- آی خودا، پر فادن، من پر
بیگیرم، آخ جون... رایه بابل و بابلسر بیگیرم آخ جون...جانه دیلبر ..
نیمیزگیره پرچینه درزه جا می چوم دکفته سیما خانه.
بیدم می سیا کور چا جان کی آب واقوشتان دره، خوره خواندان دره. تا بایم ویریزم
آقوزداره شاخه واچکم بشم بوجور اونه ره ایتا شیب بزنم کی مرا فان دره، بیدم می
ریکابی هاچین شالیکی یا مانه، می دیم پر پاک گیله الابه، مره مره بوگوفتم آتو اگه
مرا بیدینه ده هرماله می سر الاما نخوایه دئن.
هوتو پرچین کش جوخوفته جونخوفته، دوزیکی اونا فاندرستم.
می لابیلا فه وه رستم، ایتا آه بکشم. هلا می آه تومانا نوبوسته می ماره کتله لنگه
بیگیفته مرا کی هاتو خیاله خوجدارا دبکه بزنه مره تاوه دایو می سر داد بزه:
- ویری ده زای! تو پرچینه کش
چه چو زئن دری آخه! جانه مرگ نیبی تو! وااااااااااااااای!!!!
می مارام کی مالیات پالیات ناشتی، هاتو کترایی داد
زه یی. مگه یارستیم می مارا بگم که سیما صارا مئن ایسا یو من اونا فاندرستان درم!؟
ایجور می آبرو بردی کی سیمامار کرده خاله مرا دکفتی می جان کی بازام اونه دختره
دوما بیگیفته دارم.
هانه واستی هیچی نوگوفتم. پرچینه کش ویریشتم. بوشم
می دیم پرا بوشوستم. نارخوریا اوسادم را دکفتم.
می پئره نارخوری یام کی ایتا دوتا نوبو! لاکیتاب
شیشتا طبقه داشتی. جه شوره کولمه بیگیر تا میرزاقاسمی یو زیتون پرورده یو توربو چه
دانم هرتا ناهار واستی شیش طبقه نارخوری لبالب بوبوستی بی. منام همه تا روزان واستی
می پئره ره ناهار ببردیبیم.
تابستانان هان می کار بو. کی کی ناشتیم مدرسه وازا
به تا جه اناهار بردن جیویشتی بیم. ایتا پیچه دوتاپیچه رایام نوبوکی. او وختان کی
امی خانه دباغیان بو واستی تا آچ بیشه بوشوبیم. اونام نه چرخ مرا یا ماشینه مرا ! هاتو
واستی پیاده کی ویشتره وختانام پابرانده بوم، بوشوبیم.
مرا مراقا گیفتی نارخورییا می دس بیگیفتی بیم انهمه رایا بوشوبیم تازه می دیل زه یی
همش می پوشته تان کی نوکونه سیما مرا بیدینه! هامه تا روز تا می پئره دوکان واستی
مره مره مورغه مانستن چیلیک بزه بیم تا فره سه بیم می پئره دوکان.
بازی وختان کی می پئره خوشخوشان بو مرا دو زار
فادایی ایتا بیلیطه خطه واحد کی پیاده وان گردسته بیم ولی هرماله نوبوستی کی می
پئر خوشخوشانی بوگودیبی یو مرا پول فادابی.
ایتا روز هاچین زالاش باورده بوم . زباله بو. روباره
کوله سر آبلاکویان تته رج زباله خابا دیبید. داره لچه ایتا زلزله پاک خو چیلیکا
دورسینن دوبو. ممداسنه خانه باغه داره ارباخوجا کی بیدم می دان آب دکفته. مرا جوم
جوم دکفت. حاجی چوس نفسه دوکانه کش ایتا کولاکتا اوسادم دبکه بزم ارباخوجه داره
لچه. ایدفایی ممداسنه مار خیاله کی ایجگره بوکونه ایجور داد بزه که قورابیه فوروش،
جه خو زباله خواب دوبالا بجسته.
