کی گورشه دور جه می خاکم

کی گورشه دور جه می خاکم


مرا بیگانه جا فینشان کی هرجا یاده می خاکم
مرا با میصدا بیشتاو کی جنگل خوسه بی باکم

( کی غوربت یاده می خاکم)
مرا تی ویرجا تی خانه تی خالی سفره سر فاندر
مرا تی امرا تا هرجا بدار تی جنگله قاقم
مرا وانسین غریبا، من اگه دیم قورصا بو زاکم
مرا جنگل بی یاف جنگل، سیه ابرانه ره بادم
مرا با می اوخان بیشتاو دمرده غوربتم آی داد
مرا بیخود نبر از یاد کی یاور دانه ره دابم
مرا هرماله جا فینشان چره واستی بشم از یاد
کرا می خاکه ره اشکم، تمش دارم، واکف دارم
مرا فان در جیگیفته گورشا بو غوربت درم تنها
مرا آوازه من بیشتاو گوسن دوخون ایتا دادم
کرا شورم، کرا دشتی، مثاله دیلمانی داد
مرا با پور رضا بیشتاو هاچین فریاده فریادم
گیل آوایی نیشه از یاد اگه غوربت بشه در خاک
مرا با ایجگره بیشتاو کی گورشه دور جه می خاکم
کرا واهیلا بو م بسکی واگردانه سره دونیا
مرا یاور بدن یاور غریبه جا ده فریادم
مرا غوربت بگشت آی وای! چوتو با ایجگره قاقم
مرا با دسکلا فان در کی لاب اشکم هاچین آبم
مرا اورشین نوکون بیخود کی گورخانا مانم از داد
مرا چو زئن نوا آخه کی ونگم پاک ده موردابم
مرا غوربت فیچالسته هاچین می یاده جان مستم
کرا مستانه پاک گورشم دوارسته جه فریادم
مره دادم مره دادم هاچین اشکم هاچین آیم
مرا دوری واچردسته شوالا بوسته در خاکم
آویرا بوستمه غوربت می دیل گیلانه مئن گرده
می دیل هرماله جا نه سه بجوز گیلان کی فریادم
مرا بیخود نزن آتش کی غوربت دور جه گیلانم
مرا می خاکو می دریا می جنگل بال بزه زاکم
گیل آوایه ندن سوسو کی دونیا چمچینه پرچین
کی عالم قاقه می رشته ایروز آیم ایروز آیم!

آوریل 2007
هلند
با پوزش از چند اشتباه شعری

منظومه گیلکی خاشه از گیل آوایی

منظومه گیلکی خاشه از گیل آوایی
منظومه گیلکی " خاشه " در پیوند با برنامه بازآفرینی و بازشناساندن زبان و ادبیات گیلکی بصورت چهار ویدئو کلیپ پیشکش دوستداران ادبیات بومی ایران می گردد
برای دیدن بخشهای دیگر این منظومه همینجا کلیک کنید

منظومه گیلکی شندره، ویدئو کلیپ 1 -5

منظومه گیلکی شندره، ویدئو کلیپ 2 -5

منظومه گیلکی " شندره " از گیل آوایی

انتشار منظومه گیلکی بنام " شندره " از گیل آوایی بصورت ویدئو کلیپ در پنج قسمت. این ویدئو کلیپها را می توانید در

اینجا بیابید

منظومه شندره حدود پانصد بیت است که بدلیل طولانی بودن و محدودیت حجم لازم برای انتشار در یوتیوب، به پنج قسمت تقسیم شده است

گیلیکی چاردانه، گیل آوایی

اگه ایــــــران ایتا انگوشترینه

امی گیـــلان اونه سبزه نیگینه

امی جنگل، امی موردابو دریا

امی ایـــرانه تاجه سر نیشینه

هفتا بیجار، مجموعه دویست چاردانه گیلکی از گیل آوایی

هفتا بیجار

مجموعه دویست رباعی و دوبیتی گیلکی بصورت پی دی اف در پرس لیت برای علاقمندان به ادبیات بومی ایران انتشار یافته است

