۱۳۹۵ بهمن ۲۹, جمعه

ترا می چومه جا فان-دِر بیجاره نازا بیدین گیلغزل با ترجمه فارسی - گیل آوایی


ترا می چومه جا فان-دِر بیجاره نازا بیدین
بیجاره نازو  بجانه کرشمه رازا بیدین

می چومه جا ترا فان-در هاتو کی بم تره قاق
جه تاسیانی می دیل دیلمانی سازا بیدین

ترا می چومه جا فان-در کی بی توو بم خالی آب!
هیزارتا ناجه هاچین قاقه چومه وازا بیدین!

می چومه جا ترا فان-در ایسی هاچین ایتا ماه
لوچان زنی ناویره تی چومانه نازا بیدین

هاچین هاچین تره بوستان درم مره پیله لات
تی خابه جا کی دپرکم می چوم  گولازا بیدین!

گیل آوایی بی نوخون  جوش زنه، ننا ده وفا
فتاشته داره پسی تیجا بوسته دازا بیدین!
. 
فارسی:
ترا از چشمان من ببین، ناز شالیزار را ببین
نازِ شالیزار وُ رازِ کرشمه ی برنجها را ببین
از چشمان من ترا ببین همچین که برایت حیران می شوم
از دلتنگی در دل من دیلمانی ساز کردن را ببین
ترا از چشمان من ببین که بی تو بی دست وُ پا هستم( بی عرضه ام)
با هزار حسرت فقط چشمِ حیرانِ باز را ببین
از چشمان من خودت را ببین که درست یک ماه هستی
چشم از من به قهر بر می گیری، ناز چشمانت را ببین
بیهوده بی دلیل برای تو دارم لات می شوم
از خوابِ تو که بیدار می شوم، بالیدن(افتخارکردن) را در چشمم ببین
گیل آوایی بیهوده در جوش و  خروش است، وفا دیگر نیست
پس از بریده شدن شاخ و بال درخت، تیز شدنِ داس را ببین
.

۱۳۹۵ بهمن ۲۰, چهارشنبه

کوچی شعر- گیل آوایی

تی یادا کشاشون
واهیله نیگایه یو خابا دباختن
هاچین تیتی یانا ایشماردن
چوم پیله نزئن
وای چی شا کودن وختی
تاسیانی ایتا کوه به
می کُوله سر!

فارسی:
یادت را بغل کردن
نگاه سرگشته است و خواب را باختن
فقط ستاره ها را شمردن است
چشم بر همم ننهادن.
وای چه می شود کرد وقتی
دلتنگی کوه می شود
بر شانه های من.
.

۱۳۹۵ بهمن ۱۰, یکشنبه

می دیل دکفته زمانه هاتو سی یا نمانه - گیلغزل - گیل آوایی


می دیل دکفته زمانه هاتو سی یا نمانه
دمرده دیل هاتویی تسکه چومبرا نمانه

دوو واره واج آیه جنگل تیتی زند داران
پیسه کلاچه اوخانو بوشو بیا نمانه

دواره تسکه فوخوسان شبانه ویشتایان
نداره سفره هاچین خالی بی پلا نمانه

می دیل دکفته بازام یاوری کرا به داب
جیگیفته شادیو غورصه غمو عزا نمانه

دوو واره شوم جوخوسه مسچدانه کش به زار
خودا فوروش هاتو پور ارجو بی حیا نمانه

هیزارتا گول اگه پرپر بوبوست آمی ایران
آمی وطن هاتویی دسته مافیا نمانه!

اگه هاتو کرا تینیتر آیده خاش والیسان
مثاله خاکا بده باده دس بجا نمانه

گیل آوایی چومانه سو گیلانه زاکاند
تی دیل دکفته دوروسته، اتو بلا نمانه

فارسی
به دلم افتاده است که زمانه همینطور سیاه نمی ماند
دلمرده همینطور در سوک و چشم به راه نمی ماند
دوباره جانِ جنگل گرم می شود شکوفه می زنند درختان
برو بیا و پژواک کلاغ خاکستری نمی ماند
کابوس بی صدا و شبهای گرسنگان تمام می شود
سفره ی ندار خالی بدون پلو نمی ماند
به دلم افتاده که باز هم دستِ یکدیگر  را گرفتن رسم می شود
شادیِ دریغ شده، غم وُ غصه، عزا نمی ماند
دوباره نحس( شوم) زار در مسجدها پنهان می شود
خدافروش همینطور پر ارج و بی حیا نمی ماند
هزار گل اگر پرپر شده است در ایران ما
وطنِ ما همینطور دستِ مافیا نمی ماند
اگر همینطور سوسو می دهند کاسه لیسان
مانند خاک می شوند در دست باد، برجا نمی ماند
بیناییِ چشمان گیل آوایی بچه های گیلانند
دلت افتاده درست است، اینطور بلا نمی ماند

۱۳۹۵ بهمن ۱, جمعه

هاتو کی لاهه جا گی یاد آرم می لاجانا- گیلغزل با ترجمه فارسی- گیل آوایی


هاتو کی لاهه جا گی یاد آرم می لاجانا
جه روم کرا گی آرم یاد می قللا رودخانا

بروکسله جا کی گی من کرا شمه رودبار!
پاریسا گی کشاشم من می رشته جانانا

هاچین کرا گی آتِن، برلینو وین خالی آب!
گولازه امرا زنم دیل می دریا مالانا

نیده بیده چی مره گی جه لندنو مادرید!
نیبه هاچین ایچارک لنگروده سامانا

بوشو هاچین نوا گفتن اوروپا بوزبوزه ها
کی یاد آرم می بیجاران، می مرغو کیشکانا!!!