ایتا ارباخوجا کی دیفاره کش بکفته بو اوسادم پا به
گروز بنام. ممداسنه سر الامه پیدا نوبوسته، حاجی چوس نفسه دوکانه پوشته را جیویز
بزم تا تانسیتم بودو وستم. مشته قولی جه خو دورسفته دوکان کی تاخ تاخی نان چاگودی،
ایتا تره پایه اوساده می دومبال دکفت. منام کی هاچین خیاله دونیا قهرمانه دو وستن
ببم ایجور فشفشه مانستن دو وستیم کی مشتی خودایام نتانستی مرا فاره سه.
روبارکنار همه جانشورا دیبید. مشته غولام حوسِن
ایجور آشغالی واز بوگوده کی شاپور فینگی لیسته کوله سر جلسکسه دکفته آبه مئن.
می تومان پیرانا بکندم روبارا و ِر بزم بوشوم
اویتا کوله سر. آفتاب دتابه مِئن، مرا تکان بدام کی آب بوتوککه. ایتاپیچه آب
دپاچسته بو می پیرانا هیستا گوده بو. اونا فیچالستم تکان بدام دوگودم. زاکان توته
داره جان دکفته بید. ایتا داره خال ساق نمانسته بو.
دور دوره شر اَمد، زارا خاخوره مرا خوشکه لاس زئن
دوبو. هاتو کی علی درازه مارا بیده، خو دوما جیگا بدا. مرا نیده بو بنام. می تومان
پیرانا دوگودم جه روبارکنار را دکفتم بشم سرچشمه یو کورده محله را تا بشم
پاستوریزه.
می جیبه مئن سبج پوشتک زه یی. هاچین یک شی ناشتیم.
می لب خوشکا بوسته بو. چشمه لب ایتا موشته آب بوخوردم. می مچا پاکا گودم. را دکفتم.
سرچشمه زاکان دیفاره کش نیشته بید یار بیگیرید تا کوچی گل بازی بوکونید.
پیله صارایی یا دوارستم. چوب بوری کنار بیرون
باموم. کورده محله هالا فان رسه بوم کی موسن چانکشه صابخانه یا بیدم حاجی قاب بازه
مرا چانه زئن دوبو نانم چی سر داوا داشتیدی. ایجور کی اوشانه نیده دارم، یهودی
قبرستانه دیفاره کش جیویز بزم کورده محله کوچا سر بیگیفتم. آزاد دارا فانرسه بیدم
سیما برار ایجور خو دسانا وازا گوده آموندره کی می ناف دکفت. دانستیم کی ایروز
واستی مرا واکفه. همیشک مرا ایجور دیگه فاندرستی. هاتو سیما برارا قاقا بوسته بوم
کی بیدم اونه ریفقانام شلمانه کش ایساده تا سیما برار کی مرا واکفته باییددکفید می جان. منام کی هاچین ازایلا مانستیم
تا ازایلام نوبوستی بیم نوبوستی کی پا به گوروز بنابیم . بازین سیما ده می خطا
نخواندی. منام کرچ! می سر بوشوبی می کر گوزی نوشویی! جه اشلمان تا او شلمان کی
ایتا ور من ایسابوم ایتایام سیمابراره ریفقان، می دیل خواستی ببه جه رشت تا تهران.
نه سیما برار مرا فاره سه بید نه اونه ریفقان! ولی اوتو نوبو. اشلمان تا اوشلمان
شیب بزه بی همه تان فو وستیدی می سر.
شیش طبقه نارخوری یا بنام دیفاره کش. می شلواره
شلانقورا دکه شم. می دستانا وازا گودم ایجور که هاتو مرا فاره سه اونا فوتورکم. سیمابرار
مرا فانرسه بو کی ایوار بیدم بارام لاکه پوشت مسود پلادانه امرا کی روبارتانه جا
آموندیبید، کورده محله کوچا دوارسته، فاره سه یید مرا. خیال کونی ایتا دونیایا مرا
فادابید.
می لبله بیجیر نامو بارام لاکاپوشت اولی چکا بزه. تا
سیمابرار خو ریفقانا دوخوانه مسود پلادانه ایتا گیله گوده مرا بزه سیمابراره غیرتا.
می دیل بوسوخت. بارام لاکه پوشت تا بخایه سیمابرارا ببره بوجور تورشه خیاره مانستن
بزنه زمین، دکفتم وسط اوشونا سیوا بوگودم.
