گیلغزل: آموندری تی مرا ایپچه اوو دَلارا باوَر- اجرایی متفاوت

آموندرئ تئ مرا ایپچه او دلارا باورgilghazal:amondari-GilAvaei_Nei bi gharar-J.Andalibi from GilAvaeiگیل آوایی on Vimeo.

هاتویی! هاچین ایتا کوچی گیلداستان " زواله " با ترجمه فارسی - گیل آوایی

زواله

همساده خانه حلیبی سازه دانه ایجور  حلیبیانا فاکش فاکش بوجور فاکشه کی اونه صدا هفتا کوچا دواره.  ایتا همساده زنای خوو مرداکه مرا داوا دره جه اونه خرتو خشاکه اوچئن. ایتا کوهنه فوروش داد زنه: 

سماوره کهنه....می خریم. 

چاچه دیمه ماره دانه فچم فچم تشته بوشوسته رختانا بردان دره وارگانه. زاکه دانه دیفاره کش نیشته خو پایانه سر موشته خاک فوگودان دره خوره خوره خاندان دره:

ایروز بوشوم آشپزخانه، 

بیدم غذا فوسونجانه، 

بوخوردمه بوخوردم،

می مار بامو می سره جور، 

بوگفت مرا آی کوچی کُر، 

کله سر تره هاچین نوخور، 

منام مره ننامه، 

گمجه سر، نوخون بنامه!

داره ولگانه مئن زلزله جوخوفتنه خاندان دره. چیچیر راسته دیفارا واچکسته ایجور دو وه شه بوجور کی خیاله گورشا بو جه آتش گوروزه. مار خو زاکا فاندیره خوو نیگا مرا اونا نازا دره. بوشوسته رخته تشتا نِه بیجیر ایتا آه کشه.

هان!
.
ترجمه فارسی:

نیمروزِ آفتابی

خانۀ همسایه، حلبساز طوری حلبیها را بکش بکش بالا می کشد که صدای آن از هفت کوچه می گذرد. یک زنِ همسایه با شوهرش برای جمع کردن چیزهای بُنجُل دعوا می کند. یک کهنه فروش داد می زند: 

سماورِ کهنه می خریم. 

کنار جوضچه مادر خمیده خمیده طشتِ رختهای شسته را می برد آویزان کند. بچه کنار دیوار نشسته روی پاهایش خاک می ریزد و با خودش می خواند:

یک روز رفتم آشپزخانه، 

دیدم غذا فسنجانه، 

خوردم وُ خوردم، 

مادرم بالای سرم آمد،

به من گفت ای دختر کوچک، 

سر اجاق برای خودت بیهوده نخور. 

من به روی خودم نیاوردم. 

درِ دیگ گلی را روی آن گذاشتم![1]

در میان برگهای درخت، زنجره پنهان شده می خواند. سوسمار چنان از دیوار بالا می رود که انگار داغ شده از آتش می گریزد. مادر به بچه اش نگاه می کند و با نگاهش او را ناز می دهد. طشتِ لباسها را پایین می نهد و یک آه می کشد.

همین!
.

---

[1] متن اصلی این ترانۀ کودکانه به فارسی و چنین است:

رفتم توی آشپزخونه، دیدم غذا فسنجونه، هی خوردم وُ هی خوردم. مامان اومد بالا سرم، با ملاقه زد توو سرم، آی سرم آی سرم!

بازام کی دیل بوبو رشته هاوایی!؟ - گیل آوایی

بازام کی دیل بوبو رشته هاوایی!؟

واسی هی لوی[1] بخانه گیل آوایی!

جه ارسو هیستا به چومان، هاچین قاق!

بوسوجه گورشا به دیل جه سیوایی!

فارسی:

باز هم که دل برای رشت شده است هوایی

باید " هی لوی" بخواند گیل آوایی

از اشک چشم خیس شود، مات شده

بسوزد داغ بشود دل از جدایی!!!

---

[1] "هی لوی یا هیلوی" یکی از آوازهای بسیار ملانکولی و دلنشین گیلکی است که زنده یاد پوررضا هم آن را به زیباترین شکل ممکن خوانده است.

