۱۳۹۵ مهر ۶, سه‌شنبه

ویدئوگیلداستان: ایتا دریا شواله - گیل آوایی




ایتا دریا شواله
 سه شنبه ۶ مهر ۱۳۹۵ - ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۶
.
ابای جان
وختی باهارا فوتورکستَد
موردابه دیل خون بوارست
تی جوخوفتنه خلوته جا
دریا ایجگره بو یو جنگله تاسیانی.

تی پا مته بمانست شله فورشانه سر
دریا دیل بترکست
وختی تی اوخان
مایاقا دوارست!

تی بوشو پسی
مالا مالا بمانست
انزلی انزلی
شورم  شورم چوم چوما نتانه فاندرستن
ویریز ابای
تی نامه جا
دشته وا، زای وارگانه زاله بترک!
بازام تی یاده
بازام تی داده
آ خاکه اوروش کودن
وخته میدان دکفتن
مرگ ایدفا!
شیون ایدفا!
.
همه جایا ایاز بزه، هیسته چوره بو. داره هیسته ولگان  آفه-تابه مئن هاچین برق زه یی. واشان هیسته حصیره مانستن، زمین سر واشاده بوبوسته بو. آسمانه مئن ایتا پاره شره ابرام ننابو، هاتو صافو آبی یو کی تا او سره دونیا آدمه نیگایا بردی.
گوسکایانو آب لاکون روخانه آفه-تاب دکف کوله سر ، نیمیزگیره گاگلف خوشونه سرا راستا کودید. لانتی دور دوره شر جه آ روخانه لب، آبه مئن جانشورا کونان شویی او روخانه لبو واشانه مئن آویرا بوستی. گوسکایان جوم نوخوردیدی لانتی ترسه جا. زمینا ایجور شورم بیگیفته بو کی پاک خیاله  ایتا پیله کله ورزا دانه مــــــــــــــــــــا بوکونه، اونه  دانه جا آلو زه ئی بیرون.
صوبه سری شون دوبو. دپرکسه زمین خو دسانا وازاکوده دونیایا رونما دان بو. افه-تاب دتاب شبه جا بمانسته پکه-رِه جه عالمو آدم فاگیفته، هامما واج آوردان بو.
ایتا ایتا جه خاک، تومه مانستن، ویریشتیم. جه هادیو منصورو سامو کیوانو داوودو مسودو شهرامو بیگیر تــــــ..................همه تان راه دکفته بیم. شون دیبیم.
هر که ده یی ایتا دونیا ناجه خو کول بنا راه دکفته بو. ایجور کی پاک خورشید واتابه یو خو روشنایه شواله آتشه مانستن همه جا واشانه، راه دبیم.
هرکی ایتا را بوشو.
هادی بودو بودو بوشو خو زاکانا بیدینه. خو مارا بیدینه . خو برارا بیدینه. کی، کویا ایسا. کی چی کونه، کی چی بوبوسته.
منصور هاچین سرسام بیگیفتانه مانستن شون دوبو مردوم مئن وامجه کی، چی بوبوسته دَه، چی کونه ده، چی دارده، چی نارده، چی خایده، چی نخاید.
سام خو ماره ره هاچین واهیلا بوسته، قرار ناشتی.
هرکی ایجور تاسیانی بیگیفته هاچین اوروش وار، هاتو شون دوبو ایجور زالاش باورده آدمانه مانستن کی ایچکه اودوشه.
هادی هالا خوشانه خانه فانرسه، دیفاره سر خو ریفقانه عکسا نیده. هرتا دیفاره بینویشتا خاندی یو ایتا آه کشه یی چی بوبوسته داره. چی بوبو، کی بامو، کی بوشو، کی ایسا کی نه سا.

هرجا ایجور آ روو، اوو روو،  بوبوسته. هی جا، هوجا نوبو کی بوو. زاکان پیللا بوسته، پیله بوستان پیرابوسته، پیران دمرده بمرده بوشوبید.
رایان ده هوو رایان نیبید. نه خیابانان نه کوچان، نه باغان نه بولاغان. روخانان دمرده، داران بکنده، روبار، هاچین ایتا وازه زخما مانستی رشته جانه مئن کی هرکی بامو ایموشته نمک اونه زخمانه سر فوکود. رشت کشیده مرا خوو روو یا سورخا کوده داشتی.
رادواران، دمرده آدمانی بید کی خوشانه ایتا دریا غمو غورصه مئن مثاله ایتا دریا ابه باورده چکال، فورشانه فانرسه، بیجیر بوجور شویید. هی کس کسکسه ره کس نوبو. نه یاری ناهابو، نه یاور دان. هرکس خو کلا کاشتان دوبو. آدمان پاک خیاله آدمِه دباخته، واکوده کورانه شب بیگیفته بید. سیایی بیداد کودی یو همه تانه ره رخشان کشه یی. ماسکایان بوبوسته بید کسکسانه کس.
کسکسانه کس خودایو بی کسانه کس خودا
 کس کسانه کس فادایو بی کسانا کس ندا

