پیره زناکه خانه انجیلدار، گیلیکی داستان - گیل آوایی

پیره زناکه خانه انجیل دار

اکتبر 2007

هاتودیفارا واچسکته داره لیسکه ره! ایتایام نه سا بگه آخه:

- ترکمه! تو مارو خواخور ناری مگه آتو مردومه دیفارا واچکستان داری!

تا بایه ایتا آپار مرا بزنه لیسکه ره که سرا، آنه پا جیلیسکه، پاختا به چاله چله آبه مئن. لیسکه ره که دانه،  واگرده بیدینه چی بوبو! هوتو که دیفاره جور فاره سندوبو بوگفت:

- آها! خوب بوبوسته! تو جمختی مرا!

هوتو کی خندا دوبو بوگفته:

- آخه بتو چی که من کویا واچکستاندرم. توپاسبانی!؟ کلانتری! اخه بتوچی کفتال! همه چی مئن دری!

پیرزنای هاچین هیسته چورا بوسته بو. اونه پیران میران، دامن پامن بوبوسته بو لاب چله اب. خواستی ویریزه، دو واره بکفته.

لیسکه ره، ده تاب ناوره. جه دیفار آیه بیجیر. بودوب بودوب خورا فارسانه پیره زناکا. آرامه او نه بالا گیره، هوتو کی خندا دوبو بوگفته:

-         آخه مشته خانم تو نانی چی خبر بو کی! تو نانی!

لیسکه ره توکه زبانی گب زه یی. گاگلف اونا جوتیکی واکفتی، مشته خانما گفتی من دگانم. بیچارا ره که جا هاچین شه زه یی.

پیره زناکه گوش بامو کی لیسکه ره بوگفته داره، من دگانم!، ولی خورا بزه به نیشتاوستن. بیچاره  جه کمره درد هاچین داد کودان دوبو یو، های اوخی اوخی کودی، گفتی:

-  بیلا وارث ببه آ وارش. تکان خوری آسمانه جا سوان پلانه مانستن آب فیوه بیجیر، پاک خیاله کی خودا آفتابه مرا آب دپاچانن دره همه جایا. ایتاجایام خوشک نمانه کی آدم بتانه خو پایا بنه. تکان خوری همه جا به هاچین چله کله.

لیسکه ره که کومکه مرا ویریشتان دوبو کی واورسه:

- خاب اسا بوگو چی خبر بو! چره مردومه دیفارا واچکستان دیبی؟

لیسکه ره که زور زوریکی خو خنده یا، جا، دان دوبو، بوگفته:

- نانی چوتو فوقوفته بو کی! تو نانی! من گمه تونام ایشتاوی!

ایتا پیچه پیره زناکه لیباسه چله پلا دسه مرا پاگوده، بازین بوگفته:

- حاج خانم نانی چوتو فوقوفته نهابو. حاجی چنسام کله خوکه مانستن اونا فوتورک بزه  بو!

پیره زنای خو دسا ببرده خو دهانه ویرجا کی یانی خو دسا گاز گیفتان دوبو، بوگفته:

- آو....! روزه روشن خجالت نکشه! کفتال! مینبره سر بازین هیزار جور مردوما گه چم چین بوکونید، پرچین بوکونید! بازین خودش چره! لا ایلاهه ایللا! چی دوره زمانه ای ایسه!

لیسکه ره کی ده خو خندا جه خاطر ببرده بو، پیره زناکه خرتو خشاکا بیگیفته خو ایتا دس،   اویتا دسه مرایام پیره زناکه بالا بیگیفته، را دکفتان دوبو کی بوگفته:

- آگه بدانی حاجی چنسه زن، چی اوخ اوخی کودی! حاجی چنس  ده لاب تورو دیوانانه مانستن اونا فوتورکسه بو. رام نوگوده حاج خانمه!

ایتا پیچه تام بزه، بازین بوگفت:

- آدم حاجی چنسا کی فاندره، خیال کونی اونه ازار ایتا پوتارام فانرسه! بازین خو زناکا چوتو فوتورک زنه!

پیره زناکام لیسکه ره که لبلا بیگیفته، بوگفته:

- بیچاره زنانی او وختان کی حاجی چنسه پن زاری روضه خوانی مرا هشتا زاکا گردانه یی! اونه صدایا هیشکی نیشتاوسته! اسا کی وا ایتا نفس بکشه، حاجی چنس تورا  بوسته داره!

ایتا پیچه خو پوشتا بمالسته یو اوخه اوخه بوگفته، بازین خو گبه دوما بیگیفته:

- داشی داشی مرا خو زاکانا پیللا گوده! سال دوازده ما ایتا حمام نوشویی. هوتو خانه مئن آب نایی خو زاکانا سره جانا تشته مئن شوستی یو هیچی نوگفتی. ویشتایی مرا هاچین بوبوسته بو دو تا خاش! ایشکوره مرا پلا پختی، زاکانه چانا دوستی، خودا بداشت چوتو حاجی چنسه دس تا هاسا نمرده خودا دانه!

لیسکه ره خاستی بگه کی مشته خانم تو چی دانی! پیره زنای وناشته لیسکه ره که لبله بیجیر بایه، بوگفته:

- آخه ده آ سندو ساله مئن! آ حاجی چنس چوتو زناکا فوتورک زنه! ده کفتالا بو داره. ده واستی خو گونایانه دس، خوداجان خجالت بکشه! آخه بوگو کفتال!؟ تو پیره زناکام رام نوکونی! اونام فتورکی!؟ آخه قصال تی رویا بوشوره! ده خجالت بکش! خودا جان خجالت نکشی! تی زاکانه ویرجا خجالت بکش! آخه روزه روشن تو زناکا فوتورکی! مگه شبا تی جان فاگیفته دارید!

لیسکه ره هاتو قاقا بو مشته خانما فاندرستی. خوره خوره گه:

- من نانم چی خوره گفتان دره. آخه من چی گم اون چی گه!؟ پشما زنه پنبه عوض!

تا با مو حرف بزنه، بازم پیره زنای ولناشته لیسکه ره که لبله بیجیر بایه. بوگفته:

- ایتا پیچه بدا آیه بینیشینم. می چکره ده قو وت ناره. می چوم سیایی شون دره.

لیسکه ره هاتو پیره زناکا فاندرستان دوبو کی بوگفت:

- مشته خانم تا تو ایتا پیچه تی خستگه بیگیری من بشم بیدینم حاج خانمه سر چی بلا بامو داره. می حواس اویا ناها.

لیسکه ره هاتو شون دبوبو که دیفارا دو واره واچکه بشه بوجور، پیره زناکا دینه کی خو خرتو خشاکا بنا داره دیفاره کش، رادکفته داره بایه لیسکه ره که ور.

لیسکه ره پیره زناکا محل ننا دیفاره واچکستانا سرا گیفته بو. پیره زنای فارسه دیفاره کش. لیسکه ره ایتا پیچه ده داشتی که دیفاره جور فارسه. پیره زنای ارام ارامه گه:

- می دسا بیگر بدا منام بیدینم حاج خانم سر چی بلا آمون دره!

لیسکه ره ده هاچین خاستی پیرزناکه واکفه هرچی آنه دهان دره اونا بگه. خو دسا درازا کونه کی پیره زناکه دسا بیگیره فاکشه بوجور. پیره زنای خو چادورا خو کمره دور واپخته، خو دسا درازا گود، لیسکه ره که دسا بیگیفت. هاتو لیسکه ره اونا دسه بیگیفته نیگیفته بوگفت:

- تو ده چره آمون دری آخه مشته خانم! حاجی چنس خو کارا تماما گوده. حاج خانمام آیوان کش کفته. بیچاره ره آدمه دیل سوجه مشته خانم....

پیره زنای گه :

- مرا فاکش بوجور بدا منام بیدینم چی بوبو داره. آخه نیبه کی هاتو روزه روشن بیچاره زالاش باورده ایوانه سر بکفه. شایدام ایتا کومک بخواست!

لیسکه ره کا ده مراقا گیفته بو. پیرزه زناکه دسا گیره هاتو فاکش فاکش خواستی اونا ببره دیفاره جور کی پیره زنای ایتا داد کونه که هفتا محلا دواره. لیسکه ره تا دینه هوا پسه پیره زناکه دسا ولا کونه،  واز کونه جه دیفاره جان بیجیر، پیره زناکا وا دیهه! نه پا به گوروز.

پیره زنای ایتا دسه خو کمره سر ایتا دس خو خاشه کونا مالستان دبوبو.

لیسکه ره دیفاره جان شه دور دوره شر ایتا شلمان پوشت جوخوسه. ایتا پیچه آرا اورا یا فان دیره دینه حاجی چنسه جان خبری نی یه. آرام ارامه ایه پیره زناکه ور. اونه دیل نامویی که پیره زناکا هوتو خودشه حال بنه بشه.

هاتو کی فارسه پیره زناکه ویرجا، پیرزنای پور ده ننابو کی اونا فوشا گیره. لیسکه ره پیره زناکه دسا گیره اونا راستا کونه. هوتو فاکش فاکش دیفاره کش را دکفه ایه تا پیره زناکه خرتو خشاکه ویرجا که ایتا پیچه اوشن تر، ناهابو. پیره زنای کی هاتو نالا دوبو بوگفت:

- حاج خانم چوتو بو؟ بازم هوتو آیوان سر غش بوگوده بو؟ یا بازام حاجی چنس اونا فوتورکسان دوبو؟

لیسکه ری ده خاستی شاخ شاخه که مانستن شاخ بیرون باوره. قاقا بو پیره زناکا فاندرسته. تا پیره زنای بخوایه ایچی دیگه بگه، واورسه:

- آخه دیفاره جور تو چی خاستی بیدینی! تا هسا بیده داری کی دیفارا اینفر تی مانستن بشه بوجور!؟ آخه آن چی کاری بو مشته خانم!؟

پیره زنای لیسکه ره کا تشر زنه گه:

- تی دوما جا بدن. مگه دیفاره جور شون کاری داره! من همیشک خودم انجیل دارا واچکم شم تا اونه لچه! تنایی ایتا زیبیل انجیل چینم.

لیسکه ره کی خو خندا قایما گوده بو واورسه:

- مگه شیمی خانه انجیلدارام ناها!؟

پیره زنای گه:

- آو..... مگه به انجیلدار نمانه!؟

لیسکه ره کی پیره زناکا دس تاودان دوبو، واورسه:

- بازین شیمی انجیل دارا، انجیل کفتکام واجه مشته خانم!

پیره زنای گه:

- آو... اگه انجیل کفتک وا نجیبی، بازین چوتو انجیل واجه!؟ اول انجیل کفتک  بازین انجیل!

لیسکه ره کی هاچین خنده جا دورسفتان دوبو، خواستی ایچی دیگه واورسه کی پیره زنای گه:

- هسا تو انجیل دارا وا بدن. مرا بوگو بیدینم حاجی چنس چوتو حاج خانما فوتورک بزه بو!

لیسکه ره ده هاچین خنده جان ترکستان دوبو. خاستی بازام انجیل داره جا واورسه ولی پبره زناکه تشره مرا خو دوما جا بدا. بوگفته:

- حاجی چنس ایتا تره پایه مرا دکفته حاج خانمه جان. بیچاره زناکا هاتو دخشارده بو آیوان سر اوتاقه دیفارا، تکان خوردی زه ای حاج خانما. بیچاره جانا جیجا بوگوده بو...

