۱۳۸۹ مرداد ۱۹, سهشنبه
۱۳۸۹ مرداد ۱۸, دوشنبه
۱۳۸۹ مرداد ۱۲, سهشنبه
ویدئو غزل گیلکی " فاندرم " - گیل آوایی
این ویدئو بر روی غزلی با نام " فاندرم " - ببینم - همراه با عکسهایی از مادران گیلک تنظیم شده . موسیقی متن قطعه ای در دستگاه ابوعطا با اجرای استاد جلیل شهناز است که از اینترنت برگرفته ام. امید که مورد استفاده ی دوستداران ادبیات گیلکی قرار گیرد
با مهر
گیل آوایی
۱۳۸۹ مرداد ۸, جمعه
درازه خواب.... - گیل آوایی
خواب بیدم سردئ بنام دورفکه جور، آسمانه لچا بیگیفتم، داد بزٍم:
- آخودا.........آگه مردئ بیا بیجیر بیدینم تئ حرفه حیساب چیسه!
هاتو چنگ زنم آسمانا خودا ره دور اوسانم کئ خیاله ابران جیما بو داریدئ خودشانه گولئ پوستا بیگیفته مرا گیدئ:
- گورزالئ... گورزالئ وا بدن... تو کوتا بیه! خوبیت ناره! گورزالئ وابدن...گورزالئ وا بدن....
خولاصه من فاکش، اوشون فاکش! ایجور داد بزم کئ دپرکسم. بیدم زناکا فوتورکسه دارم زنائ لاب خفا بوستان دره. هول هولیکئ باموم کنار، زناکا واورسم:
- موترم! موترم!؟ تو آجیر چئ کودان درئ!؟
زنائ جیواب بدا:
- تو مرا فوتورکسه دارئ بازین مرا واورسئ آجیر چئ گودان درم!؟ تو بوگو او جور چئ گودان درئ!؟
بوگفتم:
- من.....من.... من کرا سردئ بنابوم بشم خودا یاخا بیگیرم!
زنائ میشین بوگفت:
- حوکمن کوسخولا بویی! تو خودا مرا چئ کار داری!؟ تو نیگی ایدفا کفئ بیجیر تئ سرو کلا ایشکنی!؟ تره نگم آنقد کوفر نوگو!؟ بیده یی آخرپسئ تره شر چاگودی!؟ بوشو.... بوشو دوعا بوکون نمرده دارئ یو تئ شبه اوله قبر نئ یه! ناویره واستئ انکرو مونکره ره موسا خانا وکیل بیگیری!
توندا کیتئ واگردسم ایتا پیچه آسمانا فاندرستم بیدم الله تئ تئ نیمیزگیره سوسو زن دره. شب کرا شون دره خو جایا فاده روزا.
سردئ لچه سر بینیشتم مره بوگفتم:
- آخه آن چئ کارئ بو بوگودم!؟ اسا چئ بوکونم!؟ مئ دیله مٍن بوگفتم آخه آدم قحطی بو کئ بایم خودا یاخا بیگیرم!؟ موترم راسته گه! آخه من خودا مرا چئ کار دارم!
بوگفتم شاید بد نبه بشم ووضو بیگیرم نمازا بخوانم. مرا مرگه خنده بگیفته. مره مره بوگفتم:
- آخه من خودایا وٍلا کونم! خودا مرا ولا نوکونه! آخه احترامام زوریکئ به مگه!؟ آن همه من اونا دوخوانم. آن همه نذرو نیاز کونم! سگه مانستن لابه کونم! بازین ایتا جیواب نده! دونیایا آب ببره خودایا خواب بره!
بلا آگه فوتورکه گم:
- خودایا ترا شکر! هر چئ تو بخوایئ!
عزا ببه گم:
خودایا ترا شکر هرچئ تو بخوایئ!
ویشتا ببم گمه شکر!
ویشتا نبم گمه شکر!
بد باورم گمه شکر!
خوش باورم گمه شکر!
ولئ آ مئ یان نانم مئ سر ببالینه کئ ناها!؟ آگه خواست خواسته خودایه! خاب مره هاما چره جور ناوره!؟ آگه نی یه! خوب ده داوا ناریمی کئ!؟ اون خو کارا بوکونه! منام مئ کارا! نوخود نوخود هرکئ بشه خانه یه خود!
