۱۳۸۹ شهریور ۲۲, دوشنبه

گیلداستان: سوزن نخ جوکودن - گیل آوایی

 گیلداستان: سوزن نخ جوکودن - سپتامبر2010

هاتو باموم هیره جیری کته لا اوسانم دوکونم کی می مار مرا دوخاده:
- زای جان زای جان تی مار تره بیمیره اسوزنا میره نخ جوکون.
هوتو کی کته لا می پا جیر اپا اوپا کوداندوبوم بوگفتم:
- خایم بشم باغه مئن ولش بیچینم مار. نخ جوکودن ده کار ناره کی! خودت جوکون.
می مار هاتو کی خندادوبو بوگفته:
- آخه زای جان می چوم ده نیدینه. شومان می چومه سوییدی ده.
تا بایم ایچی بگم، مرا ایجور فاندرسته کی ده نتانستیم بانه بارم، کته لا غیضه مرا تاودام صارا وسط هیره جا باموم بوجور می مارا بوگفتم:
- خاب فادن نخ جوکونم. ایتا عاینک بزن تی چوم تی خیالام جم هیشکه کار ناری.
می مار هیچی نوگفته. هوتو کی خنده کودی، خو سرا بیجیر باورده می پیرانا پینیک زئن دوبو. بوگفتم:
- مگه نخایی سوزنا نخ جوکونم!؟ خاب چره سوزنو نخا فاندی مرا!؟
هوتو کی دختاندوبو بوگفت:
- ایتا پیچه بس ده زای! چن ما بودونیا بامویی!
- من چن ما بودونیا باموم!؟
- اخه تو! آدما مهلت ندی کی زای!
- من واستی بگم چن مایه یم!؟
خنده بوکود هیچی نوگفت. ایتا پیچه به سام بیدم نه اتو نیبه. تا اکه وا به سم تا نخو سوزنا مرا فاده! دوزه پیچا مانستن تا باموم جیویز بزنم بشم بیدم بوگفته:
- لیسکه کارانه بنه دیمه. خیال کونی ترا نیدینمه! ازازیل!
ایجور می دوما جیگا بدامو بوگفتم:
- آخه مار تو کی تیکارا کودان دری. سوزنام نخ دره، ده چی مرا تی ویزجا واکشتان دری! بدا بشم!
- بدا انخ تمامه به دی زای چره امان ندی تو.
نیگا بوکودم بیدم ایتا درازه نخ سوزنا دره تا فردا صوبام او نخ تماما نیبه! می مارام هوتو کورم کلاچم پیرانا پینیک زئن دوبو. می دیل بوسوخته ایتا پیچه اوشن تر بینشیتم. هاتو فوروز نابوم کی می ماره داد بیرون بامو:
- انهمه جا آخه زای آ پیله کی ایوانه سر هامما بنایی دراسانه سر نیشته یی! بی یه اشنتر بینیش زای. دراسانه سر خوب....
خو حرفا تماما نوکوده بو که ایدفایی بوگفته:
- اوف! بلا سوزن بیبی!
بفامستم کی سوزن بوشو می ماره دسا. هیچی نوگفتم. چی تانستیم بگم. هوتو می ماره دسا فاندرستم. اون دوختی منام فاندرستیم. می ماره کوچی پسر بوم. می برار پیللا بوبو سربازی بوشو پسی کار کودی. می خاخورانام ایتا منجیل زندگی کودی اویتایام پاک جا کم باموبو بوشوبو خرم اباد. می مار همش گفتی می زای نانم غوربت چی کوداندره!
می خاخورام خو مرده واسی همش اشهر اوشهر شویی. اخه اونه مرد ژاندار بو هر وختام ایتا جا شویی. هاتو کی ایتا حرف زه یی گفتی:
- مامورمو ماذور