من اشتباه می کنم، پس هستم! - گیل آوایی

رنه دکارت گفت: من می اندیشم، پس هستم

من می گویم: من اشتباه می کنم، پس هستم!

Descartes said: " I think, therefore I am"

I say: I make MISTAKE, therefore I am!

چارتا گیلچاردانه با برگردانِ فارسی - گیل آوایی

تی چوم تیتی، تی مو، می دیله جایه
تی واستی لیسکا به دیل گیره تایه!
مرا لوچان زنه دوری، دیهی تاب
خیالا چو زنه، می دیله پایه

فارسی
چشمانت شکوفه، مویت جای دل من است
برای تو دل لوس می شود، تدارک می بیند
دوری چشم غره می رود، تابم می دهد
خیال را تحریک می کند، دلم را چوب می زند!

2

تویی رقصه بیجاران، نازه می خاک
جه تو دورم، ایسم می گیلانه زاک
هاتو دوری زنم ونگ، های کونم داد
می دیل زاکابو بوک بارده زنه ناک

فارسی
تو یی که رقصِ شالیزارانی، ناز خاک منی
از تو دورم، بچه گیلان هستم
همینطور از دوری گریه می کنم، هی داد می کنم
دلم کودک شده بغض کرده هق هق می کند

3

می کار بی تو بوبوسته آه و زاری
مرا گیدی چقد تو گریه داری
نانه هیکس چو تو می ترکمه یار
مره قسمت بوگود چوم اینتظاری

فارسی 

بی تو کارم شده است آه وُ زاری

به من می گویند چقدر تو گریه داری

هیچکس نمی داند چطور یارِ سرکشِ من

قسمتِ من کرده است چشم انتظاری

4

پی یاله وا بده یاور نوخوسم
خیالا کش بزه قورصا فوقوسم
اگه هانده بیگیره می چوما آب
بوارم های بوارم تا بوخوسم

فارسی
پیاله باید کمک کند تا نخوابم

خیال را در آغوش  بگیرم،  از پسِ قصه بر آیم

اگر باز هم چشمم را آب بگیرد

ببارم، هی ببارم، تا بخوابم

گیلداستان "ناصرآقایی" - با ترجمه فارسی و ویدئو - گیل آوایی

چاربرارانا دیپپیچسته بوم بشم شهرداری. بیدم نِسانه پوشته جا اینفر کی هاچین واکف بداشتی بی، واز بوکوده بامو بیجر ایجور مرداکا دخشارده کی مرا هاچین خوشکا زه. نانم چی بوبوسته بوو. مرداکه یام ایتا موشت بزه اونه گیجگایا کی اونام بکفت، ده وین-ریشت. پاسبانه دانه جه دوره شر بودو وسته بامو اوشانا فاره سه. تا بایم ایچی بگم، پاسبان بوگفت:

- تی رایا بوشو! تو ده چی خایی!؟

بوگفتم:

- آخه من کی..............

ونناشته می حرفا بزنم. بوشو اویتا کی واکف داشتی بیگیره.

من می سرا تکان بدامه یو مره ننا، می رایا بیگیفتم بشم خیابان. مره مره بوگفتم:

- خاب! به من چی!؟

خیابان پهلوه هاتو شون دوبوم. گاگلف ده ییم کی  آدمان آمون دیبید، شوندیبید. مره شیب زئن دوبوم. پیاده رو کاشی یانا ایتا ایتا دمخته  ایشماردان دوبوم. بانکه ملیه اکه دوارسته بوم، می حاواس ننابو. ایدفا واخوبا بوستم کی حاجی آباد سه رایه نیده بو، آذربانی فان رسه، می سرا راستا کودم بیدم می ریفق ناصر، دیفاره کش، سرپا ایسایو ایتا پا دیفارا سکت بزه، ایتا موشته سبیجکا اونه دس، اینه فره مرا گب زئن دوبو. بوشوم ایتا داره پوشت جوخوفتم دوخادم:

-         ابرااااااااااااا.......... ناصر آقاااااااااااااااااااا

بیدم ارا اورایا فاندیره. بازین دوو واره هوتو قاقا بوسته خو خیالا پاک واختان دوبو.