اذان نزه وا ویریزم تا بوقه سگ بودو وم، جان بکنم، بازینام بگم خودایا ترا شکر! آخه کوسخولئ آن نی یه!؟ پس چی یه!؟ آخه هاچین هاچینام آدم بنده به!؟ آگه همه چئ خودا دس ناها!؟ چره آدمه سر بلا آره! چره آدما کورو، لامو خاک بسر کونه!؟ بازین انهمه قولچوماق، چاچولبازو قاب باز و هیزار رنگ آمئ سر خرابا بیدئ، امه را گوزبجیب کونیدئ! آمه را چاپیدئ! ولئ خودا ویشتر هوشونه مرایه تا امئ مرا!
هاتو مره بفکرا شوم کئ حاجئ شر خره صله علا مامده صدایا بیشتاوستم.
مئ دیله مٍن بوگفتم:
- آخه آ شر خرا بیدین! آ دونیا میان همه چئ داره! او دونیا ره یام سگه مانستن حرص زن دره! مردوما خر کونه هیچئ! خودایام خرا گودان دره. هسا حاجئ شرخر آگه شکر بوکونه. نماز بخوانه. هر خاکئ خو سر فوکونه بازام ایچئ! ولئ من چئ!؟ من کئ مئ آقایم مئ نوکر! مئ آزار به ایتا پوتارام نرسه! هیشکئ حقام نوخورده دارم. هیشکئ لوف فتام نکشه دارم!
بازین اون باخودا منام با خودا! آ خودا ویرجا اون ویشتر ارجو قورب داره تا من! آگه آتو نوبوبئ! اون اوتو جول نوگودئ من مئ دوماغا بیگیرئ! مئ نفس شه! هاچین شه زنه!
بیدم آتو نیبه! واستئ زناکه گوزه گبا وا بدم! آدم واستئ ایجور خو حیساب کیتابا بداره! ویریشتم چورتیکا اوسادم. هرچئ بوگودم چورتیکا باموم. جه ویشتایئ سرده پلایا موشته زن بیگیر تا شکم سیرایی یو رقایبان خیرات فادان!
جه حمالی یو جان کندن بیگیر تا بیکسی یو دربدری . جه زمستانان یوسفه دوکان قندپهلو نسیه خوردن بیگیر تا ویشتایئ ایتا لقمه نانه ره قاقا بوستن! جه او روزان کئ باله کا پور آموییم بخانه بیگیر تا گدابهاران کئ خانه آموییم مئ سر بیجیر بو. خولاصه هرچئ مره یاد بو چورتیکا باموم! هرچئ یام کئ یاد نوبو بوگفتم مئ سره فدا! اونام خودا شین!
ایدفایئ آسمانا فاندرستم خودایا بوگفتم:
- آسه تئ نوبه یه! تو بوگو چئ بوگودئ، من چورتیکا بایم؟
بیدم هیچئ نیگه!
دو واره بوگفتم:
- بیخود خودتا قایما نوکون! نترس! گورخانه یام مره نترکان! مگه خودایام آتو شال ترس مامد به!؟ بوگو! نترس نه تئ جایا گیرمه نه تئ خودایئ بدرده من خوره! تره نه پاسبان آرم نه ژاندار! چکو سوفته یام کئ ناریمی! داریم!؟ تو هویه بٍس منام مئ جا سر ایسم! ولئ خوایم مئ تکلیفا تئ مرا روشنا کونم!
هرچئ تئ دیل خوایه بوگو، من چورتیکا بایم! ده بوگو! خجالت پجالتا بنه دیمه، بوگو! ترا گم خجالت نکش بوگو! هرچئ خوایی بوگو! من نوزول خور نی یم کئ تی یاخا بیگیرم! ناری!؟ می سره فدا! من ترا فادم! هرچئ بوگودی بوگو! اگرام بدهکاری مرا! خاب بوگو چی داری فادن مرا! هرچیام ناشتی تی شین! ترا بخشم! من تی مانستن نی یم کی نوزولخورانه هوایا بدارم! بدهکارانه خاخورا عروس بوکونم!
ولئ ال آن ترا بگم! بازین اگه هرکی مرا بگه تو فلانی تو بیساری! من اونه مارا عروس کونمه! ترا بگم!؟
ایوار بیدم آسمان سولاخا بو هاتو طلا جیواهر فیوه بیجیر! من هاتو چارچشمی کرا اوشانا پایم کی آطرف اوطرف نکفه!
