یکشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۳ - ۱ مارس ۲۰۱۵
۱۴۰۳ فروردین ۵, یکشنبه
گیلداستان: تازه کفش با برگردان فارسی - گیل آوایی
"نازبایه مره"
گیلیکی پیله داستان
۱۴۰۳ فروردین ۲, پنجشنبه
آشتی کونان کوچه-گیلداستان-گیل آوایی
گیل آوایی9 ژانویه 2009 –هولند
یاداوری - گیل آوایی
1
دَوَستی می پرا، پروازا چی گی / دَوَستی می چوما، بیدارا چی گی
هاچین بی شات کرا خورداندری تاب / می نالا جیگیری فریادا چی گی
2
شبانده سَله مِن گوسكا بخوانده / پيله پا به تومامه پا برانده
هاچین ايمرو نوكون فيسوايفاده / كه خالی مشتی ره نا گابه خنده
3
گيلان جان می چومه سورمه تی خاكه / می
ديله آرزو ده نه تی خاكه
شبانده روز ايسام تی جنگله ياد / می تسـكه ديل تی ده نه ره هالاكه
.
2012
۱۴۰۲ اسفند ۲۱, دوشنبه
یادآوریها - گیل آوایی
واگردانه سره!
منو می رشت،
تاسیانی داریمی
بی هم!
/////
خیالا گم بوشو می دیل ولانه / چومه ارسُونا دیمه سر فیشانه
هاتو واخوبا بم دیما بره آب / مرا قاقا کونه غورصا دو
وانه!
2
شبانا دام ناهان می دیله کاره / چومانا چو زنه تا کی بواره
منام واهیلا بم جه می دیله کار / کی دیل نقاره زنه چومام دیاره!
3
تمَشداران، گوماران، داره خالان / روخانان، آبه نُوبدانان، بیجاران
چیچینِن، آبلاکُون، گوسکانو ماران / چی خوشکیل بوندرَد بهاره گیلان
4
بامو نوروزو من غوربت آویرم / نانم تا کی واسی غوربت دیمیرم
بازام فکرا شومه هفسینه نوروز / خیالام وا نده تا وَل نیگیرم
5
دپرکستم خیالا های بزم چو / دیلام پاک ده جمَخته گِه وطن کو
بخواندم آی غریبی دادو بیداد / کی می امرا وطن بیگانه تر بو
6
مرا ده وامرازه غوربت جوخوسم / خایم می جاجیگا ایشب بوخوسم
دِه وُرسفتم جه غوربت داده بیداد / چقد بیگانهجا تا صبح نوخوسم!؟
7
بهارا دوری مِن هانده کونم ساز / نانم دوری چره دیلا گیره گاز
ایسَر غوربت سوجه دیلا بصد ساز / ایسر آ یاده کی جانا زنه داز
8
بجه زولفا پریشانا گوده باد / بیجارانه هاچین شانه زنه باد
می دَس گرواز، شلانقوزه فوزِه داز / دپرکستم
بیدم غوربت کونم داد
9
گیلان سبزه جه می سبزه بیجاران / می جنگل می روخانان، تیتی داران
خالی واشو چوچاقو بینه یو راب / کولوشکن، کیشکاجیک جیکه بهاران
۱۴۰۲ اسفند ۱۲, شنبه
حسن شیر/ گیلداستان- گیل آوایی
حسن شیر/گیلداستان - گیل آوایی
آلوچه دارانا تی تی بزه بو. لوختا بوسته باغ، خو بهاری لیباسا دوگوده، خوشکا بو نارنج دارا لوچان زئن دوبو. خوج دار، خو شاخه بالا واگوده، پاک خیاله کی آسمانا خواستی کشا گیره. ورفان ابا بوسته بو. شوخم بزه باغ سبزا بوسته بو. باغه هیسته جانا، ککجو توربو سیره ولگ، نو نوارا گوده بو.
کشکرت
تبریزی داره لچه لانه چاگوده بو. چی چینِن توته دارانا پاستان دیبید. آغوز داره
ولگ، آفتابه مئن برق زئن دیبید. گالی پوش خانه، کی نوروزی خوان هالا ناموبو،گیله
الابه بوبوسته بو، هسایام فو ووسته دیفارا سوسو دایی یو بازام خو رنگه سو مرا چومانا
قاقا گودی .