تبریزی دارا فاندرستاندوبوم کی ایتا کشکرت بامو اونه لچه سر بینیشته. می مار تا کشکرته صدایا بیشتاوسته شورو بوکوده اونا نازدان کی خوش خبر بی بی کشکرت!
آخه می مار همیشک چوم برا بو کی می خاخورانه جا خبر بایه. می پئره بمردا پسی می مار هامما کیشکا مانستن بال بزه بو پیللا کوده بو. همیشکام می ماره سر شولوغ بو ولی وختی همه تا زاکانا بسرانجام برسانه بو، بمانسته بوم من.
منام کی کی ناشتیم کی بشم ولی تا پیللا بوستی بیم خیلی بمانسته بو. می پیله برارام هاتو کی امویی بخانه مرا سربسر نایی کی بوبوسته بوم می ماره کوچی کور!
می پیله برارا خیلی دوس دارمه. اخه مرا بوگفته داره کی اگه امتحانا خوب بدم مره ایتا کتانی هینه. می مارام هسا می برار کتانی نیهه مرا گه کی کتانی مرا نواستی فوتبال بوکونم چونکی پارا به بازین بازام وا باپرانده ببم.
مرا هاچین مراقا گیره وختی کی کتانی مرا ولانه فوتبال بازی بوکونم اخه پابرانده کی نشا همیشک بازی کودن تازه می پا پیله انگوشت ایجور چف بوکوده داره کی نتانم شوت بزنم هانه واستی کتانی مرا خایم بهراما کی مره تین تیر ایه گول بزنم.
می ماره دسا فاندرستیم. هوتو می پیرانه درزا بیگیفته بو یو دختاندوبو. نخا فاندرستم بیدم نیصفا بو داره. کی کی ناشتیم کی نخ تماما به سوزنا نخ جوکونم بشم. می مار خوره خواندان دبو هیدفایام نفامستمه آخه می مار چی خوانه هر دفایام واورسمه :
- آخه مار چی خوانی من نتانم بفامم.
می مارام خندا مرا بوگفته داره :
- آی زای جان! اینقد تره هاتو بوخوسانم کی اسا پیللا بوستی ترا هالی نیبه!
می مار کش می زانو اوچیم می سرا بنام می زانو سر می ماره دسا قاقا بومه تا کی نخ یکهو اورسفته جه سوزن بامو بیرون. مرا گی! هاچین دو بال داشتیم دوبالام خاستیم غرضا کونم پرواز بوکونم. می مار مرا فاندرست بیده من خندا درم.
می مار هوتو کی خندا دبو سوزنا فادا می دس چرخه دونبال بگردسه. ایتا بوقچه داشتی که همه چی اونه مئن دوبو از یپنیک مینیک بیگیر تا انگوشدانه یو چرخه یو نخو سوزن. ایتا سیاچرخا فادا مرا کی سوزنا نخ جوکونم.
سه شوماره مرا سوزنا نخ جوکودم. پاک دومبلاس کونه که مانستن واز بوکودم بایم هیره جیر کته لا اوسانم دوکونم کی می پیله برار درا وازا کوده بامو صارا مئن. سلام بوگفته نوگفته کته لا اوسادم دوکودم تا بودو وم بشم می برار دوخاده:
- اِ.....ولوله کویا شون دری!؟
شوندرم باغه مئن بازی بوکونم.
- مگه درسو مشخ ناری!؟
- شب نیویسم.
- چره شب!؟ اها واگرد بیدینم. .واگرد بوشو بوجور ترکمه! درسا نهاندره بشه بازی بوکونه!
می مار هیچی نوگوفته. مرا زیرچومی فاندراستی خو خندا جیگیفته بو.
بوک بوکوده کته لا تاودام صارا تان نزدیک بو بشه چا مئن. 