بازام دارپوشته جا داد بزم:

-         ابرا ناصر آقااااااااااااااا خیلی آقایییییییییییییییییییییییییی

می ریفق خو سرا راستا کوده، ایتا سسه خنده بوکوده پسی دوو واره مرا نیده. بازین هوتو دیفارکش ایسابو، گاگلف دوزه پیچا مانستن ارا اورایا فاندرست. تا اونه سر جه می طرف واگردست، دوخادم

-         ابرا ناصر آقااااااااااااااا خیلی آقایییییییییییییییییییییییییی

بیدم می ریفق ناصر هاچین واکف داشتنه، نا بنا نه اوساده بوگفته:

-         دانم آبرااااااااااااااااااااا....... باور.......

نفامستم چی بوگفته. باور نانم چی!؟ هالا من هیچی نوگفته، بیدم، کاساقا قاوه چی پیله پسر، جه گاندی پیراندوزی جولو بوگفته:

اِه. ناصرآقا توو تربیت ناری مگه!!!! خاب ترا خالی بوگفت......

ایتا تاکسی راننده کی تازه زباله خابه جا بامو پسی، داره سایه جیر خاستی تاکسی پوشت بینیشینه، کاساقا قاوه چی پسرا بوگفته:

-         اه......توو مگه شهره کلانتری پسسسسسسسسر.............به توو چی!!!!

بازار مجه دانه کی نانم کی بو، خو زیبیلا بنا بیجیر، دیمپرا دسمال بکشه پسی ایچی بوگفته، هالا اونه حرف تومانا نوبوسته ساندویچی جا خاشه بیرون بامو پاره دمپایه فاکش فاکش بودو بودو فاره سه بازارمجا، نانم اونا چی گفتان دوبو. هاتو جیما بوستان دیبید. ایدفایی بیدیم آذربانی جا سیفیده پیشبند دوسته اینفر بامو ناصرا بوگفته:

آقا.... ناصر آقا.... تا شر بپا نوبوسته ایتا پیچه بوشو جه آیا دورا بوو! ایمرو همه تان پاک واکف داریدی.

ناصر بوگفته آخه من کی.....

یارو گفتی هالا بوشو تا....

من فاره سم ناصرا، بوگفتم:

- ناصر جان وا بدن! داوا چیسه آخه! مگه واکف داری توووو

بیدم ناصر مرا هاچین ده قاقا بوسته نانستی بی چی بوکونه، بوگفته:

- اخه من کی....

من ده هاچین قاقا بوسته ، ناصرا بیگیفتم. های بوگفتم ناصر جان!!! خوبیت ناره آبرا!!! خوبیت ناره،اون فاکش من فاکش! جه خاب دپرکستم!

هان!

ترجمه فارسی: داستان گیلکی " آقا ناصری"

چاربرادران( یکی از محله های رشت) پیچیدم به شهرداری( در رشت منظور از شهرداری، مرکز شهر رشت است) بروم. دیدم یک نفر که گویی دنبال گیر دادن باشد، از پشت نیسان بیرون پرید و پایین آمد چنان سیلی ای به صورت مرد زد که از کارش خشکم زد. نمی دانم چه شده بود. مرد هم یک مشت به شقیقۀ آن که دنبال گیر دادن بود زد و او هم افتاد و دیگر بلند نشد. پاسبان هم از دور دوید می خواست به آنها برسد. تا بیایم چیزی بگویم پاسبان گفت:

 راهت را بگیر برو. تو دیگه چی می خوای؟

گفتم:

-         آخه من که....

نگذاشت حرفم  را بزنم. رفت تا او را که دنبال گیر دادن بود، بگیرد.

من سرم را تکان دادم و بروی خودم نیاورده راهم را گرفتم به خیابان بروم( خیابان رفتن به گشتن و قدم زدن در مرکز شهر رشت را می گویند). با خودم گفتم:

-         خوب به من چه!؟

در خیابان پهلوی داشتم می رفتم. گاه گاهی می دیدم که آدمها می آمدند، می رفتند. برای خودم سوت می زدم و کاشیهای پیاده رو را زیر پا گذاشته، می شمردم. چه وقت بود که بانکِ ملی را پشت سر گذاشته بودم، حواسم نبود ناگهان بخودم آمدم که سه راهیِ حاجی آباد را ندیده، نرسیده با آذربانی سرم را بلند کردم دیدم رفیقم ناصر کنار دیوار سرپا ایستاده یک پا به دیوار تکیه داده، یک مشت تخم آفتابگردان در دستش، با یک نفر داشت حرف می زد. رفتم پشت یک درخت پنهان شدم. صدا زدم:

-         داداششششششش آقا ناصر!

