۱۳۹۴ اردیبهشت ۷, دوشنبه

ایتا هاسا شعر فارسی واگردانه مرا - گیل آوایی

تورابو باد
دیپیچه
واپیچه
بیجارانه ناز فوروشانه
بهاره رونما
بجانه شه بزه گیسویو
جلاسته مورواریدان
گولاز اوچینه گیله مرد
نشاکاره دسه جا
کرچ!
زمین آموجانه
دسودیلبازی

فارسی
دیوانه شده است باد
می پیچد
تاب می خورد
نازفروشانِ شالیزاران است
رونمای بهار
گیسوی شبنم زدۀ برنج وُ
مرواریدهای آویزان
افتخار برمی چیند گیلمرد
از دستِ زن شالیکار
باغرور!
( مترادف کرچ در فارسی نمی دانم. چیزی مثل سرافرازی، گردن فرازی، کله شق و..... معنی می دهد(
آموختن زمین است
دست و دلباز بودن!


۱۳۹۴ اردیبهشت ۶, یکشنبه

هسا شعر - گیل آوایی

واتابه خاک
ما مانستن شبانه چوم برایه! هاچین!

تی تی یانه ایشماردن نایو
ناجه ناجه آ کشئن!

موشته موشته خیال پاک سیاابرانا دواره
تاسیانی شانه زئنه شبانه رُو بامو گیسُو!

غوربته دابه داب
چوم فونیچئنو خابه رخشان کشئن!
هان!

فارسی
خاک( وطن) می تابد مانند ماه
چشم به راهیِ شبانه را!

شمردنِ ستاره ها هست وُ
حسرت حسرت آه کشیدن!

مُشت مُشت خیال انگار از ابراهای سیاه هم اندوهبارتر می شود
شانه زدنِ پریشانگیسوی شب است برای دلتنگی

رسم غربت است
چشم برهم ننهادن و شکلک درآوردنِ خواب!
همین!

۱۳۹۴ فروردین ۲۶, چهارشنبه

شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟ - گیل آوایی

شهرِ اکنونِ من آخر کوچی میدانم کو!؟
جانسپارو لبِ آب، یا پیله میدانم کو!؟
.
مسگران راسته وُ بازاروُ سیفید مسچد! آی
بادِلا، موستشاری ساغریسازانم کو!؟
.
سعدی یو خطه ماشین جیرکوچه صوندوقساری
سورخه بنده آویرا بوسته ریفقانم کو!؟
.
یا یوهود تپه وُ رودبارتان وُ استخر، ای وای
باغِ شاه، پاستوریزه، آج بیشه سامانم کو!؟
.
یا واگرد، ایپچه بیجیرتر بوشو تا نفت انبار
فان رسه سنگره را جانشورا رودخانم کو!؟
.
ای دریغا که نشد قسمتِ دیدارِ دیار
آی دمردم بوخودا رشت وُ پسیخانم کو!؟

اینها محله های رشت و حومه هستند:
کوچی میدان -  پیله میدان  -  جانسپار  -  لب آب  -  مسگرانه  - راسته -  بازار - سیفید مسچد – بادلا -  موستشاری – ساغریسازان -  سعدی- خطه ماشین- جیرکوچه- صوندوقسازی- سورخه بنده- یوهودتپه – رودبارتان – استخر - باغ شاه – پاستوریزه - آج بیشه - نفت انبار – سنگر - پسیخان
.