۱۳۸۹ شهریور ۱۹, جمعه

گیلداستان: سوزن نخ جوکودن - گیل آوایی


سوزن نخ جوکودن
گیل آوایی
سپتامبر2010


هاتو باموم هیره جیری کته لا اوسانم دوکونم کی می مار مرا دوخاده:
- زای جان زای جان تی مار تره بیمیره اسوزنا میره نخ جوکون.
هوتو کی کته لا می پا جیر اپا اوپا کوداندوبوم بوگفتم:
- خایم بشم باغه مئن ولش بیچینم مار. نخ جوکودن ده کار ناره کی! خودت جوکون.
می مار هاتو کی خندادوبو بوگفته:
- آخه زای جان می چوم ده نیدینه. شومان می چومه سوییدی ده.
تا بایم ایچی بگم، مرا ایجور فاندرسته کی ده نتانستیم بانه بارم، کته لا غیضه مرا تاودام صارا وسط هیره جا باموم بوجور می مارا بوگفتم:
- خاب فادن نخ جوکونم. ایتا عاینک بزن تی چوم تی خیالام جم هیشکه کار ناری.
می مار هیچی نوگفته. هوتو کی خنده کودی، خو سرا بیجیر باورده می پیرانا پینیک زئن دوبو. بوگفتم:
- مگه نخایی سوزنا نخ جوکونم!؟ خاب چره سوزنو نخا فاندی مرا!؟
هوتو کی دختاندوبو بوگفت:
- ایتا پیچه بس ده زای! چن ما بودونیا بامویی!
- من چن ما بودونیا باموم!؟
- اخه تو! آدما مهلت ندی کی زای!
- من واستی بگم چن مایه یم!؟
خنده بوکود هیچی نوگفت. ایتا پیچه به سام بیدم نه اتو نیبه. تا اکه وا به سم تا نخو سوزنا مرا فاده! دوزه پیچا مانستن تا باموم جیویز بزنم بشم بیدم بوگفته:
- لیسکه کارانه بنه دیمه. خیال کونی ترا نیدینمه! ازازیل!
ایجور می دوما جیگا بدامو بوگفتم:
- آخه مار تو کی تیکارا کودان دری. سوزنام نخ دره، ده چی مرا تی ویزجا واکشتان دری! بدا بشم!
- بدا انخ تمامه به دی زای چره امان ندی تو.
نیگا بوکودم بیدم ایتا درازه نخ سوزنا دره تا فردا صوبام او نخ تماما نیبه! می مارام هوتو کورم کلاچم پیرانا پینیک زئن دوبو. می دیل بوسوخته ایتا پیچه اوشن تر بینشیتم. هاتو فوروز نابوم کی می ماره داد بیرون بامو:
- انهمه جا آخه زای آ پیله کی ایوانه سر هامما بنایی دراسانه سر نیشته یی! بی یه اشنتر بینیش زای. دراسانه سر خوب....
خو حرفا تماما نوکوده بو که ایدفایی بوگفته:
- اوف! بلا سوزن بیبی!
بفامستم کی سوزن بوشو می ماره دسا. هیچی نوگفتم. چی تانستیم بگم. هوتو می ماره دسا فاندرستم. اون دوختی منام فاندرستیم. می ماره کوچی پسر بوم. می برار پیللا بوبو سربازی بوشو پسی کار کودی. می خاخورانام ایتا منجیل زندگی کودی اویتایام پاک جا کم باموبو بوشوبو خرم اباد. می مار همش گفتی می زای نانم غوربت چی کوداندره!
می خاخورام خو مرده واسی همش اشهر اوشهر شویی. اخه اونه مرد ژاندار بو هر وختام ایتا جا شویی. هاتو کی ایتا حرف زه یی گفتی:
- مامورمو ماذور
تبریزی دارا فاندرستاندوبوم کی ایتا کشکرت بامو اونه لچه سر بینیشته. می مار تا کشکرته صدایا بیشتاوسته شورو بوکوده اونا نازدان کی خوش خبر بی بی کشکرت!
آخه می مار همیشک چوم برا بو کی می خاخورانه جا خبر بایه. می پئره بمردا پسی می مار هامما کیشکا مانستن بال بزه بو پیللا کوده بو. همیشکام می ماره سر شولوغ بو ولی وختی همه تا زاکانا بسرانجام برسانه بو، بمانسته بوم من.
منام کی کی ناشتیم کی بشم ولی تا پیللا بوستی بیم خیلی بمانسته بو. می پیله برارام هاتو کی امویی بخانه مرا سربسر نایی کی بوبوسته بوم می ماره کوچی کور!
می پیله برارا خیلی دوس دارمه. اخه مرا بوگفته داره کی اگه امتحانا خوب بدم مره ایتا کتانی هینه. می مارام هسا می برار کتانی نیهه مرا گه کی کتانی مرا نواستی فوتبال بوکونم چونکی پارا به بازین بازام وا باپرانده ببم.
مرا هاچین مراقا گیره وختی کی کتانی مرا ولانه فوتبال بازی بوکونم اخه پابرانده کی نشا همیشک بازی کودن تازه می پا پیله انگوشت ایجور چف بوکوده داره کی نتانم شوت بزنم هانه واستی کتانی مرا خایم بهراما کی مره تین تیر ایه گول بزنم.
می ماره دسا فاندرستیم. هوتو می پیرانه درزا بیگیفته بو یو دختاندوبو. نخا فاندرستم بیدم نیصفا بو داره. کی کی ناشتیم کی نخ تماما به سوزنا نخ جوکونم بشم. می مار خوره خواندان دبو هیدفایام نفامستمه آخه می مار چی خوانه هر دفایام واورسمه :
- آخه مار چی خوانی من نتانم بفامم.
می مارام خندا مرا بوگفته داره :
- آی زای جان! اینقد تره هاتو بوخوسانم کی اسا پیللا بوستی ترا هالی نیبه!
می مار کش می زانو اوچیم می سرا بنام می زانو سر می ماره دسا قاقا بومه تا کی نخ یکهو اورسفته جه سوزن بامو بیرون. مرا گی! هاچین دو بال داشتیم دوبالام خاستیم غرضا کونم پرواز بوکونم. می مار مرا فاندرست بیده من خندا درم.
می مار هوتو کی خندا دبو سوزنا فادا می دس چرخه دونبال بگردسه. ایتا بوقچه داشتی که همه چی اونه مئن دوبو از یپنیک مینیک بیگیر تا انگوشدانه یو چرخه یو نخو سوزن. ایتا سیاچرخا فادا مرا کی سوزنا نخ جوکونم.
سه شوماره مرا سوزنا نخ جوکودم. پاک دومبلاس کونه که مانستن واز بوکودم بایم هیره جیر کته لا اوسانم دوکونم کی می پیله برار درا وازا کوده بامو صارا مئن. سلام بوگفته نوگفته کته لا اوسادم دوکودم تا بودو وم بشم می برار دوخاده:
- اِ.....ولوله کویا شون دری!؟
شوندرم باغه مئن بازی بوکونم.
- مگه درسو مشخ ناری!؟
- شب نیویسم.
- چره شب!؟ اها واگرد بیدینم. .واگرد بوشو بوجور ترکمه! درسا نهاندره بشه بازی بوکونه!
می مار هیچی نوگوفته. مرا زیرچومی فاندراستی خو خندا جیفته بو.
بوک بوکوده کته لا تاودام صارا تان نزدیک بو بشه چا مئن.