دیدم این طرف آن طرف را نگاه می کند. بعد دو باره همانطور حیران شده خیالش را می کاوید. باز هم از پشت درخت داد زدم:

-         داداش آقا ناصر! خیلی آقایی!

دیدم رفیقم ناصر درست مثل کسی که دنبال گیر دادن باشد، نه گذاشت نه برداشت گفت:

-         می  دونم داداش........باور.............

نفهمیدم چه گفت. باور  نمی دانم چه؟ هنوز هیچ چیز نگفته دیدم پسرِ کاس آقا قهوه چی از جلوی پیراهن دوزیِ گاندی گفت:

-         اه... آقا ناصر تو تربیت نداری مگه! خوب فقط به تو گفت.....

یک راننده تاکسی، که از خواب نیمروز برگشته بود  و می خواست پشت تاکسی اش که در سایه بود بنشیند، به پسرِ کاساقا قهوه چی گفت:

-         اه.... تو مگه کلانترِ شهری پسر! به تو چه!

دستفروشِ دوره گرد که نمی دانم چه کسی بود، پس از این که زنبیلش را پایین گذاشت، و با ستمال لب و لوچه اش را پاک کرد، چیزی گفت ولی هنوز حرفش تمام نشده از ساندوچی " خاشه" (= آدم لاغر و استخوانی!) بیرون آمده با دمپایی کشان کشان دوید و خودش را  به دستفروش دوره گرد رسانده نمی دانم به او چه می گفت. همینطور جمع شده بودند. ناگهان دیدم از آذربانی( =قنادی معروفی در رشت) یک نفر پیشبندِ سفید پوشیده آمد به ناصر گفت:

-         آقا...ناصر آقا...تا شر به پا نشده کمی از اینجا برو از اینجا دور شو. امروز همه دنبال گیر دادن هستند.

ناصر گفت:

-         اخه من که....

یارو می گفت:

-         حالا تو برو تا.....

که من به ناصر رسیدم گفتم:

-         ناصر جان! وِل کن! دعوا چیه آخه! مگه تو دنبال گیردادنی!

دیدم ناصر شگفتزده به من نگاه کرده و نمی دانست چه بکند و گفت:

-         آخه من که...

من دیگر حیران مانده، ناصر را گرفته، هی گفتم:

-         ناصر جان!!! خوب نیست داداش! خوب نیست!

اون بکش من بکش از خواب پریدم!

همین!

هاتویی!= همینطوری! - گیل آوایی

سالانه ساله

تته رج ایشمارمه باهارا

هفسینه سفره ور

تاسیانی رقصا دره

شمه وله مرا

جه می چوم نزدیکتر

دورترینه هانده

ماری خاک.

ترجمه فارسی:

سالهای سال است

پشتِ سرِ هم می شمارم بهار را

کنار سفرۀ هفت سین

دلتنگی دارد می رقصد

با شعلۀ شمعِ

از چشمانم نزدیکتر است

دورترین باز

خاکِ مادری!

شادباش نوروزی- ترانه نوروز- زنده یاد عاشورپور- با متن

با پوزش از اشتباه پیش آمده در نوشتنِ اسم خانوادگیِ زنده یاد عاشورپور که در متن ویدئو " آشور پور" آمده است. بدینوسیله تصحیح می گردد.

به مناسبت 21 فوریه / 2 اسفند، روز جهانیِ زبان مادری - گیل آوایی

به مناسبت 21 فوریه / 2 اسفند، روز جهانیِ زبان مادری،  نشانی برای دریافت/ دانلود کردن کارهایم به زبان گیلکی:  

.

شامار(مجموعه داستان گیلکی با ترجمه فارسی)
برای دریافت/دانلود کردن این کتاب همنیجا کلیک کنید. 
.
تسکه شبانه دسکلا( مجموع داستان گیلکی با ترجمه فارسی)
برای دریافت/دانلود کردن این کتاب همینجا کلیک کنید.