پیره زنای ولناشته لیسکه ره خو حرفه دوما بیگره، خوشکا زه واورسه:

- آو...............یانی حاجی چنس خو زناکا زئن دوبو!؟ یانی....

لیسکه ره کی بازام انجیل دار و انجیل کفتکه فکرا دوبو، بوگفت:

- پس چی!؟ خاستی بیچارا داره سر وارگانه! تره پایه مرا اونا زئن دوبو ده!

پیره زناکا خوشکا زه بو.

لیسکه ره خو رایا بیگیفت بوشو.

حاجی چنس تازه بامو بو بیدینه پیرزه زناکه صدا چی واسین بو!

پیره زنای خیالا شوبو. پاک هاتو بو کی حاجی چنس تومان پیران بکنده باموبو پیره زناکه ور. حاجی چنسه زن دیفاره کش، ایتا درزه جا فان درستان دوبو. پیره زنای حاجی چنسا قاقابو فاندرستان دوبو.

حاجی چنسه چوم ایدفایی دکفه خودشه ریفقا،  آشیخ کونوسا جه دور دینه کی آمون دوبو. آشیخ کونوسو حاجی چنس هاچین برار برار بید. آیتا اویتا ره داشی مرا پاکت دوکودی!

پیره زنای ده تورابو خاستی هرچی آنه دهان دره با جعبه ولا کودی بی! هاتو کی خاستی ایچی بگه دینه ایتا پیسه کلاچ دکفته داره اونه خرتو خشاکه جان. پیره زنای ده هاچین رو باموبو!

تمام

دیلا گمه تره هر شب کرا ده ول نیگیره – گیل آوایی

ایتا گیلکی غزل بی چاکون واکون

دیلا گمه تره هر شب کرا ده ول نیگیره
جه دوری ونگ بزنه سینه کش کرا دیمیره

خیالا گم نبه هر شب تره ایتا پیله لات
چوما گمه ببه وارش جه تو ده دس ویگیره

تی عکسه قابا نمه پرده پوشت نبه پیدا
ترا ده فان دره چوم های نیگا جه تو جیگیره

هاتو کی دیل گیره انگاره چوم ببه تره قاق
چوما فوچه دیلا گم گریه زاری جا بیمیره

خیالا گم نشه هر شب تی امرا دریا لب
تی ناما بینویسه فورشانه سر بغل بیگیره

هاچین نبه تی واسی چوم به را مثاله آه
جه دوری آ بکشه ارسو فوکونه پاک دیمیره

ده داب بوبو آ زمانه سیوایی، تنهایی آه
شبانده روز کرا می دیل تی واستی سربجیره

ایتا جه خیاله بازی یان - گیل آوایی

ایتا جه خیاله بازی یان:

تمانا بوسته بازی
باغ نفس کشه جه زاکانه داده بیداد
روباره جانشوران
نخله زیتونه سه قرانی صابونه مرا
بوشوسته تمیز
وای خیابان شون
شهره لاکویان
هرتا غوروبه خوشخوشانی عروسان
بازام تماشائیه هالا!
پهلوی
شیک
شاه
رادیوسیتی
بی پوله جیوانانه یاور، موسیو جان
سبزه میدان
لاکانی
پارک شهر
ماره لبخند زاکانه پیچپیچ کودنه:
پوزه عالی جیبه خالی
.........
یکی از بازیهای خیال:

بازی تمام شد
باغ
از هیاهوی بچه های محل
نفس تازه می کند
جانشوران رودخانه ی شهر
صابون نخل زیتون ِ سه ریالی
شسته
تمیز شانه کشیده
آه رفتن ِ به خیابان
دختران شهر
عروسان شادی هر غروب
تماشاییست هنوز!
پهلوی
شاه
شیک
رادیو سیتی
موسیوی همیشه یار جوانهای بی پول!
سبزه میدان
لاکانی
پارک شهر
لبخند مادر زمزمه ی ماست:
پُزِ عالی! جیبِ خالی!

سه تا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

ماری جان شب نوخوفتم تی نیگا ره
شبه دیل گورشابو می ارسو آه ره
تی تی بوگروخته می دیل با خوروسخان
تره واهیله تی کتله صدا ره
فارسی
مادرجان شب نخوابیدم برای نگاه تو
دلِ شب کباب شد از اشک و آه من
ستار گریخت، دلم با خروسخوان
سرگشته تو ماند و صدای دمپایی تو!

2

تی واستی من ایسَم تورو خی یالی
می همساده مرا گه بوشو مالی
تی عکسا فان دِرَم هاتو ایسم قاق
ترا هالی نیبه فارسی می نالی
فارسی
برای تو دیوانه و خیالاتی هستم
همسایه من می گوید که از دست رفته ای
عکس ترا می نگرم همینطور حیرت زده می مانم
حالی ات نمی شود فارسی ناله می کنی
3

می چوم دریا بوبو خالی پی یاله
مره تام توم بزه دیل پوره ناله
تی عکسه سر فی وه ارسو منم قاق
ده گورشا بوم خایم دونیا بکاله
فارسی
چشمانم دریا شده پیاله ام خالی
لب فرو بسته ام دلم پر از ناله است
اشکم روی عکس تو می ریزد، شگفت زده ام
دیگر سوخته ام می خواهم دنیا فرو بریزد

آدیداس- Adidas، ماجرای پابرهنگی کودکان-گیلداستان با برگردانِ فارسی - گیل آوایی

می مار چاچه دیمه کاسه یو تیانا شوستان دوبو کی باموم بخانه. می دیم پرا ارسو ایجور خاکا رابه بدابو که خیاله هاچین چل واسه بید. می ماره چوم دکفته مرا واورسه
- چیسه زای! بازام داوا بیگیفتی
هیچی نوگفتم. بوک بوکوده بوشوم ایتا سنگه سر کله ور بینشیتم. می دسه مرا ایپچه می چومه ارسو پاکودم. می مار دو واره واورسه
- چیسه زای! چره گریا دری؟
هاتو کی می مار واورسه چره گریا دری، ایجور مرا گریه بیگیفته کی ده نتاسنتیم مرا بدارم. می شانه گریه جا پرکسی. می پایا جیما کوده می سرا بنام می زانو سر اسا گریه نوکون اکه گریه بوکون. هاچین زار زار گریه بیگیفته مرا.
می مار ویریشته بامو می ویرجا. خو چادور پره مرا می دیم پرا پاکوده ایتا پیچه مرا ناز بدا بازین هوتو کی نازا دان دوبو واورسه
- چیسه زای جان مره بوگو بیدینم چی بوبوسته. کی مرا داوا بیگیفتی. مره گب بزن بیدینم چی بوبو
هوتو کی می سر می زانو سر نابو. بوگفتم
- مرا بازی نیگیریدی زاکان. گیدی کی وا کتانی دوکونم. منام کی کتانی نارمه
می مار ایتا آه بکشه یو بوگوفت
- هان بو! هانه واسی اتو گریا دیبی! من خیال بوکودم چی ترا فوتورکسه زای جان! ایتا کتانی واسی آدم گریه کونه
- پابرانده مرا بازه نیگیریدی
- مگه تو بازی کونی! یا کتانی!؟
- هامه تان کتانی داریدی مار، من ناره مه. بی کتانی یام مرا بازه نیگیریدی
- خاب بوبو پلا پچ! چی به!
تا بایم ایچی بگم می مار ایدامه بدا
- تره هینه مه زای جان ایپچه آمان بدن تره هینه مه
هوتو بوک بوکوده می سرا می زانو سر بنا تام بزه هیچی نوگفتم.
می مار ایتا دس بکشه می سر و بازین بوشو چاچه دیمه کاسه تیانا بوشوره
نانم اکه جه کله ور، سنگه سر ویریشتم، بوشوم آب واقوشتم می دیم پرا بوشوستم. می مار ایتا تمیزه ریکابی مرا فادا بوگفته:
- بی یه زای جان تی پیرانا بکن هاچین شالیکه مانه . بی یه انا دوکون
می پیرانا بکندم فادام می مارا، ریکابی یا دوکودم. کم کم غوروب بوستان دوبو. کم ده بمانسته بو کی می پئر بایه بخانه. ایوانه سر می مار سفره بنا. خکاره پامودور خوروشا بنا بو سفر جور ایتا کوچی تیان پلا مرا. هاتو خیالا شو می پئره رافا ایسابو.
کشکرت داره لچه خو لانه مئن نانم چی ره کونامجان کودان دوبو. پلت داره جور ایچی تکان خوردی. خانه لوجانه که سر ایچی قیلقیلی بوکوده بامو تا نودانه که لب. همساده خانه خوروسه اویی ایدفایی می مارا بگب یاورده کی بوگفت:
- بازام آ خوروسه دانه بی وخت اویی بوکود. نانم چی واسی هاتو وختو بی وخت اویی کونه حایوان!
هیچی نوگفتم. یانی چی فوگفتی بیم. من ایتا کتانی غورصا داشتیم، می مار خوروسه اویی کودنا فکیرا کودی. می کیتابا هاتو کی ده وستان دوبوم، بوگفتم:
- مره ویشتایه مار. شام بوخوریم ده!
- ایپچه ده به سیم زای. هاسایا کی تی پئر فاره سه
هاتو می مار گب تومانا نوبوسته بو کی می پئره اهام اهام خانا دیپیچسته. می مار ویریشته بوشو حیاطه مئن. بوگفت:
- آخی بامویی. آ ره که دانه می سرا ببرده انقد بوگفته ویشتایه ویشتایه پلا فادن پلا فادن!
هالا خو گبا تومانا نوکوده بو کی می پئر وه درا اوساده بوشو چاچه لب کرده خاله مرا آب واقوشته. خو دسو پایا بوشوسته. چاچه دیمه ایپچه بینیشته پلت دارا فاندرست. خو سرا تکان بدایو ویریشت بامو ایوانه سر سفره جور بینیشته. می مار اول می پئره ره پلا دوکوده پامورخوروشام پلا سر. بازین مره پلا دوکوده ایتا موشته یام سوخته فادا می دس.
شب ده هامه جایا دوارسته بو. پلت دار پاک ایتا غوله مانستن تاریکی من سایه واشاده بو. ایموشته لل چراغه دور جیما بوسته پاک خیاله تظاهراتا دیبید. همساده خوروس کلاکه صدا ده نامویی. کشکرت خیاله کی خو لانه مئن خابا شوبو، جوم نوخوردی. ایدفایی می پئر ایجور بزه خو شانه سرا بوگفت:
- لاکیتاب
کی می مار دوبالا بچسته، مار قاقا بوسته بوگفته:
- سیا پشه بیبی. ایجور آدما گزه کی!
می پئر وناشته می ماره گب تومانا به بوگفته:
- واستی ایتا پشه بند بیهینیم زناای! اتو نیبه!
می مار هیچی نوگفته. می پلایا بوخورده پسی، بوشوم می کیتابا واکودم. مرا بزم به کیتابخانی. تا می پئره صدا نایه کی بازام مرا بگه تی درسا بخان پسر. همیشک تا دینه بیکار نیشته مه مرا تشر زنه گه
- درس بخان پسر ! درس بخان می مانستن فاله نیبی. درس بخان ایچی بوبو
می مار سفرا اوچه بو. نانم اکه بو کی مرا می جا مئن بنابید. می مار بنابو یا می پئر مرا هالی نوبوسته بو. هوتو کیتابه سر مرا خاب ببرده بو.
می چوما وختی واکودم کی بیدم رخته خابه مئن دراز دراز کفته مه. می ماره صدا آمویی کی می پئره مرا گب زن دوبو. ایجور پیچ پیچ کودان دوبو. کی خوب نشاستی فامستن چی کرا می پئرا گفتان دوبو. می گوشا تیجا کوده گوش بدام.
می مار های گفتی:
- می زای ده پیللا بوسته داره اتو کی نیبه پابرانده بگرده
می پئرام تته رج گفتی:
- گیرانه زن. من چوتو بیهینم!
می مار گفتی:
- خاب امی دسا بداریم ایپچه بنیم یمه!
- نیبه
- به
- چوتو
- کار ناره کی. هاتو مرا ایپچه ایپچه فادن، من نمه دیمه بازین شم می زاکه ره هینه مه.
- بیدینم چی به
- بیدینم چی به چیسه مردای. امی زای پاک ایتا پیله پسر بوبوسته داره. خوبیت ناره اتو پابرانده بگرده.
ده نانم چی گفتیدی. می چوم پیر پیری بوشو واخابا شو بوم ایجور کی خیاله هاف پاده شایا خوابا دئن دیبیم.
زاکان جیمابوسته بید. هامه تان مرا فاندرستان دیبید. می پیران هاچین برق زه یی. می تومان! می ساق! می کفش. هاچین تومامه دونیایا پاک خیاله کی مرا فادابید. پیران و کفشو و تومان هاممه تان آدیداس بو! ایجور کی هامه تان قطارا بوسته یار گیفتان دیبیم. هاممه تان خواستیدی می سر بیبید. منام هاتو کی هامه تانا فاندیرستیم زاکانا دوجین کودیم. شاهرخا اصلن محل ننامه. ایجور اونا آخره آخر بداشته بوم کی پلاپچام وناشتیم ببه. بوک بوکوده می لوففتا کشه یی. می چومانه مرا اونا گفتیم:
- تره یاده مرا پابرانده بازی نیگیفتی! اسا بکش تا بدانی من چی بکشم
کاپیتان بوبوسته بوم. زاکان می دوما بیگیفته بوشوبیم زمینه وسط. بازی شوورو بوبوسته بو. جه زمینه وسط ایجور می آدیداسه کفشه مرا شوت بزه بوم کی دروازه بان هالا جوم نوخورده توپ بوشوبو گوله مئن. زاکان مرا دورا کوده بید. مرا تا بامو یید ببرید بوجور ایجور بکفتم بیجیر کی دو بالا بجستم.
شه بزه بو مرا. می پئره خور خورا دوبو. می ماره نفسه صدا آمویی کی ارامه خوفته بو. سیفیدی بزه بو. چی خوابی بیده بوم!؟ مره مره بوگفتم:
- کاشکی وینریشتی بیم!