تو نوگو سیمابرار خودا خودا گودی کی اینفر اونه
داد فاره سه! سیمابراره ریفقان بوگروختیبید. بیچاره بمانسته بو تسکه تنا داوا میان.
بازین کی داوا لاف دکفته، سیما برار خو دوما جا بدا مرا ایجور فاندرست کی یانی تی
حیسابا رسم!
هاچین دور اوسادی. پیشت بوگفتی بی خو تومانا
دیمیشتی! منام دانستیم کی هاچین خالی آبه خوره بیخود دور اوسانه.
منو بارام لاکه پوشتو مسود پلادانه تا پاستوریزه
بوشوییم. من تازه آباده رایا بیگیفتم اوشونام لبه آب کی خواستید بیشید امینه ضرب
شختی پختی محل.
چفه عرق بوم. ویشتابو مرا. می دیم پر هاچین شه بزه
بو. های مره جوم جوم دکفتی بینیشینم شیش طبقه نارخوری چانا دودم ولی می پئره دس
نیارستیم.
ده پاک وُورسفتانه مانستن، را شون دوبوم. تازه
آبادا دوارسته فاره سه بوم پولیسه را. پاک زالاش باوده فاره سم آج بیشه می پئره
دوکان. شیش طبقه نارخوره بنام کوچی شکافه جور. ایتا لیوان آب بوخوردم. می پئرا
فاندرستم کی مرا پول فاده یا نه. پیاده واگردسته بیم می چارچرخ هوا بوستی.
می پئر می سرکلا فاندرست خو اخمانا جیما گوده تا
بخایه ایچی بگه بوگفتم وا بشم روبار تا زباله یه جانشورا بوکونم مرا بوشورم. می
پئر هیچی نوگفتو خو حرفا بوخورد. ولی بیده بازام من ایسام اونه رافا خیاله کی می
دسا بخوانده داره یو بفامسته بی کی چی واسی ایسامه، بوگفت:
- پیاده بوشو تی پا واج بایه
دونیا پولام بداشتیبیم بازام می جیب خالی بو. یا
داشی به دوریال یا تهرانی یا چاله گود....خولاصه ایجور پوله چانا دوستیم هو
قوماربازه مانستن کی همش داشتی یو ناشتی.
ده می پئره رافا نه سام کی بازام مرا بگه چی بوکون
چی نوکون. تازه اگه بفامستی بی که داوایام بیگیفتم ده می پیله تیکه می گوش بو.
ایمرویام دئرا بوسته بو. می مار هاتو دادو فریادا
دوبو کی های گفتی:
- نه
- چرا نه
- دنیا هم بگی باز می گم نه
- واسه چی آخه
- واسه چی نداره
- یعنی چی واسه چی نداره
- همینه که هست. میخواد خوشت بیاد یا نیاد
- بیخود خودتو مسخره نکن! خوب بگو واسه چی نه
- تو زبان حالیت نیس زبونم مو در آورده اینقدر بهت گفتم
نمیشه نمی تونم. نه. بیخود مُخمو نخور. نه داداش! نه برارد! نه نازتو برم!
- اه.....آخه چرا نه! مگه آسمون بزمین میاد!؟
- بدتر! همیشه همینطوره. اونقدر حواسمونو جمع کردیم باز هم
سرمون بی کلاهست.وای
اگه حواسمون هم نبود! دیگه واویلا! هزار بار برات دلیل آوردم. بهتگفتم. ولی باز هم همچین که جات گرم میشه،
یقه مو میگری. آین همه آدم هستش! نمیدوم
چرا دُم منو چسبیدی
- دُم ترو نچسبیدم. می بینمت که اینجور به همریخته ای. هر چه که جفت می زنی ! تک میاد.
دلم می سوزه برات. می خوام یهجورایی رات بندازم
- دلت واسه من می سوزه!؟ واسه من! خاک تو سرت! دلتواسه خودت بسوزه! تو این روزگار آدم موندن،
تاوان دادن داره! بیچاره! مگهخوشی بدم میاد! مگه بدم میاد که زندگیم راحت باشه! که غم هیچی رو نداشتهباشم! ولی بدبخت! من فکر می کنم که آخه به
چه قیمتی!؟
- تو اصلا خیاله که تو این دوره زمونه نیستی! تو سرت رو کردی
زیر برف و خیال می کنی هیشکی این کارا رو نمی کنه!