.

لوچان، مجموعه ای از غزلهای گیلکی با ترجمه فارسی

http://www.mediafire.com/file/oq2i17752fjc3yy/luchan-gilghazal-folks-sonnet-gilavaei.pdf

.

جوکول، شعرهای کوتاه گیلکی با ترجمه فارسی

http://www.mediafire.com/file/ni4mtddyl102022/gilaki_short_poems-jukul_gilavaei.pdf

.

کتکتاز، چاردانه های گیلکی با ترجمه فارسی

http://www.mediafire.com/file/a45tf5ay5sp4raa/IranianFolks-quatrain-katkataz-gilchardaneyan-gilavaei.pdf

.

ارسو ( مجموع داستانهای گیلکی با برگردان فارسی)

http://www.mediafire.com/view/05361reud3e6o3e/ده_داستان-ارسو-گیلکی_بابرگردان_فارسی-گیل_آوایی.pdf

.

دبکه ( چهاردانه گیلکی با برگردان فارسی)

http://www.mediafire.com/view/2dq8k2cqqu1zaqh/gilavaei-دبکه-مجموعه_ای_از_چاردانه_های_گیلکی-گیل_آوایی.pdf

.

گومار(مجموعه داستان با برگردان فارسی)

http://www.mediafire.com/view/2448d53zqd9ln2d/goomar-gilaki-dastanha-gilavaeiگومار-مجموعه_داستان_گیلکی_با_برگردان_فارسی-گیل_آوایی.pdf

.

واهیلی ( مجموعه شعرهای کوتاه با برگردان فارسی(

http://www.mediafire.com/view/9duhmroh9kkbdbh/واهیلی-مجموعه_شعرهای_گیلکی_با_برگردان_فارسی-گیل_آوایی.pdf

.

شواله ( مجموعه غزلهای گیلکی و فارسی)

http://www.mediafire.com/view/pqqadykaac9ncki/شواله-غزلهاي_فارسي_و_گيلکي-_گیل_آوایی.pdf
.

تلار (مجموعه داستانهای گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/782b7ppk8ztkbbm/GilAvaei-gilaki_-گیل_آوایی_-_مجموع_داستانهای_گیلکی_-_تلار-.pdf
.
گیلمنظومه شندره

http://www.mediafire.com/view/i396ciatzo6uq99/گیلیکی_منظومه-شندره-گیل_آوایی.pdf

.
گیلمنظومه فینگی

http://www.mediafire.com/view/lnziqnp0laqpwbr/GilAvaei.gilikimanzumeh.Fingi.pdf

.

ایرانه سبزه نیگین ( منظومه های گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/i396ciatzo6uq99/گیلیکی_منظومه-شندره-گیل_آوایی.pdf

.

هفتا بیجار ( چاردانه های گیلیکی)

http://www.mediafire.com/view/2bwidg0lx59pdax/GilAvaei.7tabijar.220ta4dane.pdf

.

کوتام (مجموعه مجموعه داستانهای گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/1282kjcqo7v3p7m/مجموعه-داستان-گیلکی-کوتام-گیل_آواییpdf

.

داره پا (چاردانه های گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/n3z16r3zxjsrvsk/GilAvaeiچاردانه_های_گیلکی-داره_پا-گیل_آوایی

.

تسکه دیل (غزلهای گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/rvkcwwsio4f26dn/تسکه_دیل-مجموعه_ای_از_غزلهای_گیلکی-گیل_آوایی

.

کولاکت ( مجموعه داستانهای گیلکی)

http://www.mediafire.com/view/n1112o380v7jh5w/مجموعه_داستان_گیلکی-_کولاکت_-_گیل_آوایی

.

بیشتر داستانها و سروده ها بصورت ویدئو بازخوانی و در یوتیوب منتشر شده اند. برای دیدن ویدئوها در یوتیوب همینجا کلیک کنید

و
و نیز برای برخی دیگر از ویدئوها در یوتیوب اینجا هم می توانید کلیک کنید

.