۱۳۸۹ شهریور ۱۵, دوشنبه

گیلیکی غزل " وانه کف " - گیل آوایی


سر فوروز ناریمی هرماله خودا ره، وانه کف[1] 
نکشیم لوففته هی تا شیخو شا ره، وانه کف

دیلو چوم سیره جه هر چی بیگی آ عالمه مئن
تازه دوران فاره سی جه روزگاره وانه کف

پور بوخوردد جه امی خاکو وبوشوده مثه باد
هانده پابراندان ایساد ها جاجیگاره وانه کف

بوشو تی کشکا بساب با دوتا چارتا خالی آب
کی هاتویام نمانه تی دس براره، وانه کف

روزیگار بازی بوکود موللا بوبوسته پاده شا
گوسکایو سربالا آب نقله ها کاره وانه کف

دوارست او روزیگارو دواره ا روزیگار
سیایی هانده مانه زوغال سی یا ره وانه کف

گورشا بوسته ایسیمی هانده کرا عاشقه خاک
سر نیهیم با دیلو جان ایرانه را ره وانه کف

سی یا روزانه تونام فوتورک بزن، کوره پیچا
تی شاخام ایشکفه حوکمه روزیگاره وانه کف

گیل آوایی ایسه جنگل خوسانه امرا ندار
ناوره سر به فوروز ثروتو جا ره وانه کف

فارسی
برای خدا هم سر فرود نمی آوریم، گیر نده
منتِ هیچ شیخ و شاه را نمی کشیم، گیر نده
چشم و دل سیر از هرچه در این عالم بگویی
از روزگار است که تازه به دوران رسیده ای، گیر نده
خیلی ها خورده اند از خاک ما و رفته اند مثل باد
باز پابرهنه ها هستند برای همین خانه و کاشانه، گیر نده
برو کشکت را بساب، هیچ هستی با دو دوتا چارتا( کاسبکاری)
که اینطور هم نمی ماند برای دوستت، گیر نده
روزگار بازی کرد ملّا شده است پادشاه
خواندنِ غورباغه و سربالا رفتن آب، نقلِ همین کار است، گیر نده
گذشت آن روزگار و می گذرد این روزگار
سیاهی باز می ماند برای ذغال سیاه، گیر نده
داغ شده باز عاشقِ همین خاک هستیم
سر می نهیم با دل و جان در راه ایران، گیر نده
در روزهای سیاه، تو هم به ما یورش ببر، نمک نشناس( گربه ی کور)
شاخ تو هم می شکند، حکم روزگار است، گیر نده
گیل آویی با جنگل افتاده ها ندار است
برای ثروت و جاه سر فرود نمی آورد، گیر نده

[1] وانه-کفه جا " جَنَمَج = جمختن نوا" بوو.  جنمج > جمختن

۱۳۸۹ شهریور ۲, سه‌شنبه

بازخوانی ترانه رعنا یا رانای، با محتوا و پیامی کاملن متفاوت


رانای تو گی گب نزنای رانای
دردا بیدینو دم نزن رانای

رانای دانی من آتشم رانای
از می مرام دس نکشم رانای

رانای مرا بردان درید رانای
شکنجه جیر کوشتان درید رانای

رانای ویریز رانای
دره سر نینیش رانای
خانه نینیش رانای

آی ویریز پاکون تی چومانای رانای
نامرد دینه تی اشکانای رانای
زاکان یاد گیریدی تی کارانای رانای

رانای ویریز رانای
دره سر نینیش رانای
خانه نینیش رانای


رانا = رعنا
رانای = رعنای

۱۳۸۹ مرداد ۲۷, چهارشنبه

ترانه لالایی گیلکی=Iranian folks lullaby - گیل آوایی


لالا بوکون لای لای لای
لالا بوکون لای لای لای
بوخوس می جانه دیل زای جان
می کش تی گاواره
ماری تی ره بیداره
بوخوس می جانه دیل زای جان
لالا بوکون لای لای لا ی لای
لالا بوکون لای لای لای

تی پئر بیجار کاره
بجا فوروز باره
مثله همه ساله
ایدونیا غم داره
هیچی خوره ناره
تره پلا باره
بوخوس می دیل می جان زای جان
لالا بوکون لای لای لای لای
لالا بوکون لای لای لای

نیدین تی مار بیداره
ترا بوخوسانه هیزارتا کار داره
می دیل تره نا زای جان
می جان تره نا زای جان
بوخوس می دیل می جان زای جان
لالا بوکون لای لای
لا لا بوکون لای لای
گیل آوایی
هیجده آگوست 2010

دوتا چاردانه - گیل آوایی

بوشُو تا آسمان فریاد، هیچی
بیگیفته همه جا بیداد، هیچی
گیرم هامما بوکوشتی خانه آباد
میری، خاکا بی دونیا باد، هیچی


دَوَستی می پرا، پروازا چی گی
دَوَستی می چوما، بیدارا چی گی
هاچین بی شات کرا خورداندری تاب
می نالا جیگیری فریادا چی گی

۱۳۸۹ مرداد ۲۲, جمعه

گیلیکی شعر" دکالستی =فرو ریختی " - گیل آوایی



دکالستی
گیل آوایی
.
سیا ابرانه تر ابری
می چومانا دوارستی
ایدریا ارسویی ارسو
می دیلا پاک فیچالستی
چقد قورصه داری،
واری هاتو هرتا نیگا امرا
می دیمپراز تو هیستابو
بوارستی
بوارستی
اسالانا
کی هی کس
هی کسه
یاور ندان دابه
چی خوش بو خوشخیالی
تو مره هانده بمانستی
بیدین دریا دیلا،
هرماله با ساحیل نوبوسته قار
چره هر وخت بتابستی
سیا روزان نتابستی
عجب اروزیگار نامرده،
نامردانه ره گرده
ا روزانه سیا مئن تو سیا ابری، بوارستی
گیل آوایی نوبوسته بی وفایارانه یاره قار
مرا گفتی وفا داری
وفاداره دکالستی
دکالستی
دکالستی