- نه تو حالیت نیس! تو همه رو همینطور می بینی! دنبا هم بگم
تو حرف خودتو می زنی.
- آخه چرا! اینهمه سختی داری می کشی. دیشب مادرت پول دکتر رو
نداشت! تو واسهچی داری
دور ور میداری! بیچاره تو مفت و مجانی واسه بالاسریهات داری سگ دومیزنی! سرت بی کلا مونده خبرنداری! اِه
بدبخت! از رهبر تا آبدارچی همهدزدند! دزد! تو چی می گی!؟
- وای که آدم نفهم بشه ولی گیره نفهم نیافته! هرچی آدم گاو باشه! راحت تره! راحت! چرا
حرف حالیت نیس! هرچی بهت می گمنمیشه! بازام حرفای خودتو میزنی!
- نفهم هم خودتی! خودت که هیچی دو ر وبریات هم از دست تو دارن سختی می کشن. تو نمی تونی ببینی که
این همه بدبختیبه سر
خونواده ات داره میاد!؟ تو نمی تونی ببینی که برادر کوچیکت حتی بالباس وصله دار میره مدرسه!؟ تو نمی بینی که
پدرت خونه نشینه خرج دوا دکترشونداره!؟ تو اینهمه فیس و افاده صابخونه رو نمی بینی!؟ آخه....
- پدرماگه خرج دکترشو نداره. اگه برادرم با خشتک پاره میره مدرسه. اگه صابخونه
امفیس و افاده می کنه
برام، عوضش سرم بلنده! حتی توی اولاغ هم رو سرم قسم میخوری! یادت رفته...
- نه یادم نرفته. ولی آخه این هم اندازه داره! نه اینکه
بخوای همه رو عذاب بدی! تو دیگه داری خفه میشی. می دونی!؟
- من دارم خفه میشم!؟ من!؟
- اها! تو داری خفه میشی حالیت نیس!
- اگه اسمه اینو خفه شدن میذاری! پس حق با تویه! من دارم خفه
میشم. من خفه شدم. ولی نه تو گنداب شما ها!
- اه...آخه چی اشکالی داره که هم کار خودت راه بیافته هم
مشکل مردم حل بشه! خدا هم راضی یه!
- میخوام صد سال سیاه هم از من راضی نشه! خدا غیر از راضی یا
ناراضی بودن،کار
دیگه ای نداره!؟ اگه میتونه کاری کنه که اینهمه مردم گُشنه سر ببالیننذارن. یه جوری جلوی این همه حق و ناحق رو
بگیره. یه جور بداد این مردمبرسه که هر کی سوار هر کی نشه! یه جور شده که هیشکی حق و ناحق نمیشناسه! مسجدا شدن مرکز کارچاق کنی! آخوند هم شده
کار چاق کن! از سیاست تا جاکشیتوش هستش! همه چی هم بنام خداس، خدا هوای خودشو داشته باشه که اب از سرشگذشته!
- بیخود کفر نگو!
- تو کفر میدونی یعنی چی!
- وا بده جونمادرت! حالا کفر و خدا را وا بده! این یارو رو من میشناسم. آدمه خوبیه. ازچشمام بیشتر بهش اعتماد دارم. کار اینو یه
جوری راه بنداز.
- تو خستهنشدی از این حرف مفت! تو دنبال چی هستی؟ چی میخوای از من؟ چرا دس نمی کشی! اِه...... زندگی خوبه. داشتن خوبه. راحتی
خوبه. هیشکی هم بدش نمیاد. ولی بهچه قیمتی!؟ تا حالا فکرشو کردی!؟
- خوب همینایی که میگی آدم باید بدست بیاره یا نه؟
- خونه ات اباد! بدس آوردنی که آدم بتونه آدم بمونه! نه
اینکه شکل آدم باشه ولی مثل گرگ باشه! تو مثل گرگ داری میشی!
