۱۳۹۹ مرداد ۷, سه‌شنبه

هاسا چامه! - گیل آوایی

1
دریا شو یو طوفان
ایتا دونیا اوخان
پوشت در پوشت
دمرده شبو دیل واترکان
ایتا کونه سو زنه که
آپا اوپا گودن!

فارسی
دریارُو وُ طوفان
دنیایی از واخوان
انباشته انبوه/پشت در پشت
شب غرق شده و هولناک
این پا آن پا کردن شبتاب است برای سوسو زدن


2
می موشتا وانکون کی دونیا فوگورده
جنگلا واورس
تسکه دیلانه شب فوقوسانا!
.
فارسی با شما!
بیست و  هشتم جولای 2011

ویدئوچاردانه - گیل آوایی

تازه گیلچاردانه/ گیل آوایی

بخانده دیلمانی دیل، بزم ونگ
می رشتا کش بزم می زاکیا چنگ
باباخان تیرکمانا بوسته می چوم
هاچین ارسو اوچمه جه دیله تنگ

فارسی
دل دیلمانی خواند، گریستم
رشتم را بغل کردم به کودکیم چنگ زدم
رنگین کمان شد چشمم
فقط اشک جمع کردم از دلِ تنگ

2
بگردستم می رشته موسته شاری
کرا دیفارانه آجور شوماری
بوشوم سوما بیجارو چاربراران
فوچه چوم ونگ بزم غوربت دواری

فارسی
مسشتاریِ رشتم را گشتم
با آجرهای دیوارها را شمردن
به سومابیجار و چاربراران رفتم
چشم بسته گریستم غربت را سر کردن

( مستشاری و سومابیجار دو کوچه قدیمی در رشت و چاربراران یکی از محله های رشت است.)
گ.آ
سه شنبه ۷ مرداد ۱۳۹۹ - ۲۸ ژوييه ۲۰۲۰

گیلچاردانه - گیل آوایی

 

1

دیلا گم وسته غورصه، ده بوشو خاب!
چومه ارسو دیمه سر پاک خوره تاب
واویلان ده مرا آ ول وله زاک
مرا گه تو بوشو تی کشکا بساب!

فارسی
به دل می گویم غصه بس است، دیگر برو بخواب!
اشک چشم روی گونه تاب می خورد
نگاهی چپکی می اندازد این بچۀ زرتخ!
به من می گوید برو کشکت را بساب!

2

بازام می دیل بوبو رشته هوایی
هاچین تورا بو گه غوربت چرایی!؟
منام قاقا بومه جه می دیله کار
نیگیره هیشکسا جوز گیل آوایی!

فارسی
باز دلم برای رشت هوایی شده
همینطور دیوانه شده می گوید غربت چرا هستی!؟
من هم حیران مانده ام از کار دلم
به هیچ کس گیر نمی دهد بجز گیل آوایی!!!

 3

می دیل تنگه می رشتِه می روباره!
ساغرسازان، ککج، سیره، کواره!
روخانه جانشورا یو اشغالی واز!
روباره گوسکایانه، کره ماره!

فارسی
دلم تنگ است برای رشتِ من، رودخانۀ شهرم( "روبار" رودخانه ای در شهر رشت است(
ساغریسان( محله ای در رشت)، ککج=شاهی، سیره=برای سیر، کواره= برای تره
برای شنا کردن در رودخانه و پریدن ناشیانه و چاردست و پا در آب!

برای غورباغه های روبار، کره مار= اسم فارسی اش را نمی دانم ولی یک جور مارِ بی آزار و غیر سمی در گیلان است!

یادآوریِ فیسبوک / بیست و هشتم جولای 2013


۱۳۹۹ مرداد ۱, چهارشنبه

گیلغزل با برگردان فارسی: بازام دیل کی دیوانه بوستان دری – گیل آوایی

بازام دیل کی دیوانه بوستان دری
جه ناله کرا دیما شوستان دری
بازام کی خیاله مرا شون دری
مرا تاسیانی جا کوشتان دری
عجب روزیگاره! جوخوفتن نشا
جه دوری هاچین گورشابُو فان دری
بوبوستی کرا لاته بی جا جیگا
جمختی آخه تاسیانی چی خاندان دری
چره ولولا بوسته می جان دری
می سینا تی پا جیر دمختان دری
نی یه، نه، نی یه می وطن می جیگا
دمردم می رُو تو
 فکلاشتان دری
گیل آوایی تام توم بزن چومه زار
آویری، آویری، چی گوفتان دری