۱۳۸۹ مرداد ۱۲, سه‌شنبه

ویدئو غزل گیلکی " فاندرم " - گیل آوایی



این ویدئو بر روی غزلی با نام " فاندرم " - ببینم - همراه با عکسهایی از مادران گیلک تنظیم شده . موسیقی متن قطعه ای در دستگاه ابوعطا با اجرای استاد جلیل شهناز است که از اینترنت برگرفته ام. امید که مورد استفاده ی دوستداران ادبیات گیلکی قرار گیرد
با مهر
گیل آوایی

۱۳۸۹ مرداد ۸, جمعه

درازه خواب.... - گیل آوایی

درازه خواب....

خواب بیدم سردئ بنام دورفکه جور، آسمانه لچا بیگیفتم، داد بزٍم:
- آخودا.........آگه مردئ بیا بیجیر بیدینم تئ حرفه حیساب چیسه!
هاتو چنگ زنم آسمانا خودا ره دور اوسانم کئ خیاله ابران جیما بو داریدئ خودشانه گولئ پوستا بیگیفته مرا گیدئ:
- گورزالئ... گورزالئ وا بدن... تو کوتا بیه! خوبیت ناره! گورزالئ وابدن...گورزالئ وا بدن....
خولاصه من فاکش، اوشون فاکش! ایجور داد بزم کئ دپرکسم. بیدم زناکا فوتورکسه دارم زنائ لاب خفا بوستان دره. هول هولیکئ باموم کنار، زناکا واورسم:
- موترم! موترم!؟ تو آجیر چئ کودان درئ!؟
زنائ جیواب بدا:
- تو مرا فوتورکسه دارئ بازین مرا واورسئ آجیر چئ گودان درم!؟ تو بوگو او جور چئ گودان درئ!؟
بوگفتم:
- من.....من.... من کرا سردئ بنابوم بشم خودا یاخا بیگیرم!
زنائ میشین بوگفت:
- حوکمن کوسخولا بویی! تو خودا مرا چئ کار داری!؟ تو نیگی ایدفا کفئ بیجیر تئ سرو کلا ایشکنی!؟ تره نگم آنقد کوفر نوگو!؟ بیده یی آخرپسئ تره شر چاگودی!؟ بوشو.... بوشو دوعا بوکون نمرده دارئ یو تئ شبه اوله قبر نئ یه! ناویره واستئ انکرو مونکره ره موسا خانا وکیل بیگیری!
توندا کیتئ واگردسم ایتا پیچه آسمانا فاندرستم بیدم الله تئ تئ نیمیزگیره سوسو زن دره. شب کرا شون دره خو جایا فاده روزا.
سردئ لچه سر بینیشتم مره بوگفتم:
- آخه آن چئ کارئ بو بوگودم!؟ اسا چئ بوکونم!؟ مئ دیله مٍن بوگفتم آخه آدم قحطی بو کئ بایم خودا یاخا بیگیرم!؟ موترم راسته گه! آخه من خودا مرا چئ کار دارم!
بوگفتم شاید بد نبه بشم ووضو بیگیرم نمازا بخوانم. مرا مرگه خنده بگیفته. مره مره بوگفتم:
- آخه من خودایا وٍلا کونم! خودا مرا ولا نوکونه! آخه احترامام زوریکئ به مگه!؟ آن همه من اونا دوخوانم. آن همه نذرو نیاز کونم! سگه مانستن لابه کونم! بازین ایتا جیواب نده! دونیایا آب ببره خودایا خواب بره!
بلا آگه فوتورکه گم:
- خودایا ترا شکر! هر چئ تو بخوایئ!
عزا ببه گم:
خودایا ترا شکر هرچئ تو بخوایئ!
ویشتا ببم گمه شکر!
ویشتا نبم گمه شکر!
بد باورم گمه شکر!
خوش باورم گمه شکر!
ولئ آ مئ یان نانم مئ سر ببالینه کئ ناها!؟ آگه خواست خواسته خودایه! خاب مره هاما چره جور ناوره!؟ آگه نی یه! خوب ده داوا ناریمی کئ!؟ اون خو کارا بوکونه! منام مئ کارا! نوخود نوخود هرکئ بشه خانه یه خود!
اذان نزه وا ویریزم تا بوقه سگ بودو وم، جان بکنم، بازینام بگم خودایا ترا شکر! آخه کوسخولئ آن نی یه!؟ پس چی یه!؟ آخه هاچین هاچینام آدم بنده به!؟ آگه همه چئ خودا دس ناها!؟ چره آدمه سر بلا آره! چره آدما کورو، لامو خاک بسر کونه!؟ بازین انهمه قولچوماق، چاچولبازو قاب باز و هیزار رنگ آمئ سر خرابا بیدئ، امه را گوزبجیب کونیدئ! آمه را چاپیدئ! ولئ خودا ویشتر هوشونه مرایه تا امئ مرا!
هاتو مره بفکرا شوم کئ حاجئ شر خره صله علا مامده صدایا بیشتاوستم.
مئ دیله مٍن بوگفتم:
- آخه آ شر خرا بیدین! آ دونیا میان همه چئ داره! او دونیا ره یام سگه مانستن حرص زن دره! مردوما خر کونه هیچئ! خودایام خرا گودان دره. هسا حاجئ شرخر آگه شکر بوکونه. نماز بخوانه. هر خاکئ خو سر فوکونه بازام ایچئ! ولئ من چئ!؟ من کئ مئ آقایم مئ نوکر! مئ آزار به ایتا پوتارام نرسه! هیشکئ حقام نوخورده دارم. هیشکئ لوف فتام نکشه دارم!