۱۳۹۴ فروردین ۲۳, یکشنبه

ایتا گیلچاردانه - گیل آوایی

نیبه کی تام بزه بی آیو ناله
ببه دیل تاسیانی خاله خاله
جه قورسه دیم ببم هانده اگه قاق!
بازین کیسه بیگیره دیله باله!؟

فارسی
نمی شود که سکوت کرده بی آه و ناله!
دل از تاسیانی(دلتنگی) تکه تکه بشود
از حرف نزدن( دم فروبسته) باز اگر حیران بشوم

بعد کیست بالِ دل را بگیرد!؟

دور جه ماری خاک ناره غوربت جغیرز تاسیان - گیل آوایی

دور جه ماری خاک ناره غوربت جغیرز تاسیان
تاسیانی وا بوسوجی دیل دکفه یاده جان

دیلخوشانه دیلخوشی مئن ناجه به باغو بیجار
چومه ارسو، جان شواله، گورشا بی، بی همزبان

تسکه تسکه دیل تیشین، کو یام بیبی، بی لاب پلا!
رُو آیی، کولکه باورده، توشکه وان وه بی فغان

آ کشی، یادا پرا دی، هانده بی پاک گیله زاک
ماری خاکا دیل زنی، دونیا فوگورده آ میان

آخ بوگفتم ماری خاکو یاد باوردم ماره یاد!
ماری یادو ماری خاکو وا بخانم دیلمان!!!!!!!
تومانا نوبو

فارسی
دور از خاک مادری، غربت غیر از تاسیان(دلتنگی) ندارد
از دلتنگی باید بسوزی دل به جان یاد بیافتد
میان دلخوشیِ دلخوشیها، باغ و شالیزار حسرت می شود
اشک چم، جان شعله کشان، داغ می شوی بی همزبان
تنهای تنهاست دلت، کوه هم باشی می شوی بی دست و پا
بهم می ریزی، کلافِ سر در گم، گره باز نمی شود بی فغان
آه می کشی، یاد را پرواز می دهی، باز می شوی بچۀ گیلان
خاک مادری را در آغوش می گیری، در این میان دنیا فرو می ریزد
آخ خاک مادری گفتم و مادر را یاد آورده ام
یاد مادری و خاک مادری باید دیلمانی بخوانم

ناتمام

۱۳۹۴ فروردین ۱۹, چهارشنبه

چارتا گیلکی کوچی شعر - گیل آوایی

دریا شورم
بجانه شه
جنگلانه اوخان

دیلمانی هارای زنه
بیجارمرزانه سر
گرواز فوزه تک
گیله مرد.

فارسی
مۀ دریا
شبنم برنجها
پژواک جنگل
بر مرزهای شالیزار
دیلمانی داد می زند
گیلمرد
داس بسته به کمر .

1
جولفه بیجار خمیازه کشه
تا چوم دکف
رو بامو کوتامه تسکه دیل
جوم جوم کودان دره
نونواری ره!

فارسی
شالیزار ژرف خیمازه می کشد
تا چشم کار می کند
بهم ریخته دلِ تنگِ آلاچیق
این آن پا دارد می کند
برای تازه شدن.

2
ابریشما مانه روخانه آب
گوسکا جانشورانه
لانتی جا پا بوگوروز
چیچیلاس هلاچین خوردان دره
سبزه واشانه فوروزآمونه جا!

فارسی
آب رودخان  ابریشم را می ماند
شناکردن غورباغه
فرار از مار
سنجاقک دارد تاب می خورد
از رسیدن علفهای سربزیر.


3

جولفه چله دمرده اشکل
دپرکسه زمستانه تسکه تنایِه!

کش بزه داره تومبیجار توخمه جو
باهار دیل زئن دره
بیجارانه چومبرایه!

فارسی
ساقه های مردۀ برنجِ گلِ شُلِ ژرف،
بیدار شده از تنهاییِ سکوت زمستان
در آغوش گرفته خزانه شالی بذر برنج
بهار ناز می دهد
چشم به راهی شالیزاران!

.



