۱۳۹۶ مرداد ۲۵, چهارشنبه

تی ناما دوخانم تی یادا گیرم - گیل آوایی


تی ناما دوخانم تی یادا گیرم
تی یاده مرا می خیالا گیرم
بمه ابره واهیل کرا یاده باد
دیپیچسته باده چومانا گیرم
جه ارسو بمه چومه وارش بوار
دیمه ارسو جا تی نیگایا گیرم
هاتو بم بجه هیستا بوسته بیجار
ترا پاک کشاشو قرارا گیرم
نشا بی تو هرماله بُون سر به را
نانی دوری پاک قولقه زارا گیرم
هاچین تام بزه گم مره ایشتاوم
بوگو بیشتاوه تسکه بالا گیرم
دوارسته سالانه دیل قورسا بون
ده پاک آه مرا تی نشانا گیرم
بوبوستم دوخاشسته تسک داره پا
کی بی ولگه رقص داره خالا گیرم
بیدین! گیل آوایی هاچین گورشه کا
بدیل داغه دوری دیارا گیرم

ترجمه فارسی:
نام ترا صدا می زنم یادت را می گیرم
با یادِ تو خیالم را می گیرم
ابر سرگشته می شوم در بادِ یاد
در بادِ پیچیده چشم را می گیرم
از اشک می شوم باران بار
از اشک گونه ام ترا می گیرم
درست می شوم مانند شالیزارِ خیس
ترا در آغوش گرفته قرار می گیرم
بندرت بتوان بی تو سر به راه بود
نمی دانی از دوری در خود فرورفتن را می گیرم
بیهوده ساکت شده با خودم می گویم می شنوم
گفتن و  شنیدن، بالِ سکوت را می گیرم
گذشته است سالها که دل قوی داشتن
دیگر با آه هم نشانِ ترا می گیرم
شده ام آخرین میوه ی خشک شده نگهبان درخت
که بدون رقصِ برگ شاخه درخت را می گیرم!
ببین! گیل آوایی داغ شده است
با داغِ دوری، دیار را می گیرم!

.

۱۳۹۶ تیر ۲۹, پنجشنبه

کوچی گیلشعر!!!- گیل آوایی

بوک بوکوده آسمان
تام بزه دریا
ساحیل تسک
چی هاچین یادا چو زئن درمه
دمرده لوتکا مانستن
مایاقا خیالا شون!

فارسی:

بغض کرده آسمان
دم فرو بسته دریا
ساحل خلوت
چه بیهوده یاد را تحریک می کنم
مانند  قایقِ غرق شده
آبیِ دریا را به خیال رفتن!
.

۱۳۹۶ تیر ۲۷, سه‌شنبه

فشکله آب - کوچی گیلداستان با ترجمه فارسی - گیل آوایی

فشکله آب
کوچی گیلداستان
دوشنبه ۲۶ تير ۱۳۹۶ - ۱۷ ژوييه ۲۰۱۷


-         فشکله آب
ایجور مرا فاندرسته کی می ناف دکفت. واورسمه:
-         چی بوکودم مار؟
-         فشکله آب
-         چی؟
-         فشکله آب!
-         خاب چی بوکونم؟
-         تی دسه فشکله ابه مرا بوشور.
-         چره؟
-         سیمساکه بو ده.
-         تو جه کویه دانی؟
-         مگه مایی نوخوردی!؟
-         خاب تونام بوخوردی!
-         منام  شورمه.
-         خاب من تی بوشوسته پسی شورمه.
-         آخه من واستی کاسه بوشقابانام بوشورم زای بازین....
-         منام بازین شورمه.
-         آی تی چیلیکا چی بگم زای! چکن نزن  ترکمه نوبو ویری تا ایچی دس نزه تی دسا فشکله ابه مرا بوشور. ناویره هامه چی سیمساکه بو گیره. اهان ترا تکان بدن!