برگردان فارسی:

مادرم کنار حوضچه نشسته بود و دیگ و بشقابها را مي شست که من به خانه آمدم. اشک روی صورتم خاک را چنان دوانده بود که انگار گل مالیده بودند. تا چشم مادرم به من افتاد پرسيد:
- چی شده بچه جان؟! باز دعوا گرفتی؟
چیزی نگفتم. بغض کرده، رفتم روی سنگی کنار تنور گِلی نشستم. با دست کمی اشک چشمانم را پاک کردم. مادرم دوباره پرسيد:
- چيه بچه جان! چرا گريه ميکنی؟
همينکه مادرم پرسيد چرا گريه ميکنی، چنان گريه ام گرفت که ديگر نتوانستم جلوی خودم را بگيرم. شانه هايم از گريه ميلرزيدند. پاهايم را جمع کردم و سرم را روی زانويم گذاشتم و حالا گريه نکن کی گريه بکن! زار زار گريه ام گرفت.
مادرم بلند شد و کنارم آمد. با گوشهٔ چادرش صورتم را پاک کرد. کمی نازم داد و گفت:
- با که دعوات شده. برام بگو ببينم چه شده؟
همينطور که سرم روی زانويم بود گفتم:
- بچه ها منو بازی نميدن، ميگن بايد کتانی بپوشم. منم که کتانی ندارم!
مادرم آهی کشيد و گفت:
- همين بود!؟ برای همين اينطوری گريه ميکنی؟ من فکر کردم چه بلایی سر ت اومده بچه جان !؟ آدم برای يه کتانی گريه ميکنه؟
همانطور بغض کرده جواب دادم:
- پا برهنه بازيم نميدن!
مادرم گفت:
- مگه تو بازی ميکنی يا کتانی!؟
مادرم انگار حالی اش نمی شد که به او چه می گویم. با عصبانیت گفتم:
- همه کتانی دارند مادر، من ندارم. بدون کتانی هم منو بازی نميدن!
مادرم مثل آدمهای از خود راضی گفت:
- خُب همینطور یارِ الکیِ بازی، باش ( مستمع آزاد!) چه می شود؟!
تا بيايم چيزی بگويم مادرم ادامه داد:
- برات ميخرم بچه جان يه کم فرصت بده برات ميخرم
همانطور بغض کرده سرم را روی زانويم گذاشتم سکوت کرده و هیچ نگفتم.
نميدانم چه وقت از روی سنگِ کنارِ تنور گِلی بلند شدم. رفتم از چاه آب برداشتم و صورتم را شستم. مادرم يک رکابی (زيرپوش) تميز داد و گفت:
- بيا بچه جان پيراهنتو بکن مثل پارچه کوهنه( پارچه دست پاک کن) است. بيا اينو بپوش.
پيراهنم را در آوردم و به مادرم دادم، رکابی را پوشيدم. کم کم غروب ميشد. کم مانده بود که پدرم به خانه بيايد. مادرم سر ايوان سفره گذاشته بود.ديگ خورش گوجه فرنگی را بالای سفره گذاشته بود با يک ديگ کوچک پلو. به خيال رفته و منتظر پدرم بودم.
زاغی بالای درخت در لانه اش نميدانم دنبال چه ميگشت.بالای درخت صنوبر چيزی تکان ميخورد. روی شيروانی خانه چيزی قل خورد و تا لبهٔ ناودان آمد. صدای خواندن بی موقع خروس همسايه، مادرم را به حرف آورد که گفت:
- باز اين خروس بی وقت خواند. نميدانم برای چه اينطوری وقت و بی وقت ميخوانه اين حيوان!
هيچی نگفتم. يعنی چه بايد ميگفتم؟ من غصهٔ کتانی داشتم مادرم به فکر خواندن خروس بود! همينطور که کتابهايم را ميبستم گفتم:
- گرسنه ام مادر شام بخوريم ديگه!
مادرم گفت:
- يه کم ديگه بمونيم الانه که پدرت برسه!
هنوز حرف مادرم تمام نشده بود که صدای اهم اهم پدرم در خانه پيچيد. مادرم بلند شد. به حياط رفت و گفت:
- آخ چه خوب که آمدی! اين بچه سر منو برد اينقدر گفت گشنه امه گشنه امه غذا بده غذا بده!
هنوز مادرم حرفش را تمام نکرده بود که پدر سطل را برداشت و به لب چاه رفت و آب برداشت. دست و پايش را شست. کنار حوضچه کمی نشست و به درخت صنوبر نگاه کرد. سرش را تکان داد و بلند شد آمد سر ايوان بالای سفره نشست. مادرم اول برای پدرم برنج کشيد و رويش خورشت گوجه فرنگی، بعد برای من برنج کشید و يک تکه هم ته ديگ گوله شده داد دستم.
شب همه جا را گرفته بود. درخت صنوبر مثل غولی سايه انداخته بود. يک مشت پشه کوره، دور چراغ ميگشتند و انگار تظاهرات راه انداخته بودند. صدای خروس همسايه نمي آمد. زاغی انگار در لانه اش به خواب رفته بود، تکان نميخورد. يک دفعه پدرم محکم به روی شانهٔ خودش زد و گفت:
- لا کتاب!!ا
که مادرم از تعجب از جايش پريد و گفت:
- پشهٔ لعنتی! بد جور آدمو نيش ميزنه!
پدرم نگذاشت حرف مادرم تمام شود، گفت:
- بايد يک پشه بند بگيريم، زن! اينجوری نميشه!
مادرم چيزی نگفت. بعد از اينکه غذايم را خوردم، کتابهايم را باز کردم. خودم را زدم به کتابخواندن تا صدای پدرم در نيايد که باز به من بگويد درس ات را بخوان پسر. هميشه تا ميبيند بيکار نشسته ام تشر ميزند که:
- درس بخوان پسر! درس بخوان مثل من کارگر تهی دست نشوی! درس بخوان يک چيزی بشوی
مادرم سفره را جمع کرده بود. نميدانم چه کسی مرا به رختخوابم برده بود؟ مادرم يا پدرم، نفهميدم؟! همانطور سر کتاب خوابم برده بود.
چشمهايم را وقتی باز کردم که ديدم دراز به دراز در رختخوابم افتاده ام. صدای مادرم ميآمد که با پدرم حرف ميزد. طوری حرف ميزد که درست نميفهميدم به پدرم چه ميگويد. گوشهايم را تيز کردم گوش ایستادم.
مادرم هی ميگفت:
- بچهٔ من ديگه داره بزرگ میشه، اينطوری نميشه که همش پا برهنه باشه.
پدرم پشت هم مي گفت:
- گرانه زن. من چطور بخرم!
مادرم ميگفت:
- خب يه کم جلوی دستمونو بگيريم، يه کم بذاريم کنار!
- نميشه
- ميشه
- چطوری؟
- کاری نداره! تو کم کم به من بده، من ميذارم کنار بعد ميرم برای بچه ام ميخرم.
- ببينم چی ميشه.
- ببينم چی ميشه چيه مرد! بچهٔ ما ديگه پسر بزرگی شده. خوبيت نداره اينجوری پا برهنه بگرده!
ديگر نميدانم چه ميگفتند. چشمهايم تاب ميخورد و به خواب رفته بودم طوری که انگار هفت پادشاه را خواب ميديدم.
بچه ها جمع شده بودند. همه به من نگاه ميکردند. پيراهنم برق ميزد. شلوارم! جوراب ساق بلند فوتبالم! کفشم. انگار که تمام دنيا را به من داده بودند. پيراهن و کفش و شلوار همه آديداس بودند! همه ردیف ايستاده بودند و يار ميگرفتيم. همه ميخواستند با من باشند. منم که به همه نگاه ميکردم و دست چين ميکردم. به شاهرخ اصلاً محل نگذاشتم! طوری او را آخر آخر گذاشته بودم که نگذاشتم "پلاپچ" ( حتی یار اضافی = مستمع آزاد!)هم باشد! بغض کرده منت مرا ميکشيد. با چشمهايم به او ميگفتم:
- يادت ميآد که من پابرهنه بودم و منو بازی ندادی!؟ حالا بکش ببين من چی کشيدم!
کاپيتان شده بودم. بچه ها به دنبال من، به وسط زمين رفتيم. بازی شروع شده بود. از وسط زمين چنان با کفش آديداسم شوت زده بودم که هنوز دروازه بان تکان نخورده توپ به داخل دروازه رفته بود. بچه ها دورم را گرفته بودند. تا آمدند که مرا بالا ببرند طوری افتادم که دو متر از جا پريدم.
عرق کرده بودم. پدرم خور خور ميکرد. صدای نفس مادرم ميآمد که آرام خوابيده بود. سفيدی زده بود. چه خوابی ديده بودم!؟ با خودم گفتم:
- کاشکی بيدار نميشدم!