۱۳۹۴ فروردین ۱۶, یکشنبه

گیله زاکم ماری خاکا ولی ایرانا دانم=بچۀ گیلانم ولی خاک مادری را ایران می دانم - گیلغزل - گیل آوایی


گیله زاکم ماری خاکا ولی ایرانا دانم
گیلیکی ماری زبان فارسیه جانانا دانم

باباخان تیرکمانه رنگانه رنگه می گولاز
سبزی سورخی سیفیدی شوره فراوانا دانم

سربولندی جه می ایرانه گیلانی داره نام
نام آویره ناویره هر کی جه گیلانا دانم

پور فتاشتد جه آما سروه جیوانی پرو بال
هانده یاور دانه گیلانه جیوانانا دانم

کرا میدان اگه ایمرو کونه دوشمن فترات
دوشمنه زاهله ترک جنگلی جانانا دانم

هاچینه باغا فوقوفتان دره ده پیسه کلاچ
کرا دونیا دیپیچستن گیله اوخانا دانم

گیل آوایی هاچینه غوربته مئن زئن دری داد
کرا ایران ایتا جان، دیل ولی گیلانا دانم
!!!
برگردان فارسی
بچه گیلان هستم خاک مادری را ایران می دانم
زبان مادری گیلکی، فارسیِ جانان  را می دانم

رنگارنگیِ رنگین کان افتخار من است
سبزی و سرخی و سفیدی(پرچم ایران) را شورِ فراوان می دانم

از سربلندی ایران است که گیلانی نام دارد
وگرنه هرکسی از گیلان را گم شده می دانم

زیاد بریده اند پر و بال سرو جوان مان را
باز هم یاری دادن از جوانان گیلان را می دانم

اگر امروز دشمن دارد در میدان بیداد می کند
از ترس غش کردنِ دسمن را جنگلی جانان می دادنم

بیهوده کلاغ خاکستری به باغ یورش می برد
آن چه واخوان شده در دنیا را هوارِ گیلان می دانم

گیل آوایی بیهوده در غربت دارد داد می زند
انگار ایران یک جان است و دل را گیلان می دانم

 .

۱۳۹۴ فروردین ۵, چهارشنبه

دوتا هاسا شعر-گیل آوایی

0
کشاشو بازام خیال
خوشخیالِه!
ایتا دونیا ایجگره می جنگله اوخانه
قاقابوم من!
شب چی هاچین چو زنه
می تامبزه اوخانا
!
فارسی:
بازهم خیال
خوشخیالی را در آغوش گرفته
یک دنیا بغض واخوان جنگل من است
حیران شده ام من.
شب چه بیهوده تحریک می کند
هوارِ سکوتِ مرا !

1
بهاره جومجومه دیله چو زئن
چی هاچین تی تی وارگانه خیال
رو بامو روزیگاره ووشمه سرا!
پلا ناشتنو قاشوق فوزئن تکا
آمی نقله یو
شلی بغمزه ولا کودن
!
فارسی
وسوسۀ بهار است تحریک کردنِ دل
چه بیهوده شکوفه می آویزد خیال
موهای آشفتۀ روزگار بهم ریخته را!
پلو نداشتن وُ قاشق به بغل زدن
داستان ماست وُ
زیر سبیلی رد کردن
!
.


۱۳۹۴ فروردین ۳, دوشنبه

آیازا هانده بوگفتم کی ماری خاکا باور - گیل آوایی


آیازا هانده بوگفتم کی ماری خاکا باور
مره جه داره تی تی، شه بزه گومارا باور

بوگفتمه تا نوبوستم جه تاسیانی آویر
مره بازارمجانه راشی رادوارا باور

بوگفتمه کی هاچین ناجه جا تورم آی داد
ایتا پیچه کله گب، شبچره گبانا باور

بوگفتمه نیبه هی جا می جا، می ماری خاک
مره  ایموشته چوقالگیل، آغوز، آپارا باور

بوگفتمه کی تا دنمردمه جه دوری زار
مره  ککج، والشو ولگه سیر کوارا باور

بوگفتمه کی هاچین  واهیلم، ازازیل زاک
مره جه کوچانه لاتان،  ازازیلانا باور!

هاچین کرا مرا لوچان زنه آیاز! ایسه قاق!
خیاله شانته بوبوسته گمه چوچارا باور!!!!!