بازین اون باخودا منام با خودا! آ خودا ویرجا اون ویشتر ارجو قورب داره تا من! آگه آتو نوبوبئ! اون اوتو جول نوگودئ من مئ دوماغا بیگیرئ! مئ نفس شه! هاچین شه زنه!
بیدم آتو نیبه! واستئ زناکه گوزه گبا وا بدم! آدم واستئ ایجور خو حیساب کیتابا بداره! ویریشتم چورتیکا اوسادم. هرچئ بوگودم چورتیکا باموم. جه ویشتایئ سرده پلایا موشته زن بیگیر تا شکم سیرایی یو رقایبان خیرات فادان!
جه حمالی یو جان کندن بیگیر تا بیکسی یو دربدری . جه زمستانان یوسفه دوکان قندپهلو نسیه خوردن بیگیر تا ویشتایئ ایتا لقمه نانه ره قاقا بوستن! جه او روزان کئ باله کا پور آموییم بخانه بیگیر تا گدابهاران کئ خانه آموییم مئ سر بیجیر بو. خولاصه هرچئ مره یاد بو چورتیکا باموم! هرچئ یام کئ یاد نوبو بوگفتم مئ سره فدا! اونام خودا شین!
ایدفایئ آسمانا فاندرستم خودایا بوگفتم:
- آسه تئ نوبه یه! تو بوگو چئ بوگودئ، من چورتیکا بایم؟
بیدم هیچئ نیگه!
دو واره بوگفتم:
- بیخود خودتا قایما نوکون! نترس! گورخانه یام مره نترکان! مگه خودایام آتو شال ترس مامد به!؟ بوگو! نترس نه تئ جایا گیرمه نه تئ خودایئ بدرده من خوره! تره نه پاسبان آرم نه ژاندار! چکو سوفته یام کئ ناریمی! داریم!؟ تو هویه بٍس منام مئ جا سر ایسم! ولئ خوایم مئ تکلیفا تئ مرا روشنا کونم!
هرچئ تئ دیل خوایه بوگو، من چورتیکا بایم! ده بوگو! خجالت پجالتا بنه دیمه، بوگو! ترا گم خجالت نکش بوگو! هرچئ خوایی بوگو! من نوزول خور نی یم کئ تی یاخا بیگیرم! ناری!؟ می سره فدا! من ترا فادم! هرچئ بوگودی بوگو! اگرام بدهکاری مرا! خاب بوگو چی داری فادن مرا! هرچیام ناشتی تی شین! ترا بخشم! من تی مانستن نی یم کی نوزولخورانه هوایا بدارم! بدهکارانه خاخورا عروس بوکونم!
ولئ ال آن ترا بگم! بازین اگه هرکی مرا بگه تو فلانی تو بیساری! من اونه مارا عروس کونمه! ترا بگم!؟
ایوار بیدم آسمان سولاخا بو هاتو طلا جیواهر فیوه بیجیر! من هاتو چارچشمی کرا اوشانا پایم کی آطرف اوطرف نکفه!
ایتا پیله سفره یام بیگیفتم می دس خودایا گم:
- آی خانه خاراس! تو آن قد بدهکار بی، من نانستیم!؟ هسا کی تی بدهکاره فادان دری خوب فادن! ایجور فوکون کی همه دکفه می سفره من تا بازین من بتانم جیما کونم!
اونقد آسمانه جان طلا جواهر فو وسته کی خیاله جه خانه هیره جیر بیگیر تا خانه لوجانه که سر، طلا جواهر پورا بو داره!
مئ دیله من بوگفتم:
- آی خانه خراس تی بدهکاره چره زودتر فاندایی، تا من آنقد بیچارگی نکشه بیم!؟
تا آنکی بیدم اونقد طلا جواهر فو وسته داره کرا ذوقه مرا خودایا گمه:
- وسته ده....وسته ده... وسته ده نخایم! ده نخوایم! تی جان کی نخوایم! بدا هاشانا جابجا بوکونم، بازین اگه بخواستی تانی فادی! اگرام نتانستی! تی شین! از تی ماره شیر تره حلالتر!
خولاصه دس درازا گودم آسمانه لچه کی خودا دسا بیگیرم ایتا تکان بدم! هاتو کی تکان دان دوبوم بیدم می زنای داد زنه:
- وٍلا کون! وٍلا کون! بمردم! تو آخه می جی جی یا چره آتو والائ دئ!؟ درده مرا بمردم!
زناکه داد مرا دپرکانه. ویریشتم. بیدم مرا هاچین شٍه بزه داره. بوبوسته دارم هیسته چوره! می زنای فانوسه خوتا جور باورده مرا فاندرسته !
ایجور مرا نیگا بوگوده کی بوگفتم حوکمن بمرده دارم! هرچی بخواستم ایتا کلمه حرف بزنم، بیدم نتانم. لاب مرا جوتیکی واکفته. نتانستم ایچی بگم!
ویریشتم. می دور و برا فاندرستم! مرا یاد بامو کی اصلن می خانه نٍسام! چند شبه کی می پسره خانه بامو دارم مهمانی یو می پسره پیله اوتاقه من خوفته مه!
مره بفکرا شوم.
مره مره بوگفتم:
- یانی آشان همه خواب بو!؟

