حسنک کوجایی-گیلداستان/ گیل آوایی/شنبه 26 بهمن 1392
وارش امان ندایی. هاتو یک روند وارستان دوبو. کشکرت هیستا بو خو لانه دیمه جوخوفته بو جوم نوخوردی. هیره جیری مرغو خوروس ماتم بیگیفته گاگلف خاکا اورشین کودیدی. ساقوزای دور دوره شر ایتا کونده جیر خوشکه جا بیافته، وارشه مرا پاک داوا داشتی. کی کی ناشتی جه کونده جیر جیویز بزه بی باموبی مورغو خوروسانا فوراندیبی. مار آیوانا جه آ سر تا اوسر پرده بکشه بو تا وارش ردده نزه بی همه جایا هیستا کودیبی. وارشه واستی منام نتانستیم بوشوبیم بازی بوکودیبیم.
- بینیش تی درسا یاد بیگیر
- می درسا یاد بیگفته دارم مشقانام بینویشته دارم
- حرف نزن بوشو تی کیتابا بار بینیش بخان دوره بوکون
دو واره می کیتاب پیتابا اوسادم باوردم تا بینیشم بخانم بوگفت:
- دراسانه سر نینیش!
- چره؟
- خوب نی یه؟
- چره خوب نی؟
- تی کار جور نایه!
- من کی کار نارمه!
- هرکه دینی ایجور کار داره تی کارام اسا درس خاندنه!
- من کی بخاندمه!
- وااااااای تی چیلیکا چی بگم زای!
دراسانه سر بینیشتم. می مار ده وا بدا. بازین ده می مار مرا کار نداشت خو پینیک پاره کونی بوخچه یا آیوانه حصیره سر رُو باورده بودوج وادوجا دوبو.
کیتاب فارسی می دس دراسانه سر نیشته بوم مره مره بولند بولند ایجور کی داد بزنم، خاندان دوبوم. خیاله مدرسه صارا مئن زاکانه مرا صف بکشه مه. من خانمه اوشانام اوجا دده:
- حسنک کوجایی، دیر وخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.......
ایدفایی می مار ایتا ایسکیته بوکود. به سامه می مارا فاندرستم. بیدم اصلن اونه حاواس می مرا ننا. دو واره بخاندم:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.
می مار ایتا پیچه خو سرا راستا کوده بوگفته:
- ره....! ترکمه! فارسی خاندان دری یا گیلکی!؟
- تو مرا چیکار داری؟
- خاب دوروست بخان تی درسا
- تو پینک مینیک زئن دری یا می درس خاندنا ایشتاوستان دری!
- خاب می حاواس تی مرایام ناها. دوروست بخان! ول وله!
- من دوروست خاندان درم
هیچی نوگوفتم دو واره شوروع بوکودم بخاندن:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کوه های مغرب نزدیک می شد......
می مار ایتا ده ایسکیته بوکود. به سام می مارا فاندرستم. ایتا پیچه بوگذشت. می مار بیده من نخاندان درم. خو سرا راستا کود بوگفت:
- چره به سایی؟
- دوزیکی چی بوخوردی؟
- چی!؟
- دوزیکی چی بوخوردی؟
می مار ایتا خنده بوکود خی یاله کی ایتا دونیایا مرا فادادیدی. منام هاچین مرا لیسکا کوده می ماره مرا خنده بوکودم. ایدفایی می مار بوگفت:
- بخان زای جان بخان بدا می کارا بوکونم.
- اسا بوگو چی دوزیکی بوخوردی؟
- چره دوزیکی بوخورم زای جان!
- مگه مرا ایسکیتی گیره نیگی دوزیکی ایچی بوخورده دارمه!؟ خاب تونام...............
- آها...........اوتو گمه کی تی ایسکیتی بشه زای!
هیچی نوگفتم. دو واره بخاندم:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پشت کوه های مغرب نزدیک می شد....
بازام می مار بگب بامو:
- تی حاواس چره ننای زای جان.
- ده چیسه مار. ده چی بد بخاندم!؟
- کوجایی یا کُجایی!؟
- تی ایسکیتی مگه واله مار!؟
- ترکمه نوبو تی دوما جا بدن دوروست بخان تا جاروکونه مرا تی جان دنکفتم.
- خاب: حسنک کُ جـــــــــــا................یییییییییی...خُبه!؟
- اها خوبه ولی نه اوتو درازه بدی!
دو واره بخاندم:
- حسنک کُجایی دیر وخت بود خورشید پشت کوه های مغرب ..............
ایدفایی می مار موشت بوکوده بوخچا بیگیفت خو دس تاوه دا می سمت داد بزه:
- می سر بوبو آستانه کمج!بلا حسنک بیبی درده حسنک بیبی تی پئره کللا با تی درس خاندن! جغیر از حسنک هیچی ده ناری بخانی!!!
تا بوخچه بوخوره می سر، واز بوکودم جه دراسان، ده بودو هیره سر کتله متله دوکوده دونکوده دکفتم صارامئن وازو ولنگ کودنه مرا بخاندم:
- حسنک کوجایی دیر وخت بود خورشید پوشته کویانه مغرَب نزدیک می شد!
هان!
.
برگردان فارسی: حسنک کجایی
باران امان نمی داد همین طور یک ریز می بارید. زاغی خیس شده میان لانه اش پنهان شده تکان نمی خورد. زیر پاگرد ایوان مرغ و خروس ماتم گرفته گاه گاه خاک را چنگ می زدند و به همه جا می پراکندند. توله سگ، دور دورها زیر کُندۀ درختی انگار با باران دعوا داشت. لحظه شماری می کرد که از زیر کنده بیرون بیاید و مرغ وُ خروسها را از زیر پاگرد ایوان فراری دهد. مادر از این سر تا آن سرِ ایوان پرده کشیده بود تا باران همه جای ایوان را خیس نکند. بخاطر باران من هم نتوانسته بودم بروم بازی کنم.
مادرم به من گفت:
- بشین دَرسَت رو یاد بگیر.
- درسم را یاد گرفته ام مشقهایم را هم نوشته ام
دوباره کتابم را برداشتم نشستم تا بخوانم گفت:
- روی چارچوبِ در ننشین!
- چرا؟
- خوب نیست!
- چرا خوب نیست؟
- کارَت جور در نمیاد!
- من که کار ندارم!؟
- هرکسی رو می بینی کار داره. کارِ تو هم حالا درس خوندنه!
- من خونده ام!
- وای تو چقدر حرف می زنی بچه!
روی چارچوبِ در نشستم. مادرم دست از سرم برداشت و مرا بحال خودم گذاشت. بقچۀ تکه پاره های پارچه هایش را روی حصیر ایوان پخش کرده، شروع به دوخت و دوز کرد.
کتاب فارسی در دستانم روی چارچوبِ در نشسته بلند بلند جوری شروع به خواندن کردم که داد می زدم انگار در حیاط مدرسه با بچه ها صف کشیده ام، من می خوانم؛ آنها هم پس از من واگویه می کنند:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.....
ناگهان مادرم سکسکه اش گرفت. خواندن را قطع کردم. دیدم مادرم اصلا حواسش به من نیست. دوباره خواندم:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کویانه مغرب نزدیک می شد.
مادرم کمی سرش را بلند کرد و گفت:
- بچه! داری فارسی می خونی یا گیلکی!؟
- تو با من چی کار داری!؟
- خوب دَرسَت رو دُرُست بخون!
- تو دوخت و دوز داری می کنی یا به درس خوندنم گوش می دی!؟
- خوب حواسِ من به تو هم هست. دُرُست بخون! پُر روی حرف گوش نکن!
- من دارم دُرُست می خونم!
- توو کتابت نوشته "پوشته کویان" یا " پُشتِ کوه ها " !؟
چیزی نگفتم. دوباره شروع به خواندن کردم:
- حسنک کوجایی دیروخت بود خورشید پوشته کوه های مغرب نزدیک می شد.....
مادرم دوباره سکسکه کرد. درس خواندن را قطع کردم. کمی گذشت. مادرم دید دارم نمی خوانم. سرش را بلند کرد و گفت:
- چرا قطع کردی؟
- دزدکی چی خوردی؟
- چی!؟
- دزدکی چی خوردی؟
مادرم خنده ای کرد انگار دنیا را به من داده اند. من هم خودم را لوس کرده با مادرم خندیدم. ناگهان مادرم گفت:
- بخون بچه جان. بخون بذار من هم به کارم برسم.
- حالا بگو دزدکی چی خوردی؟
- چرا دزدکی بخورم بچه جان!؟
- مگه هروقت سکسکه ام می گیره به من نمیگی که دزدکی چی خوردم!؟ خوب تو هم.............
- آ هـــــــــا.........! اونجور میگم تا سکسکه ات قطع بشه بچه!
هیچ نگفتم. دوباره خواندم:
- حسنک کوجایی دیر وخت بود خورشید پشت کوه های مغرب نزدیک می شد.....
باز هم مادر به حرف آمد:
- حواست چرا نیست بچه!
- دیگه چی شده مادر! دیگه چی بد خوندم!؟
- "کوجایی" یا "کجایی"!؟
- مگه سکسکه ات میذاره مادر!؟
- شیطون نشو دُمت رو جمع کن درست بخون تا با دستۀ جارو به جونت نیافتادم!
- خوب: حسنک کُ.............جــــــــــــــــــــــــــــاییییییییییییی......خوبه!؟
- آره خوبه ولی نه دیگه اونجور بکشیش!
دوباره خواندم:
- حسنک کجایی دیروقت بود خورشید پشت کوه های مغرب.............
ناگهان مادرم چنگ انداخت بقچه را دستش گرفت به طرف من پرتاب کرد، داد زد:
- سرمُ بردی! بلا بگیره حسنک! درد بگیره حسنک! کلۀ پدرت با اون درس خوندنت! غیر از حسنک چیز دیگه ای نداری بخونی!؟
تا بقچه به سرم بخورد از چارچوبِ در پریدم. دویدم بطرف پاگرد ایوان، دمپایی چوبی پوشیده نپوشیده داخل حیاط رفتم؛ شلنگ اندازان خواندم:
- حسنک "کوجایی" "دیروخت" بود خورشید "پوشته" "کو یانه" مغرَب نزدیک می شد!