هاتو را دکفته بید. هر کی شون دوبو خو خانه، خو لانه، ایجو خو سراخوره ناجانه چانا دوَده. 
کیوان فاره سه بو خو خانه. هاما ده یی هی کس اونا نیده یی.  هاتو قاقا بوسته فاندرستان دوبو.
کیوانه پیله برار خو زناکه سر داد زنه:
-     نخام ویریزم زن! بدا، ئی ساعتام اگه بیدارا نبم ئی سات کمتر غورصه خورم. کمتر مرا واپیچم دیپیچم جه انهمه شومه-ننگ کی جه درو دیفار وارستان درده!

کیوان ایتا آه کشه یو خومرا گه:
-          من انهمه ناجه مرا ویریشتم بیدینم چی کودان درَد بازین اون خایه وینریزه تا.............

هاتو فکرا دوبوکی اونه برارزنه صدا ایه:
- انهمه چیزان!، خاب تی چوما واکون بیدین. همیشک کی نشا غمو غورصه یو ناجا دئنو جوخوفتن. جوخوفتنو جوم نوخوردن، مردنه.

کیوانه برار هوتو چوم فوچه گه:
- کُون همه!؟ هرچی آدمه جان ول تاوه ده شواله کشانه، ناها، بازین هرچی یا کی ناجه داری یو تاوان بدا داری یو دان دری، ننا!

هادی تازه فاره سن دوبو خو پئره خانه. پئر نه سابو مار نه سابو. زای انه شین هاچین بوبوسته ایتا پیله مردای. هادی اونا خاستی کشاگیره بوو بکشه نازاده ایدونیا ناجه مره اونه ره بگه بیشتاوه. هادی هامما ده یی  هادیا هی کس نیده یی. هادی چوم فوچه پسی خو ارسویانا دیل فادا آه بکشه.

منصور خیاله دورفکه جور ایسابی. خو دسانا موشتا کوده ایدونیا ایجگجره مرا داد بزه. جنگل هاچین اونه ره تاسیانی کودان دوبو. 

هادی منصور سام کیوان داوود مسود شهرام..................همه تان بیگانه آشنا بید خوشانه خاکه مئن. ایتا ایتا واگردستد خوشانه جخترانوشو جایان. مثاله آفه تاب کی بوشوبی کویانه پوشت تا صوبه سری بوجور باید ایتادریا شواله کشان دونیایا دپرکانید.

فاندرستان دوبوم. پاک خیاله کی ایتا جنگلا دوارسته، کویانا واچکسته، دونیایا فوقوفته، گورخانه مانستن ایجگره زئن دوبوم کی جه خاب دپرکستم.
هاچین چفه عرق، دوو بالا بجسته، چوم واکودم. درجه که جا ایتا کشکرتا بیدم داره خاله سر کی ولگانه مرا پاک والای خوران اسا ویریز، آکه وینریز، رقصا دوبو. ایچکه ارسو می چومه جان رابه کودان دوبو.
هاچین ایتا دونیا تاسیانی می جانه مئن ول بکشه.

هان.

فارسی:



یک دریا شعلۀ آتش 

آبای[1] جان
وقتی به بهار یورش بردند
دلِ مرداب خون بارید
از پنهان شدنت در پنهانگاه
ضجۀ دریا بود وُ دلتنگیِ جنگل
جای پای تو ماند بر ماسه های نرم
دلِ دریا ترکید
وقتی هوار تو
از میانۀ دریا گذشت!
پس از رفتنت
مالا[2] مالا ماند
انزلی انزلی
مه مه است چشم چشم را نمی تواند دیدن
برخیز آبای
از اسم تو
دشته وا[3] ، بچه می اندازد، از هراس دل ترکیدن!
.