آیوان
سر جلاسته گره کان، گوش واره مانستن والای خوردیدی. ایتا مئن، خانه مارکویی لاب
شاخ شانه کشن دوبو. تلار زمستانه تسکه روزانا نخواستی یاد باوره. لهاف دوشوک، تا
بوبوسته تلاره کش مهمانانه خوابا دئن دوبو. شلخت چاچه دیمه اوردکانا ترسانن دوبو. همساده
خانه کتله صدا کیشکایانا ترسانه یی. همساده سراخور زای هاتو خو گولی چیلیکا ترانن
دوبو. کشکرت خانه لوجانه که سر خیاله همه تانا هارای زئن دوبو.
صارا
خاک کیشخاله ترسه جان دیواره کش، شور بوگودیدبید خیاله کی کولوشکنه رافا ایسابید
تا اورشین بیبید. هرماله تکان نوخوردیدی. باد ده او زمستانه زورا ناشتی. ایاز سبزی
باغا پاک سیفیدا گوده بو.
خوروس
کلای ایتا کونده سر خو بالا وگوده، ایجور اویی گودی کی اونه اویی صدا تا او سره
بازارا دوارستی. مانده هواخوشی یا خو وازه ولنگه مرا جشن گیفتان دوبو. تیلیمباره
مئن اونه دیل ترکسان دوبو.
گاب
کی خو لیشا والیشتان دوبو، اونه داهانه جا آلو زه یی، لاب شورمه مانستن اونه سره
جور، شویی هوا. گاب تازه تیلیمباره جا بیرون باموبو گیله مرده رافا ایسابو تا
ایموشته کولوش اونه ره باوره. کیشکایان کولشکنه دوما بیگیفته باغه مئن، بوشوبید
تظاهرات. صابخانه سرا دور بیده بید.
پرچینه
کش ایتا لانتی خو لانه جا بیرون بامو فکرا دوبو، شایدام گوسکا فه وه رستانا خیالا
دبو. لیسکه ره آغوز داره لچه همساده کوره که رافا ایستابو تا بایه اونه ره ره شیب
بزنه.
سبزابو
پلت داره خاله جا، هلاچین والای خوردی، لیسکه ری، هلاچینا وا بدابو تا همساده کوره
که، دوما بیگیره! نانستی کی هاچین خورا پرکانه.
گاب
تا گیله مرداکا بیده ایتا " ما " بوگوده. گیله مردای هاتو کی گفتان بو
:
آمون
درم حیوان! آمون درم!
کرده
خالا اوساده چاه جان آب واقوشته. ودره آبا بنا گابه دمه چک. گاب کی خیاله زالاش باورده
بو خو سرا تاوه دا ودره مئن چلاب چلاب آب اودوشته. لیشه یام امان ندایی، های خو
سرا خواستی تاوه دا ودره مئن.
گیله
مردای دازا خو کمر فوزه، گروازا بنا خو کول، شلواره لنگا ور بکشه راه دکفته بشه
روخانه کنی. ایمرو همه تانی ایله جار بردان دیبید.
همه
تا بهار روخانانا واستی ایلجاره مرا بکنده بید. ایتا روز همه تانی راه دکفتیدی. ایتا
داز، ایتا گرواز، ایتا تٌور گیفتی خو دس شویی پیله روخان، بالا ماللا دوارسته را.
ایتا
ایتا جه راه فاره سه ییدی. روخانه آبه مانستن وختی فاره سه ییدی به همدیگه ایتا
بوبوسته بید، پاک تانستیدی ایتا کویا جابجا بوکونید. جه پیله وردخان بیگیر تا
پایین محله بیجار کلان روخانا چاگودیدی هاچین گیله آلابه بوبو. هر کی بیجار جه
روخانه کول دوراستی یا اونه آبه رایا دوستی، ایتا نوب نایی یو ابا ایجور خو بیجارا
فاره سانه یی. ایمرویام روخانه کنی بو یو ایلجار بردان دبید. یاور دانه وختانه
مانستن.