گیل آوایی چومه ارسو سلا دوارست، وای

هاچین واکفته آیازا گه کشتا نانا باور!!!

۱۳۹۳ اسفند ۲۷, چهارشنبه

دوتا گیلچاردانه - گیل آوایی

باهارا دیل بیگیفت هانده بهانه
خوره خانه، دیله کِه تاسی یانه
هاتو کورم کلاچم زئن دره داد
خو ماری خاکِه پاک تورانه مانه
!
فارسی
بهار را دل دوباره بهانه گرفته
برای خودش می خواند، براید دِلَک تاسیان است
همینطور چشم بسته بی توجه داد دارد می زند
برای خاکِ مادری اش مانند دیوانه هاست!

2
دوخانه ماری خاکا دیل تورا بوست!
دو واره تورابو دیل واهیلا بوست!
هاچین واکف داره دیل! داده بیداد!
چومانا چو زنه، ارسو پورا بوست
!
فارسی واگردانن شیمی پا!!!!


۱۳۹۳ اسفند ۲۲, جمعه

ایتا چاردانه - گیل آوایی

ایدریا گب زنم فورشِه نیویسم
آویری های واورسم آخه کیسم!
کرا موجانه امرا پاک  زنم داد
جه ماری خاک آویرابوسته چی سم!؟
فارسی
یک دریا حرف می زنم برای ماسه می نویسم
گم شده هی می پرسم آخر که هستم
با موجها انگار داد می زنم
از خاک مادری گم شده چه هستم!؟
.

دوتا هاسا شعر-گیل آوایی

جه حایرانی تام زئن
پوشتا بوسته سی یا ابرانه گبه یو
ایتا گورخانه اوخان
.
کویانا واورس
می سر فوکوتن!
.
وای او وخت
کی می ارسویان
ایجانیکی
فادد دس بدس!

فارسی
سکوت از حیرانی
حرفِ ابرهای سیاهِ انبوه است وُ
واخانِ رعد و برق!
.
از کوه ها بپرس
سرکوفتنِ مرا!
.
وای آن وقت
که اشکهای من
باهم
دست به دست دهند!

2
شهرا دوارست ویشتایانه شندره گی
واکوده کورانه ایفاده دابا بُو یو
کسکسه تینتیر آمون!
وای چی کشه
بی زبان آینه
!
.

۱۳۹۳ اسفند ۲۱, پنجشنبه

چاردانه های گیلکی با برگردان فارسی- گیل آوایی

خیالا گم بوشو می دیل ولانه
چومه ارسُونا دیمه سر فیشانه
هاتو واخوبا بم دیما بره آب
مرا قاقا کونه غورصا دو وانه
!!!
فارسی
به خیال می گویم برو، دلم نمی گذارد
اشکهای چشم را روی گونه ام می ریزد
به محض اینکه بخودم می آیم، گونه را آب می برد
مرا حیران می کند، غصه را می دواند!

2
شبانا دام ناهان می دیله کاره
چومانا چو زنه تا کی بواره
منام واهیلا بم جه می دیله کار
کی دیل ناقاره زنه چومام دیاره
!!!
فارسی
شبها دام گذاشتن کار دل من است
چشمانم را تحریک می کند تا ببارد
من هم حیران شده ام از کار دلم
که دل نقاره می زند چشم هم دایره!


3 
بوگفتم می دیلا زاکی ده وسته
می سینا دورسینه، چوما دوَسته
خیالا لیسکا کود می ولوَله زای
بوسوختم چی بوگفتم! چی بوبوسته!!
فارسی
به دلم گفتم بچگی دیگر بس است
سینه ام را پاره کرد چشم را بست
خیال را لوس کرد بچۀ حرف گوش نکنِ من
سوختم چه گفتم چه شد!


4
آلوچه دارانا تی تی پورا کود
روخانان گوسکایو لانتی سرا کود
بیدین باغو بیجارو لاتو جنگل
باهارا خوشادا، خو کشا واکود!!!! 
فارسی
درختان آلوچه را شکوفه پر کرد
رودخانه ها غورباغه وُ مار رها کرد
ببین باغ وُ شالیزار و جنگل
بهار را بغل کرده، آغوشش را باز کرد!
.

