گیلداستان: آویرابو - گیل آوایی

آویرابو

گیل آوایی

نه خودا اونه مرا کار داشتی نه شیطان. جه همه آویرا بوسته خو جوخوفته دردانا هوار کودی. نه موش ایشتاوستی نه دیوار. جه هفت دولت ازاد، هرچی خاستی خوره گفتی، دونیا جایام حیساب نبردی. آویرابوسته صدایام مردمه ره آویره! نه هیکس اونه ایشتاوه نه هیکس اونا دینه! نه شهره مئن ایسا نه یام نه سا. هاتو هاخاکه جیوانی دباخته مئن، آیروا بوسته بو. خو خاکه مئن خو شهره مئن آویرابوبو، هامه جا ابسابو یو هی جایام نه سابو. آخه آدم کی خو آدمی مرا حیساب نایه، ایسانو نِسان مملکته مئن ایتا یه. زنده یو بمرده توفیر ناره. خاکو وطن و دولتو هرچی کی بخایی بیگی اوشنه ره یه کی پیادا سواره ده بازینام پیادانا گوزبجیبا کونه ده. هاتویه کی وختی آدم خو آدمی مرا حیساب نایه، خوره شه خوره آیه خوره کفه خوره ویریزه تا وختی کی انه چارچرخ هوا ببه. بازین نه انه امون نه انه شون،  نه ربطی نه ثبتی. وختی یام کی ثبتو ربطه آدمی نبه، آدم هاتو گوتورمایی آیه یو شه. خاکه مانستن باده دس.

روزان انه کار بوبوسته بو تومامه شهرا متر کونی. جه کوچان بیگیر تا خیابانان. جه باغ بیگیر تا بولاغ. یک روندام خومرا گب زه یی. یانی هی کس اونه مرا بوگو بیشتاو نوکودی. هر که یام فاره سه یی یا شوخی کودی یا فوش دایی. اونام کی نا فوش دایی نه شوخی کودی، خو ترسه جا جه جهنم ایچی انا فادایی گفتی مرا دوعا بوکون. همیشکام هاتو کی خاستی دوعا بوکونه خوره خوره گفتی:

-         دوعا بوکونم کی چی ببه! انهمه دوعا بوکودم مرا، انام می آخره عاقبته! بازین ترا چی دوعا بوکونم!

خو سرا تکان دایی یو خو فکرو خی یالا چورتیکا آمویی.

هاچین ایتا دونیا گب داشتی. هی کسه ره نوگوفتی. ایتا دونیا بارا خود کول فاکه شه یی. هرتا سنگو سفالو درو دیفارام ایچی انه ره نشانه داشتی. جه زاکی تا پیله مرداکی . جه ویشتایی تا شکم سیری. جه داد تا بیداد جه خاب تا بیدار جه یار تا اغیار. هاتویام خوره گفتی یو خوره ایشتاوستی یو خورا آوه جا دایی:

-         چی خاستیم کی اتو هامه چی واگردانه سرا بو. می ازار کی پوتارام نرسه یی چره می خاکه مئن آویری می قسمت بوبو.

او روزام خوره خوره بوگو بیشتاوا دوبو یو شون دو بو. هاچین ایتا موشته بوبوسته خورا فاکشانن دوبو. پیندره پاره دوکوده هاتو کرف آبادا دوارسته ایتا آپچین خرته خاشاک خو دس بیگیفته دیفارکنارا بیگیفته هیزارتا خی یاله مرا شون دوبو. انه دیمپر خوشکه بیجاره جه آب جیگیفته مانستن خاله خاله بوبوسته بو پاک ایچکه آبه ره  زالاش باورده بو. هاتو خو خی یالا وامختان دوبو، شون دوبو کی چومارسرا پورده جیر چشمه سر آب بوخوره.

زباله بو، زباله یام کی بوستی تومام رشت پاک زباله خابا شویی، ملخ پر نزه یی. زلزله یام یکبند خاندان دوبو، چی چی نی گاگلف فوتورک زه یی ایتایا چانه دوستی، زلزلانه جانترس، چیچی نی یانه دس خوشانه صدایا جیگیفتیدی ولی ایدقه نوبوسته بازام زباله اوپه رایا( اوپرا) را تاوه داییدی. بی زلزله یام کی خاب زباله نیبه. زباله افتابسوجانه نما،  زلزله اوپه رایه. زلزله نبه، زباله قو وت ناره.