گیله
مردای خانه جا بزه بیرون. واشانا، شه بزه بو. هالا خیلی بمانسته بو کی آفتاب
واتابسته بی یو صوبه ایازا خوشکا گودی بی.
واشانه
سر پا کی بنا بی پاک خیاله کی تی پایا بوشوستی بی. هاتو کی پابرانده واشانه سر را
شویی، تی پا بوستی هاچین سیفیده ورف. گیله مردای روخان کنارانا بیگیفته بو تا
فارسه پیله روخان. مرداکا شه بزه بو. جه دور بیده همه تان اویا جیما بوسته دارید.
گیله
مردای خوره گفتی حوکمن ایتا ماشین دکفته داره روخانه مئن. شایدام اینفر دمرده داره.
هاتو خوره حرف زئن دوبو.
زمستان
بوشوبو. گدا بهار باموبو. گیله مرد هرچی پستایی بوگوده بو، زمستان تماما بوسته بو.
همه تان هاتو بید. ویشتره گیله مردان واستی نوزول بوگودیبید. اوشونی کی نتانستیدی
قرض بوگودیبید یا اینکی ده یید نوزولخوران، اربابان بوخوصوص، ایجور شرطو شروط
ناییدی کی بیچاران ده یید خوده شانه تومان پیرانام وا گیروب بنید. تا چی برسه اون
همه جان کندنو بیجار کاری یو ویشتایی.
خیلی
یان خودشانه تخمه جوبا بوفروخته بید یا اینکی بوخورده بید. بلا زمستان بو. ها روزان
واستی توم بیجارا انگاره بیگفتیبید. هرچی ده- را بوستی بی، هرماله نتانستی دی
بیجار کاره به وخت فاره سه بید. ها وختان بو کی گیله کان همدیگه یا یاور داییدی
ولی تخمه جوبا هرکی خو اندازه داشتی. اونی کی نه پول داشتی نه پستایی یو نه تخمه
جوب، چاره ناشتی جوز نوزول گودن. نوزولخورانام کی ده نوگو! بیچارانه خونا اودوشتی
دی.
گیله
مردای خوره هاتو بفکرا شوبو ایتا چوم دوستی او مردوما کی دوره شر جیما بوسته بید
ایتا چومام واگوده ولی اونه حواس ننابو. خوره خو حیساب کیتابا چورتیکا آمون دوبو.
سره
صدا ویشترا بوبو. گیله مرداکه گوش تا بامو حسن شیر! خو دیله مئن بوگفت آی دیله
غافیل حوکمن حسن شیر اینفره چارچرخا هوا بوگوده داره! یا دوز بیگیفته یا کی اربابه
موباشیرا دخشارده داره! هاتو های جیلیز والیزا دوبو تا کی فاره سه مردوما کی اویا
جیما بوسته بید.
آیتا
بوگوفت مشتی سلام. اویتا بوگوفت مشتی سلام. خوب بوبو فاره سه یی. مردوم را
واگودیدی مشتی یا بداشتی دی کی بشه جولو.
گیله
مرداکه چوم تا دکفه روخانه کول دو تا دسی زنه خوسره تان! تا فچمه خو ریفقه سرا بنه
خو پا سر مردوم داد زنه ده:
- ژانداران
آمون درید........ ژاندار ژاندار.........
گیله
مرداکه شست خبردارا به! کار کاره نوزولخورانه! ارباب کی اونه زور فان رسه یی حسن
شیره دس جیویزه! اونا شبانه بوکوشته.
حسن
شیر همه کسه داد فارس بو. همه تا سال کوشتی گیفتی، اونه اویی صدا، اونه برم بری،
اونه مردوم داری یو اونه مهره بانی همه کسه ویرجا اونه جایا وازا گوده بو.
کی
یارستی زور بگه!
گیله
مردای حسن شیره سرا بنابو خو زانو سر. هاتو جه حسن شیر گفتی و اشک فوگودی. مدرسه
شو زاکان هر کودام خواستیدی ایتا حسن شیر بیبید!