کیشمیشه 55- موسیوکاساقا - گیلیکی کوچی داستان با ترجمۀ فارسی- گیل آوایی

کیشمیشه 55- موسیوکاساقا

گیلیکی کوچی داستان

يکشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۶ - ۴ فوريه ۲۰۱۸

کاسه آقا خو دوکانه کرکرا بارده بیجیر. قوفول بوکود. ایتا پیچه  آ را، او رایا فاندرست. لل پر نزه یی. خو کوتا بنا خو شانه سر، خو سیا شاپو کولایا ببرده بوجورتر. خو سیفیده مویانا گوشه پوشت فوزه پسی  را دکفت. هاتو سنگه فرشانه سر کرتاکرت شون دوبویو خو خیالا وامختان دووبو تا کی هالا میدانا دن وارسته خوو رایا کجا کوده بوشو موسیو دوکان.

موسیو دوکان سوزن تاوه دابی بیجیر نکفتی. هاچین جه آ سر تا اوسر نیشته بید. موسیو کاساقایا بیده پسی بامو پیشخانه پوشت کاساقا یا خوشامون گفتنه ره. هاتو نا بنا نه اوساد، ایتا ایستکان بنا پیشخانه سر. دس درازا کود کیشمیشه پنجایوپنجا اوساد. کاساقا ایستکانا پورا کود. کاساقا زالاش باوردانه مانستین ایتا سلامتی بوگفته موسیویا، بوشو بوجور.

کاساقا ایتا ها بوکوده پسی خود دیما پاکود. موسیو اونا فاندرستی. کاساقا هرشبه کاساقا نوبو. اونه کوت ایتا شانه سر جلاسته، پیرانه یخه واز، دساسینان بوجور واپخته، کاساقا چوم هاچین آدما فاندرستی یو  فان درستی.

کاساقا بامو خوو حیسابا فاده. دس ببرد خوو کته جیب. بگردسه، آ جیب، او جیب، کشه جیب، نه. کاساقا  قاقا بوست. خو شلواره جیبانا بگردسته. ایدفایی واخوبا بوسته خوو مرا پول ناره. هالا موسیویا فان درسته، موسیو ایتا ده ایستکان باورده بنا کاساقا ایستکانه ور. کاساقا ره دو واره عرق دوکود. خو ره یام عرق دوکود. ایستکانا ببرد بوجور کاساقا یا بوگفت: کاساقا سلامتی. ایمشب می مهمان!

هان!

فارسی:

کشمشِ 55- کاساقای موسیو

کاساقا[1] درب کرکره ای دکانش را پایین آورد. قفل کرد. کمی این طرف، آن طرف نگاه کرد. ملخ پر نمی زد( خلوتِ خلوت بود!) کُتش را روی شانه اش گذاشت. کلاهِ شاپوی سیاه رنگش را بالاتر برد. موهای  سیفیدش را پشت گوش جمع کرد. راه افتاد. همینطور با کشیده شدن پاشنه های کفش روی سنگفرشها ، می رفت و خیالش را می گشت. تا که هنوز از میدان رد نشده، راهش را کج کرد. به دکان موسیو رفت.

دکان موسیو از شلوغی سوزن می انداختی پایین نمی افتاد. از  این سر تا آن سر نشسته بودند. موسیو پس از دیدنِ کاساقا، برای خوش آمد گویی به کاساقا، به پشت پیشخوان آمد. بی تعارف، بی گفتنِ چیزی، یک استکان گذاشت روی پیشخوان. دست دراز کرد. کشمشِ پنجاه و پنج را برداشت. استکانِ کاساقا را پُر کرد. کاساقا مانند تشنه ها به موسیو سلامتی گفت و استکان را سر کشید.

کاساقا پس از یک " ها " گفتن، لبش را خشک کرد. موسیو نگاهش می کرد. کاساقا، کاساقای هر شب نبود. کُتِ او روی شانه اش آویزان شده،  یقۀ پیراهنش باز، آستینها بالا جمع شده، چشمهای کاساقا به آدم نگاه می کرد وُ  نمی کرد.

کاساقا آمد حسابش را بپردازد. دس برد به جیب کتش. آن را گشت. این جیب. آن جیب. جیب بغل، نه!.