شبنم همه جا را خیس خیس کرده بود. برگهای خیسِ درخت میان آفتاب برق می زدند. علفها مانند حصیرِ خیس روی زمین گسترده شده بود. میان اسمان یک تکه ابر هم نبود. همینطور صاف و آبی نگاه آدم را تا آن سرِ دنیا می برد.
قورباغه ها و لاکپشتها بر کنارۀ آفتاب افتادۀ رودخانه، گاه گاه چشمشان را باز کرده سر بلند می کردند. مار  آن دورها از این طرف آب تا آن طرف آب شنا کنان می رفت و میان علفها گم می شد. غورباغه ها از ترس مار جُم نمی خوردند. زمین یک جور مه گرفته بود که انگار خیال است یک گاو نرِ بزرگ مــــــــآ کشیده از دهانش الو بیرون می زد.
بامداد داشت می رفت. زمینِ بیدار شده دستانش را باز کرده داشت دنیا را رونما می داد. آفتاب، خمودگیِ  مانده از شب گرفته، جای آن همه جا را گرم کرده بود.
یکی یکی از خاک، مانند نشاء برنج بلند شدیم.از  هادی وُ منصور وُ سام وُ کیوان وُ داود وُ مسعود وُ شهرام بیگیر تـــــــــــا..... همه مان بلند شدیم. داشتیم می رفتیم.
هرکس را می دیدی یک دنیا حسرت بر دوش گذاشته راه افتاده بود. یک جور که انگار خورشید تابیده باشد و مانند روشنای شعله آتش همه گسترده شود، راه افتاده بودیم.
هر کسی به راهی می رفت.
هادی دویده می رفت بچه هایش را ببیند. مادرش را ببیند. برادرش را ببیند. کِه کجاست، کِه چه می کند، کِه چه شده است.
منظور انگار مانند سراسیمه شده ها داشت می رفت میان مردم بگردد که چه شده اند چه می کنند چه دارند چه ندارند چه می خواهند چه نمی خواهند.
سام برای مادرش سرگشته شده قرار نداشت.
هر کسی یک جور دلتنگ شده قرار نداشت. همینطور داشت می رفت یک جور مانند آدمهای تشنه که یک چکه  را بنوشد.
هادی هنوز به خانه شان نرسیده بود که روی دیوار عکس رفیقهایش را دیده ندیده، نوشته های روی دیوار را خوانده نخوانده یک آهی کسید که چه شده است. چی شده که آمد که رفت که هست که نیست.

هر جا یک جور، جورِ دیگر شده است. هیچ جا همان جا نبود که بود. بچه ها بزرگ شده بزرگها پیر شده پیرها غرق خود شده مرده شده. راهها دیگر همان راهها نبودند. نه خیابانها نه کوچه ها نه باغها، رودخانه ها خشکیده، درختان کنده شده رودخانه رشت انگار مانند یک زخم باز را می ماند بر جانِ رشت، که هر کسی آمد یک مشت نکمک روی  زخمها ریخته ریخته باشد. رشت مانند اینکه باسیلی رویش را سرخ نگه دارد شده بود.
رهگذران، آدمهای مرده غرق شده ای بودند که در یک دریا  غم و غصه شان مانند تراشۀ چوبی که آب دریا به ساحل آورده باشد بالا پایین می شدند. هیچ کس برای کسی، کس نبود. نه یاری بود نه کمک رسانی. هر کس سر در مشکل خود داشت و حرف خودش را می زد. آدمها انگار مانند آدمهای باخته، کورهای چشم بازِ شب گرفته شده بودند. سیاهی بیداد می کرد و برای همه شکلک در می آورد. دلقکهایی که کسِ کسها شده بودند.
خدای کسِ کسها خدا و خدای بی کسها خدا
به کسِ کسها کس داده و به بی کسها کس نداد

همینطور راه افتاده بودند. هر کسی می رفت به خانه خودش لانه خودش حسرتهایش را سر آورد.
کیوان به خانه اش رسیده بود. همه را می دید هیچکس او را نمی دید. همینطور حیران شده داشت نگاه می کرد.
برادر بزرگ کیوان سرِ زنش داد می زند:
-          نمی خوام زن. بذار یه ساعت هم اگه شده بیدار نشوم. یه ساعت کمتر غصه بخورم. کمتر بخودم بپیچم تاب بخورم از این همه ننگی که از در و دیوار داره می باره!

کیوان آهی می شکد و با خود می گوید:
-          من با این همه حسرت بلندشدم ببینم چه دارند می کنند بعد اون نمیخواد بلند شه تا..............

همینطور بفکر رفته بود که صدای زنِ برادرش می آید:
-          این همه چیز! خوب چشمت رو باز کن ببین. همیشه که نمیشه غم و غضه و حسرت رو دید پنهان شد. پنهان شدن و نجنبیدن، یعنی مردن!

برادر کیوان همانطور با چشمهای بسته می گوید:
-          کدوم همه!؟ هر چی که آتش به جونِ آدم میندازه شعله می کشه هست، بعد هر چی که آدم حسرتشو داره و تاوانشو میده نیست!

