ایتا هاسا شعر فارسی واگردانه مرا - گیل آوایی

تورابو باد
دیپیچه
واپیچه
بیجارانه ناز فوروشانه
بهاره رونما

بجانه شه بزه گیسویو
جلاسته مورواریدان

گولاز اوچینه گیله مرد
نشاکاره دسه جا
کرچ!

زمین آموجانه

دسودیلبازی

فارسی

دیوانه شده است باد
می پیچد
تاب می خورد
نازفروشانِ شالیزاران است
رونمای بهار

گیسوی شبنم زدۀ برنج وُ
مرواریدهای آویزان

افتخار برمی چیند گیلمرد
از دستِ زن شالیکار
باغرور!

( مترادف کرچ در فارسی نمی دانم. چیزی مثل سرافرازی، گردن فرازی، کله شق و..... معنی می دهد(

آموختن زمین است

دست و دلباز بودن!

هسا شعر - گیل آوایی

واتابه خاک

ما مانستن شبانه چوم برایه! هاچین!

تی تی یانه ایشماردن نایو

ناجه ناجه آ کشئن!

موشته موشته خیال پاک سیاابرانا دواره

تاسیانی شانه زئنه شبانه رُو بامو گیسُو!

غوربته دابه داب

چوم فونیچئنو خابه رخشان کشئن!

هان!

فارسی

خاک( وطن) می تابد مانند ماه

چشم به راهیِ شبانه را!

شمردنِ ستاره ها هست وُ

حسرت حسرت آه کشیدن!

مُشت مُشت خیال انگار از ابراهای سیاه هم اندوهبارتر می شود

شانه زدنِ پریشانگیسوی شب است برای دلتنگی

رسم غربت است

چشم برهم ننهادن و شکلک درآوردنِ خواب!

همین!

شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟ - گیل آوایی

شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟
جانسپارو لبِ آب، یا پیله میدانم کو!؟
.
مسگران راسته وُ بازاروُ سیفید مسچد! آی
بادِلا، موستشاری ساغریسازانم کو!؟
.
سعدی یو خطه ماشین جیرکوچه صوندوقساری
سورخه بنده آویرا بوسته ریفقانم کو!؟
.
یا یوهود تپه وُ رودبارتان وُ استخر، ای وای
باغِ شاه، پاستوریزه، آج بیشه سامانم کو!؟
.
یا واگرد، ایپچه بیجیرتر بوشو تا نفت انبار
فان رسه سنگره را جانشورا رودخانم کو!؟
.
ای دریغا که نشد قسمتِ دیدارِ دیار
آی دمردم بوخودا رشت وُ پسیخانم کو!؟

اینها محله های رشت و حومه هستند:

کوچی میدان -  پیله میدان  -  جانسپار  -  لب آب  -  مسگرانه  - راسته -  بازار - سیفید مسچد – بادلا -  موستشاری – ساغریسازان -  سعدی- خطه ماشین- جیرکوچه- صوندوقسازی- سورخه بنده- یوهودتپه – رودبارتان – استخر - باغ شاه – پاستوریزه - آج بیشه - نفت انبار – سنگر - پسیخان

.

ایتا گیلچاردانه - گیل آوایی

نیبه کی تام بزه بی آیو ناله

ببه دیل تاسیانی خاله خاله

جه قورسه دیم ببم هانده اگه قاق!

بازین کیسه بیگیره دیله باله!؟

فارسی

نمی شود که سکوت کرده بی آه و ناله!

دل از تاسیانی(دلتنگی) تکه تکه بشود

از حرف نزدن( دم فروبسته) باز اگر حیران بشوم

بعد کیست بالِ دل را بگیرد!؟

دور جه ماری خاک ناره غوربت جغیرز تاسیان - گیل آوایی

دور جه ماری خاک ناره غوربت جغیرز تاسیان

تاسیانی وا بوسوجی دیل دکفه یاده جان

دیلخوشانه دیلخوشی مئن ناجه به باغو بیجار

چومه ارسو، جان شواله، گورشا بی، بی همزبان

تسکه تسکه دیل تیشین، کو یام بیبی، بی لاب پلا!

رُو آیی، کولکه باورده، توشکه وان وه بی فغان

آ کشی، یادا پرا دی، هانده بی پاک گیله زاک

ماری خاکا دیل زنی، دونیا فوگورده آ میان

آخ بوگفتم ماری خاکو یاد باوردم ماره یاد!

ماری یادو ماری خاکو وا بخانم دیلمان!!!!!!!