ایتا پیله سفره یام بیگیفتم می دس خودایا گم:
- آی خانه خاراس! تو آن قد بدهکار بی، من نانستیم!؟ هسا کی تی بدهکاره فادان دری خوب فادن! ایجور فوکون کی همه دکفه می سفره من تا بازین من بتانم جیما کونم!
اونقد آسمانه جان طلا جواهر فو وسته کی خیاله جه خانه هیره جیر بیگیر تا خانه لوجانه که سر، طلا جواهر پورا بو داره!
مئ دیله من بوگفتم:
- آی خانه خراس تی بدهکاره چره زودتر فاندایی، تا من آنقد بیچارگی نکشه بیم!؟
تا آنکی بیدم اونقد طلا جواهر فو وسته داره کرا ذوقه مرا خودایا گمه:
- وسته ده....وسته ده... وسته ده نخایم! ده نخوایم! تی جان کی نخوایم! بدا هاشانا جابجا بوکونم، بازین اگه بخواستی تانی فادی! اگرام نتانستی! تی شین! از تی ماره شیر تره حلالتر!
خولاصه دس درازا گودم آسمانه لچه کی خودا دسا بیگیرم ایتا تکان بدم! هاتو کی تکان دان دوبوم بیدم می زنای داد زنه:
- وٍلا کون! وٍلا کون! بمردم! تو آخه می جی جی یا چره آتو والائ دئ!؟ درده مرا بمردم!
زناکه داد مرا دپرکانه. ویریشتم. بیدم مرا هاچین شٍه بزه داره. بوبوسته دارم هیسته چوره! می زنای فانوسه خوتا جور باورده مرا فاندرسته !
ایجور مرا نیگا بوگوده کی بوگفتم حوکمن بمرده دارم! هرچی بخواستم ایتا کلمه حرف بزنم، بیدم نتانم. لاب مرا جوتیکی واکفته. نتانستم ایچی بگم!
ویریشتم. می دور و برا فاندرستم! مرا یاد بامو کی اصلن می خانه نٍسام! چند شبه کی می پسره خانه بامو دارم مهمانی یو می پسره پیله اوتاقه من خوفته مه!
مره بفکرا شوم.
مره مره بوگفتم:
- یانی آشان همه خواب بو!؟
تمام
11مارس 1998هلند
۱۳۸۹ مرداد ۶, چهارشنبه
۱۳۸۹ مرداد ۵, سهشنبه
۱۳۸۹ مرداد ۱, جمعه
نامون درم كئ بگم من چيا چيا بوکــــــودم - گیل آوایی
نامون درم كئ بگم من چيا چيا بوکــــــودم
تقئ كولا به نقئ سر هاما سيا بوکـــــــودم
نامون درم كئ بگم چم چينم ويا پــــــرچين
بوبوسته لاب ده ازازيل دیلا هاوابوکــــودم
نامون درم كئ بگم غوربتـــانه غوربته من
می پئره رام نوکودم تا کیـــا بیـــــــا بوکوم
بزه به گابه گو شمشير كيا بيا بوکــــــــودم
نامون درم كئ ايفاده مرا بـــــــــــدم سوسو
هاما بگم بئ دئ نيد من چيا چيــــــا بوکودم
مئ ديل ده واهيلا بو راه درم كـــــــرا باسر
بايم بگم كئ دمرده كرا وفــــــــــــا بوکودم
آمون درم كئ بگم من ديلا بزم دريــــــــــا
دباخته دارو ندارا مئ تنــــــــگا وا بوکودم
ده دورئ جا بوبومه مایئ یه دکفت از آب
چئ تورابوم مرا از می وطن سيوا بوکودم
گيل آوايئ كئ دمرده بيده وطن بيــــــــــداد
خو سينا فكلاشه گِه غوربتا چی وا بوکودم
آوريل2004-هولند
۱۳۸۹ تیر ۲۵, جمعه
۱۳۸۹ تیر ۱۴, دوشنبه
غزل گیلکی-گیل آوایی
های گیری انگاره تی یارام بلا بوستان دره
چوم کرا فونچین ندن یارا خیاله مئنئ ناز
وامرازه بیداری تئ سر بی کولا بوستان دره