۱۳۹۳ اسفند ۱۸, دوشنبه

سه تا بهاری هاسا شعر - گیل آوایی

زمستانه قولقازئنا
دوارسته هیسته چوره!
چوپورنامو دسان
واج بامو!

چاپلا زنه
بازارمج!
باهاره تیتی وارانه جا! 
فارسی
در خود فرو رفتنِ زمستانی
پُشتِ سر گذاشت خیس خیس
دستان از سرما بی حرکت
جان گرفته گرم شده اند
از شکوفه باران بهار
دست می زند بازارگرد!

2
ورفو سرما فته رات
توره باده دگزئن
بوگوذشته زمستان
لاتانه سختی مرا

ذوغالی ره بمانست
سیایی
هاچین! 
فارسی:
برف و ترکتازیِ سرما
سوزِ بادِ دیوانه
تمام شد زمستان
با سختی لاتها
سیاهی مانده برای ذغالی
بیهوده!

3
پاییزه دیلبریو
زمستانه کشا شون!

بهاره پیشاشویه،
شه بزه جنگله جان!

چی هارای زئن دره
شکمدار زمین!؟

فارسی:
دلبریِ پاییز وُ
هماغوشیِ زمستان!
جانِ شبنم زدۀ جنگل
پیشوازِ بهار است!
چه هوار می زند
زمینِ باردار!

۱۳۹۳ اسفند ۱۰, یکشنبه

گیلداستان: تازه کفش( گل کوچیک) با برگردان فارسی- گیل آوایی

گیلداستان: تازه کفش( گل کوچیک)
گیل آوایی
یکشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۳ - ۱ مارس ۲۰۱۵

آخری روز بو. مدرسه تاتیلا بوسته بو. ایتا کو مشقو جریمه یو حیساب ایملا درس فاده بید. مدرسه وازا بوسته خیاله ایتا سد بشکسه، زاکان ایتا سیلابه مانستن هوروم کونان جه مدرسه بزه بید بیرون. خیابانانا فاندرستی همه چی ناهابو. هرتا جایا ده یی ایجور بوشو بی یا بو. دوکانانا تا تی دیل بخاستی بی کفشو لیباسو جلاسته بازارمجانام مورغانه مایی مرغ سبزی هاتو نوروزی لشکر پاک را تاوه دابید.
تازه فاره سه بو بخانه. مدرسه جا بامو، آبچینه کیتابا تاوه دا آیوانه سر. اوتاقه مئن دیفاره کش ایتا پیچه وامخته. هی چی نیافته. بامو بیرون تا داد بزنه کی انا ویشتایه. مار کی صارا مئن کاسه ماسه شوستان دوبو بوگفته:>>> ایدامه ره هایا کلیک بوکونید.

۱۳۹۳ اسفند ۶, چهارشنبه

بیجارو زمستانه بوگو بیشتاو - گیل آوایی


بیجارا زمستان فوقوفت اشکلانا زنه سرفوکو
بچاسته گیلا چو  زنه، گه تی بج چی بوبو

بیجار تام بزه، چوم به را  دیل بوبوست
زمستانا گه ورفوسرما جه را پور بامو

بورین پاک فیچالست اگه هرچی باغو بولاغ
دورین دیل میشین گرمه جان واج بامو

نیدین اشکلو واش بوپوخست، بوبوستم چیچال
نیدین یخ دوسته گیلم، دیلگیرم تسکا بو

باهاران آیه هانده سبزا به می توم بیجار
دو واره پور آوازه، افشان کونه بج خو مو

آیه سینه سورخی می سامان بازام با گولاز
بازین روسیایی تیشین به ترا گم چی بو!