ایجور بوگفته کی بیدم هاسا ایچی بگم می پیله تیکه می گوشه. ویریشتم. کاسه فشکله آبا جه می مار فاگیفتم بوشوم  چاچه دیمه می دسا بوشوستم. هالا نامو بیدم مرا گه:
-         تی داهانم اب بکش.
-         می دهانا چره مار؟
-         اوزون بورون بوخوردی.
-         خاب بوخورم!
-         تی داهانا واستی آب بکشی.
-         چره مار؟
-         حرامه!
-         چی حرامه؟
-         اوزون بورون.
-         پاک حارام!؟
-         نه حارامه حارامم نا زای. مکرویه.
-         مکروو چیسه ده مار؟
-         مکروو یانی نخوری بختره.
-         کی بوگوفته؟
-         خودایو روسول.
-         خودا چی کار داره اوزون بورونه بیچارا حرام یا حالال....
-         حرام نا زای مکروو
-         خاب مکروو! ولی تی روسول اوزون بورونا مگه شناختی...؟
-         پسچی که شناختی.
-         تی رسول سواد داشتی؟
-         نه.
-         چیکاره بو؟
-         چوپان.
-         خالی چوپان؟
-         آها
-         یانی گوسفند پوسفنده مرا همیشک بوو؟
-         گاگلف شوترام داشتی.
-         رشت ایسابو؟
-         رشته چیسه زای!!! عربستانه بیابانه دورن دشته مئن بزا بکاشته بووو.
-         بازین اون اوزون بورونا جه کویه بیده بوو مار!؟
-         خاب مرام بوگفتده منام ترا گفتاندرم.
-         تی خوداروسولام کوسخول بوو مار!

مار خو دسا ببرده خوداهانه جولو انگشته میانا گازا گیفته بوگفت:
-         کوفور نوگو کوفور نوگو  سنگا بی!
-         کوفور چیسه مار! تازه سنگا بم بختره کی کوسخولا بم!

ایتا خانده بوکوده کی تومامه تلار خیاله کی خندا دیبید.

هان!


ترجمه فارسی:
فشکله آب= آبِ نگه داشته شده پس از شستنِ برنج

-         فشکله آب

یک جور نگاهم کرد که تهِ دلم خالی شد. پرسیدم:
-         چه گفتی مادر؟
-         فشکله آب
-         چه؟
-         فشکله آب!
-         خوب چه کار کنم؟
-         دستت را با فشکله آب بشور.
-         چرا؟
-         بوی ماهی می دهد.
-         تو از کجا می دونی؟
-         مگر ماهی نخوردی!؟
-         خوب تو هم خوردی!
-         من هم می شورم.
-         خوب من هم پس از شستن تو می شورم.
-         آخر من باید کاسه و بشقاب بشورم بچه جان بعد....
-         من هم بعد می شورم.
-         ای روده درازیت را چه بگویم بچه. جانه نزن حرف گوش نکن. بلند شو تا چیزی را دست نزدی دستت را با فشکله آب بشور. وگرنه همه چیز بوی ماهی می گیرد. آهان. تکان بده بخودت!

یک جور گفت که دیدیم همین حالاست اگر چیزی بگویم بزرگترین تکه گوشم است. بلند شدم. کاسه ی فشکله آب را از مادر گرفتم رفتم کنار حوضچه کنار چاه دستم و صورتم را شستم. هنوز نیامده دیدم مادرم می گوید:
-         دهنت را هم آب بکش.
-         دهانم را برای چه مادر؟
-         ازون برون خورید.
-         خوب خوردم
-         دهانت را باید آب بکشی.
-         چرا مادر؟
-         حرام است.
-         چه حرام است.
-         ازون برون.
-         کاملاً  حرام.
-         حرامِ حرام هم نه بچه. مکروه است.
-         مکروه دیگر چیست مادر؟
-         مکروه یعنی نخوری بهتر است.
-         که گفته؟
-         خدا و رسول
-         خودا چه کار دارد با ازون برون که حرام یا حلال....
-         حرام نه بچه مکروه
-         خوب مکروه. ولی رسولِ تو ازون برون را مگر می شناخت....؟
-         پس چه که می شناخت.
-         رسول تو سواد داشت؟
-         نه
-         چه کاره بود؟
-         چوپان
-         فقط چوپان؟
-         آره.
-         یعنی همیشه با گوسفند پوسفند بود؟
-         گاهی هم شتر داشت.
-         رشت بود؟
-         رشته چه هست بچه! در بیابان عربستان کاشته و زاییده دشت بود.
-         پس ازون برون را از کجا دیده بود مادر!؟
-         خوب به من گفتند من هم به دارم می گویم.
-         خدا و رسول تو کُسخُل بود ممادر.