خیلی زماته کی هاتو رشته مئن آویرابو داشتی. هی کس نوبو کی ایتا چکه آب اونه گولی دوکودی بی.

سنگکی جا ایتا تیکه نان فاگیفته، کورده ایاز کچه مرا بمانسته جاقول ماقولا سنگکی نانه من موشته بوکوده فادابو اونا  تا نهارا ویشتا نمانه.

هاتو آپچین بدس فاکش فاکش خیاله کی ایتا دونیا سنگینی اونه کوله سر ناها، دیفارکش خوره خوره شون دوبویو، گاگلف آه کشِنه مرا خو دردانا ایشماردی. خوره گفتی، خوره ایشتاوستی یو بازینام خورا آوه جا دایی:

-         چی خاستیم کی اتو هامه چی واگردانه سرا بو. می ازار کی پوتارام نرسه یی چره می خاکه مئن آویری می قسمت بوبو.

کاسه گول خیابانه  کنار ترمز بوکوده تا اونه موسافر پیادا به. ایتا بوق بزه اونه ره. خو سرا واگردانه کاسه گولا لوچان بزه بوگفته:

-         بوشو بدا باد بایه

کاسه گول ایتا پن زاری اونه ره تاوه دایو بوگفته:

-         آی قاب باز انا ایتا کانادارای فاگیر زالاش ناوری زباله مئن   

پنزاری یا اوسانه ایتا کونه وره کی غمزه آیه یو کاسه گولا بخنده تاوه ده.

هاتو کی آپچینا ادس اودس کودان دوبو داناعلی جا مشته خانم بیرون آیه دینه کی اون کرا دیفاره کش شون دره. بودو بودو خیابانا دواره آیه اونه کنار ایتا موشته نانو پنیر و سبزی که جه خو نذری سفره اوساده بو فادا اونا  بوگفت:

-         بوخور مرا دوعا بوکون

مشته خانما فاندرسته. همیشکام هاتو کی اونه چوم دکفتی مشته خانما، اونه چوم هاتو بو کی پاک خاستی بگه:

-     آخه مار خاخور! کل اگه طبیب بودی خو سرا دوا نمودی! اگه دوعا مرا کار چاکوده بوستنی بو تا هسا واستی من راکه فلر بوبوستی بیم! انهمه دوعا مرا، من می شهره مئن آویرم! بازین ترا چی دوعا بوکونم!؟ خایی کومک بکونی خاب کومک بوکون! آدم واستی آدمه داد فاره سه ده!

ولی هیچی نوگفتی. یانی چی بوگفتی بی. اونه حرفه ره پیچایام شیب نزه یی تا چی برسه مشته خانم! هاتو هاتویام همیشک وختی اونه چوم دکفتی مشته خانما کی اونا ایچی فادان دوبو، ایتا پیچه مشته خانما فاندرستی ایتا پیچه خورا فاندرستی بازین ده یی، نه هیچی تفاق دنکفته بو. دوعا پوعایام هاچین حیکایته.  مشته خانم هو مشته خانم بو. آویرابو هو آویرا بو.

چومارسرا پوردا دواره. چشمه لب فوروز آیه. آپچینه خرتو خاشاکه نیهه خو ویرجا، خو دیمپرا اب زنه یو شکم سیرابو خودسه مئن ابا اودوشه. نانو پنیرو سبزیو جاقول ماقولا جول جولیکی فه وه ره، پاک جه ویشتایی بیچاره چکره رمق ناشتی. شکم سیرابو پسی، واشانه سر درازا کشه، ایوخت واخوبا بوسته کی ایتا جوانه که صدا جه  راشی بامو:

 ایشو بوشم روخونه[1]

ستاره ما دوخونده

بوته ایشو نمونه

بوته ایشو نمونه

تمام

---

[1]-  شو شو شو

شوی استبداد آخر گوذرنه

وای آخر گوذرنه

خو خو خو خوی بیچارگان ایروز پری نه

وای ایروز پرینه

ایشو بوشوم روخونه

ستاره ما دوخونده

بوته ایشو نمونه

بوته ایشو نمونه

جه  مأمد امینی ( م.راماتخلوص گود)، ۱۵۲۱ دیلمی، شریر ما نهم (۲۳ دی ما ۱۳۲۶ هجری شمسی) لاجؤنˇ مئن، ایته میؤنه شهری خانواده مئن به دونیا بمأ و خو ابتدایی و متوسطه تحصیلاته هو شهرˇ مئن تمنأ گوده. - آ بخشا جه ویکیپدیا فارسی بیگیفتم.