هادی تازه داشت به خانه پدرش می رسید. پدر نبود مادر نبود. بچه اش درست یک مرد بزرگ شده بود هادی می خواست او را در آغوش بکشد بو بکشد ناز بدهد با یک دنیا حسرت بگوید بشنود. هادی همه را می دید هیچ کس هادی را نمی دید. هادی پس از چشم بر هم گذاشتن دل به اشکهایش داده آه کشید.

منصور انگار بالای درفک ایستاده بود. دستهایش را مشت کرده با یک دنیا ضجه داد زد. جنگل برایش واقعاً دلتنگی می کرد.
هادی منصور سام کیوان داود مسعود شهرام............همه شان بیگان آشنا بودند در خاک خودشان. یکی یکی به جاهای فراموش نشده شان برگشتند. مانند آفتاب کی پشت کوهها رفته باشد تا در بامداد بر آیند یک دریا شعله کشان دنیا را بیدار کنند.

داشتم نگاه می کردم. درست انگار که یک جنگل را پشت سر گذاشته از کوه بالا رفته دنیا را به خشم گرفته، مانند تُتدر ضجه فریاد می زدم که از خواب بیدار شدم.
تماماً خیس عرق، از خواب پریده چشم باز کردم.  از پنجره یک زاغی را دیدم که بر شاخه دریک با برگ  تاب خوران، حالا بلند شو کی بلند شو، رقص می کرد. یک قطره اشک از چشمم جاری شده بود.

درست یک دنیا دلتنگی در جان من شعله کشید.


همین!
.

[1] مایاق اسمی ست که در بخشی از دورهای دریا گفته می شود جایی که آب دریا نسبت به نزدیکی ساحل، زلالتر و شفافتر است.
[2] در انزلی به ماهیگر مالا می گویند
[3] بادهای دریا در انزلی هرکدام اسمی دارند که به تناسب جهتی که می وزند، نام گذاری شدند. دشته وا یکی از آنهاست

۱۳۹۵ شهریور ۶, شنبه

کو را شا شون هاتو کی دیل آویره - گیل آوایی

کو را شا شون هاتو کی دیل آویره
خایه عالم جه تی ارسو دیمیره
تی دیله کی خانی گوسن دوخونی
جه هیلوی دیل تیشین وا ول بیگیره!

فارسی
کجا می توان رفت همینطور که دل گم شده است
می خواهد عالم از اشک تو غرق شود
برای دلِ تو که گوسندوخون* می خوانی
از هیلوی دلِ تو باید آتش بگیرد


*هیلوی یکی از آوازهای پرسوزِ گیلکی ست. گوسن دوخون= فراخواندنِ گوسفند، یکی از گوشه  های آوازیِ گیلان  است.

۱۳۹۵ مرداد ۲۶, سه‌شنبه

هاساگیلچامه : بیجار - گیل آوایی

بیجارانه واشاده سفره
تا چوم دکف.

کوتام 
بیجارانه چومه.

رخشان کشه مترسی
چیچیننه چاپلا

کوندوجه آپا اوپا
بج دواره سراشو

چی شناق باموخته بیجار
نشاکاره بیدریغی جا!

فارسی
سفرۀ پهن شدۀ شالیزار
تا چشم کار می کند
آلاچیق چشم شالیزار است
شکلک در می آورد مترسک
دست زدنهای گنجشکان
انبارِ برنج این پا آن پا می کند
از سقف بگذرد برنج
چه قدردانی آموخته شالیزار
از بی دریغیِ شالیکار!
.

هاساگیلچامه: داره پا - گیل آوایی

فچم فچمه
پامتتانا دمخته شون دره
دسانا سکت بوکود
راشی واشان تا چکره
پیچ پیچ کودان دره رادوار:
پاکچینا به باغ
راستا کونه کمر داره خال
داره لچچه ایتا مانه
داره پا*!

فارسی:
خمیده خمیده
جاهای پا را زیرپا گذاشته می رود
دستها اهرم کرده
علفهای راه تا زانو
دارد پچ پچ می کند رهگذر:
میوه های باغ تماماً چیده می شوند
بر بالای درخت یکی باقی می ماند
نگهبان درخت!
.

*داره پا یا نگهبان درخت، به آخرین میوۀ درخت گفته می شود و آن هم چنین است که هنگام چیدن میوه ها، یکی را بالای درخت باقی می گذارند تا میوه دادنی دیگر نگهبان درخت باشد و پرباری ای دیگر!