فارسی
باز هم که دل دیوانه داری می شوی
از ناله انگار گونه را داری می شوری
باز هم که با خیال داری می روی
مرا از دلتنگی داری می کشی
عجب روزگاریست، نمی شود پنهان شد
از دوری انگار درای داغ شده نگاه می کنی( خیره می شوی)
شده ای انگار ولگردِ بی جا و مکان
خفه کرده ای آخر، از دلتنگی چه داری می خوانی
چرا حرف گوش نکن شده ای و به جان من افتاده ای
سینه ام را در زیر پایت داری له می کنی
نیست، نه، نیست وطنِ من، جا و مکان من
خفه شده ام تو داری روح مرا چنگ می زنی
گیل آوای دم فروبسته باش با چشم پر از اشک
گم شده ای، گم شده ای، چه داری می گویی
چهارشنبه، 27شهریور ۱۳۸۷

۱۳۹۹ تیر ۳۱, سه‌شنبه

گیلتاسیانه - گیل آوایی

چومانه ارسویانه
دسانه ناجانه موشت
واکفته خیالا شونو
بیجارانه بجه رقص

هاچین واهیله تسک
دیله آپا اوپا کودن!

فارسی
اشکهای چشم
حسرتهای دست به مشت
گیر داده است رفتن به خیال
رقص برنج شالیزاران

درست دلتنگیِ سرگشتگیست
این پا آن پا کردنِ دل( بی قراریِ دل)

2
کویانو جنگلو روخان
آبو نوبو بیجارانه تا تی چوم دکف بج
پاک تورابوسته دیل
شکل بزه گابو سبزه واشانه ناجه

ارسو غمزه یه هیسته دیمه سر مست
آخ اگه غوربت نوبو بی!

فارسی
کوهها و جنگل و رودخانه
راهآبِ چوبیِ آب وُ شالیزارانِ تا چشمت کار می کند برنج
دیوانه شده است دل انگار
گاوِ شاخ به پا بسته وُ حسرتِ علفهای سبز

عشوۀ اشک است بر گونۀ خیس مست
آخ اگر غربت نمی بود!
.
سه شنبه ۳۱ تير ۱۳۹۹ - ۲۱ ژوييه ۲۰۲۰


۱۳۹۹ تیر ۳۰, دوشنبه

گیلکی هاسا شعر = شعرِ اکنون گیلکی! - گیل آوایی

بوک بوکوده آسمان
تام بزه دریا
ساحیل تسک
چی هاچین یادا چو زئن درمه
دمرده لوتکا مانستن
مایاقا خیالا شون!

فارسی:
بغض کرده است آسمان
دم فرو بسته است دریا
ساحل خلوت
چه بیهوده یاد را تحریک می کنم
مانند قایقِ غرق شده
در خیالِ آبیِ دورِ دریا!
.
بیستم جولای 2017

۱۳۹۹ تیر ۲۸, شنبه

سه تا گیلچاردانه جه هفساله پیش!- گیل آوایی

نیگیرم ول جه دیل گفتن نی یارم
شواله وا بیگیرم تا بوارم
هاتو واهیلابوستن، گورشا بون، قاق
ناها جه دیل کی غورصانا دوارم

فارسی
آتش نگیرم از دل گفتن جرات نمی کنم
شعله باید بکشم تا ببارم
همینطور حیران شدن، داغ شدن، مات
از دل هست که از پسِ غصه ها بر می آیم

 2
شبانه مستی یو تسکه دیلو یاد
خیالام پاک کولوشکن به، می دیل داد
چوما وارش بیگیفت جه دوری یه خاک
مره چی نه جغیر از داد و بیداد

فارسی
مستی شبانه وُ دلِ تنگ و یاد( خاطره)
خیال هم انگار مرغِ با جوجه هایش را می شود، دلِ من داد(فریاد)
چشم را باران گرفت از دوریِ خاک
برای من چه می گذارد غیر از داد و بیداد
پنجشنبه ۲۷ تیر ۱۳۹۲ - ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۳

3
بشم تی دوری جا دریا دیمیرم
اگه دینمرمه کولی بیگیرم
کوله شورا کونم به-سم تی رافا
فادم تی مارا تا ترا فاگیرم!