تی رخشان کشئنام دواره، تونام شی تی گور
منم من بیجاره همش پا بزا، راه دوبو

فارسی
شالیزار را زمستان در خود گرفته، ساقه های ماندۀ برنج را سرکوفت می زند
به گِلِ یخ زده گیر می دهد می گوید برنجِ تو چه شد

شالیزار سکوت کرده چشم به راه دلشده
به زمستان می گوید برف و سرما از راه زیاد آمده

بیرون اگر هر چه باغ و دشت تماماً فشرده
دل من در درون گرم و زنده است

نبین ساقه مانده از  برنج پوسیده، بخ زده ام
نبین گِلِ یخ بسته ام دلگیر و تنها مانده ام

بهاران می آید باز سبز می شود نشای برنجم
دوباره برنجِ پر آواز افشان می کند مویش را

سینه سرخ باز با افتخار به سامانِ من می آید
باز روسیاهی از آنِ تو می شود به تو می گویم چه شد!

شکلک در آوردنِ تو هم می گذرد، تو هم به گورِ خودت می روی
من هستم من که همیشه پا به زاییدن و در راهم.
.

تومانا نوبوسته! اسا  هاتویی بی چاکون واکون بخانید  بازین بیدینم چی به!=تمام نشده! حالا همینطوری بدون ویرایش بخوانید. بعد ببینم چه می شود!

۱۳۹۳ اسفند ۴, دوشنبه

زمستان - گیل آوایی

واشکن
دشکن
باد تورا بو داره
ورفه مرا فته رات
داره دباخته ولگ
ریشا کشا شو
تیتی یانه پستایی یام!
فارسی:
از هم دریدن
شکستن
باد دیوانه شده است
درختِ باخته برگ
ریشه در آغوش گرفته
ذخیره شکوفه ها هم!

2
هووووووووووو
هووووووووووو
هاچین دیپیچه جنگله گوش
توره باد!
داره دیل قورسه
گیله دیل دباخته جا
سیاابران دوارسته داره خاک
سالاسال!
هانده تیتی واران بِه یو
عروسه گوله تماشا
گی نه!؟
دککن
دککا!

فارسی:
هوووو( صدای باد)
هووووو
بیهوده می پیچد در گوش جنگل
بادِ دیوانه
ابرهای سیاه تجربه کرده خاک
سالهای سال
باز شکوفه باران می شود وُ
تماشای پیام آوارانِ نوروز
می گویی نه!
بجنگ

تا بجنگیم!
.

۱۳۹۳ اسفند ۱, جمعه

تی بوشو پسی = پس از رفتنت - گیل آوایی

تی بوشو پسی
نه آب هو آبه
نه خاک هو خاک!
ول بیگیره اوخاک کی ترا کش بزه
بی من!

می ارسو وارشه
دیم شواله کشه
هاچین تی یادا جوکول اوچینم
می دیله نوبره ره!

هان!

فارسی:
پس از رفتنت
نه آب همان آب است
نه خاک همان خاک!
آتش بگیرد آن خاک که در آغوشت گرفته
بدون من!

اشکم باران است
گونه ام شعله می کشد
بیهوده یادِ ترا چون برنج نرسیده بر می چینم
برای نوبرانۀ دلم!


همین!

۱۳۹۳ بهمن ۲۹, چهارشنبه

چند نشانی برای دانلود کردن کارهایم به زبان گیلکی به مناسبت 21 فوریه روز جهانی زبان مادری - گیل آوایی


گیلکی زبان مادری و فارسی زبان ملی من است
چند نشانی برای دانلود کردن کارهایم به زبان گیلکی به مناسبت 21 فوریه روز جهانی زبان مادری،

.
ایرانه سبزه نیگین ( منظومه های گیلکی)
.
هفتا بیجار ( چاردانه های گیلیکی)
.
کوتام (مجموعه مجموعه داستانهای گیلکی)
.
داره پا (چاردانه های گیلکی)
.
تسکه دیل (غزلهای گیلکی)
.
کولاکت ( مجموعه داستانهای گیلکی)