۱۳۹۵ مرداد ۲۴, یکشنبه

گیلغزل بازام دیل بیگیفته می گیلانه ایرانه ره - ویدئو و ترجمه فارسی- گیل آوایی


بازام دیل بیگیفته می گیلانه ایرانه ره
بازام تورابوسته می دیل رشته جانانه ره

بازام واستی "هیلوی" بخانم ببم تسک-هاوار
هاچین واهیلا بو بوارم می لاجانه ره

بازام وا بشم می خیاله مرا لنگرود
بنم سر می خاکا بخانم اسیرانه ره

بازام واستی رشته خیابان بگردم آویر
می زاکِه دوخانم بگم رشته کوچانه ره

بازام ول بگیفتم جه دوری جه می خاطرات
هاچین جان شواله کشه می بیجارانه ره

بازام دیل ازایل بوبو رادکفت گورشه کا
خیابانخوسانه سوجه پابراندانه ره!

بازام وخته خاندن بامو دیلمانی هوزار
دینی غوربته جا تورا بوم می ایرانه ره!؟

گیل آوایی وسته چقد ارسو آه!؟
نوکون بی قراری تی یاران آویرانه ره!

فارسی
باز هم دل گرفته برای گیلانِ ایران
باز هم دیوانه شده دلم برای رشتِ جانان
باز هم باید " هیلو" بخوانم بشوم سکوت هوار
تماماً سرگشته شده ببارم برای لاهیجانم
باز هم باید با خیالم برود لنگرود
سر بگذارم روی خاکم بخوانم برای اسیرانم
باز هم باید خیابانهای رشت را بگردم گمشده
کودکی ام را صدا بزنم برای کوچه های رشت بگویم
باز هم شعله گرفته از دوری از خاطراتم
درست شعله می کشد جانم برای شالیزارانم
باز هم دل بازیگوش حرف گوش نکن شده را افتاده داغ شده
برای خیابانخوابها می سوزد برای پابرهنه ها
باز هم وقتِ خواندن دیلمانی ضجه وار آمده
می بینی از غربت دیوانه شدم برای ایرانم!؟
گیل آوایی بس است چقدر اشک آه!؟
بی قراری نکن برای یاران گم شده هایت!


هاتو بی چاکون واکون ناهان درم می وبلاگه مئن. بازین دوو واره ایتا دس کشم ها گیلغزله سر تا اونه وزنا چاکونم!!!

۱۳۹۵ مرداد ۲۱, پنجشنبه

دوتا هاساگیلچامه: واگردانه روزیگاره! / هاچین- گیل آوایی

سیاکلاچه خاندن
داره لچچه
شوم بوو یو ایچی تفاق دکفتن!

خانه لوجانِکه سر
 کشکرته صدا بوو
خوش خبری!

هاچین باد بوبو خاک
سالانه  ساده دیلی!
اسا ده نامو خبرانِه دیل واهیله
بی کلاچ
بی کشکرت!

واگردانه روزیگاره!
توو فوتورک
من فوتورک
آدم آمه جا
نِه پا بگوروز!

وای کی  آدمه سره سگه سر
هاچین ایتایه
سگ کوشی
 آدم کوشی!

هان!

فارسی:
خواندنِ کلاغ سیاه بالای درخت
شوم بود و یک چیزی روی دادن( اتفاق افتادن)
بالای بادگیر خانه صدای زاغی
خوش خبری بود

درست خاک شده است باد
سالهای ساده دلی
حالا دیگر
دل نگرانی هست و سرگشتگی
برای خبرهای نیامده
بی کلاغ
بی زاغی

روزگارِ وارونه است
تو حمله کن
من حمله کن
آدم از آدم پا به فرار می گذارد
وای که آدم با سگ برابر شده است
سگ کشی
آدم کشی!

همین!

2
هاچین
.
هاتو خیاله گرده گیجو تی یادا چوو زئن
رادوراسته یو
موسافره دیلو آویرابوسته جا
تی ایسانو نِسانه
دیله جوم جوم کودن
شون بمانسته داره
فاندرستن رایا تا چوم دکف
راواشانه یو
تی رافایی خاش می گولی
تسکه رایا شونو هی جا فان رسئن!
هاچین!

فارسی
همینطور خیال را گشتن و یادت را تحریک کردن
راه را پشت سر گذاشته وُ
دلِ مسافر وُ جا گم شده
بودن نبودنِ توست
وسوسه کردنِ دل
رفتن مانده است
نگاه کردن به راه تا چشم کار می کند
علفهای راه هست وُ
انتظارِ توست استخوانِ گلویم
راه دلگیر را رفتن و به هیچ جا رسیدن!
بیهوده!


۱۳۹۵ مرداد ۱۳, چهارشنبه

ایتا گیلچاردانه - گیل آوایی

اوچینه ارسو شب، تی تی جه می چوم
مثاله شورمو هیسته بجه توم
هاتو پرپر زنه دیل شب می چوم قاق
دیله آوازه پاک تسکه دیله بوم!