کاساقا حیران ماند. جیبهای شلوارش را گشت. ناگهان بخود آمد دید با خودش پول ندارد. هنوز به موسیو نگاه نکرده، موسیو یک استکان آورد کنارِ استکانِ کاساقا گذاشت. برای کاساقا دوباره عرق ریخت. برای خودش هم عرق ریخت. استکان را بالا برد. به کاساقا گفت:

- به سلامتیِ کاساقا. امشب مهمانِ منی.

همین.

---

[1] کاساقا=کاس آقا = آقای چشم زاغ/ اسم مردانه است.

بجه رقصا مانه تی جنگله مو - گیل آوایی

بجه رقصا مانه تی جنگله مو

کرا تاریکه شب تی چوم زنه سو

اگه شومی حیجابا دین بوکود داب

بیگیفته ول دوخوفته کل بزی فو

فارسی

رقص برنج را می ماند جنگلِ گیسوی تو

در شبِ تاریک چشم تو سو می زند

اگر حجابِ شوم را دین رسم کرد

تو فوت زدی، آتشِ اجاقِ روشن شد

. 

کل، کله=اجاق، تنور

منو تنایی - گیل آوایی

بوخورده داریم کس به کس

منو تنایی

سالانه سال!

خوشخوشانی مره گفتیمی تنایی چانا دودمه

واخوبا بوسته بیدم تنایی می چانا دوست

چی هاچین جه روو نوشونه گم

اگه تانی!

ایتا ده بزن!

فارسی:

من و  تنهایی سالهای سال است که بجان هم افتاده ایم

با خوشخیالی می گفتم (چانۀ تنهایی را می بندم=حسابِ تنهایی را می رسم)

بخود آمدم دیدم تنهایی چانۀ مرا بست

چه بیهوده بخاطر از رو نرفتن می گویم:

اگر می توانی

یکی دیگر بزن!

.

جوخوفته گیسُو باده دا رقص - گیل آوایی

تامبزه فریادا هارای بزه

تی روسره والای دان!

دونیایا دیپیچست

جوخوفته گیسُو باده دا رقص

دوخوشاسته جنگلا دپرکانه

جه فوقوفته شِه بزه فوخوسان!

آخ کی می دیل واج بامو

اون همه اوشانانه چوپورنامونه جا!

فارسی

فریادِ دم فروبسته را هوار زد

هوا دادنِ روسری ات

دنیا را پُر کرد

رقصِ گیسوی پنهان شده

جنگلِ در خود فرو خفته را بیدار کرد

خیسِ عرق شدن از کابوس
آخ که دلم به وجد آمده است
از آن همه چاییدن و فسرده شدن بدست نا انسانان!
.

شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟ - گیل آوایی

گیلانی دور جه گیلان خوش نیشینه- گیل آوایی

گیلانی دور جه گیلان خوش نیشینه

خوو ارسُونا واسی غوربت اوچینه

هاتو آ جا، اوو جا، هاچین ببه قاق

بازین تسکا بُو دیل، چوما فوچینه!

فارسی

گیلانی دور از گیلان ساکنِ بی زمین است

اشکهایش را بخاطر غربت باید جمع کند

همینطور اینجا آنجا حیران بماند
آن گاه دلتنگ شده، چشم را بر هم نهد

2 

گیلک جه ماری خاک دوره، چیتینه

همیشک چوم داره ما را بیدینه

هاتو شبانده روز  ناجه داره آه

فوچه چوم تاسیانه وا بیچینه

فارسی

گیلک که دور از خاکِ مادریست، بخودش نیست!

همیشه چشم به راه است مادر را ببیند

همینطور روز و شب حسرت و آه دارد
چشم بسته دلتنگی باید بچیند!
.

منتشر شد: "تسکه شبانه دسکلا "- مجموعه ای از داستانهای گیلکی با ترجمه فارسی - گیل آوایی

"تسکه شبانه دسکلا "

مجموعه ای از داستانهای گیلکی با ترجمه فارسی

یک اشاره:

نوشتن و سرودن به زبان گیلکی برایم بیش و پیش از اینکه بیان ناگزیر فکر و حس  نوستالژیک به زبان مادری باشد (که صد البته حال و  هوای ویژۀ خود را دارد)، تلاش برای بازآفرینی و بازشناساندنِ رنگی از رنگین کمان ادبیات بومی میهنمان است.

زبان گیلکی اگرچه به دلایل مختلف، از جمله غالب بودنِ زبان فارسی، آن گونه که باید و شاید از بهره گیری و فراگیری بازمانده است و بیش از اینکه زبان نوشتاری باشد، زبان گفتاری ست که همین حالتِ گفتاری شدنِ زبان گیلکی، واژه های زیادی از زبان فارسی را بخود گرفته و امروزه می بینیم که زبان گیلکی بیشتر فارسی با لهجۀ گیلکی ست تا بکارگیریِ واژه  های اصیل گیلکی که می توانست باشد. نوشتن، سرودن و حتی گفتن به زبان گیلکی وقتی نمایان تر و گیلکانه است که از واژه های با ریشۀ در همین زبان بوده باشد. از این نگاه است که گاهان نوشتن و سرودن، بسیار پیش آمده که بخواهم دنبال واژه های فراموش شده باشم یا حتی دنبال آن بگردم. چنین حالتی در نوشتن بیشتر است اما در گفتار چنان فرصت یا حتی حوصله ای شاید نباشد ولی برای فراگیری و بکارگیریِ درستِ زبان گیلکی باید نه تنها مسئولانه برخورد نمود بلکه ناگزیر به یادگیری و فراموش نکردن آن هستیم. وقتی فارسی را با لهجۀ گیلکی بکار می گیریم( چه گفتاری و  چه نوشتاری) عملاً به تخریب زبان گیلکی می پردازیم. غلط آموزی و غلط آموزاندن، از نیاموختن بدتر است!

به هر روی، تا کنون چندین مجموعه داستان، غزل، چاردانه( رباعی و بویژه دو بیتی) به زبان گیلکی منتشر کرده ام. فهرست این مجموعه ها در بیوگرافی ام( پایان همین مجموعه) آورده شده است.

" تسکه شبانه دسکلا[1]" به معنی دست زدنِ شبهای تنهایی، مجموعه ای از داستانهای گیلکی ست که با ترجمه فارسی منتشر کرده ام. این  مجموعه داستان شامل بیست و دو داستان کوتاه گیلکی و دو یادداشت فارسی ست. ترجمه فارسیِ این داستانها بیشتر برای غیرگیلک زبانهایی ست که به ادبیات بومی میهنمان بویژه گیلکی علاقمندند. خواهش من از گیلکها این است که بکوشند گیلکی را بخوانند تا به خواندنِ به زبان گیلکی عادت کنند. بیشتر ما گیلکها به خواندنِ نوشته ها به زبان فارسی عادت کرده ایم و از همین نگاه، خواندن به زبان گیلکی برای بسیاری از گیلکها دشوار است. برای رفع این مشکل تنها راه عادت کردن به  خواندن به زبان گیلکی است. بیاد داشته باشیم که زبان گیلکی را فقط گیلکها می توانند بهتر و کاری تر و درست تر،  زنده و بارور و بالنده نگه دارند. گیلکی زبان مادریِ ما و فارسی زبان ملی ماست. بالندگیِ زبان گیلکی به زیباییِ رنگین کمان ادبیات بومی میهنمان می افزاید. برای زیباتر شدنِ این رنگین کمان بکوشیم.

با مهر

گیل آوایی

gilavaei@gmail.com

1396/ 2017

هلند

 این کتاب با فورمات پی دی اف در صفحه ی گیل آوایی در سایت مدیافایر منتشر شده است. برای دریافت/دانلود کردن آن همینجا کلیک کنید.

توجه:

تمامی این داستانها را خوانده ام و بصورت ویدئو منتشر کرده ام. همه این ویدئوها در یوتیوب و فیسبوک در دسترس همگان است. در صورت نیاز به فایلِ صوتیِ مربوط به هر کدام از داستانها می توانید به نشانی gilavaei@gmail.com

تماس بگیرید.

---

[1] تسکه شبانه دسکلا" = دست زدنِ(هلهله کردن) شبهای تنهایی/ ساکت/خلوت( تسک = ساکت-سوت وُکور، خلوت/ شبان= شبها، دسکلا = دست زدن)