مادر دستش را برد نزدیک دهانش میان انشگتانش را گاز گرفت گفت:
-         کفر نگو سنگ می شوی!
-         کفر چه هست مادر! تازه سنگ هم بشوم بهتر است که کسخل بشوم!

یک خنده ای کرد که تمام بالا خانه مان انگار  داشت می خندیدند.


همین.

۱۳۹۶ تیر ۱۱, یکشنبه

یک یاداشت: اول صبح!؟، بله اول صبح به همین سادگی! - گیل آوایی

اول صبح!!!!؟،
بله اول صبح به همین سادگی!!!!
با صدای کشکرتی که ناگاه بر نرده ی بالکن خانه ام می نشیند از خواب بیدار می شوم. سایه روشن بامدادی با کرشمه ی نسیمی که خنکای دریا را با خود دارد، خواب می برد و وسوسه ای خوش به حالانه باز می آورد. این پهلو آن پهلو می کنم. حسی بازیگوشانه انگار پلکهای چشمم را از هم می گشاید همچون کودکی که بازی اش گرفته باشد. از رختخواب بیرون می آیم. کتری را برای چای آب می کنم به برق می زنمش! تا جوش بیاید قهوه را بار می کنم. چای و گلاب در فلاکس همزمان است با جوش آمدن آب! چای هم برای ساعتهای دیگرِ یکشنبه ای که با دیوانگی کلیسا، رنگ و بوی دیگری دارد در شهری که بیشترینه اش سکوت است و خیابانهای تا دلت بخواهد خلوت!
ماشین اصلاح را بر می دارم. صدایش گوشخراش است. ریش می زنم. پاکش می کنم و از شرِ آن گوشخراشی اش راحت می شوم. به حمام می روم. خوش به حالم می شود. دوش جانانه ای می گیرم. از هیچ جا هیچ صدایی نیست همسایه هایم هفت پادشاه را خواب می بینند. انگار تنها بیدارِ این آبادی منم!
در آغوش گرم و نرم حوله ی قدی ام می روم. خودم را خشک می کنم. به آشپزخانه می روم. لقمه ای آماده می کنم. هنوز قهوه دارد دلبری می کند. عطر قهوه همه جای خانه ام را پر می کند. در آینه نگاه می کنم. کسی در آن به من خیره شده است. لبانش می جنبد. گوش می کنم:
تو می جانه آسیه خانم آسیه خانم / موو نجاره ترکاخانم آسیه خانم / جور اوتاقا دتابانم آسیه خانم /تی گاواره سر بنم اسیه خانم / آخ می جانی آخ می جانی / دیوه شله خولفه نونی....
اینقدر زمزمه اش کردم که حتی قهوه و پیپ و زمین و زمان و جان و جهانم با آن شد و دست برنداشت که نداشت! دیدم حالا که دست بردار نیست! این ترانه را تا آخر پیدا کنم چون هیچ وقت آن را تمام و کمال نخواندم! حالا هم که با این سن و سال هزار چیز در کله آدم جان آدم را می گیرد و مجالی نمی ماند ترانه ای را تمام و کمال از بر باشی و بخوانی اش!
ترانه را پیدا کردم. آن را گوش کردم. و نوشتم کلمه به کلمه! و این شد که با شما قسمت می کنم بی ترجمه فارسی!!!!
این را هم بگویم اسم شاعرش را نمی دانم و اسم آهنگسازش را هم نمی دانم!!! شوربختانه!!
اما خواننده اش را می دانم و می دانید و می دانند!!! پوررضا جانِ خودمان است!
تو می جانی آسیه خانم آسیه خانم
موو نجاره ترکاخانم آسیه خانم
جور اوتاقا "دترکانم" آسیه خانم
تی گاواره سر بنم اسیه خانم
آخ می جانی آخ می جانی
دیوه شله خولفه نونی
می یاره کو بوشو مو شون نتانم
سیاه کو در دیبه موو دئن نتانم
می دیل خایه سیاکوکول بوشونم
اگه بولبول نوخونی مو بخونم
آخ می جانه آخ آخودا
دیلخا دانه دامن کوتا
بالون نی یم هاوا بوشوم آسیه خانم
کرجی نی یم دریا بوشوم آسیه خانم
گالوش نی یم تی پا بشم اسیه خانم
تی واستی مو چن جا بوشوم آسیه خانم
آخ می جانی آخ می جانی
دیوه شله خولفه نونی
هادم نادداشی بوو یار موو نودونم
می یاری ناشی بوو یار مو نودونم
سو روزو سو شو موو در لاشی بومونم
تی جو گومرا بوبوم مو را نودونم
آخ می جانه آخ آخودا
دیلخا دانه دامن کوتا