تمام
مهرماه 1390

ایتا گیلیکی ترانه: نی یافم تی نامو نشانا وامختم کرا همه جا - گیل آوایی

نی یافم تی نامو نشانا وامختم کرا همه جا

وامختم وامختم وامختم نی یافم نی یافم ترا

می قسمت آویری بوبوسته، بوبوسته آویری تی جا

شبو جنگلا نه اوخان دیلمانی خانم دوری جا

تی یادا کشا گیفته ویرانه کش ده بوبوسته می جا

بوگو تی نشانا بی یافم کویا
کُو یا بوشویی تو آخه بی وفا

آویرا بویی نه سایی هی جیگا

بیدین روزیگارام مرا ده واکفت
تورابوستمه دیفاره کش بکفت

آویری نانی تو، آویرم تی دس
هاچین واهیلا بو خورم کس به کس
نی یه کس نی یه کس مرا داد فارس

می قسمت آویری بوبوسته، بوبوسته آویری تی جا
نی یافم تی نامو نشانا وامختم کرا همه جا

وامختم وامختم وامختم نی یافم نی یافم ترا

شبان کی پرا دی خیالا تی نامه مرا
ستاره کرا ایشمارم من تی ناجه مرا

می دس ده هاچین قاقه الله تی تی
هاتو ونگ زنم ونگ زنم خلوتی
دورون داده بیرون می کار ساکیتی

تی دوری جا دیوانه بوستان درم
جه قورصه ده ویرانه بوستان درم

تی یاده مرا نیشتمه فورشه سر
می ارسو تی چوما کشه سر بسر

خودایی تره هانده من واهیلم
تی راشی کفم پاک ایموشته گیلم

می قسمت آویری بوبوسته، بوبوسته آویری تی جا
نی یافم تی نامو نشانا وامختم کرا همه جا

وامختم وامختم وامختم نی یافم نی یافم ترا

سپتامبر2011

برگردان فارسی:

نام و نشانت را نمی یابم، همه جا را گشته ام

گشته ام گشته ام گشته ام نمی یابم نمی یابم ترا

قسمت من گم شدن بوده، گم شدن برای تو

شب و فریاد جنگل، از دوری تو دیلمانی می خوانم

بگو نشانت را کجا بیابم

کجا رفته ای آخر بی وفا

گم شده ای نیستی هیچ جا

ببین روگار هم به من گیر داده است

دیوانه شده گوشه ی دیوار افتاده ام

گم شدن نمی دانی، گم شدن از دست تو

بیهوده حیران شده به خود می پیچم

کسی نیست کسی نیست به کمکم بیاید

نام و نشانت را نمی یابم، همه جا را گشته ام

گشته ام گشته ام گشته ام نمی یابم نمی یابم ترا

قسمت من گم شدن بوده، گم شدن برای تو

شبها که با نام خودت خیالم را پرواز می دهی

با حسرت تو ستاره می شمارم

ماه از گریه های من شگفت زده شده است

درونم داد است، بیرون سکوت کردن

از دوری ات دیوانه دارم دیوانه می شوم

از غصه ویرانه دارم می شوم

با یاد تو روی ماسه های نشسته ام

اشکهایم چشمان ترا پشت سر هم می کشد

خدایی برای تو باز حیرانم

بر راه تو افتاده گِلم

قسمت من گم شدن بوده، گم شدن برای تو

نام و نشانت را نمی یابم، همه جا را گشته ام

گشته ام گشته ام گشته ام نمی یابم نمی یابم ترا

ده ایجگرام دوارسته چومانه زاره وطن - گیل آوایی

ده ایجگرام دوارسته چومانه زاره وطن
آلوغ فوتورکسه کیشکانه بی قراره وطن

واکفته زاره حریفان دکفته میدانَد
ده خون بیگیفته چومانه چی کارزاره وطن

چوپور نایه ایتا دس ول بیگیر نوا بون قاق
نینیش فوران نانجیبانه ایرثه ماره وطن

هارای بزن هامه تانا کی واستی یاور دان
کی خون بوبوسته دیلانیم چی بی بهاره وطن

آویرا بوسته آمی خاکه مئن ایسیم بی خاک
هاچین غریبا بوییم خون واسی بواره وطن

بوبوسته قسمت اگه جنگلانه بی میرزا
آمی گونایه دپرک چومه ارسو داره وطن

تو آی کی ناجه داری جنگلانه تی تی زار
ده وسته ایجگره میرزا بوبو هاواره وطن

گیل آوایی ده پاکون چومه ارسویانه زار
دوخان دوخان همه تانا کی پئره ماره وطن

بیستم شهریور 1390

برگردان فارسی:
از ضجه هم گذشته چشمهای زار وطن
باز( پرنده شکاری) به جوجه ها یورش برده، وطن قرار ندارد
حریفانِ به جان آمده در چالش هستند
دگر خون گرفته چشمها را چی کارزاریست وطن
دستها رمق ندارند، آتش بگیر و حیرت زده نمان
ننشین، دور کردن نانجیبها را، وطن ارث مادر است
فرا بخوان همه را که باید یاری رسان هم باشیم
که خون شده دلهاییم، چه بی بهار است وطن
اگر سهم جنگل بی میرزایی شده است
گناه ماست چشمهایت را باز کن اشکبار است وطن
آی تو که حسرت شکوفه زاری جنگلها را داری
ضجه بس است خودت میرزا باش فرا می خواندت وطن
گیل آوایی اشکهای زار چشمانت را پاک کن
صدا کن صدا کن همه را که پدر و مادر است وطن

گیلداستان: درازه خاب، خودا مرا حیساب کیتاب - گیل آوایی

درازه خاب خودا مرا حیساب کیتاب
یازده مارس 1998- هلند


خواب بیدم سردئ بنام دورفکه جور، آسمانه لچا بیگیفتم، داد بزٍم:
- آخودا.........آگه مردئ بیا بیجیر بیدینم تئ حرفه حیساب چیسه!
هاتو چنگ زنم آسمانا خودا ره دور اوسانم کئ خیاله ابران جیما بو داریدئ خودشانه گولئ پوستا بیگیفته مرا گیدئ:
- گورزالئ... گورزالئ وا بدن... تو کوتا بیه! خوبیت ناره! گورزالئ وابدن...گورزالئ وا بدن....
خولاصه من فاکش، اوشون فاکش! ایجور داد بزم کئ دپرکسم. بیدم زناکا فوتورکسه دارم زنائ لاب خفا بوستان دره. هول هولیکئ باموم کنار، زناکا واورسم:
- موترم! موترم!؟ تو آجیر چئ کودان درئ!؟
زنائ جیواب بدا:
- تو مرا فوتورکسه دارئ بازین مرا واورسئ آجیر چئ گودان درم!؟ تو بوگو او جور چئ گودان درئ!؟
بوگفتم:
- من.....من.... من کرا سردئ بنابوم بشم خودا یاخا بیگیرم!
زنائ میشین بوگفت:
- حوکمن کوسخولا بویی! تو خودا مرا چئ کار داری!؟ تو نیگی ایدفا کفئ بیجیر تئ سرو کلا ایشکنی!؟ تره نگم آنقد کوفر نوگو!؟ بیده یی آخرپسئ تره شر چاگودی!؟ بوشو.... بوشو دوعا بوکون نمرده دارئ یو تئ شبه اوله قبر نئ یه! ناویره واستئ انکرو مونکره ره موسا خانا وکیل بیگیری!
توندا کیتئ واگردسم ایتا پیچه آسمانا فاندرستم بیدم الله تئ تئ نیمیزگیره سوسو زن دره. شب کرا شون دره خو جایا فاده روزا.
سردئ لچه سر بینیشتم مره بوگفتم:
- آخه آن چئ کارئ بو بوگودم!؟ اسا چئ بوکونم!؟ مئ دیله مٍن بوگفتم آخه آدم قحطی بو کئ بایم خودا یاخا بیگیرم!؟ موترم راسته گه! آخه من خودا مرا چئ کار دارم!
بوگفتم شاید بد نبه بشم ووضو بیگیرم نمازا بخوانم. مرا مرگه خنده بگیفته. مره مره بوگفتم:
- آخه من خودایا وٍلا کونم! خودا مرا ولا نوکونه! آخه احترامام زوریکئ به مگه!؟ آن همه من اونا دوخوانم. آن همه نذرو نیاز کونم! سگه مانستن لابه کونم! بازین ایتا جیواب نده! دونیایا آب ببره خودایا خواب بره!
بلا آگه فوتورکه گم:
- خودایا ترا شکر! هر چئ تو بخوایئ!
عزا ببه گم:
خودایا ترا شکر هرچئ تو بخوایئ!
ویشتا ببم گمه شکر!
ویشتا نبم گمه شکر!
بد باورم گمه شکر!
خوش باورم گمه شکر!
ولئ آ مئ یان نانم مئ سر ببالینه کئ ناها!؟ آگه خواست خواسته خودایه! خاب مره هاما چره جور ناوره!؟ آگه نی یه! خوب ده داوا ناریمی کئ!؟ اون خو کارا بوکونه! منام مئ کارا! نوخود نوخود هرکئ بشه خانه یه خود!
اذان نزه وا ویریزم تا بوقه سگ بودو وم، جان بکنم، بازینام بگم خودایا ترا شکر! آخه کوسخولئ آن نی یه!؟ پس چی یه!؟ آخه هاچین هاچینام آدم بنده به!؟ آگه همه چئ خودا دس ناها!؟ چره آدمه سر بلا آره! چره آدما کورو، لامو خاک بسر کونه!؟ بازین انهمه قولچوماق، چاچولبازو قاب باز و هیزار رنگ آمئ سر خرابا بیدئ، امه را گوزبجیب کونیدئ! آمه را چاپیدئ! ولئ خودا ویشتر هوشونه مرایه تا امئ مرا!
هاتو مره بفکرا شوم کئ حاجئ شر خره صله علا مامده صدایا بیشتاوستم.
مئ دیله مٍن بوگفتم:
- آخه آ شر خرا بیدین! آ دونیا میان همه چئ داره! او دونیا ره یام سگه مانستن حرص زن دره! مردوما خر کونه هیچئ! خودایام خرا گودان دره. هسا حاجئ شرخر آگه شکر بوکونه. نماز بخوانه. هر خاکئ خو سر فوکونه بازام ایچئ! ولئ من چئ!؟ من کئ مئ آقایم مئ نوکر! مئ آزار به ایتا پوتارام نرسه! هیشکئ حقام نوخورده دارم. هیشکئ لوف فتام نکشه دارم!
بازین اون باخودا منام با خودا! آ خودا ویرجا اون ویشتر ارجو قورب داره تا من! آگه آتو نوبوبئ! اون اوتو جول نوگودئ من مئ دوماغا بیگیرئ! مئ نفس شه! هاچین شه زنه!
بیدم آتو نیبه! واستئ زناکه گوزه گبا وا بدم! آدم واستئ ایجور خو حیساب کیتابا بداره! ویریشتم چورتیکا اوسادم. هرچئ بوگودم چورتیکا باموم. جه ویشتایئ سرده پلایا موشته زن بیگیر تا شکم سیرایی یو رقایبان خیرات فادان!
جه حمالی یو جان کندن بیگیر تا بیکسی یو دربدری . جه زمستانان یوسفه دوکان قندپهلو نسیه خوردن بیگیر تا ویشتایئ ایتا لقمه نانه ره قاقا بوستن! جه او روزان کئ باله کا پور آموییم بخانه بیگیر تا گدابهاران کئ خانه آموییم مئ سر بیجیر بو. خولاصه هرچئ مره یاد بو چورتیکا باموم! هرچئ یام کئ یاد نوبو بوگفتم مئ سره فدا! اونام خودا شین!
ایدفایئ آسمانا فاندرستم خودایا بوگفتم:
- آسه تئ نوبه یه! تو بوگو چئ بوگودئ، من چورتیکا بایم؟
بیدم هیچئ نیگه!
دو واره بوگفتم:
- بیخود خودتا قایما نوکون! نترس! گورخانه یام مره نترکان! مگه خودایام آتو شال ترس مامد به!؟ بوگو! نترس نه تئ جایا گیرمه نه تئ خودایئ بدرده من خوره! تره نه پاسبان آرم نه ژاندار! چکو سوفته یام کئ ناریمی! داریم!؟ تو هویه بٍس منام مئ جا سر ایسم! ولئ خوایم مئ تکلیفا تئ مرا روشنا کونم!
هرچئ تئ دیل خوایه بوگو، من چورتیکا بایم! ده بوگو! خجالت پجالتا بنه دیمه، بوگو! ترا گم خجالت نکش بوگو! هرچئ خوایی بوگو! من نوزول خور نی یم کئ تی یاخا بیگیرم! ناری!؟ می سره فدا! من ترا فادم! هرچئ بوگودی بوگو! اگرام بدهکاری مرا! خاب بوگو چی داری فادن مرا! هرچیام ناشتی تی شین! ترا بخشم! من تی مانستن نی یم کی نوزولخورانه هوایا بدارم! بدهکارانه خاخورا عروس بوکونم!
ولئ ال آن ترا بگم! بازین اگه هرکی مرا بگه تو فلانی تو بیساری! من اونه مارا عروس کونمه! ترا بگم!؟
ایوار بیدم آسمان سولاخا بو هاتو طلا جیواهر فیوه بیجیر! من هاتو چارچشمی کرا اوشانا پایم کی آطرف اوطرف نکفه!
ایتا پیله سفره یام بیگیفتم می دس خودایا گم:
- آی خانه خاراس! تو آن قد بدهکار بی، من نانستیم!؟ هسا کی تی بدهکاره فادان دری خوب فادن! ایجور فوکون کی همه دکفه می سفره من تا بازین من بتانم جیما کونم!
اونقد آسمانه جان طلا جواهر فو وسته کی خیاله جه خانه هیره جیر بیگیر تا خانه لوجانه که سر، طلا جواهر پورا بو داره!
مئ دیله من بوگفتم:
- آی خانه خراس تی بدهکاره چره زودتر فاندایی، تا من آنقد بیچارگی نکشه بیم!؟
تا آنکی بیدم اونقد طلا جواهر فو وسته داره کرا ذوقه مرا خودایا گمه:
- وسته ده....وسته ده... وسته ده نخایم! ده نخوایم! تی جان کی نخوایم! بدا هاشانا جابجا بوکونم، بازین اگه بخواستی تانی فادی! اگرام نتانستی! تی شین! از تی ماره شیر تره حلالتر!
خولاصه دس درازا گودم آسمانه لچه کی خودا دسا بیگیرم ایتا تکان بدم! هاتو کی تکان دان دوبوم بیدم می زنای داد زنه:
- وٍلا کون! وٍلا کون! بمردم! تو آخه می جی جی یا چره آتو والائ دئ!؟ درده مرا بمردم!
زناکه داد مرا دپرکانه. ویریشتم. بیدم مرا هاچین شٍه بزه داره. بوبوسته دارم هیسته چوره! می زنای فانوسه خوتا جور باورده مرا فاندرسته !
ایجور مرا نیگا بوگوده کی بوگفتم حوکمن بمرده دارم! هرچی بخواستم ایتا کلمه حرف بزنم، بیدم نتانم. لاب مرا جوتیکی واکفته. نتانستم ایچی بگم!
ویریشتم. می دور و برا فاندرستم! مرا یاد بامو کی اصلن می خانه نٍسام! چند شبه کی می پسره خانه بامو دارم مهمانی یو می پسره پیله اوتاقه من خوفته مه!
مره بفکرا شوم.
مره مره بوگفتم:
- یانی آشان همه خواب بو!؟