برای دریافت آن همینجا کلیک نمایید

تاسیانی چاردانه، گیل آوایی

بوگو می خـــــــاکا ان چی روزیگاره

کی می چوم دوری جا وا خون بواره

ده وُرسفتم جه غوربت داده بیــــــداد

همش واستی می چوم ارســـــو بداره

شیشتا چاردانه

شیشتا چاردانه

گیل آوایی

0

بیگیفت انگاره دیل یــادا بزه چو
خیالا بـــــــــــادا دا چومانا ارسو
بازام شب پاسی یه واستی ببم قاق
غریبی های بگم خــــاکه وطن کو

1

اروزان دیل به دیل را ناره گیره
آویرا بوســـته هرکی سر بیجیره
نانم ا آتشــــــا کی فو بزه یــــــاد
کی آخـــه ول نیگیفته وا دیمیره!


2

می دیل واهیلا بو غوربت اســــیری
نوا گفتن جــــــه غوربت کی دیمیری
نبه هرمــــــاله کس غوربت گیریفتار
کی دورابی جه تی خاک وا بیمیری


3

دپرکم شه بزه هر شب جی میخواب
می دیل بوم بوم زنه می سینا بی تاب
می چوم قاقا به با مایو ســــــــــــتاره
کرا سرســــــــــام بیگیفت خایه بواره


4

ستاره، آسمان، دریا، خیـــــــــالی
تی یــــــــاده امرایام کی تو ولانی
هاچین میجان دری آی خانه آبـــاد
دمردم پاک بوبوم حالی بی حالی


5

نوگو می امرا کی مستی می جانه
(فاکش جانه تی مار مستی می جانه)شـــــــــبانه بی کسی می هم زبانه
می دیلا بـــال زنه قورصا دیهه باد
مثاله چومه ارسو مهربــــــــــــانه

چاردانه های گیلکی از گیل آوایی-چهلمین ویدئو کیلپ

بازخوانی سرود رانای که یادگار بماند

ایتا تازه چاردانه

چومه وارش ایتا دریــــــــــــا دوارست
جه تی دوری کرا دونیــــــــــا بکالست
نامو هر ماله می چوما ایشب خـــواب
جه تی دوری میچوم تاصوب بوارست

برگردان فارسی

باران چشمم از اندازه دریا هم گذشته
از دوری تو انگار دنیا فرو ریخته
به ندرت هم نیامد به چشمان من خواب

از دوری تو چشمانم تا صبح باریده

گردهمایی در بروکسل برای همبستگی با مادران ایران-تهیه و تنظیم ویدئو کلیپ از گیل آوایی

ایتا چاردانه

خایم می یار بایه دریا می ویرجا
بنم می یاره ره می دیله سر جا
خوشادم یاره دیم لب سینه گیسو
بدم دریایا دیلداری جا سو سو

برگردان فارسی

می خواهم یار بیاید دریا پیش من
برای یار جا پهن کنم روی دل من
ببوسم گونه، لب، سینه ، گیسوی یار
به رخ دریا بکشم دلداری یار

ویدئو کلیپ " بی وفا " گیلیکی غزله گیل آوای جا

پنجمین ویدئو کلیپ بر روی چهاردانه های گیلکی از گیل آوایی

گیلیکی چاردانه

تی رافــا به سامه تا صوب بزم ونگ
تی عکسا بکشم ارســــــــو بزم رنگ
نامو می چوما تی دوری جا ده خواب
هاتو بوک باردمه های ونگ بزم ونگ

بوک باردمه = بغض کردم

چاردانه

دمرده آدمیمو کس کسا قــــــار
بیمی واشکسته داره ولگا دا باد
واسی جنگل بیبیم مثله ایله جار

کی یاور دانه وخته نه بیبیم قار

***

تی آوازه مرا دریـــــــــــایه می چوم

بیجارانه می یــــان به دیل میشین توم

نانی غوربت تورابوم خانه آبـــــــــــاد

می چوم وارش، می دیل سینا زنه بوم

***

مرا ده وامرازه غوربت جوخوسم
خوایم مئ جاجیگا ایشب بوخوسم
ده ورسفتم جه غوربت داده بیداد

چقد بیگانه جا تا صبح نوخوسم!؟

.