فارسی
از دوری ات بروم دریا غرق شوم
اگر غرق نمی شوم بچه ماهی بگیرم
بچه ماهی را شور کنم منتظرت بمانم
بدهم به مادرت تا ترا بگیرم

گ.آ

۱۳۹۹ تیر ۲۴, سه‌شنبه

ویدئو."خواندن غزل گیلکی:من عاشقه تی چشم سیایم بلامی سر توسط: آندره لوبله


من عاشقه تی چشمه سیایم بلا می سر
بی تو هاچینه خاکه هوایم بلا می سر

تی واستی کرا سرخوشمه سبزه بهاری
هیستم جه تی شورم تی فدایم بلا می سر

وختی آیی شب جنگله گیسو بدایی باد
من مسته تی او شور و صفایم بلا می سر

زیبایو لوندی تره بولبول خوانه آواز
بیخود نی یه تی دس هاچینه موشته پلایم بلا می سر

می جانو جهانی تره می دیل کونه پرواز
من سرخوشه تی جولو نیگایم بلا می سر

دریا تویی جنگل تویی می زندگی آتش
عشقی بوخودا من تی فدایم بلا می سر

دونیا می شینه وختی بایی می کشه باناز
آتش کرا بم سورخه طلایم بلامی سر

پاک ول ولا بوم بسکی تره خوانمه آواز
دونیایا دوارست تره من ولوله کایم بلا می سر

فان در گیل آوایی چوتو مسته تی غزلزار
دیوانه منم تی سپره هرتا بلایم بلا می سر

ویدئو: خواندن غزل گیلکی توسط بانوی جوان مکزیکی بلا می سر


من عاشقه تی چشمه سیایم بلا می سر
بی تو هاچینه خاکه هوایم بلا می سر

تی واستی کرا سرخوشمه سبزه بهاری
هیستم جه تی شورم تی فدایم بلا می سر

وختی آیی شب جنگله گیسو بدایی باد
من مسته تی او شور و صفایم بلا می سر

زیبایو لوندی تره بولبول خوانه آواز
بیخود نی یه تی دس هاچینه موشته پلایم بلا می سر

می جانو جهانی تره می دیل کونه پرواز
من سرخوشه تی جولو نیگایم بلا می سر

دریا تویی جنگل تویی می زندگی آتش
عشقی بوخودا من تی فدایم بلا می سر

دونیا می شینه وختی بایی می کشه باناز
آتش کرا بم سورخه طلایم بلامی سر

پاک ول ولا بوم بسکی تره خوانمه آواز
دونیایا دوارست تره من ولوله کایم بلا می سر

فان در گیل آوایی چوتو مسته تی غزلزار
دیوانه منم تی سپره هرتا بلایم بلا می سر

۱۳۹۹ تیر ۲۱, شنبه

گیلغزل: بی وطن میدان دکفته خالی میدان تا آکه-آواز- گیل آوایی



بی وطن میدان دکفته خالی میدان تا آکه
ابره پوشت ماه دیل بترکه بی خوروسخوان تا آکه


تا آکه جنگل واسوجه بی ایتا سرپور بدوش

سر بچاه بردن دمردن گورشا بوستن تا آکه


باغه دیل واهیلا بو بسکی بیده پیسه کلاچ

بولبوله بالا دوسته چومه گریان تا آکه


وامرازه بئ پهلوانئ بون یالانچئ پهلوان

اختا بوستن یا نامون مردانه میدان تا آکه


روزگاره بی کسی من واستی یاری داب گودن

کس کسا بیگانه بوستن سر به داران تا آکه


وسته ده هائ آهو ناله بیخودی فردا گودن

تا آکه واستی دمردن گورشا بوستن تا آکه


آی شومایان کی دباختید هستو نیست دارو ندار

وقته ده میدان دکفتن خالی میدان تا آکه


گیل آوایی بئ کولوشکن جنگله بی دار و خال

وسته تنهایی جوخوفتن چوم دوستن تا آکه

برگردان فارسی

بی وطن افتاده میدان، میدان خالی تا کی

پشت ابر دلِ ماه بترکد، بی خروسخوان تا کی

تا کی جنگل بسوزه بی یک تفنگ بر دوش

سر به چاه بردن، غرق شدن، سوختن تا کی

دل باغ دیوانه شد بس که کلاغ خاکستری دید

بالهای بلبل بسته شده چشم گریان تا کی

کسی که ادای پهلوانی در می آورد، بدون پهلوان نمی چسبه

اخته شدن یا مردانه میدان نیامدن تا کی

در روزگار بی کسی باید کمک به همدیگر را رسم کرد

از هم دیگر بیگانه شدن، سر به دارها تا کی

بس است آه و ناله و بیهوده امروز و فردا کردن

تا کی باید فرو رفتن داغ شدن تا کی

ای شماها که هست و نیست، دار و ندار را باخته اید

وقت میدان آمدن است، میدان خالی تا کی

گیل آوایی بی مرغ و جوجه، جنگل بی شاخه و درخت

بس است تنها مخفی شدن چشم بستن تا کی


۱۳۹۹ تیر ۱۷, سه‌شنبه

کاله گب( کله گب)/ گیلداستان - گیل آوایی

کاله گب/گیلداستان - گیل آوایی
    سه شنبه ۱۷ تير ۱۳۹۹ - ۷ ژوييه ۲۰۲۰

  1
روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!
-         من اکه بیمیرم تو چی کونی؟
-         من!؟
-         اها

ماریا هاتو کی اونا فاندریستان دوبو فکراشوبو بازین بوگفته:
-         هو عکسا کی همدیگه مرا داریمی پیللا کونمه زنم دیفارا!
-         کو عکسا؟
-         هوو عکسا که بوشوبیم بودن زی[1]!
-         بودن زی
-         آها. هون کی سه تا کشور....
-         ا.... آها...
-         اولی سفر بو
-         اها
-         خاب چی ببه کی پیلا کونی بزنی دیفار!؟

ایتا خنده بوکود. ایجور عشقو مهربانی اونه فاندرستنه مِئن موج بزه. گه:
-         خایم هر شب وختی تی یاده جا شراب خورم بتهون گوش دمه تی عکسا فان درم تی مرا ببم!
-         دیوانه!

تام زنه ده. ایتا پیچه بوبوسته پسی ماریا واورسه:
-         من اگه بیمیرم تو چی کونی؟
-         من!؟
-         آها!
-         تی یاده مرا شمه ایتا دیگه عشق یافمه!
-         خیلی خری!

2

روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!
-         اگه بیمیرم چی کار کونی؟
-         ایتا نفس راحت کشمه!
-         چی!؟
-         ایتا نفس راحت کشمه گمه اوخی بوشو راحتا بوستم!

هر دو نفر قاه قاه خنده کونه ده. خنده میان ماریا واورسه:
-         من اگه بیمیرم تو چی کار کونی؟
-         هر شب ایتا مِمانه تایه دینم!
-         مِمانی!؟
-         ها!؟ آها!
-         بازین چی!؟
-         مستا کونم!
-         بازین چی؟
-         تا می دیل خایه مسته مست عشقبازی کونمه!
-         خاب هاسا چره نوکونی!؟
-         آخه!
-         آخه چی!؟
-         آخه تو......
-         من چی!؟
-         آخه تی مرا ده هاچین خاخور براریم!
-         دیوانه!
-         چره دیوانه!؟
-         دیوانه یام نه!
-         پس چی!؟
-         خیلی خری!

3

روبرت:
-         ماریا!؟
ماریا:
-         ها!؟
-         اگه بیمیرم تو چیکار کونی؟
-         آزا گیرمه!
-         بازین چی؟
-         ونگ زنمه
-         بازین چی؟
-         سی یا دوکونمه!
-         بازین چی؟
-         آزا تومانا به!
-         بازین چی؟
-         ارسویانام تومانا به!
-         بازین چی؟
-         بازین ناره ده!
-         یانی چی بازین ناره!؟
-         یانی ان کی تو کی نه سایی بازینام  ننا!
-         خولاصه ایتا کار واستی بوکونی! نه!؟
-         نانم. شایدام ایتا بیافم ببه کی اونه مرا راحت ببم!
-         می مانستن!
-         نانم. شاید!
-         تانی!؟
-         آدم همیشک تانه! تو نتانی!؟
-         من!؟
-         آها تو!
-         خاب تنایی کی...
-         تنایی چی!؟
-         شایدام ژاکلین مرا تنا ننه!
-         اون کی همیشک هایا ایسا!؟
-         خاب هانه ده!
-         یانی ژاکلینه مرایام بله!؟
-         اها! چره نه!؟
-         پس کی!؟
-         ایتایا بیاف!
-         بوشو تونام تی دیل خوشه یا!
-         تی دیل خوشه ناره کی. ایتایا بیاف خاب!
-         ژاکلین ایسا کی!
-         بازام بوگفته ژاکلین!
-         آها خاب. اونه مرا راحتم!
-         اه....!
-         اها!
-         ژاکلینه مرا یکشنبه یان آیی می خاکه سر؟
-         من اکه بوگفتمه کی آیم تی خاکه سر!؟
-         خیلی خری!