تمام

چوتو بایم تی ویجا روزیگار پایا دَوَست - گیل آوایی

صدابدون.تصویر

چوتو بایم تی ویجا روزیگار پایا دَوَست
5سپتامبر2011

صداباتصویر=ویدئوکلیپ

چوتو بایم تی ویجا روزیگار پایا دَوَست
مثاله جلده کبوترکی دوری بالا دوست

هاچین مرا واپیچم قورصه جا بمه فریاد
گیرم هاتو تره انگاره می زبانا دوست

نانی چوتو گیرمه ول تی یادا کش زنمه
کشه کشه تی خیالام می دسو پایا دوست

هاتو شواله کشم ونگه جا سوجم ساجم
شبانا قاقا بمه روزیگار می رایا دوست

غریبه جا کی نانه هیکس از می ناله یو داد
می کاره ایجگره بیگانگی زبانا دوست

کی یا بگم چی بگم بی زبانی لال لالیکی
خاراب ببه آ زمانه میرو دیارا دوست

غریبی تو نانی پاک تورا بم هاچین واهیل
غریب دکفته ولایت کی می اوزارا دوست

نانم چیره نوبو قسمت منام بشم سره دار
کی زارو قاقو آویری چومانه زارا دوست

سه تا گیلیچاردانه - چومه ارسو دره پا در میانی - گیل آوایی

0

چومه ارسو دره پا در میانی
هاتو وارش بیگیفت گه وا بخانی
منام قاقا بومه جه می چومه کار
بازام واستی بخانم دیلمانی
فارسی:
اشک چشم پادرمیانی می کند
همینطور باران گرفته می گوید باید بخوانی
من هم حیران شده ام از کار چشمم
باز هم باید دیلمانی بخوانم

1
بیگیفته دیلا گم ده شب بوخوسه
خیالا ده نشه تنها جوخوسه
اگه هانده دکفه تی چومه یاد
نوخوسه ارسویا تا صبح فوقوسه
فارسی
به دلِ گرفته می گویم دیگر شب باید بخوابد
دیگر خیال نرود تنهایی پنهان شود
اگر باز هم بیاد چشم تو بیفتد
نخوابد اما تا صبح بجان اشک بیفتد

2
جه قورصه شون درم دریا تی واستی
شله فورشانه سر تنها تی واستی
جه تی دوری بگم دریا ببه قاق
کی واهیل من هاچین روسفا تی واستی
فارسی
بخاطر تو از غصه دریا می روم
روی ماسه های نرم تنها بخاطر تو
از دوری ات بگویم دریا حیران شود
که سرگشته من رسوا بخاطر تو

زَباله بیجار - گیل آوایی

روخانه آب ابریشما مانستی. گوسکا خو دسه پایا وازا گوده سینه ابا دوبو. لانتی نیمیز گیره واشانه مئن گوسکایا پاستان دوبو تا اونه دمه چک فارسه. آب لاکون تته رج رورخانه کول افتاب گیفتان دیبید. زباله بو زباله!

چیچیر گا گلف خوشکا بو چوقال گیله سر ایجور دو وستی کی خیاله گورشا بون دره. لالیکی داره جور چیچی نن میتینگ داشتیدی. گوماره والش هاچین آدما واهیلا گودی . کره کروف زباله جان جیک نزه یی. بیجارکولا ایجور واشا گودوبو کی نشاستی برنجه مرا سیوا گودن.

برنجان حیسابی وروز باموبید. جوکوله وخت ده بوگذشته بو. برنجانه مئن سوروف بوبو بو ایتا آدمه قد. پاک خیاله افتابه مرا لب بلبا شون دیبید! زباله بو زباله!

دور دوره شر پوشته بوبو بیجاره کول، شه- کل بزه گاب برنجانا ناجه مرا فاندرستان دوبو. کوتامه جور واشاده حصیر گیله مرده رافا ایسابو. توسه دارانه لچه زلزله لاب عالمو آدمه سرا بردان دوبو. زباله بو زباله!

بیجار کوله سر نیشته بو دور دوره شر راشی یا فاندرستی. زلزله امان ندایی. گاگلف چی چی نی صدا لالیکی داره لچه زلزله مرا بوگو بیشتاو داشتی. چیچیر خوشکابو بترکسه گیله سر ایجور دو وستی کی اونه دئنه ره آدم واستی قاقا بو چوم بودوختی بی اکه جستن کونه واشانه مئن.

زباله هوا بد جوری آدما جوم جوم گودی. زباله خواب، زباله تام توم بزه همه جیگا، زباله تسکه کوتام. واشانه سر دیل چسبه اگه ایتا پا بداشتیبی!

همیشک خو پئره جا بیجارانا پاستی، ایجور خوره انگاره گیفتی. بیجارانه مئن لاب آویرا بوستی. ایجور دراز دراز خو ریفقه مرا کفتی کی هیشکی نتانستی بفامه بیجارانه برنجه من دو نفر جوخوفته نا.

ده نتانستی تاب باوره. ویرشته بو پاک خواستی بیجار کولا دورسینه. آکه آکه ناشتی که جه را بایه اونا فوتورکه. خوره خوره خیالا شوبو یو نقشه کشه یی کی اگه بایه چی بوکونه و چوتو بوکونه.

خیالا شوبو خوره گفتی هاتو بامو درازاکونم اونا فوتورکم. ایتا پیچه فکرا شویی یو گفتی :

- نه بختره توندا کیتی فونقوسم. واهلم کی آرام ارامه بایه می ویرجا بینیشینه. اونا ورا شو پسی کشا گیرم. اونه دسانا می دسه مئن بیگیرم. اونه مویانا بوبکشم. اونا خوشا دم. اونه لبانا فه وه رم. اونه جولا ماچی باران بوکونم. اونا می ور درازا کونم. اونه جی جی یانا اودوشم. اونه جانا به می جان بچسبانم. ایجور اونا کشا گیرم کی پاک ایتا بیبیم. می سینا چسبانم اونه سینا. می لبانام اونه لبانه سر. می شکما ایجور چسبانم اونه شکما کی اونه نرمی یو گرمه جانا می تومامه جانه مرا حس بوکونم. بازین دوتا پایا واکونم.......
ایدفایی ایسه فکراشو گه خومرا:
- آتو کی یک دو سه هاما فوسونجانا کنم!
خنده مرا آوه جا ده خودشا:
- هاتو گابکی نیبه کی! واستی بازام نوقولدانه هوایا بدارم!
اویدفا کی هول هولیکی فوقوفته بو! کوکو واگردسه شیشندازا بو بو! خورا هیزار جوری توفو لانت بوگوده بو. هانه واسین خو حواسا خواستی جیما کونه کی ده اوتو گابکی نزنه هاما ایجور دورسینه کی گابام اگه بوبوستی بی جیجا بوستی!