انتشار کتاب داستانهای گیلکی از گیل آوایی

مشتی، گیلیکی داستان، گیل آوایی

مشتی
 گیل آوایی

هرماله پیش نامو کئ مشتئ دادا همسادان بیشتاوید. اما اروزان مشتی ایجور ده بوبو داره. مشتی پاک تورا بو داره. موللا ماست بیگی، واکفه آدما! خایه خو تومان پیرانا بکنه! مشتی ده خو پالانا تاوه دا شونده کله!
آتویی نیبه کی همه کسه مرا داوا بداره! هیکسه ره یام حرف نزنه! هیکس نانه آخه مشتی یا چی بلا فوتورکسه داره!
مشتی تومامه همسادانا مرا گفتی واگفتی، خنده کودی، شوخی کودی! چی بوبو مشتی آتو خودشه من دمرده داره!؟
تومامه محله مشتی یا شناختی. او سالان کی هلا آخوندان ناموبید، همه تا غوروب مشتی شویی موسیو ویرجا یو خوره ایتا ایستکان زه یی، بازینام آمویی غولام حوسینه دوکان خو زاکانه چکچی هه یی. مشتی خنده تومامه دوکان دارانا واخبردارا کودی کی مشتی بامو داره!
مشتی ایتا دهن داشتی هیزاتا خنده!
مشتی دارو ندار ایتا باله کا بو یو ایتا چانچو. مشتی بازاره جا کی واگردسی آمویی بخانه، اونه زاکان تا مشتی صدایا ایشتاوسته دی، دکفتیدی صارا میان، مشتی پیشاشو. مشتی یا امان نداییدی خو کفشا بکنه! هو صارا من مشتی یا واستی لختا کودی بید! هرچی کی بیهه بو واستی بنابی بیجیر! زاکانه مرا بوشوستی بی. خوجو سه بو انگورو گیلاسا مشتی واسی هویه صارا مئن زاکانه ره تخس بوگودی بی!
مشتی زناکه داد بیرون آمویی کی:
- آخه آ زاکان چره آتو ازازیل بوبو داریدی! امان ندیدی مرداکه لبله بیجیر بایه! تا آمویی زاکانا دوماغا بوسوجانه کی مشتی یا وا بدید، مشتی تشره مرا گفتی:
- چی کار داری زن! بدا راحت بیبید! می خستگی یا اشان جه من فاگیریدی!
خولاصه تا مشتی فارسه ایوانه سر، هرچی کی بیهه بو، بوستی پاک اورشین باورده شندر مندره! بازینام مشتی واسی خو دهانا آب بکشه بی تا نماز بخوانده بی!
مشته خانم خو دیله من گفتی:
- آخه او عرق خوری چیسه! بازین آ نماز خانی!؟ من کی نانم چی خانه! خودا خودش قوبیل بوکونه!
مشتی یام همیشک گفتی:
- چی گی آخه زن! من نمازه بخوانده بدارم! موشته مرا خودایا تاویل دم!
مشتئ خانه یام داستانئ داشتئ! خانه دورا هرچئ حلیبئ گیر باورده بو، دیفار چاگوده بو. خانه سرام کمتر جه حیاط نوبو! هرچئ سیمکایو  حلیبئ روغن، جه شاه پسند بیگیر تا روغنه قو یو روغنه بهار! بیافته پسئ، پاختا کوده بو، خانه درزه دالانا بیگیفته بو!
اوتاقانه دیفارام شاهکار بو! ایطرف آجورئ، ایطرفام آجار دود!  گیله الابه بوکوده! مشتئ آیوانه سوتونانام همیشک گرک جلاسته بو یو رفه سر گمه جان تته رج دیچه ناهابو. پیازو سیرام ویریس دوسته آیوانه نما بوبوسته بو!
صارا من، مشتئ ایتا چاچه چاکوده بو سنگو سفاله مرا. چاه دیفارام مشتئ سمنتئ لوله بنابو. تومامه همسادانام بیده بید کئ مشتئ او روزان کئ کوچانه طاقا چاکودان دیبید، ایتا سمندئ لولا مشتئ گرا دا بو خانه من! بازینام بنابو چاه سر!
آخه مشتئ زنائ همیشک مشتئ جان دکفتئ یو اونه سر داد زه یئ:
- چره آ چاه سر ایچئ ننئ!؟ ایدفا دینئ آ ولوله ازازیل زاکان دکفه دئ چا من! دیمیریدی! آخه ایتا کار بوکون مردائ!
مشتئ چایا چاکوده بو ولئ اونه سر نهانه همیشک ایمرو فردا کودئ. ایتایام کرده خاله داشتئ کئ اونه لچه خوردئ همساده خانه لوجانه که! بازین حلیبئ صدا مرا همسادا وختو بئ وخت بیدارا کودئ!
مشتئ خانه دروازه یام ایتا موران بزه حلب داشتئ کئ اونا جلاسته بو، باد کئ آمویئ خوردئ کس بکس، دروازه یام واز و دوسته بوستئ، بازین اونه صدا آدم جانه مویا راستا گودئ! خیاله کئ دو تا آهینه سربسر فاکه شیدئ!
.
مشتی جانکنشو مشتی زناکه جیوانی شونه مرا، مشتئ زاکان پیللا بوبید. مشتئ سه تا زائ داشتئ. ایتا دختر، دوتایام پسر. هر سه تا زائ درس خان بید. تمامه همسادان آرزو کودید کئ اوشونه مانستن زائ بداشته بید. مشتئ پسران تابستانان کار کودید، مدرسه وختام همساده زاکانا درس دایید. خودشان ایجور خودشانه موشکیلا ایشکیل کودید.
مشته خانمام خوروس نخوانده ویریشتئ تا شب هاتو دو وستی یو کار کودئ. جه کیشخال زن بیگیر تا کاسه ماسه شورئ، جه گیله الابه بیگیر تا ر وبارکنار حصیر شورئ. جه چراغ لوله پاکودن تا مشتئ شندرا پینیک پاره کودنو دختو دوج کودن. بازینام نهار و شام چاکودن بویو زاکانا کیشکا مانستن خو دور جیما کودن!
همه تا رقایبام مشته خانم واستئ بوشوبئ تازه آباد خیرات فادابئ. خورمایو سبزئ یو پنیر و لواش خو مرا بردئ، مردومه مئن توخس کودئ.
مشتئ سر همیشک داد زه یئ :
- آخه بیچاران او دونیا آمئ دسا فاندریدئ کئ آما ایچئ اوشانه خیرات بوکونیم.......
مشتئ یام خنده مرا دکفتئ اونه گبه مئن، گفتئ:
- آخه زن! آ دونیا ویشتایئ! او دونیایام ویشتایئ!؟ آ خودا پس چئ کاره یه!؟ هاچین تانه آمئ خاخورانا عروس بوکونه! بازینام او دونیا جهندمو ویشتایئ آمئ قسمت ببه!؟ پس آن همه گیدئ خودا آتویه، خودا اوتویه! یانئ گوزه گب!؟ یانئ فقط ویشتایئ و جهندمه مئن کون سوجان!؟
مشتئ زناکام بگب آمویئ:
- تئ مرایام کئ نشا گب زئن! تا بیگئ موللا ماست! کوفر گئ! تئ نماز خاندنه مانستن! هاتو تره کته رایئ ایچئ گیلیکئ فارسئ عربئ ، گایئ تورکئ تره گئ! نانم تو چئ......
مشتئ قاه قاه خنده مرا گفتئ:
- لاله زبان لاله مارا حالئ به زن!!!! خودا خودش دانه من چئ گمه! خودایا کئ نشا تئ مانستن گوزبجیبا کودن!!!! خودا خودش ختمه هف خطه زن!!!!!!! مئ خودا شیمئ خودا مرا فرق کونه! شیمئ خودا، آخوندانه خودایه! مئ خودا، فقط مئ مانستن آدمانه خودایه!
اینقلاب بوبو نوبو مشتئ زاکان پیللا بوبیدو همه تان کاره سر شوییدو ایتا پسر توشیبا کار کودئ، اویتا پسرام فرشه گیلان. مشتئ دخترام مالم بوبوسته بو.
مشتئ ایتا پیچه نفس کشن دوبو. مشتئ تا هسا دو دفا خو زناکه مرا بوشوبو ایمام رضا زیارت.
ولئ آ روزان مشتئ ایجور ده بوبو. مشتئ یا هاچین کارد بزه بئ خون نامویئ. هیکس نانستئ مشتئ جا چره ایتا سر و صدا نایه! مشتئ خانه چره آتو ساکیته. هیکسام نییارستئ واورسه، مشتئ یا چئ بوبو!
همه تا پنشنبه، مشته خانم قوران اوسادئ، صارا من خو سر نایئ ، دوعا کودئ. ایجور ناله کودئ کئ خیاله خودایا خایه باوره بیجیر!
مشتئ یام خیال کونئ خایه زیمینو زمانا واکفه! همه کسه مرا قار بو. شبان دوتایئ آیوانه سر جوجو، قوقو نیشتیدئ. آشانه صدا بیرون نامویئ. خیاله کئ مشتئ خانه مورده خاکا فوکودئ بید!
ایتا روز مشتئ خانه جولو، کومیته ماشین به سا، مشتئ خانه درا بزه. مشتئ زن درا وازا گوده. کومیته چئ مالوم نوبو چئ بوگوفته بازین ایتا نامه فادا مشته خانمه دس. تا کومیته چئ پوشتا کوده، زنائ غش بوگوده، دراز دراز بکفته صارا من.
مشتئ کئ آروزان هاچین توره دیوانانا مانستئ، آیه بخانه دینه زنائ غش بوکوده صارا مئن کفته! تاب ناوره، خیال بوکوده زنائ سه کته بوکوده داره بمرده. داد زنه:
- وائ................ مرا فاره سید! مرا فاره سید! مئ زنائ بمرده! آئ داده بیداد! مرا فاره سید...
همسادان فاره سیدئ، مشتئ یا ساکیتا کونیدئ. مشتئ زناکا راستا کونیدئ، ایتا همساده کئ معلمه بازنشسته بو، مشته خانمه دس ایتا کاغذ دینه. اونا گیره خانه، دینه بیچاره زاکانا اعدام بوکودید.
ایتا تیکه پارچه سوجانه ده ، مشتئ زناکه دوماغه جولو داره ده. مشته خانم تا بهوش آیه، ایجور داد زنه کئ آدمه دیلا گورشا کودئ. همساده زناکانام گریه کونیدئ. مشتئ بگب ایه:
- شوما جه کویه بفامستئ دئ کئ مئ پسرانا بوکوشتیدئ؟
همسادان قاقا بیدئ..هیشکئ جورآت نوکودئ ایکلمه حرف بزنید. مشته خانم مشتئ یا گه:
- ده وسته مردائ! ده وسته قایما کودن! ده واستئ همه بفامید چئ آتشئ امه را فوتورکسه! ده بدا بفامید چئ ول بیگیفته گورشا بوسته داریمئ.....
هاتو کئ گفتان دوبو، دو واره جه هوش شه. هر کارئ همسادان کونیدئ، بهوش نایه. مشته خانم ده نفس نکشه یئ.
همسادان مشتئ دورا کونید. معلمه بازنشسته یام همه تانا گه کئ مشتئ زاکانا بوکوشتید. همه تانا فاگیفتید. مشتئ زاکان همه تان پر بکشه ده بوشوده.....
نامه یا گیره همه کسه ره بولند بولند خانه. همه تان فامیدئ کئ مشتئ دخترام زندانه مئن بوکوشته دئ.
ایتا گفتئ:
- فدایئ بو..
اویتا گفتئ:
- موجاهد بو
ایتا یام هاچین نامه یا معلمه بازنشسته جا فاگیفته، دو واره بخانده، خیال کونئ کئ باور نتانستئ بوکونه. آرام آرامه گفتئ:
- آخه اشان ده کی ییدئ!؟ وائ..................
همه بفامستئ بید که مشتئ دخترا زندان اعدام بوکودیبید. نامه من بینویشتئ بید کئ مشتئ دختر، دختر اعدام نوبوسته!
هاتو گفتان دیبید،قاقا بوسته مشتئ یا فاندرستان دیبید. همه تانه چوم خیاله ول گیفتان دیبید پاک جنگلا بیگیرانید.
مشتئ شواله کشن دو بو.