- گرگ چی یه! چی داری می گی!؟
- اه... همین یعنی گرگ بودن! همین یعنی کلاه اینو برداشتن سر
اون یکیگذاشتن. همین یعنی
مرزی نداستن. همین یعنی آدم بخواد مثل گرگ هرچی و هرکسرو پاره کنه بدررونه!
- خوب زندگی رو باید یه جوری چرخوند! نه!؟ نمی بینی که مملکت
اینقدر خر تو خره! هر کی خر خودشو میخواد از پل بگذرونه!
- ماها یکی دوتا درد نداریم. هرجا رو که انگشن میذاری، باد
میده! دین مون،دینداری
مون، دوستی هامون، دشمنی هامون، راست گفتنمون، دروغ گفتنمون، خلاصههرچی رو که بگم باز یه جور پامون می لنگه!
از ترس می لرزیم، ادای پهلوونارو در میاریم! از هر دروغگویی دروغگو تریم، بعدش واسه همدیگه جانماز آب میکشیم! از سر و کول همدیگه بالا میریم! بعد
با فیس و افاده یه جور رفتار میکنیم که انگار به امامزاده میگیم زکی! هیچ جا مردم اینطور که ما سر خودمونکلاه میذاریم، بخودمون دروغ میگیم، رفتار
نمی کنن. ما ها دو روییم! ماهاخودمونو گول می زنیم. با هزار شامورتی بازی سر همدیگه کلاه میذاریم. واسهکشورمون می میریم بعدش خودمون می چاپیمش، از
هر دیکتاتوری بدتریم، ادایدمکراتا رو در می میاریم. از همه عقب افتاده تریم، ادای پیشرفته ها رو درمیاریم. همینطور خودمونو فریب میدیم. گول می
زنیم! هیشکی هم نمیاد بگه عیبخودش چی یه! همه مون بی عیب و ایرادیم! یکی نمی گه خواهر هر کی که باورکنه! این یکی میندازه گردن اون یکی، اون یکی
میندازه گردن این یکی! مملکتهم شده خر تو خر! و خودشون هم توش! انگار که همه مردم پاک و بی گناه و
راستگو و درستکارند! ولی
سرشون کلاه رفته! هر کی رو می بینی میگه مملکت خر تو خره! ولی خودشو نمی گه که
گناه خودش چی یه که مملکت خر تو خره و خودش هم توشه!
- تو معلوم هس که چی میخوای بگی! نکنه زده به کله ات!
- باید هم به کله ام زده باشه! ا........................ه!
ما تک تک مونخرابیم!
ما تک تک مون بدترین دروغگو و کلاهبرداریم! ما وضعمون خرابه!ما باید درد خودمون رو بشناسیم! هیشکی ما
رو درست نمی کنه! تا خودموننخوایم! ما باید اول خودمون رو درست کنیم! مگه میشه!
- چی رو درستکنیم!؟ صابخونه، بقال، چقال، دکتر، هرجا که بری، باید پول داشته باشی! هرکی باید یه جور گلیمشو از اب بیرون بکشه! تو
نمیدونم چی داری می گی! تو....
- یعنی هر بی ناموسی و دروغ و کلاهبرداری و همدیگه رو گول
زدن و هزار بیآبرویی
زندگی رو گردن بذاریم چون همه اینطوری اند!؟ اِه!!!!!!!!!!!! اینهمه رو که می گی، چه کسایی هستند!؟ غیر از
من، تو، اون!؟ خودمونیم دیگه! ازهند و اروپا و چین و آمریکا نیومدن که! این مملکت مال خودمونه! ارثپدریمونه! خاک مونه! خودمون باید درستش کنیم!
خودمونیم که خرابیم. خاکمونهم مثل خودمون! هر کون نشوری هم میاد سرمون سوار میشه!
- جون مادرت سیاست رو بذار کنار که اصلا اهلش نیستم! ازش
متنفرم!
- خاک تو سرت! همین که داری میگه یه سیاسته! منتهی از یه طرف
دیگه اش! مثلخیلی
چیزای دیگه! شیپور رو از سر گشادش داری میزنی! با سیاست کار نداشتنیعنی خاک بر سر شدن! یعنی تسلیم بودن! یعنی یه
نفر دیگه برات تصمیم بگیره! یعنی
اینکه هر کی بیاد بگه خم شی تا یه شکم اون سواری بگیره!