میانده
جا خورسه اویی صدا آمویی. دارانه شاخه جلاسته بو تا روخانه آبه چک. روخانه کوله سر
واشان سبزا بوسته بید. درخته شاخه جا گاگلف ایاز چکه ستی روخانه مئن. مردوم ایتا
ایتا فاره سن دیبید.
ایتا
کله ورزا بیجار کوله سر گابا سرا شوبو. توسه داره لچه ایتا کشکرت نیشته بو ایچی
توک زئن ده بو. داره گوسکا دیمیشته بو ایتا چیچره سر. ایتا کولی روخانه آبه مئن
دوم بزه.
گیله
مردای خوره هاتو نالا دوبو. ژان داران فاره سه بید. خیاله قاتل خودش ژاندار اوسه
گوده بو!
۱۴۰۲ اسفند ۸, سهشنبه
یادآوریها - گیل آوایی
شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟ / جانسپارو لبِ آب، یا پیله میدانم کو!؟
مسگرانراسته وُ بازاروُ سیفید مسچد! آی / بادِلا!، موستشاری! ساغریسازانم
کو!؟
یا یوهود تپه وُ رودبارتان وُ استخر، ای وای / باغِ شاه، پاستوریزه، آج
بیشه سامانم کو!؟
یا واگرد، ایپچه بیجیرتر بوشو تا نفت انبار / فان رسه سنگره را جانشورا
رودخانم کو!؟
ای دریغا که نشد قسمتِ دیدارِ دیار / آی دمردم بوخودا رشت وُ پسیخانم کو!؟
...
اینها محله های رشت و حومه هستند:
کوچی میدان/پیله میدان/جانسپار/لب آب/مسگرانه
راسته/بازار/سیفید مسچد/بادلا/موستشاری/ساغریسازان/ یوهودتپه/رودبارتان/استخر/باغ
شاه/ پاستوریزه/ ج بیشه/ نفت انبار/سنگر/پسیخان
/////
دوری
دور می کند خیال
بال کشانِ پرشورِ خاک مادری،
باز
سبزانه رستن،
دیرینه های هستن.
نجوای آب در پیچ و تابِ ناز
دستانی به نُت کاشتن.
لالاییِ داشت
پیشانه هوارِ آوازهای شالیزار.
.
داس ها به شادی دست.
برداشت
ترنمِ رنجهای به بار.
زخمهای زمستانی مرهم.
پایانِ یک گدابهار چشم به راهی.
.
در راهند یاورانِ کاشت، یاورانِ داشت،
یاورانِ دِروهای پرجوش،
پر خروش،
آه
لختی فراموشیدن با رقصهای شاد
پیراسته پاهایی به گِل
رمزِ رازِ بودن:
گیل مرد
گیل کار
گیل بهار.
وای دل می برد مرا
دل می برد مرا
این همه دلتنگی!
دلتنگی
دلتنگی
دلتنگی
.
2015
۱۴۰۲ اسفند ۲, چهارشنبه
۱۴۰۲ بهمن ۲۶, پنجشنبه
یادآوریها - گیل آوایی
چره غورصه!؟، ویریز!، دوشمن نیهه شه!/ چوما فونچین!، بیدین ارسو فی وه شه!
جوخوفتن، آیو ناله، خانه بی صاب!/نایی میدان، تی دوشمن کی نیشه، شه!؟
فارسی
غصه چرا!؟ برخیز، دشمن می گذارد و می رود/بازکن
چشمانت را، ببین اشک می ریزد و می رود
پنهان شدن، آه و ناله، خانۀ بی صاحب!/میدان
نیایی!، دشمنت نمی رود!، می رود!؟
2
خیالا چو زنم شب، چوم نیشه خاب!/ تیته نا فاندرم، می دیل به بی تاب!
هاتو کورم کلاچم ونگ زنم داد،/ خیاله شب گیره می ارسویا قاب!
2013
3
بیدم ویشتا می خاکه مئن دره پور / بوجور نیشته ایتا حاکیم هاچین کور
بوگفتم آخودا آبچا بُو تی کار / تونام هی وخت نیبی ویشتا مرا جور!