تمام

گیل آوایئ

1 فوریه 2000

چوم واکون نیشتن گونایه، گیل آوایی

چوم واکون نیشتن گونایه

نوامبر 2007

دیل دمرد ماتم سرامِن مملکت خربستگایه

ده واسی میدان دکفتن گاب دکفت ایران فنایه

هانده شوم آیه بخوانده مورده خور گِه قارقار

رابرا مردن دمردن سربجیر خون ده برایه

وسته آنقد چا دکفتن پاک دمردیم وای وای

حاکیما بود کوسمشنگان میلت اینگار ده پلایه

رادکف گردن شکستن کی نیبه تی نانو آب

کم فچم ماتم بیگیر ایران هاچین خربستگایه

آی ریفقان وخته وخته دس بدس دان راه دوار

کلماجین موللایه رهبر گر بشه هرکی خو رایه

خون دوارست مملکت بسکی بوبوسته زاره زار

ده واسی میدان دکفتن جنگلی تی را نمایه

ایرثه میرزایه ویریشتن های نوا بوستن خراب

پاک دمردیم گریه زاری مملکت چارچرخ هوایه

تا نیبی بیگانه با من خر نیبه تی سر سوار

دولتو رهبر پیله گاب هرکی هرکی خون برایه

چوم واکون ایران بوبوسته خاوران آی داد داد

وخته میدان دادخوایی ویشتا سوفره بی پلایه

گیل آوایی را دکف سرپور بدوش جنگل تی یار

مردومه ارسو دکفتا چوم واکون نیشتن گونایه

.

ویدئو کلیپ با چاردانه های گیلکی، گیل آوایی

دو چاردانه

مرا گیدی چره تو بی قراری
چره دایم کرا چوم اینتظاری
گمه سی تا بهاره آ فوقوسان
فوتورکسه، نیبه بی گریه زاری
....
کرا بیشماردمه او سالو آسال
ایروز آیه دینم ماسوله ماسال
بیدم واهیلابوستم دور جه می خاک
جوانی یام بوشو هرسال هرسال

آچاردانا بخوانید مره بینویسید چی خوایم بگم؟ ( این چهاردانه را بخوانید برایم بنویسید منظور چیست؟

.

بزم دریایا کش وازا گودم بال
بکفتم فورشه سر ایپچه بایم حال
مرا شورم واشوسته شه بزه وای

کی دوری جا بیدم دارم نارم خال

.

بوشویی

بوشویی

تو دانستی کی می دیل تی موبتلا یه بوشویی
تی واسی گورخانه یه گریه صدایه بوشویی
تو دانستی نیگیره هرماله دیل بی تو قرار
بی وفا سنگ بزه یی بشکسه پایه بوشویی
تو دانستی کرا پاک واهیلا بم سر به هوا
دپاچه می چومه وارش دیمه پایه بوشویی
تو دانستی دیمیرم ارسو به دریا تی واسی
بنایی هامما بیگیفتی گیل آوایه بوشویی
تو دانستی کی تره بم هاچینه خانه خراب
تورو دیوانا گودی تی موبتلایه بوشویی
گیل آوایی کرا تام توم بزه شه صد تا خیال
تی خیالا دواره هیزار بلایه بوشویی