۱۳۹۶ تیر ۱۰, شنبه

ایتا دریا شواله = یک دریا شعله آتش / گیلداستان با ترجمه فارسی - گیل آوایی

همه جایا ایاز بزه، هیسته چوره بو. داره هیسته ولگان  آفه-تابه مئن هاچین برق زه یی. واشان هیسته حصیره مانستن، زمین سر واشاده بوبوسته بو. آسمانه مئن ایتا پاره شره ابرام ننابو، هاتو صافو آبی یو کی تا او سره دونیا آدمه نیگایا بردی.
گوسکایانو آب لاکون روخانه آفه-تاب دکف کوله سر ، نیمیزگیره گاگلف خوشونه سرا راستا کودید. لانتی دور دوره شر جه آ روخانه لب، آبه مئن جانشورا کونان شویی او روخانه لبو واشانه مئن آویرا بوستی. گوسکایان جوم نوخوردیدی لانتی ترسه جا. زمینا ایجور شورم بیگیفته بو کی پاک خیاله  ایتا پیله کله ورزا دانه مــــــا بوکونه، اونه  دانه جا آلو زه ئی بیرون.
صوبه سری شون دوبو. دپرکسه زمین خو دسانا وازاکوده دونیایا رونما دان بو. افه-تاب دتاب شبه جا بمانسته پکه-رِه جه عالمو آدم فاگیفته، هامما واج آوردان بو.
ایتا ایتا جه خاک، تومه مانستن، ویریشتیم. جه هادیو منصورو سامو کیوانو داوودو مسودو شهرامو بیگیر تــــــ..................همه تان راه دکفته بیم. شون دیبیم.
هر که ده یی ایتا دونیا ناجه خو کول بنا راه دکفته بو. ایجور کی پاک خورشید واتابه یو خو روشنایه شواله آتشه مانستن
همه جا واشانه، راه دبیم. هرکی ایتا را بوشو.>>> برای ادامه ی گیلداستان با ویدئو و ترجمه ی فارسی همینجا کلیک کنید.
.