4

روبرت:
-         ماریا!
ماریا:
-         ها!؟
-         اگه بیمیرم چی کار کونی؟
-         هی چی!
-         یانی چی هی چی!؟
-         خاب او وخت منام بمردمه!
-         یانی چی!؟
-         یانی ان کی تو بیمیری منام بمردمه ده!
-         اگه نمردی چی؟
-         خاب یانی انه کی..!
-         یانی چی؟
-         یانی ان کی ده زندگی بی تو زندگی نی یه! مردنه! مردگیه! فامی!؟
-         راستراستی بوگو رومئو ژولیت بازی در ناور!
-         رومئو ژولیت ناره! زندگی تی مرا زندگیه وختی نیبی ده زندگی هی وخت هون نیه کی تی مرا بو!

تام زنه ده. تسکه تام زئنه مئنی کی اونه مئن هیزارتا فکر و خیال موج زه یی. همدیگه یا قاقا بو فاندریدی. بازین ایدفایی ماریا گه:
-         راستا بگم تا هاسا اونه فکرا نوکودم!

تام زنه ده. بمانسته شرابا پیاله مئن هوتو کی فکراشوبید سراشده. ماریا واورسه:
- اگه من بیمیرم چی کار کونی؟
-         نانم!
-         یانی چی نانی؟
-         خاب تا هاسا همیشک زنده بی وختی نیبی اوو وخت نانم چوتو به من چوتویمه!
-         خاب چوتو ناره. ایتا وخت  بیده یی بمردمه، نِه سامه، چی کار کونی؟
-         دانی چیسه!؟
-         چی؟
-         آدم وختی ایتا تازه  شرایطه مئن ایسه، هو شرایطه آدم به. آما آدمان خیلی کولکه باورده ییم. ها راحتی یانام نی یه. تازه شرایط، تازه واقعیت، تازه نیازان، چی دانم هیزارتا تازه زهره مار! کی آدم هو شرایط وختی قرار بیگیره ایتا تصمیم گیره کاری بوکونه. نانم بوخودا چی کونمه. ایتا خاک می سر فوکونم ده!

ماریا ایتا پیچه فکرا شه. ایدفایی گه:
-         پس خودم واستی نمرده نه تره ایتا فکر بوکونم تو اورزه ناری. نخایم وختی بمردمه تی دسوپایا آویرا کونی ایتا بلا تی سر بایه!
-         دیوانه یی. نخایی بمرده پسی یام مرا سرا دی!
-         مرا بیدین!
-         آخه وختی نه سایی ده چی توفیر داره کی من چی کونم چی نوکونم تو کی بمرده یی!
-         خاب مالومه کی مره توفیر داره!
-         باور بوکون فرق نوکونه. انا کی اسا گفتان دری انه واستی یه کی زنده یی. آدم تا زنده یه همیشک ایچی داره که جه اون جلاسته نا. ایچی کی اونه مرا حس کونه زنده یه تونام هاتو وختی بمردی همه چی تی ره بمرده یه. فامی! اشانا آما زنده یان واکفیمی. زنده یانه ره مانی دیهه وختی آدم بمرده بمرده. تونام بیمیری ده بمرده یی. تی همه چی تی مرا تومانا بوسته یه. ده نه سایی کی.... بابا بمردی بمردی ده! آ زنده یانه شینه مرا کار ناری!
-         خیلی خری!

5

هیکس نه سا. ایتا صدا نایه. هیکسه حرف زئن ننا. ایتا چراغه سو ننا یو ایتا روشنی یام. درجی واز نی یه. ایتا پرده کناربوشو نی یه. نه ایتا چراغ نه ایتا درجی. هیکس نه سا ایچی بگه. ایتا دمرده خانه یه تسکوتاسیانی مئن. تا کو وخت، کی، بازام بگه:
-         می بمرده پسی چی کونی!؟




[1] Boedensee=lake Constantine  ایتا دریاچه اوروپامئن کی اتریسو آلمانو سوئیس اونه دور ناها