- تو درست میگی! حق با تویه! ولی جونه هرکی که دوس داری بیا
کار این یارو رو راه بنداز! ریشم پیشش گرو ِ!
- آها.......................پس تو هم بله! واسه همین هی مخ
منو داری میخوری! ولی من نیستم!
- یعنی چی نیستی!؟
- من دیگه منتظر خدمت شدم! اخه رییس من هم حرفای تو رو زد!
من گفتم نه!
شکوفه های درخت آلوچه زاغ هوار می زند: آهـــــــــــــــــــــــــای شب می میرد!
وارش امان ندایی. هاتو یک روند وارستان دوبو. کشکرت هیستا بو خو لانه دیمه جوخوفته بو جوم نوخوردی. هیره جیری مرغو خوروس ماتم بیگیفته گاگلف خاکا اورشین کودیدی. ساقوزای دور دوره شر ایتا کونده جیر خوشکه جا بیافته، وارشه مرا پاک داوا داشتی. کی کی ناشتی جه کونده جیر جیویز بزه بی باموبی مورغو خوروسانا فوراندیبی. مار آیوانا جه آ سر تا اوسر پرده بکشه بو تا وارش ردده نزه بی همه جایا هیستا کودیبی. وارشه واستی منام نتانستیم بوشوبیم بازی بوکودیبیم.
می مار مرا بوگفت:
- بینیش تی درسا یاد بیگیر
- می درسا یاد بیگفته دارم مشقانام بینویشته دارم
- حرف نزن بوشو تی کیتابا بار بینیش بخان دوره بوکون
دو واره می کیتاب پیتابا اوسادم باوردم تا بینیشم بخانم بوگفت:
- دراسانه سر نینیش!
- چره؟
- خوب نی یه؟
- چره خوب نی؟
- تی کار جور نایه!
- من کی کار نارمه!
- هرکه دینی ایجور کار داره تی کارام اسا درس خاندنه!
- من کی بخاندمه!
- وااااااای تی چیلیکا چی بگم زای!
دراسانه سر بینیشتم. می مار ده وا بدا. بازین ده می مار مرا کار نداشت خو پینیک پاره کونی بوخچه یا آیوانه حصیره سر رُو باورده بودوج وادوجا دوبو.
کیتاب فارسی می دس دراسانه سر نیشته بوم مره مره بولند بولند ایجور کی داد بزنم، خاندان دوبوم. خیاله مدرسه صارا مئن زاکانه مرا صف بکشه مه. من خانمه اوشانام اوجا دده:
- حسنک کوجایی، دیر وخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.......
ایدفایی می مار ایتا ایسکیته بوکود. به سامه می مارا فاندرستم. بیدم اصلن اونه حاواس می مرا ننا. دو واره بخاندم:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.
می مار ایتا پیچه خو سرا راستا کوده بوگفته:
- ره....! ترکمه! فارسی خاندان دری یا گیلکی!؟
- تو مرا چیکار داری؟
- خاب دوروست بخان تی درسا
- تو پینک مینیک زئن دری یا می درس خاندنا ایشتاوستان دری!
- خاب می حاواس تی مرایام ناها. دوروست بخان! ول وله!
- من دوروست خاندان درم
- تی کیتابه مئن بینویشته ناها " پوشته کویان" یا "پشتِ کوه ها"!؟
هیچی نوگوفتم دو واره شوروع بوکودم بخاندن:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کوه های مغرب نزدیک می شد......
می مار ایتا ده ایسکیته بوکود. به سام می مارا فاندرستم. ایتا پیچه بوگذشت. می مار بیده من نخاندان درم. خو سرا راستا کود بوگفت:
- چره به سایی؟
- دوزیکی چی بوخوردی؟
- چی!؟
- دوزیکی چی بوخوردی؟
می مار ایتا خنده بوکود خی یاله کی ایتا دونیایا مرا فادادیدی. منام هاچین مرا لیسکا کوده می ماره مرا خنده بوکودم. ایدفایی می مار بوگفت:
