستان در خود گرفت، ساقه های ماندۀ برنج را سرکوفت زد
به گلِ یخ زده گیر می دهد می گوید برنجِ تو چه شد
شالیزار سکوت کرده چشم به راه دلشده
به زمستان می گوید برف و سرما از راه زیاد آمده
بیرون اگر هر چه باغ و دشت تماماً فشرده
دل من در درون گرم و زنده است
نبین ساقه مانده از برنج پوسیده، بخ زده ام
نبین گِلِ یخ بسته ام دلگیر و تنها مانده ام
بهاران می آید باز سبز می شود نشای برنجم
دوباره برنجِ پر آواز افشان می کند مویش را
سینه سرخ باز با افتخار به سامانِ من می آید
باز روسیاهی از آنِ تو می شود به تو می گویم چه شد!
شکلک در آوردنِ تو هم می گذرد، تو هم به گورِ خودت می روی
من هستم من که همیشه پا به زاییدن و در راهم.
25 فوریه 2015
گیلچاردانه - گیل آوایی
چره غورصه!؟، ویریز!، دوشمن نیهه شِه
چوما فونچین!، بیدین ارسو فیوِه شه!
جوخوفتن، آیو ناله، خانه بی صاب!
نایی میدان، تی دوشمن کی نیشه! شه!؟
فارسی
غصه چرا!؟ برخیز، دشمن می گذارد و می رود
چشمانت را نبند ، ببین اشک می ریزد و می رود
پنهان شدن، آه وُ ناله، خانۀ بی صاحب!
میدان نیایی!، دشمنت نمی رود!، می رود!؟
8- ژانویه-2013
۱۴۰۰ دی ۳, جمعه
رفته ام رشت دگرباره به ایرانم من! - گیل آوایی
نه دگر رقصِ خیالِ من از اندازه گذشت
گیل آوایی تو دگر چشم بپوشان زخیال
گرچه در غربتم اما همه ایرانم من!
۱۴۰۰ آذر ۲۹, دوشنبه
گیلداستان: فچم فچم رادوار - گیل آوایی