های بوشویی یاره نازا یاربوبوسته پیله لات
ترکمه، قسمت تیشین خالی پلا بوستان دره
بینوخون جوش زئن چی واستی یارببه کوره پیچا
روزوشب واهیلابون دیل گورشه کا بوستان دره
گاب دکفته روزیگاره چی کرا بی جان فدا!؟
تو اکه واستی دپرکی یار چی ها بوستان دره
گیل آوایی چوم واکون یاور داهان ده نی یه داب
وسته! هر که فاندری چارچرخ هوا بوستان دره
۱۳۸۹ تیر ۱۰, پنجشنبه
تاسیانی-گیل آوایی
گیلک غوربت نانی آخه چی مانه!؟
ایسه پاک جلده کوتر، بشکسه بال
کرا دوره جا از چوم خون فیشــانه
۱۳۸۹ تیر ۷, دوشنبه
گیلغزل: عاشقه سرگشته امرا سر برا بوستن نشا - گیل آوایی
عاشقه سرگشته امرا سر برا بوستن نشا
بشکسه دستانه امرا دس کلا بوستن نشا
جوز دمردن قورصه امرا پا بپا بوستن نشا
پوشتا بوسته باغه جا بولبول سرا بوستن نشا
کلماجین موللا مرا آزادیخا بوستن نشا
کو دباخته جنگلا سبزه قبا بوستن نشا
گابا بوستن دابا بو دانشسرا بوستن نشا
لاف دکفته مهمانه سور و صفا بوستن نشا
واشکسه شاخه مرا سرو سها بوستن نشا
۱۳۸۹ تیر ۲, چهارشنبه
چند شعر کوتاه گیلکی با برگردان فارسی
گیل آوایی
دریا شو
دریا شو یو طوفان
ایتا دونیا اوخان
پوشت در پوشت
دمرده شبو دیل واترکان
ایتا کونه سو زنه که
آپا اوپا گودن
دریارُو
دریا رو و طوفان
دنیایی از واخوان
انباشته انبوه
شب غرق شده و دل ترکیدن
این پا کردن شب تاب است
برای سوسو زدن
راز
می موشتا وانکون کی دونیا فوگورده
جنگلانا واورس
تسکه دیلانه شب فوقوسانا
راز
مشتم نگشا که دنیا به هم می ریزد
اندوه دل شب ستیزان را
از جنگل بپرس
روزگار
هاتو کی غورصا خایم دوارم
رویگار خورا لیسکا کونه
روزگار
تا که می خواهم غصه سر آرم
روزگار بازی اش می گیرد
هارای
ایتا دریا دیل پستایی بوگودم
می هارای
طوفان وارگانه
هوار
یک دریا دل پس انداز کردم
طوفان زایید
از بیم هوار من
خیال
دریا آوه جا نده
تام توم بزه پوشته
بی چوم پیله
تره خیالا شومه
.
خیال
از دریا پاسخی نیست
تپه خموش است
بی هیچ چشم بر هم زدنی
به تو می اندیشم
.
تاسیانی
خیالو
شبو
آسمانه جیگیفته تی تی
شه بزه جنگلا
جه می اوخان
انهمه تاسیانه
کی وا اوچینه!
.
دلتنگی
شب و آسمان دریغ شده از ستاره
عرق سرد بر جنگل نشست
از هوار من
اینهمه دلتنگی را
چه کسی بر می چیند
۱۳۸۹ خرداد ۱۷, دوشنبه
ايتا طرح - گیل آوایی
پوشته پوشته
ايساده
پوشت به پوشت
پاك مثاله داره ولگ
هاچينه جنگليدئ
دوگوديد كويانا رخت
شب كرا شاخانا وارجن دره
خو تيجه دازه مرا
كرا سل خوابا دره
گوسكا آوازه مرا
شب بيگيفته
كرا بئ وخته
هاتو
توخسا دره!
تام بزه گورخانه
تركه
شب
كرا زاله ترك بوستان دره!
۱۳۸۹ خرداد ۱۰, دوشنبه
دو تا چاردانه هرکی ره کی خوماره یاد دکفته- گیل آوایی
دیلا اورشین درم پاک زئن درم داد
هاچین زاکا بومه بی تابه می مار
می چوم وارش بیگیفت گورخانه فریاد
....