هاتو خوره گفتی یو واگفتی. مانده صدا بیجارانا ده وارسته بو. گاب زالاش باورده روخانه آبا خواب دئن دوبو. گاگلف مانده صدا مرا ایجور م....................ا گودی کی آدمه دیل گورشا بوستی.

خواستی ویریزه بشه گابا ببره روخانه کول آب بده. مانده ده زالاش باورده خورا ایجور تورا گوده بو کی خیاله خواستی ویریسا ورسینه. گاب، خو شکه-لا فاندرستی، پاک خیاله آه کشن دره.

فوروز بامو برنجان، داره ناجا داشتیدی. آلوچه داره لچه چندتا آلوچه جانه ساق در ببردیبید جه اون همه دبه که! آقوز دار پاک چینا بو بو. آقوز داره لچه داره پا بمانسته بو سیا بوبو. هاتو ایجور جلاسته بو که ایتا باده مرا کفتی جه شاخه.

آنجیل دارا هیچی وان جه بو. انجیل دار آولی دار بو کی پاک چینا بوستی قلناران خوردنه ره. پیله باقلا ده برسه بو. ها روزان واستی باغام پاک چینا ببه. کره روف عزا بیگیفته بو. باقلا باغ کی پاک چینا بوستی، کره روف آوارا بوستی. واستی واش ماشانه مئن جوخوفتی بی .

لانتی گوسکا یا فوتورکسه بو خولاصه. گوسکا داد روخانا دوارسته بو. لانتی پور ده ننابو گوسکایا فه وره. چی چی نی کرا ایجور چیچیلاسا فوتورکسه بو کی چیچیلاس امان نیافته خورا جیویزانه.

ایتا پیسه کلاچ جه دور باموبو آقوز داره لچه بینیشته بو. اونه دومه جا ایتا پر جلاسته بو. مالوم نوبو چی بلایی اونا فوتورکسه بو. شایدام اینفر گیل گوده یا سنگ اندازه مرا بزه بو تا اونا فورانه جه خو سامان.

ری- که دانه، دور دورشر راشی یا پاستی. ده اونه دهانه جا لابیل فو ووستی. خوره خوره گه:
- کور خیاله آمون ناره !

ده هاچین واکف داره. گابه دوما چوم دوجه. گابه دومه جیر جلاسته چاقو چل لا فاندیره. خورا واپیچه. ده هاچین سگه مانه. ده رام نوکونه. ده پاک خو پالانه تاودا شونده کله! آخه چره نایه لاکیتاب!؟ خوره خوره داد زئن دره.
هاچین گورشا بون دره. ول بیگیفته داره.
- آگه بایه فادم والیسه!
خوره خوره گه.

خیالا شو داره. گه کی :
- آگه والیسه بختره. بازین منام اونا می کش والیسم. خورم. اونا هاچین ایجور اودوشم کی ده پاک ول بکشه. لانتی مانستن اونا واپیچم هاتو کی اونه داد بیرون بامو اونه پایانا واکونم .........

جه دور کوره که دانا پیدا به. نازه مرا آمون دوبو. ایجور چین چین کوتا دامنا والای دایی کی پاک رقصا دوبو. بیجارمرزه سر نازه مرا خو پایا نایی یو مویانا فادابو باده دس. برنجانه گوشه فاره سه یی تا اونه شانه سر. گیله کور پاک خرامان خرامان جه هویه نازه مرا، ره که دیلا ببرده بو. جه دور ره کا خیاله والیشتان دوبو.

ری کرا پرا گیفتان دوبو.

کلاچ قار قار کونان پر بکشه. چی چی نن ایدفایی همه تانی لالیکی داره جا ویریشتید. کره روف گوماره واشانه مئن آویرا بو بو. آب لاکون دکفتید آبه مئن. لانتی درازه ویریسه مانستن روخانه آبه مئن را دکفت. قورباقا روخانه کوله جا بجسته آبه مئن. گاب خو شه -کلا دورسینه بو. مانده واز و ولنگا دوبو. زلزله صدا ده نامویی.

ری کا هاچین شه بزه بو، خو تومانا هیستا گوده بو. پاک خیاله کی دیمیشته بو. کور جه دور برنجانه مئن، بیجار مرزانه سر خرامان آمون دوبو.
ری قاقا بو کورا فاندرستی!
- ایمرو مرا ترا دوبه!
خوره گه.
بازین تام بزه کوره کا ناز ده خو چومانه مرا.
کی کی ناره فارسه اونه دمه چک!

تمام
جولای 2007

کولاکت - گیل آوایی

کولاکت

گیل آوایی

آگوست 2011

شلخت ایجور خو بالا وازاکوده ابه مئن چکه پر زنه که خیاله تومامه روخانه ابا خایه دپاچه روخانه کوله سر. گوماره مئن چیچی نن میتینگ دان درید. آب لاکو روخانه لب خوشکه چوبه سر هفتا پاده شایا خاب دئن دره. لانتی پاک خورا ایموشه بوکوده گوسکایا پاستان دره تا اونا فوتورکه، فه وه ره.

که خوداخانه خروس کلای ایجور اویی کونه کی هفتا محللا دواره. له شه دانه ماا کونه خو سره ساکوته زاکه ره والای ده. خاشه مرداکه دانه ده هاچین تورا بو داره. پاک ده واکفته حریفه مانستن، هر چی باداباد، شلوارا ایتا لنگه بیجیر ایتا لنگه بوجور، فاکشه بره تا خو نافه دم بازین قیشا دکشه دازا فوزنه کمر قیشه جیر. کولاکت خودس بگیفته، ایجور غیضه مرا راه دکفه کی خیاله هاسایا عالما خو سر فوکونه، خوره خوره داد زنه گه:

- تی شکما یامان بیگیره! سیرایی ناری تو! چی خایی جه من آخه، هاتو فوتورک زنی هرچی تی دس فارس ناها خوری!

هاتو بوسوج واسوج کودن، راشه بیگفته شون دره. کبله حوسین خوس کونان جه او سره روخانه کول، بلتا بزه دیمه آمون دره. که خودا زن باله کا به دس، چپره کش، خانم ساداته مرا کله گبا دوبو. که خودا دازا ایجور بزه کونده یا کی جیویشته کم بمانسته بو که بخوردیبی که خودا پا ساقا درجینه بی. جه اوسره روخان کبله حوسین که گومارا دوارسته، که خودایابوگفت:

- که خودا بازام ا ره که دانه تورا بو داره کی!؟

- چی بوبو مگه مگه!؟

- اه مگه نیدینی بازام کولاکت اوساده هاتو رادورار هامما فوشا گیفته داره

که خودازن خو گبا جیگیفته ایپیچه کبله حوسینه فاندیرست بازین رو بوکوده خانم ساداتا بوگفته:

- وای بازام آ ره که دانه خایه شر بپا بوکونه. بیدین کی جان خایه دکفه

هاتو بوگوبیشتاوا دوبو کی کبله حوسین جه هو دور داد زنه:

- آ........بازام تورا بو کولاکت بیگیفتی تی دس! تو چره آخه آدم نیبی؟

- تونام کی کبله حوسین کونه مرا در وازا نوکودی بدانی چوتو آدم وا جان بکنه ایموشته پلا بنه سفره سر!

کبله حوسین خورا جیما کوده بوگفته:

- من.....

وناشته کبله حوسینه گب تومامه به، خو حرفه دوما بیگفته:

-آها تو! تی پئره خانا صابا بوستی، بیجارام کی هاتو مناسبه فادی بکارد تی برنج و گاب و منده یام کی جه واش بیگیر تا کولوش هاچین خوره ده یو تی شیر و ماستا تاویل دده! بازین مرا گی چمیچنو پرچین

هلا کبله حوسین لبله بیجر نامو، که خودا زن جه دور داد بزه:

-خوبیت ناره برار جان پئر جان! بیخود مردمه جان چره خایی دکفی آخه

خانم ساداتام اونه لبلا بیگیفته بوگوفته:

- تی سره تاود بیجر آدم بوبو ده برار! آخه آدم آنقد شر نیبه کی!؟

باز ین که خودا زنه گه

وای الان زنه بیچاره کوشه! اونه زنو زاکا کی وا جیواب بده

که خودا زن گه:

- می دیل هاچین شواله کشه وختی دینم هاتو تورو دیوانه آدمان دکه فیدی همیدگه جا

بازین که خودایا دادزنه گه:

- مشتی تره بوخودا تو ایچی بوگو! آخه اتو نیبه کی خون را دکفه

که خودا که قاقا بوسته بو گه:

- تی سره فدا زن! می زبان ده مو باورده چقد بگم اشانا آخه! هاتو ورزاجنگا مانه ده خانه خراسان

خانم سادات جه رمش بوگوده پرچین آیه اشن تر، که خدازنه زنا گه:

- بیشیم ولانیم همدیگه جان دکفه

هاتو را دکفته دن کفته، کله عباسه دلاک، اهام اهام کونان فاره سه که خودا زنا واورسه:

- چی خبره که خودازن؟

- بازام آ ره که دانه کولاکت بیگیفته خو دس شون دره شر بپا بوکونه

کله عباس گه:

- خاب چره ایساییمی بیشیم ون لانیم داوا ببه

خانم سادات گه:

- کبله حوسینام بوگو بایه

که خودا هوتو قاقا بو خو زناکه فاندیرستی کی که خودازن بوگوفت:

- تو چره هاتو مرا فاندره مشتی. بوشو لاف تاود داوا ولان آتو دکه فد همیدگه جان!

که خودا پیش، کبله حوسین و کله عباس و خانم سادات، که خودازنه امرا، که خودا دوما بیگفته روخانه کوله هیسته واشانه مئن را دکفتید.

که خودا جه هو دور داد بزه:

- بسه بیدینم تو چی گی آخه

کهخودا زن گه:

- خوبیت ناره برار

کله عباس گه:

- داوا نوکون انقد شرره دوما نیگیر

خانم سادات ایتا پیچه کبله حوسینا فاندره کی ایچی بگه بازین اونه حرفه رافا نه سه گه:

o تی سره تاود بیجیر تی کارا بوکون داوا چره خایی بیگیری آخه

خاشه مرداکه دانه پاک سرادا اسپه لات، هاتو کولاکت خو دسه مئن بیگفته، گه:

- تی کمرا درجینم. تی شاخا وا بشکنم. تو آخه چی خایی می جان! هاتو ترو خوشکا فته رات کونی آی دفا ده اویدفا نی یه! هاتو تره هی چی بخایی بوکونی. ایتا بلا تی سر ارم کی تمامه آسمانه مرغان تره زار بزنید

کبله حوسین جه ایطرف کله عباس جه اوطرف، خانم سادات و که خودازنام یالانچی پاله وانانه مانستن که خودا لبلا بیگیفته، های گیدی:

- واگرد انقد داده بیداد نوکون فوش ندن تو چره انقد بد دهانی آخه. چره خایی بیچارا بوکوشی. آخه تو چره آتو ....

خاشه مردکه دانه خو رو واگردانه دینه آی دیله غافیل همه دکفته داریدی اونه دونبال، های گیدی نوکوش نزن نگیر

جه هویا داد زنه گه:

- که خودا شومان چی خاییدی می جان!؟ آخه کارو زندگی ناریدی مگه! مرا چی کار داریدی شوما! بدا بمی کار برسم! هیزارتا کار دارم

که خودا گه:

- آنقد زبان درازی نونو پسر! کولاکت بنه بدیمه! چی ره هاتو گی بوکوشم بوکوشم! آدم کی اتو شر نیبه!؟

خاشه مرداکه دانه گه:

- که خودا تو چی گی!؟ که بوکوشم! کوشتن چیسه!