تمام


11مارس 1998هلند

۱۳۸۹ مرداد ۱, جمعه

نامون درم كئ بگم من چيا چيا بوکــــــودم - گیل آوایی




نامون درم كئ بگم من چيا چيا بوکــــــودم
تقئ كولا به نقئ سر هاما سيا بوکـــــــودم
نامون درم كئ بگم چم چينم ويا پــــــرچين
بوبوسته لاب ده ازازيل دیلا هاوابوکــــودم
نامون درم كئ بگم غوربتـــانه غوربته من
می پئره رام نوکودم تا کیـــا بیـــــــا بوکوم
بزه به گابه گو شمشير كيا بيا بوکــــــــودم
نامون درم كئ ايفاده مرا بـــــــــــدم سوسو
هاما بگم بئ دئ نيد من چيا چيــــــا بوکودم
مئ ديل ده واهيلا بو راه درم كـــــــرا باسر
بايم بگم كئ دمرده كرا وفــــــــــــا بوکودم
آمون درم كئ بگم من ديلا بزم دريــــــــــا
دباخته دارو ندارا مئ تنــــــــگا وا بوکودم
ده دورئ جا بوبومه مایئ یه دکفت از آب
چئ تورابوم مرا از می وطن سيوا بوکودم
گيل آوايئ كئ دمرده بيده وطن بيــــــــــداد
خو سينا فكلاشه گِه غوربتا چی وا بوکودم
آوريل2004-هولند

۱۳۸۹ تیر ۱۴, دوشنبه

غزل گیلکی-گیل آوایی



گورشابی آتش گیری یاربی وفا بوستان دره
های گیری انگاره تی یارام بلا بوستان دره
چوم کرا فونچین ندن یارا خیاله مئنئ ناز
وامرازه بیداری تئ سر بی کولا بوستان دره
های بوشویی یاره نازا یاربوبوسته پیله لات
ترکمه، قسمت تیشین خالی پلا بوستان دره
بینوخون جوش زئن چی واستی یارببه کوره پیچا
روزوشب واهیلابون دیل گورشه کا بوستان دره
گاب دکفته روزیگاره چی کرا بی جان فدا!؟
تو اکه واستی دپرکی یار چی ها بوستان دره
گیل آوایی چوم واکون یاور داهان ده نی یه داب
وسته! هر که فاندری چارچرخ هوا بوستان دره

۱۳۸۹ تیر ۱۰, پنجشنبه

تاسیانی-گیل آوایی

نوا اورشین گودن می تاسیــــــانه
گیلک غوربت نانی آخه چی مانه!؟
ایسه پاک جلده کوتر، بشکسه بال
کرا دوره جا از چوم خون فیشــانه

۱۳۸۹ تیر ۷, دوشنبه

گیلغزل: عاشقه سرگشته امرا سر برا بوستن نشا - گیل آوایی


عاشقه سرگشته امرا سر برا بوستن نشا
بشکسه دستانه امرا دس کلا بوستن نشا

بشکسه باله مرا پروازه جا گفتن چی سود
جوز دمردن قورصه امرا پا بپا بوستن نشا

پور دکفته باغه دیل، بولبول خانه، آیه بهار
پوشتا بوسته باغه جا بولبول سرا بوستن نشا

دسبکش بیخود کرا اورشین نوکون میحاله زار
کلماجین موللا مرا آزادیخا بوستن نشا

کس نامو آ تاسیانی مئن ببه هرماله یار
کو دباخته جنگلا سبزه قبا بوستن نشا

وا بدن هر کی آیه خایه بنه تی سر کولا
گابا بوستن دابا بو دانشسرا بوستن نشا

خالی آبه امرا تایه دئن کرا آپچا به کار
لاف دکفته مهمانه سور و صفا بوستن نشا

گیل آوایه وانسوخه بیخود نزن چو جانه یار
واشکسه شاخه مرا سرو سها بوستن نشا

فارسی:

با عاشقِ سرگشته نمی توان سر به راه بود
با دستان شکسته، نمی توان دست زد
با بال شکسته از پرواز گفتن چه سود
جز غرق شدن با غصه با به پا نمی توان بود
به دل باغ زیاد افتاد که بلبل خواهد خواند و بهار می آید
با باغ خشک شده( بایر)  بلبل سرا  نمی توان بود
دست بردار بیهوده حال زار مرا بهم نزن
با مُلّای کرم خورده( پوسیده) آزادیخواه نمی توان بود
کسی نیامد در این دلتنگی یار شود
با کوهِ جنگل باخته  نمی توان پوشیده سبز بود
وا بده هر کس می آید می خواهد سرت کلاه بگذارد
گاو بودن رسم شده، دانشسرا نمی توان بود
فقط با آب، تدارک آشپزی برای پذیرایی، کارِ بی مزه کردن می شود
با مهمانیِ بهم ریخته جشن و صفا نمی توان بود
به گیل آوایی نمی چسبد بیهوده تحریک نکن یار جان
با شاخۀ در هم شکسته، سرو سها نمی توان بود.

۱۳۸۹ تیر ۲, چهارشنبه

چند شعر کوتاه گیلکی با برگردان فارسی

چند شعر کوتاه گیلکی با برگردان فارسی
گیل آوایی

دریا شو

دریا شو یو طوفان
ایتا دونیا اوخان
پوشت در پوشت

دمرده شبو دیل واترکان
ایتا کونه سو زنه که
آپا اوپا گودن


دریارُو

دریا رو و طوفان
دنیایی از واخوان
انباشته انبوه
شب غرق شده و دل ترکیدن
این پا کردن شب تاب است
برای سوسو زدن


راز
می موشتا وانکون کی دونیا فوگورده
جنگلانا واورس
تسکه دیلانه شب فوقوسانا
راز
مشتم نگشا که دنیا به هم می ریزد
اندوه دل شب ستیزان را
از جنگل بپرس



روزگار
هاتو کی غورصا خایم دوارم
رویگار خورا لیسکا کونه
روزگار
تا که می خواهم غصه سر آرم
روزگار بازی اش می گیرد


هارای

ایتا دریا دیل پستایی بوگودم
می هارای
طوفان وارگانه
.
هوار
یک دریا دل پس انداز کردم
طوفان زایید
از بیم هوار من


خیال

دریا آوه جا نده
تام توم بزه پوشته

بی چوم پیله
تره خیالا شومه
.
خیال

از دریا پاسخی نیست
تپه خموش است

بی هیچ چشم بر هم زدنی
به تو می اندیشم
.
تاسیانی

خیالو
شبو
آسمانه جیگیفته تی تی
شه بزه جنگلا
جه می اوخان

انهمه تاسیانه
کی وا اوچینه!
.
دلتنگی

شب و آسمان دریغ شده از ستاره
عرق سرد بر جنگل نشست
از هوار من
اینهمه دلتنگی را
چه کسی بر می چیند

۱۳۸۹ خرداد ۱۷, دوشنبه

ايتا طرح - گیل آوایی

ايتا طرح

پوشته پوشته
ايساده
پوشت به پوشت
پاك مثاله داره ولگ
هاچينه جنگليدئ
دوگوديد كويانا رخت
شب كرا شاخانا وارجن دره
خو تيجه دازه مرا
كرا سل خوابا دره
گوسكا آوازه مرا
شب بيگيفته
كرا بئ وخته
هاتو
توخسا دره!
تام بزه گورخانه
تركه
شب
كرا زاله ترك بوستان دره!

۱۳۸۹ خرداد ۱۰, دوشنبه

دو تا چاردانه هرکی ره کی خوماره یاد دکفته- گیل آوایی

کرا هانده درم می ماره که یاد
دیلا اورشین درم پاک زئن درم داد
هاچین زاکا بومه بی تابه می مار
می چوم وارش بیگیفت گورخانه فریاد
....
جه دیلتنگی تی عکسا تا بیدم من
ایدونیا غورصه دیله مئن دیچم من
بینیشتم ونگ بزم، تی عکسه جا قاق
خیالا شوم هاتو وارش بیچم من

( بوبوم هیستو چوره وارش بچم من)

۱۳۸۹ خرداد ۳, دوشنبه

آما گیلکان گیمی کی: گابه گو ماله که دوما هرکی بیگیره به گابه گو رسه

اما گیلکان گیمی کی: گابه گو ماله که دوما هرکی بیگیره به گابه گو رسه
هرچی آدم خایه تام بزنه هیچی نگه ولی آدمه تکه پالو به گب آیه. ایتا پیچه موسوی یو کروبی حرفانا دقت بوکونید! بازین بیدینید مردوم چی گیدی، چی خاییدی! کروبی و موسوی چی گیده، چی خایده!خمینی دوما بیگیفتیم، ان امی روزو روزیگاره!!! یانی او حرامزاده کی اشانه ایمام بو!!! ابلایانا امی سر باورده، بازین اونه نوچه یان چی گولی تانه ده امی سر بزند!؟ چندبار واستی ایشتباه کودن!؟ ایدفایام بوبوسته واستی فکر کودن کی بوشو رایا، دو واره شون! فیللی سربالایا نمانه!؟ بیخود نی یه کی مرا یاد بامو آ امی گیلکی بوگفته: گابه گو ماله که دوما هرکی بیگیره، به گابه گو رسه!!!! اسا آمی داستانه
اگه امی مردوم خایید کی خوشانا جه احرامزادانه قاتل، نجات بدد، واستی خودشانا جه هممه ی ا حکومتو دارو دسته ی اون خلاصا کونید! ناویره ها آشه ها کاسه! خودای سیاسی کورا کونه شفا نده!!! هر طرفا کی فاندری دینی هاتو قیلقیلی خوره ده رسه ده به گابه گو!!! چره واستی گابه گو ماله که دوما گیفتن!؟