جه دیلتنگی تی عکسا تا بیدم من
ایدونیا غورصه دیله مئن دیچم من
بینیشتم ونگ بزم، تی عکسه جا قاق
خیالا شوم هاتو وارش بیچم من
( بوبوم هیستو چوره وارش بچم من)
۱۳۸۹ خرداد ۵, چهارشنبه
۱۳۸۹ خرداد ۳, دوشنبه
آما گیلکان گیمی کی: گابه گو ماله که دوما هرکی بیگیره به گابه گو رسه
۱۳۸۹ اردیبهشت ۳۰, پنجشنبه
۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۸, سهشنبه
ایتا می قدیمی چاردانه،گیل آوایی
ایتا دریایه تی افشـــــــــانه گیسو
شبان ماتابه سو، تی چومانه سو
تی خنده،تی نیگا، تی کشه گرما
همه عشقه، دیهه دونیـایا سوسو
گیلکم جنگله داده می اوخان، گیل آوایی
گیلکم
گیلکم جنـــــــــــــگله داده می اوخان
می گولازه می بـــــــــــــهاره باباخان
جنگلی زاکمه ســــــر پور بمی دوش
دوشــــــــــمنه مردوما دایم به فوران
ناورم دونیــــــــــــــایا می سر بفوروز
ویشــــــــتایام سیره جه می سفره تکان
سبزمه زنده مثاله چـــــــــــــــایی باغ
نه سمه، جـــــــاری یمه مثله روخان
سربوجور آســــــــــــمانا سوسو دمه
آموجم از گاله شانه دیلــــــــــــــــمان
گیل آوایی به خو گیلان کونه نــــــــاز
کرا دوری جــــــــا بوبو میثله توران
جیویشته یان:
کرچمه تاب ناورم هرماله زور
وانه کف تا کی نگم تی خاخوران
غمه ایرانه ره من بوک بوگودم
جه فغانه عربو کون نوشوران
.
۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۸, شنبه
کی گورشه دور جه می خاکم، گیل آوایی. این سروده همراه ویدئو می باشد
گیل آوایی
مرا بیگانه جا فینشان
کی هرجا یاده می خاکم
مرا با میصدا بیشتاو
کی جنگل خوسه بی باکم
( کی غوربت یاده می خاکم)
مرا تی ویرجا تی خانه
تی خالی سفره سر فاندر
مرا تی امرا تا هرجا
بدار تی جنگله قاقم
مرا وانسین غریبا،
من اگه دیم قورصا بو زاکم
مرا جنگل بی یاف جنگل،
سیه ابرانه ره بادم
مرا با می اوخان بیشتاو
دمرده غوربتم آی داد
مرا بیخود نبر از یاد
کی یاور دانه ره دابم
مرا هرماله جا فینشان
چره واستی بشم از یاد
کرا می خاکه ره اشکم،
تمش دارم، واکف دارم
مرا فان در جیگیفته
گورشا بو غوربت درم تنها
مرا آوازه من بیشتاو
گوسن دوخون ایتا دادم
کرا شورم، کرا دشتی،
مثاله دیلمانی داد
مرا با پور رضا بیشتاو
هاچین فریاده فریادم
گیل آوایی نیشه از یاد
اگه غوربت بشه در خاک
مرا با ایجگره بیشتاو
کی گورشه دور جه می خاکم
کرا واهیلا بو م بسکی
واگردانه سره دونیا
مرا یاور بدن یاور
غریبه جا ده فریادم
مرا غوربت بگشت آی وای!
چوتو با ایجگره قاقم
مرا با دسکلا فان در
کی لاب اشکم هاچین آبم
مرا اورشین نوکون بیخود
کی گورخانا مانم از داد
مرا چو زئن نوا آخه
کی ونگم پاک ده موردابم
مرا غوربت فیچالسته
هاچین می یاده جان مستم
کرا مستانه پاک گورشم
دوارسته جه فریادم
مره دادم مره دادم
هاچین اشکم هاچین آیم
مرا دوری واچردسته
شوالا بوسته در خاکم
آویرا بوستمه غوربت
می دیل گیلانه مئن گرده
می دیل هرماله جا نه سه
بجوز گیلان کی فریادم
مرا بیخود نزن آتش
کی غوربت دور جه گیلانم
مرا می خاکو می دریا
می جنگل بال بزه زاکم
گیل آوایه ندن سوسو
کی دونیا چمچینه پرچین
کی عالم قاقه می رشته
ایروز آیم ایروز آیم!
گیل آوایی
آوریل 2007
هلند
با پوزش از چند اشتباه