تومانا نوبو

فارسی

دور از خاک مادری، غربت غیر از تاسیان(دلتنگی) ندارد

از دلتنگی باید بسوزی دل به جان یاد بیافتد

میان دلخوشیِ دلخوشیها، باغ و شالیزار حسرت می شود

اشک چم، جان شعله کشان، داغ می شوی بی همزبان

تنهای تنهاست دلت، کوه هم باشی می شوی بی دست و پا

بهم می ریزی، کلافِ سر در گم، گره باز نمی شود بی فغان

آه می کشی، یاد را پرواز می دهی، باز می شوی بچۀ گیلان

خاک مادری را در آغوش می گیری، در این میان دنیا فرو می ریزد

آخ خاک مادری گفتم و مادر را یاد آورده ام

یاد مادری و خاک مادری باید دیلمانی بخوانم

ناتمام

چارتا گیلکی کوچی شعر - گیل آوایی

دریا شورم

بجانه شه

جنگلانه اوخان

دیلمانی هارای زنه

بیجارمرزانه سر

گرواز فوزه تک

گیله مرد.

فارسی

مۀ دریا

شبنم برنجها

پژواک جنگل

بر مرزهای شالیزار

دیلمانی داد می زند

گیلمرد

داس بسته به کمر .

1

جولفه بیجار خمیازه کشه

تا چوم دکف

رو بامو کوتامه تسکه دیل

جوم جوم کودان دره

نونواری ره!

فارسی

شالیزار ژرف خیمازه می کشد

تا چشم کار می کند

بهم ریخته دلِ تنگِ آلاچیق

این آن پا دارد می کند

برای تازه شدن.

2

ابریشما مانه روخانه آب

گوسکا جانشورانه

لانتی جا پا بوگوروز

چیچیلاس هلاچین خوردان دره

سبزه واشانه فوروزآمونه جا!

فارسی

آب رودخان  ابریشم را می ماند

شناکردن غورباغه

فرار از مار

سنجاقک دارد تاب می خورد

از رسیدن علفهای سربزیر.

3

جولفه چله دمرده اشکل

دپرکسه زمستانه تسکه تنایِه!

کش بزه داره تومبیجار توخمه جو

باهار دیل زئن دره

بیجارانه چومبرایه!

فارسی

ساقه های مردۀ برنجِ گلِ شُلِ ژرف،

بیدار شده از تنهاییِ سکوت زمستان

در آغوش گرفته خزانه شالی بذر برنج

بهار ناز می دهد

چشم به راهی شالیزاران!

.

گیله زاکم ماری خاکا ولی ایرانا دانم=بچۀ گیلانم ولی خاک مادری را ایران می دانم - گیلغزل - گیل آوایی

گیله زاکم ماری خاکا ولی ایرانا دانم
گیلیکی ماری زبان فارسیه جانانا دانم

باباخان تیرکمانه رنگانه رنگه می گولاز
سبزی سورخی سیفیدی شوره فراوانا دانم

سربولندی جه می ایرانه گیلانی داره نام
نام آویره ناویره هر کی جه گیلانا دانم

پور فتاشتد جه آما سروه جیوانی پرو بال
هانده یاور دانه گیلانه جیوانانا دانم

کرا میدان اگه ایمرو کونه دوشمن فترات
دوشمنه زاهله ترک جنگلی جانانا دانم

هاچینه باغا فوقوفتان دره ده پیسه کلاچ
کرا دونیا دیپیچستن گیله اوخانا دانم

گیل آوایی هاچینه غوربته مئن زئن دری داد
کرا ایران ایتا جان، دیل ولی گیلانا دانم!!!

برگردان فارسی

بچه گیلان هستم خاک مادری را ایران می دانم

زبان مادری گیلکی، فارسیِ جانان  را می دانم

رنگارنگیِ رنگین کان افتخار من است

سبزی و سرخی و سفیدی(پرچم ایران) را شورِ فراوان می دانم

از سربلندی ایران است که گیلانی نام دارد

وگرنه هرکسی از گیلان را گم شده می دانم

زیاد بریده اند پر و بال سرو جوان مان را

باز هم یاری دادن از جوانان گیلان را می دانم

اگر امروز دشمن دارد در میدان بیداد می کند

از ترس غش کردنِ دسمن را جنگلی جانان می دادنم

بیهوده کلاغ خاکستری به باغ یورش می برد

آن چه واخوان شده در دنیا را هوارِ گیلان می دانم

گیل آوایی بیهوده در غربت دارد داد می زند

انگار ایران یک جان است و دل را گیلان می دانم

 .