4
بیگیفته دیلا هانده غم زنه فو، / سیابرا دوارست چومه ارسو!،
اوروش وارا درم هیلوی هیلوی،/ گوسن
دوخونه دیل، چومه ننا سو!
2015
5
فتاشته داره جا جنگل بوکود داد / بوارست آسه مان روخانه فریاد
جه تُورو دازه دومه، دار بوبو قاق / چره همنجس کونه همجنسه بیداد
فارسی
از تراشیده شدن درخت، جنگل فریاد کرد/آسمان بارید، رودخانه فریاد کرد
از دستۀ داس و تبر، درخت حیرت زده شد/چرا همجنس به همجنس بیداد می کند
6
تی دوسکول زئنو می کفتن، ویریشتن / تی فو زئنو می گورشا بونو، بیشتن
هاتو کفتن، ویریشتن، قاقا بون، قاق / جه
تی کاران چوتو واستی جیویشتن!
فارسی واگردانن شیمی پا!!!!
7
دپرکسته زمین، دارا زنه چو / زمستانا گه وسته بوشو بوشو
چی چی نی، گوسکا، لانتی آب لاکو، راب / کرا سرده هاوایا دده سوسو
فارسی
زمین بیدار شده درختان را تحریک می کند/به زمستان می گوید بس است برو برو
گنجشک، بچه غورباغه، مار، لاکپشت، حلزون/به هوای سرد حسرت می دهند
8
فتاشته داره جا، جنگل بوکود داد/ بوارست آسه مان، روخانه فریاد
جه تُورو دازه دومه، دار بوبو قاق/ چره همجنس کونه همجنسه بیداد
فارسی
از تراشیده شدن درخت، جنگل فریاد کرد/آسمان بارید، رودخانه فریاد کرد
از دستۀ داس و تبر، درخت حیرت زده شد/چرا همجنس به همجنس بیداد می کند
بیست ویک فوریه2013
9
تاسیانی تاسیانی می دیله سر تو چه مانی / ارسوُ هرماله نمانی غوربته دوره تو نانی
آه کشم می ایا خانی ول گیرم شوالا مانی / من گمه دوری یو توری تو میدیله امرا خانی
دیل جه تو توره تو جه دیل، پاک دمردم من اویرم / تسکه دیل غورصا زنه کش، تو کونی پادرمیانی
تو مگه غوربت دکفتی!؟ تو مگه دوری جا دانی / کی همش ارسویا مانی های خانی تو دیلمانی
وا ندی تو را ندی تو پاک بیگیفته دیله مانی / تا دیمیریم ارسو زاری تو خانی گوسن دوخانی
پاک بوبوستی ده اویسی چی خایی بوشو جیوانی / آی جیوانی آی جیوانی آی جیوانی آی جیوانی
ناتمام
برگردان فارسی:
تاسیانی تاسیانی روی دلِ من تو مثل چه می مانی/مثل اشک اصلا نیستی غربت و دوری را تو نمی دانی
آه می کشم، آهِ مرا می خوانی، شعله می گیرم تو شعله را می مانی/من از دوری می گویم از دیوانگی تو با دلِ من می خوانی
دل از دست تو دیوانه است تو از دست دل، انگار غرق شدم من گم شدم/دلِ بیتاب غصه را در بغل می گیرد تو پا درمیانی می کنی
تو مگر به غربت افتادی!؟ تو مگر از دوری می دانی/که همیشه مثل اشک می مانی که هِی دیلمانی می خوانی
دست بر نمی داری راه نمی دهی انگار مثل دلِ بیتاب می مانی/تا غرق می شوم از اشک و زاری تو گوسندوخانی* می خوانی
درست مثل هوو شده ای، چه می خواهی جوانی رفته است/ای جوانی ای جوانی ای جوانی ای جوانی
* دیلمانی و گوسن دوخان دو گوشۀ آوازی در موسیقی گیلکی ست
پانردهم فوریه 2013
۱۴۰۲ بهمن ۲۰, جمعه
چاچه ننا چاه ننا، کرده خاله نی یه داب( یادآوریها3)/ گیل آوایی
چاچه ننا چاه ننا، کرده خاله نی یه داب