فارسی:
ستاره شب اشک برمی چیند، از چشمم
مثل شبنم و نشای خیسِ برنج
شب دل همینطور بیتابی می کند، چشمم مات
آوازِ دل است گویی پومِ دلِ تنگ ( صدای دلِ تنگ!)


هاسا گیلچامه: تاسیانی - گیل آوایی

تی عکسه قابه
می شب پاسی

تی تی سوسو آیه
لیسک
درجه که جا
والای ده باد نیمیزگره

تورا به خیال
خوروسخان فاره سه

چوم ناجه ایشماره
تی دئنه ره
دباخته خاب!

هان!

فارسی:

قابِ عکسِ توست
شب نشینیِ من

ستاره به رُخَم می کشد
لوس
از پنجره
باد دزدکی می جنباند

دیوانه می شود خیال
خروسخوان نرسیده ( کنایه از بامداد )

چشم حسرت می شمارد
برای دیدنت
خواب باخته!

همین!


هاساگیلچامه: واهیلی - گیل آوایی

کشاشو سالانه سال
تی یادا اورشین کودنو تی چومانا قاقا بوستنه
اگه
ارسو واهله

دیفار کپچا کوده جه می واهیلی
می تومامه نیگایه تی عکسه قاب
ترا یافمه می آویری مئن!

هان!

فارسی
سالهای سال یادت را گشتن و به چشمانت خیره شدن است،
اگر
اشک بگذارد

دیوار اخم کرده از سرگشتی ام
تمامِ نگاه من است قاب عکس تو
ترا می یابم
در گمشدگیِ من!

همین!


دوتا هاساشعر - گیل آوایی

خاکه وارش
هیسته واش
ولگ والای  خوره
وارشه رابه جا

هیسته چیچیر* پاستان دره
آفتاب دتابا
اسا نودو
اکه بودو
.
فارسی
بارانِ ریز
علفهای خیس
برگ  تاب می خورد
از سرازیر شدن باران
مارمولکِ خیس دارد  می پاید
تابش آفتاب را
حالا ندو
کی بدو**

* چیچیر=>چوچار = مارمولک
** کنایه از بیتابی برای دویدن/گریز
2

جوم نوخوره تام بزه زلزله
چیچینی ولگانا اورشین کودان دره
چیچیلاسه دیل دکفت اونه ناف
زلزله چیچیلاسا فان دره
چیچیلاس زلزلا
چیچینی  ره چرچره
اوشونه جوم نوخوردن!
فارسی
سکوت کرده زنجره جنب نمی خورد
گنجشک برگهار را دارد به هم می ریزد
تۀ دلِ سنجاقک خالی شده است( ترسیده)
زنجره  به سنجاقک نگاه می کند
سنجاقک به زنجره
خوش به حالِ گنجشک است

نجنبیدنِ آنها!
.

۱۳۹۵ مرداد ۹, شنبه

هاتویی می رشته ره - گیل آوایی

هاتویی می رشته ره:
کرا دونیا لوچان، می رشت نیگایه
می رشت شهرانه دونیایا نما یه
جه پاریس، رم، نیویورک، بارسلونا،
می رشت هرماله جوفت ناره ایتایه
!
.

۱۳۹۵ مرداد ۸, جمعه

گیلغزل سفر خیالی به رشت با برگردان فارسی - گیل آوایی


خیال میشین تورابو غوربته جا ایرانم
دوو واره واهیلابوسته هاچینه گیلانم

بوشو دارم کرا می رشت می زاکی سالان باز
هاچین بوبوسته ازازیل جه پابراندانم

یوهودی تپه چره شاعمو کوچه جیرباغ
مگه تورا بومه سالانه سال اویرانم

نه! خیالا شومه بازام رشته مئن بوبوستم زای
بیگیفته کوچیکانه سر ساغریسازانم

هاتو مانه کی ایسام چللاخانه، آفخرا
بازین سومابیجارم یا کی چاربرارانم

سمیعی مسچده را سنگفرشه سر نم پا
جه خاریمام دوارسته حصیرفوروشانم

دوکانانا هاتو قاقم مره بوبوستم لات
چوتو  دو رایی دیپیچستمه!؟ کی میدانم!

هاتو مره ایسامه پورده سر روباره آب
بیگیفته قرماقا می دس  توره دیوانانم

چوتو بوبو چی بوبو هانده پاک بوبوستم زاک
ایجور کی مدرسه شو ول ولانه کوچانم

هاتو خیالا وامختان درم، آویره نیگا
جه جانسپار بوشو استلخ کرا روبارتانم

روبار کنارا بیگیفته بوشومه پورده عراق
دباغیان نوشو، دانشسرا خومیرانم

هاچین تورانا مانم گردمه ایسم بم قاق
بازین کی واخوبا بم یاده می ریفقانم

آکه می زاکی دوارست!؟ آکه جیوانی!؟، وای
می شهره مئن ایسامه پس چره آویرانم

چوتو بوبوسته باموم بیسوتونو اوستا سرا
اگه چومارسرا گردم!؟ چی واستی لاکانم!

کیتابفوروشانه راسته کرا شمه صیقلان
دیپیچسه باده لا مسگرانه راستانم!

تقی دیوانه کرا زندا بو، خایه " سه ریال"
دیفاره کش کرا نیشته، اونه چی حایرانم!

عجب توره می خیال بوگوذشته سالانه سال
آ غوربتانه می یان من کی پاک اسیرانم

بوشو گیل آوایی بی شات نوخور هاچین تره تاب
خیالا شو هاچینه گی کی رشتو گیلانم!

فارسی
خیال من دیوانه شده از غربت در ایرانم
دوباره سرگشته شده درست انگار گیلانم
رفته ام رشتِ من، سالهای کودکی ام
درست انگار بازیگوشِ سر به هوا شده از پابرهنه ها هستم
یهودی تپه، چرا کوچۀ شاه عمو، جیرباغ
مگر دیوانه شده ام سالهای سال از گم شدگانم
نه! بخیال رفته ام باز میان رشت بچه شده ام
کودکانه ام را آغاز کرده ام ساغریسازانم
اینطور است که انگار چله خانه،  آفخرا هستم
سپس بومابیجار هستم یا که چاربرارانم
از راه مسجد سمیعی روی سنگفرش پا می نهم
از خواهر امام رد شده حصیرفروشانم
دکانها را خیره شده برای خودم لات شده ام
چطور از دو راهی پیچیده ام که میدانم
بی دلیل برای خودم روی پل ایستاده ام، آب روبار
قلاب ماهیگیری در دستم یاغی دیوانه ام
چطور شد چی شد باز انگار بچه شده ام
یک جور که مدرسه رو بازیگوشهای کوچه هایم
همینطور دارم خیال را می گردم، نگاه گم شده
از جانسپار به استخر رفته روبارتان هستم
کنار روبار را گرفته رفته ام پل عراق
سپس که به خودم می آیم یاد رفیقانم هستم
چه وقت کودکی سپری شد؟ چه وقت جوانی؟ وای
در شهر خودم هستم پس چرا از گم شدگانم؟
چطور شد آمدم بیستون استادسرا
اگر  چمارسرا می گردم برای چه لاکان هستم
از راسته کتاب فروشها می روم صیقلان
بادالله را پیچیده راسته مسگرها هستم
تقی دیوانه انگار زنده شده سه ریال می خواهد
پای دیوار انگار نشسته برای او حیرانم
گیل آوایی برو بی دلیل داری تاب می خوری
به خیال رفته  می گویی که رشت و گیلان هستم
.
*در این غزل اسم محلهایی در رشت آمده که باید رشتی بود تا دانست چه و کجاست. نوشتنش به فارسی نه چنان مفهوم است و  نه چنان ملموس و محسوس!!!! باید  رشتی باشی یا بوده باشی در رشت!



۱۳۹۵ مرداد ۶, چهارشنبه

تاسیانی - گیل آوایی

می خیالا گردم
تنایه وامجم
شب می ارسُو ایشماره
درجه  که مثالو شورمه رابه
جه چوم
تا
مچه
هاچین رو باوردمه خیالا
توره ابرو سرسام بیگیفته باد
تنایه فوقوسم دسدسی هاچین
هان!

فارسی:
خیالم را می گردم
میان تنهایی جستجو می کنم
شب اشکم را می شمارد
ماجرای پنجره می ماند وُ سرازیر شدن شبنم
از چشم
تا
چانه
بیهوده خیال را بهم ریخته ام
ابرِ دیوانه  وُ بادِ سراسیمه شده
تنهایی را یورش می برم خودخواسته بیهوده

همین!
.

۱۳۹۵ تیر ۲۵, جمعه

گیلچاردانه یان - گیل آوایی

دَوَسته دسو پا بی تو آویرم
تورنگه جنگله بی تو اسیرم
دکفته غورصه دامه بی پروبال
نایی ارسو فوکونم پاک دیمیرم!
فارسی
دست و پا بسته، بی تو گم شده ام
قرقاولِ جنگلِ بی تو اسیر هستم
بی پر و بالِ افتاده در دام غصه ام
نیایی، اشک می ریزم واقعاً می میرم!

2
هاچین باله خیاله سر نیشینم
می آیا ایشمارم غورصه اوچینم
تو نه سای بیخودی بمه مره لات
تی عکسا کش بزه چوما فوچینم!
فارسی
بیهوده روی بالِ خیال می نشینم
آه خود را می شمارم غصه می چینم
تو نیستی بیهوده تنها لات می شوم
عکس  ترا در آغوش می گیرم چشمم را می بندم.

3
هاتو دابه کی دیل بوستن یانی گورش
مثاله ساحیله دریا شله فورش
جه ارسو دیم ببه هیسته چوره ناک*
تورابه دیل ببم من گورشه بی هوش!
فارسی
اینطور رسم است که دلشدن یعنی داغ
مانند ماسه های خیسِ ساحل
از اشک گونه خیس شود بغض
دل دیوانه شود من بشوم داغِ از هوش رفته!

* ناک در زبان گیلکی حالتی ست که کودک پس از گریه کردن زیاد دچار می شود( حالتی شبیه سکسکه).
.

۱۳۹۵ تیر ۱۹, شنبه

تاسیان-هاساگیلچامه - گیل آوایی

دارانه تام زئن
جنگله اوخانه
می سینا فکلاشئنو واهیلی.
.
تاسیانی اوچینه چوم
فوچه
یادانا رقصا دانو
ولگانه مانستن
بادا دیل بدا
.
چوم فیشانه
دیمه سر مانه اروسُونه پا مته!

هان!

فارسی
دم فروستنِ درختان
هوارِ جنگل است
سینه چنگ انداختن وُ سرگشتگی.
.
دلتنگی بر می چیند چشم
بسته
یادها را رقص دادن وُ
دل دادن به باد
مانند برگها
.
چشم می ریزد
بر گونه جای پای اشکها می ماند!

همین!

ایتا گیلچاردانه می رشته ره - گیل آوایی

می رشتا فان درم ارسو واره چوم
هاچین واهیلا به ارسو  داره چوم!
هاتو قاقا بو شه می رشته کوچان
تورا به دیل دیما ارسو کاره چوم!!!
فارسی:
رشتم را نگاه می کنم اشک می بارد چشمم
همینطور سرگشته می شود اشک دارد چشمم
همینطور حیران شده می رود کوچه های رشتم
دل دیوانه می شود روی گونه ارسو می کارد چشمم


۱۳۹۵ تیر ۱۸, جمعه

هاسا گیلچامه، جه ایتا هولنده مئن خیالاشُونو گیلانه ره واهیلا بون!!! - گیل آوایی

آ سال تا اوو سال، سالاسال
توله آبه ساز
گوسکا آواز
لانتی فوتورکستن!
توم، جوکول، فوروز بامو بج
دیل زنه کشاشُو، مست
جه آ چوم دکف تا اوو چوم دکف!
شندره مترسکه رخشان کشئنو واشانه رقص، سوروفانه* سوسو!

هانده بیجار مانه تسک
اشکلانام اونه رونما!

فارسی:
این سال تا آن سال، سالهای سال
سازِ آبِ گل آلود است
آواز غورباغه
یورشِ مار!
نشای برنج، برنج نوبرانه، برنجِ رسیده
ناز می دهد در آغوش رفته، مست
از این چشم انداز تا آن چشم انداز
شکلک در آوردن مترسکِ ژنده است وُ رقصِ علفهای هرز، پُز دادنِ شبه برنج!

باز شالیزار می ماند در سکوت و تنهایی
رونمای شالیزار می شود ساقه های مانده از دروی برنج!



سوروف گیاهی شبیه برنج است که در شالیزار میان برنجها می روید. اسم فارسی اش را نمی دانم.

۱۳۹۵ تیر ۱۷, پنجشنبه

هاساچامه - گیل آوایی

چوم دکف سبز
شه دپاچه واش
هیسته پامته تته رج
مرزانا دوارسته
گوشاگوش بج

شلانقوزه وُرسفته ویریس
دساسین آی تا بوجور اوی تا بیجیر
رخشان کشه کپچاکوده مترس
هاچین!
وازو ولنگا دره جینجیریجیس
بی ترس
جه مترس!

هان!

فارسی
سبز تا چشم کار می کند
شبنم می پاش علف
جای پای خیس ردیف شده
مرز میان شالیزار سرشار
گوش تا گوش برنج

کمر بسته پاره طنابِ حصیری
آستین یکی بالا یکی پایین
شکلک در می آورد مترسکِ لب و لوچه کج کرده مترس
بیهوده!
کنجشکِ کوچک شلنگ اندازان است
بی ترس
از مترسک.

( نانم دوروست فارسی واگردانمه یا نا!!!!؟؟؟)