که خودا گه:

- کوشتن هانه ده! کولاکت بیگفته شمره مانستن شوندری

خاشه مردای گه:

- جه اکه شوما کله خوکه طرفدار بوبوستیدی من نانستیم!

که خودایا خوشکا زنه رو کونه کبله حوسینو کله عباسو خانم ساداتا گه:

ها!؟

هان.

من باموم تی خانه ور می پایه بشکستا بیدین - گیل آوایی

گیل آوایی
چهارشنبه 19مرداد1390
10آکوست 2011




من باموم تی خانه ور می پایه بشکستا بیدین
کوه دباخته جنگلم می داره بشکستا بیدین

تو پرا دای بال نزی تا کی بمانم تی کنار
ده جیوانی پر بزه، می خاشه بشکستا بیدین

من نانم دوره بیدی آدم کرا به گورشه کا!؟

پاک دمرده لوتکایم تختانه بشکستا بیدین

دیل دمرده روزگارم کی دباختم جا جیگا
پاک بمانسته جه هرجا پایه بشکستا بیدین

می وطن می لانه می دانه کرا می پئر می مار
جلده کوتر من باموم می شانه بشکستا بیدین

آی دیلی دیوانا بوسته کم اوخانا دن هاوار
تو غریبه هر دوجایی جامه بشکستا بیدین

ده دوارسته تی سر آبو بوبوی ویرانه خوس
واهیلی بی جاجیگا ویرانه بشکستا بیدین

گیل آوایی ناله وسته خون بدیله روزیگار
خاورانه خاوران دیلانه بشکستا بیدین

می دیل خایه کی فادم تاسیانه غوربته دس - گیل آوایی

تاسیانی
گیل آوایی
13مرداد1390

می دیل خایه کی فادم تاسیانه غوربته دس
بشه ایجا کی نبه دس فارس بکشم نفس

دمردمه ده جه دوری واکفتمه آی داد
چی وا ببه آخه می کار خورم هاتو کس بکس

تو آی کی خاکه وطن فاندری دکف میدان
بدار امی وطنا ده نمانه ناکسه دس

هاچین تورا بو دارم عومر کرا بوشو با باد
جیوان تی وخته کی میدان بایی بوبو دسه به دس


می نسله قسمت اتو بو بیشیم همه سره دار
و یا آویری یو غوربت، جیوان امی داد برس

ده توره مه ده واوم دور جه خاکو جه یاران
فارَس فارَس دنه کف دوشمنانه خونین دس

دوارسه ده مرا تاسیانی پاک ده اودوشت
می اشکو ایا ببر خاکه ره بوبو همه کس

می دیل دکفه می ناف تا دینم بوشو مالم
می چوم برایه تویی تو می جانو پاک می نفس

گیل آوایی کرا واهیلا بوسته غوربته جا
مثاله جنگلی سرپور بیگیفته داره خو دس

بازخوانی شعر زیبای " پابرانده گیله مرد" اثر زنده یاد افراشته

سه سرود گیلکی با هم - گیل آوایی

سه تا گیلیکی سورود:1- رانای یا رعنای ،2 - ماسوله شورم بیگیفته = ماسوله را مه گرفته، 3 - شوشو =شب شب از م।راما

برای شنیدن و باز کردن فایل صوتی اینجا هم می توانید کلیک کنید

دوتا گیلغزل : رشت و انزلی - گیل آوایی

رشت
گیل آوایی
دیل بوبویه شهره رشتم شهره باران شهره رشت
جانه جانان، شهره مهرو شهره یاران، شهره رشت

شهره پورداودو میرزا، شهره حیشمت، شهره داد
شهره جنگل، شهره آزادی  یه ایران، شهره رشت

شهره دانش، شهره فرهنگ، شهره اینسان، زندگی
شهره عشقو مهربانی، شهره جانان، شهره رشت

شهره سبزانه بهارو شهره ابرو شهره کار
شهره مردانو زنانه مهربانه شهره رشت

فاندری رشته جیوانانا هاچین بی قاقه قاق
وا مانی از انهمه سروه قدانه شهره رشت

می گولازه می نفس، می زندگی، می عشقه یاد
دیل زنم با تاسیانی مردومانه شهره رشت

دیل بوبو از فعل دیل بوستن (زبان گیلکی) = دل شده از فعل دلشدن(فارسی)

شهره عشقه دیل بوبوسته مهربانه پاله وی

شهره عشقه دیل بوبوسته مهربانه پاله وی
شهره کاره بندرو دریا دیلانه پاله وی

شهره مالا، شهره شورم، شهره دریا گیله وا
شهره موردابه کومه مورغابیانه پاله وی

شنبه بازارو اونه بازارمجانه مهره بان
شهره فرهنگه بولنده گیلکانه پاله وی

بیخود انگاره نیگیفتد مستی یو دریا شبان
تا خوروسخوان عاشقانه دیل بجانه پاله وی

وامرازه جهلو خورافه شهره علمو دانشه
مردومه هیممت بولندو سروقدانه انزلی

هر دمرده با آخوند وختی بامو دریاکنار
قاقا بو بسکی باموخت از مردومانه پاله وی

یاد آرم مورغانه پوردا چوم زنه پیلعلی باغ
آخ میانپوشته کولیور اوردکانه انزلی

طالب آبادو زیمین طیاره تا دریا کنار
دیل بره تا غازیان، با ملوانه پاله وی

گیل آوایی، های بوگوفته پاله وی جا با گولاز
یاده موسیو جان دکفت مستی شبانه پاله وی

بنا به درخواست علاقمندان، این غزل را شتابزده به فارسی برگردانده و در زیر می آورم.اگر چه ترجیح می دهم که دوستان تلاش کنند گیلکی اش را بخوانند تا چشم به خواندن متن گیلکی عادت کند. نیمه شب 21نوامبر2011 

شهرِ عشق وُ شهر عاشق شده، مهربان است پهلوی

شهرِ کار وُ بندر وُ دریا دلهاست پهلوی

شهر ِ ماهیگیرِ دریا، شهر ِ مه، شهر ِ دریا، گیله وا ( گیله وا اسم یکی از بادهای دریای کاسپین است)شهرِ مرداب است شهرِ آلاچیق های شکار(کومه) شهر مرغابی هاست پهلوی

شنبه بازار وُ دستفروشهای مهربانش

شهر فرهنگ بلندِ گیلکهاست پهلوی

بی دلیل نیست که مستی شبانه ی دریا را تدارک می بینند

تا خروسخوان بامداد، عاشقان دل به جان شده است پهلوی

با جهل و خرافه جور نمی آید، شهر علم و دانش است

همت مردم بلند است وُ شهر سرو قدهاست پهلوی

هر کس وقتی از آخوند خفه شده وُ به کنار دریا می آید

مات و مبهوت شده می آموزد از مردم پهلوی

یاد می آورم پلِ تخم مرغی(مورغانه پورد) چشمک می زند پیلعلی باغ( اسم یک محل در پهلوی)آه میانپوشته، کولیوِر، اردکهای پهلوی

طالب آباد وُ زمین طیاره، تا کنار دریا

دل می برد تا غازیان همراه با ملوان پهلوی

گیل آوایی بس که گفت از پهلوی با افتخار

یاد موسیو جان افتاد، مستی ی شبهای پهلوی

بی چاکون واکون، اتویه:

شهره عشقه دیل بوبوسته مهربانه انزلی
شهر کاره بندرو دریا دیلانه انزلی
شهره مالا، شهره شورم، شهره دریا گیله وا
شهره موردابه کومه مورغابیانه انزلی
شنبه بازارو اونه بازارمجانه مهره بان
شهره فرهنگه بولنده گیلکانه انزلی
بیخود انگاره نیگیفتد مستی یو دریا شبان
تا خوروسخوان عاشقانه دیل بجانه انزلی
وامرازه جهلو خورافه شهره علمو دانشه
مردومه هیممت بولنده مهربانه انزلی
هر دمرده با آخوند وختی بامو دریاکنار
قاقا بو بسکی باموخت از مردومانه انزلی
یاد آرم مورغانه پوردا چوم زنه پیلعلی باغ
آخ میانپوشته کولیور جانه جانه انزلی
طالب آبادو زیمین طیاره تا دریا کنار
دیل بره تا غازیان بندر نشانه انزلی
گیل آوایی، های بوگوفته انزلی جا با گولاز
یاده موسیو باز دکفت مستی شبانه انزلی04ماه مه 2011

کنسرتو تاسیانی - گیلداستان - گیل آوایی

 انهمه سال وطن کودن ایا بازام چارچرخ هوا، دیل کرا پر زنه می خاکه ره। نه کمترا به، نه جه ا آویرا بوستن آدم جیویزه. هاتو را برا سایه مانستن آدمه مرایه. هر جا بشی هرکی مرا کی بیبی بازام ایجور پروبال واکونه تومامه آدمه هوشو حواسا ایجور بره خیاله کی هاسایه جه تی آبو خاک دورا بو داری. وای کی آدم لاب تورابه وختی انهمه جانسختی یا خو جان دینه. مگه نیگیدی کی گدایام خو خانه مئن پادشایه!؟ چی توفیر کونه گی کویه به سی! تی خاکه مئن نه سابی، خودایام بیبی، هاچین ترا پرکانی!

پاک سوزن تاوه دابی جا نوبو هاتو رُو باورده کولوشکنه مانستن ایتا پیله سالونه می یان جیما بوسته گب زئن دیبید. کنسرت تومانا بوسته بو. هانس خو ماره مرا ایتا نقاشه فاندرستاندوبو. سونیا گیلاسه شراب بدس مرا ایجور ده فاندرستان دوبو خانه خراس ایجور فاندرستی کی خیاله سالاسال کنسرت نیده بو دارم. خو مرده مرا آرامه شلی بقمزه ولا کوده بامو می طرف. هاتو کی خو شرابا اودوشتان دوبو مرا خو مرداکا نشان بدا.

Kijk, Gil ook is hier!

کایک گیل اُوک ایز هیر اوک

بیدین گیل ایا ایسا

یوریان مچچا جیویز بدا بوگفت

Hoi Gil. Hoe is het? Was concert leuk?

هوی گیل! هو واز هت! واز کنسرت خود؟

سلام گیل، چوتو بو؟ کنسرت خوب بو؟

ایتا لبخند بزمو بوگفتم

Ja zeker! Ik hou van russische classic! Het is meer gevoelig voor mij!

یا زیکر ایک ها فان روسیشه کلاسیک! هت ایز میر خفولخ فور مه.

آها، پس چی! من عاشقه روسی کلاسیکم. امه ره ویشتر حس به

Wat bedoel je?

وات بدول یه

تی منظور چی یه؟

In sommige aspecten, russische classic heeft oosterse thema die is meer gevoelig voor mij als met iranse afkomst. Heb je iets van aminolla hossein gehoord?Of Amirof?Garagarief

این سومخه آسپکتن روسیشه کلاسیک هیفت اوسترسه ته ما دی ایز میر خفولخ فور مای. هب یای ایتز فان امین اله حسین خه هورد؟ اف امیروف؟گاراگاریف؟

جه بازی نیگایان روسی کلاسیک ایجور شرقی مایه داره کی امه ره کی جه ایران بامو داریمی ویشتر نزدیکه. تو امین اله حوسینه شهرزادا بیشتاوسته داری؟ امیروف؟ گاراگاریف؟

Ken je die alle maal?