۱۳۹۶ تیر ۱, پنجشنبه

خاب بیدم - کوچی گیلداستان!- با ترجمه فارسی - گیل آوایی

پلاتیانه سرده پلایا ایوانه مئن حصیر سر بنا، ویریشته بوم جلاسته گره-که گمه-جه مئن ایتا پیچه اشپل اوسانم. می چوم دکفت صارا مئن.
چادرا خو کمره دور  توشکه بزه، تبه-جه خودس بیگیفته صارا مئن بج تبه-جه زئن دوبو. کولوشکنو کیشکایانام اونه دور جیما بوسته کرا ایشکور اوچئن دیبید کی جه تبج فوو وستی.  مورغو خوروس جه دوره شر هاچین خیاله ایتا لشکر فوتورک باوردیبی، آموندیبید  جه باغ، حیاطه مئن.
نانم چوتو بوبوسته بوو.
هوو خوروس تاخت زئن دوبو جه باغ کی اونه خاطرا خیلی خاستیم. هالا می دیمپرا فله مو نزه بوو کی آ خوروسکلای بوبوسته می دساموج. تا مرا ده یی خوخوس بوو یو هاچین جوم نوخوردی. هیکسه ره اوتو نوبو کی می را بوو. اونه اویی هاچین هافتا کوچا دوارستی.
می دس هاتو گره-کا جلاسته ناهابو. می چوم دکفته بو آسه مانه جور واشه-کا کی خیاله هاسایه کیشکایانا فوتورک بزنه.  پلط داره جور کشکرته لانه هاچینه بی کشکرت داره جور والای خوردان دوبو باده دس. داره ولگان رقصا دیبید داره خالانه سر.
خوروس فاره-سه بو یا نا،
واشک فوترک بزه بو یا نه، مرا هالی نوبو.
هاتو گرده گیجا دوبوم کی دپرکستم. هاچین خیاله ایتا موشورفه آب می سر فوکوده بید.
هیسته چوره. می سرا واگردانم. درجه-که جا شبه سی یا چادرا فاندرستم کی می تسکه شهره سر واشاده بوو.
می چوما فوچم.
شاید دوو واره می خابه دوما بیگیرم.
می دیل واهیلا بو، بوشوبو ماری خاک!
مره مره گفتیم: کاشکی خابه جا دن پرکستی بیم!
می دیمپرا شه بزه بوو هاچین.

هان!
 .
ترجمه فارسی: خواب دیدم

دیگِ پلوی سرد را در ایوان روی حصیر گذاشته بلند شده بودم تا "اشپل" از دیگِ گلیِ در سبدِ آویز بردارم. چشمم به حیاط خانه افتاد.
چادر دورِ کمرش گره زده، سینیِ بزرگِ چوبی گرفته در حیاط داشت برنج صاف می کرد. مرغ با جوجه ها هم دورش جمع شده دانه های خُردِ برنج که از سینی به زمین می ریخت، بر می چیدند. مرغ و خروس از دورها درست مانند اینکه لشکری هجوم آورده باشد از باغ به حیاط خانه می آمدند.
همان خروس از باغ تاخت می زد که خاطرش را خیلی می خواستم. هنوز صورتم  ریش در نیاورده بود که بچه خروس دست آموزِ من شده بود. تا جایی که یادم هست همان خروس بود که تا مرا می دید  خودش را طوری که تسلیمِ من باشد، روی زمین می نشست و تکان نمی خورد. برای هیچ کس چنین نبود که با من بود. قوقولی قوقویش از هفت کوچه هم فراتر می رفت.
دستم به سبد آویز شده بود. چشمم افتاد به شاهین که در آسمان انگار همین الان است که به جوجه ها هجوم بیاورد. بالای درخت چنار لانه ی زاغی،  بیهوده بی زاغ تاب می خورد در دست باد. برگهای درختان داشتند می رقصیدند بر شاخه های درخت.
خروس رسیده بود یا نه،
شاهین هجوم آورده بود یا نه، حالی ام نبود.
همینطور خیالم را می جستم که از خواب پریدم. انگار که یک تُنگِ بزرگِ آب روی سرم ریخته باشند. خیسِ خیس، سرم را برگرداندم. از پنجره به چادر سیاه شب چشم دوختم که بر شهر خاموشِ من گسترده بود.
چشمم را بستم.
شاید دوباره بخواب روم و دنباله ی خوابم را بگیرم.
دلم سرگشته، به خاک مادری رفته بود.
با خودم گفتم: کاش از خواب بیدار نشده بودم!
چهره ام عرق کرده بود.


همین.