کن یه دی آلمال

اشانا هاما شناسی؟

Niet alleen russische hor! In westse classic vind ik ook heel bijzonder zoals don jeowanie van Mutzar of…..

نه آلین روسیش!!! این وستش کلاسیک فیند ایک اوک هیل بیزوندر زو الس دون جیئوانی فان متزارت اوف ....

نه فقط روسی یا. غربی کلاسیکام مره قشنگه مثله دون جئو وانی موتزارت، یا....

سونیا کی هاچین قاقا بوسته بو خیاله کی شاخ بیرون باورده بی، بوگفته

اووووو

هانس خو ماره مرا بامو می ور بوگفته

Wij moeten gaan Gil

وای موتن خان گیل

گیل واستی بیشیم

OK

اوکی

Dag sunia

داخ سونیا

خودا نگهدار سونیا

Dag Gil

داخ گیل

راه دکفتیم. هاتو هانسه مرا هاچین کاله گب زئن دیبیم. پئن دقه پیاده ناموبیم کی هانس واورسه

Ken je Sunia?

کن یه سونیا

سونیایا شناسی؟

Klein beetje

کلاین بیچه

ایتا پیچه

هانسه مار ایچی بوگفته کی نفامستم اصلن چینی حرف بزه یا هولندی. مره ننام. تا پارکینگ دوتا خیابانا وا دوارسته بیم. می ماشین ایتا کوچه مئن ناهابو. مره هاتو هانسو اونه ماره مرا بوگو بیشتاوا دوبوم کی فاره سه ییم هانسه ماشینه دم. خوداحافظی بوگودیمو اوشون بوشوده منام را دکفتم تا ایتا کوچه بوجور تر بشم می ماشینا سوارا بم.

مره هاتو می خیالا وامختان دوبوم. همیشکام هاتو بو گایی هانسه مرا کی خیلی گب زنمه مره قاطی کونم هاتو هولندی گیلکی گب زنم بیچاره می دس ذلله بامو داره همیشکام گه ترا فامم!

منام تا هسا بمانسته دارم کی می گبا فامه یا می حالو هوایا. سراجیری باموم تا ایتا پیاده رو تونلا دوارمو بشم اونه اوطرف کوچه مئن کی می ماشین پارک بوبوسته بو. تونلا کی فاره سم هاچین لل پر نزه یی. هاتو همه جایا خیاله ذوغاله مرا نقاشی پقاشی بوکودیبید ایجور کی خیاله هرکی جه را بامو ایتا خط بکشه هر تایام اونه بکشه خط، اونه فیکرو خیالا نمایانه یی. مره هاتو شلشله که ایجور کی مره فاکش فاکش را شون دیبیم فاره سم تونله مئن. مره زمزمه کودان دوبوم ایجور می صدا دیپیچسته کی خوش بحالا بو بخواندم

دیلی ده وسته آویری بوشو تی خاکه می یان1

بنه بدیمه جوخوفتن اخاکه زاره می یان

خوشا ده تی گیله یاور بجو بیجارانا

تی خانه کوچانو پابرانده ویشتایانه می یان

دیلی ده گریه یو زاری آویرا بو ستونو داد

ده وسته غوربته زاریو ونگو ناکه می یان

بزن شلانقوزه داره تی بج بینی یاور

دو واره وخته جیوانی بامو دیهاته می یان

واکون دسانا بزن تو هارای گیله یارا

جیویز بوشو تی ریفقانو دس براره میان

ایدفایی مرا خوشکا زه. ایجور کی پاک بمانستم آ وخته شب سگ ایا چی کونه! ایا کی سگه وضع جه آدمان بختره! همه تان سرو سامان داریدی بازین آوخته شب، آ سگ آیا چی کودان دره.

ایجور می پا جیر خو دوتا دسا تکیه بده دوپا بینشته مرا قاقا بو فاندرستان دوبو کی پاک تومامه می حس و فکر و خیالا اینگار فامستی هاتو تا بایم ایچی بگم ایتا صدا جه دور بامو

تایخر

تایخر

سگه صاب بو کی اونه دوخوادی. بیچاره سگا نانم چره دوخادی تایرخ یانی ببر. پخ بوکودیبی دوبالا جستی بازین اونه ایسم بو تایخر. سگ خو دوما چندتا تکان بدایو خو سرو چومانا ایجور مره هاوار بوکوده کی پاک جه اونه کار می زبان دوسته بوبوسته. هیچی نتانستیم بگم.

سگ بودو وسته بوشو من مره خوشکا زه اونا فاندرستیم

فکرا شوبوم

تمام

1-

دیلی ده وسته آویری بوشو تی خاکه می یان

بنه بدیمه جوخوفتن اخاکه زاره می یان

خوشا ده تی گیله یاور بجو بیجارانا

تی خانه کوچانو پابرانده ویشتایانه می یان

دیلی ده گریه یو زاری آویرا بو ستونو داد

ده وسته غوربته زاریو ونگو ناکه می یان

بزن شلانقوزه داره تی بج بینی یاور

دو واره وخته جیوانی بامو دیهاته می یان

واکون دسانا بزن تو هارای گیله یارا

جیویز بوشو تی ریفقانو دس براره میان

هاچین تره بزه یی ور غریبه دورانا

سوارا بوسته گمج تی وطن ایرانه می یان

تو کی آویرا بویی های کودان دری فریاد

دمخته بختا بچرخان بوشو گیلانه می یان

گیلک خو خاکه می یان روستمانه دستانه

ناویره گورشه آویره آ روزیگاره می یان

وطن تو هرچی بیبی ماندگاره دورانی

می سربولندی جه تو روزیگاره هاره می یان

گیل آوایی فوسوجان واج باور تی پایانا

بودو بوشو تی وطن تی بیجارمیجاره می یان

گیل آوایی

گیله مرده بوگو بیشتاو اونه داره مرا - گیل آوایی

گیله مرده بوگو بیشتاو اونه داره مرا
گیل آوایی

کوله دارای
هاچینه گردمه باغو بیجارای
کوله دارای
نامو وارش کرا خوشکه بیجارای
کوله دارای
ترا موران بزا ما توم بیجارای
کوله دارای
آگه وارش نایه دیل بئ قرارای
کوله دارای
هاتو خوردان درم غورصه بیجارای
کوله دارای

بوگو خورشیدا وسته ده نتابان
می بیجاره گیلا آنقد نترکان
بوگو دیل آتشا خونه جه ابران
بوگو ابرانا تو واراش به واران
کرا سوختان دره می توم بیجاران
هاچینه آتشه می دیلو می جان
چوتو وا من فادم می قولو قرضا
نیهینه هیشکی ده می خاشه ورزا
چی بگم گوشنه یه می مورغو کیشکا
بمردم تا بیدم می زاکه اشکا
ده هاچین آتشم آخ کوله دارای
ترا موران بزه ما توم بیجارای
کوله دارای
کوله دارای
کوله دارای

دس فارس نا رهایی – گیلسرود- گیل آوایی

نیدین می خندیانا گریه دارم گریه دارم
جه دسته آ زمانه گریه دارم گریه دارم
می دیلئ واهیله رایی ندارم گریه دارم
سیا ابرانه دس وا خون به وارم گریه دارم...گریه دارم...گریه دارم

چره تو تنها، من مره تنهایم یارای
بئ یه مئ امرا تو، تئ مرا آیم یارای
اگه تنها بیبیم
همه تان زارا بیم
شب سیا
گاب سیا
هرتا سگ هارا به
زندگی زارا به
گیله مرد
گیله زن
غورصه خوردن نیبه
اشکو ماتم نیبه
همه تانی واسی یارا بیم
ایدیلو ایصدا را دیبیم
دس فارس نا رهایی ویریز
تو می امرا نیبی
من تی امرا نبم
ایشکفیم
واشکفیم
خارا بیم(خوار)
را دکف
جنگلان سرپنایه
آمی جا جیگایه
نشا غورصه خوردن دمردن
نشا دوشمنه دس جوخوفتن
ویری
دس فارس نا رهایی
بنه دیمه رسمه جودایی
چقد گورشا بیم!؟
چقد فورشا بیم!؟
چقد سرفوکویانا خوردن!؟
نوخور لوفته ناکسانا
ده وسته دمردن
ده وسته گولی پوستا گیفتن جوخوفتن
ده وسته
ده وسته
ده وسته ویری
رهایی آمی دس ناها تو چی گی!؟

گیلیکی سورود گیله لوی

شعر و آهنگ: زنده‌یاد ولی‌اله مظفری‌سیاهکلی

کیشه‌جارونه سامون به‌گودن، گیله‌لوی
جودارونه صندل چاکودن، گیله‌لوی
تی‌وه مره دامون دگودن گیله‌لوی
مره تا بزن، مره تا بزن، گیله‌لوی
تی خواب‌رگه د داس بزنای، د داس بزن، گیله‌لوی

دامونه گوده مره تنگ بومای، گیله‌لوی
دارونه خاله ‌جی مره سنگ بومای، گیله‌لوی
می‌چیلیف‌مار می جنگ بومای، گیله‌لوی
مره تا بزن، مره تا بزن، گیله‌لوی
تی خواب‌رگا د داس بزنای، د داس بزن، گیله‌لوی

نه تنها می چوشم وارون به‌وارست، گیله‌لوی
مرغ وماهی مره زار به‌نالست، گیله‌لوی
دارونه خاله‌جی خون به‌کالست، گیله‌لوی
مره تا بزن، مره تا بزن، گیله‌لوی
تی خواب‌رگا د داس بزنای، د داز بزن، گیله‌لوی

تره خواس‌مو خوشبخت چاکونم، گیله‌لوی
تی‌جونه تازه رخت دوکونم، گیله‌لوی
تی فاکونکه سر چاکونم، گیله‌لوی
مره تا بزن، مره تا بزن، گیله‌لوی
تی خواب‌رگا د داس بزنای، د داز بزن، گیله‌لوی

می‌آلاله گول گله بوناشون، گیله‌لوی
یه‌ته دونه بون صد دونه بون، گیله‌لوی
سبزابون یه روز همه جا فووون، گیله‌لوی
مره تا بزن، مره تا بزن، گیله‌لوی
تی خواب‌رگا د داس بزنای، د داس بزن، گیله‌لوی

گیلیکی سورود: ماسوله شورم بیگیفته - گیل آوایی

ماسوله شورم بیگیفته
غم بیگیفته
ماکلوانه سورخه گول بامو در
شور شوره وارشه کویانه سر
وای شور شوره وارشه کویانه سر
او گرما گرمه بهار بو
فصل کار بو
سورخی جی سه تا زاکا بیگیفته
پئره ماره دیلا غم بیگیفته
وای پئره ماره دیلا غم بیگیفته
انقده وا کار بوکونیم
بار بوکونیم
صدتا درده امی جان بداریم
هرچی کی دو ویم درمان نداریم
وای هرچی کی دو ویم درمان
او گرما گرمه بهار بو
فصله کار بو
سورخه جی سه تا زاکا بیگفته
پئره ماره دیلا غم بیگیفته
وای پئره ماره دیلا غم بیگیفته

مردومه دیلام پورا بو
غم جیما بو
مردومه غما وا ول بیگیره
مرمر کاخانا آتش بیگیره