هیزار هیزار تو جه آلپو سوئیس بیبی ماسکا
کپورچاله کولیور انزلی می جانانا

ده وسته واستی ببم واهیله می ماری خاک
هاچین واسی پرا دم می خیاله گیلانا!

فارسی:
همچین که از لاهه می گویی یاد می آوردم لاهیجانم را
از رُم که می گویی یاد می آورم قلعه رودخانم را
از بروکسل که می گویی در آغوش می گیرم رودبار را
پاریس را که می گویی در آغوش می گیرم رشتِ جانانم را
بیهود از آتن، برلین وُ وین می گویی، بیهوده است
با افتخار در آغوش می گیرم ماهیگیران دریایم را
ندید بدید چه برایم می گویی از لندن و مادرید
حتی یک وجب هم از طرفهای لنگرود  نمی شود
برو بیهوده نگو اروپا چنین و چنان است
که یاد می آورم شالیزاران، مرغ و جوجه هایم را
هزار هزار تو از آلپ وُ سوئیس دلقک بشوی
کپور چال است کولیوِر،انزلی جانانم
دیگر بس است باید سرگشته شوم از خاک مادری
درست باید پر بدهم خیال گیلانم را
 . 

" اکزوتیک فود" گیلیکی غذا هولنده مئن - گیلداستان با ترجمه فارسی - گیل آوایی

" اکزوتیک فود[1]"
گیلیکی غذا هولنده مئن/ گیلداستان با ترجمه فارسی
چهارشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۵- ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷

وختانی ناها کی "نیبه، نتانم، می کار نی یه" هاچین خالی گبه! وختانی کی هاچین بیگی نیبه نتانم می کار نیه" نه هاچین هیچه چانکونه، بلکی ترا واداره کی بیگی " هاناست، خایی بردار خایی نردار[2]!"!
یا واستی تن بدی هونی کی ایسه! یا اینکی بیبی ایجور هاچین پلا! کی دسدسا آب فونکونه! هرکی یام جه فاره سه بزنه ترا سرفوکو.
وختانی ناها کی واستی بیبی تی زندگی روستمه دستان هر چی ببه یو هر چی تفاق دکفه تره وا بیگی: به! تانم. می دسه کاره!"
ایتا روز هاتو بوو کی مرا فکراشو می خیالا وامختان دوبوم کی می زاکه صدا بامو:>> >»ایدامه«

۱۳۹۵ دی ۲۸, سه‌شنبه

چی سالانی بوبوست یاران اسیرَد-گیلچاردانه - گیل آوایی

چی سالانی بوبوست یاران اسیرَد
ده دارانام جه یاران سر بیجیرد
هاچین رخشان کشه ضحاکه جللاد
آیه اوو روز کی خونه مئن دیمیرد
فارسی
چه سالهایی شده یاران اسیرند
دیگر دارها هم از یاران سربزیرند
بیهوده شکلک در می آورد ضحاک جلاد
آن روز می رسد که در خون غرق شوند
.

۱۳۹۵ دی ۲۷, دوشنبه

دوتا گیلچاردانه - گیل آوایی

تی یاده امرا خاندن دیله کاره
کی تی گفتنه امرا چوم بواره
ببه چومانه ارسو پا مته، وای
هاتو هی لوی بخانه را دواره
فارسی:
با یاد تو خواندن، کار دل است
که همراه با گفتنِ تو چشم ببارد
اشک بشود جای پا، وای
همینطور هیلوی بخاند راه را طی کند

هیلوی یکی از آوازهای اندوهگین و در عین حال بسیار دلنشین گیلکی ست( مایه ی گوسن  دوخون در آواز گیلکی)
2
می دیل تنگه واسی دشتی بخانم
نه فارسی کی واسی رشتی بخانم
چومان دریا ببه ارسو جه می یاد
ببم توفان بزه کشتی، بخانم!
فارسی:
دلم تنگ است باید دشتی بخوانم
نه فارسی که باید رشتی  بخوانم
چشمها دریا شود اشک از یادم
بشوم کشتیِ توفان زده بخوانم!


۱۳۹۵ دی ۲۳, پنجشنبه

هاساگیلچامه!- گیل آوایی

فان درمه ترا
واهیله چومانه مرا
بمانسته هالا تی یادانا دوارم
ارسویانا اوچه!
.
دارا مانم دباخته ولگ
بادا کشاشو
آویری لاته تنایی مئن!

هان!

فارسی:
به تو نگاه می کنم
با چشمان سرگشته
هنوز مانده است از پسِ یادهای تو برآیم
اشکها را برچیده!

درخت را می مانم برگ باخته
باد را در آغوش گرفته
میانِ تنهاییِ دشتِ گمشدگی!
همین!

۱۳۹۵ دی ۱۲, یکشنبه

گیلغزل: بازام خیالاشو دیل رشت روباره ره تنگه - گیل آوایی


بازام خیالاشو دیل رشت روباره ره تنگه
خیاله پاک تورابو دیل می ماره ره تنگه

هاچین کرا نیشینه دیل خیاله باله سر
مثاله ترکمه رای پیته ماره ره تنگه

آ روزیگار نیبه هالی کرا بوبوستم زار
چومانه ارسو مرا دیل دلار[1]ه ره تنگه

به دام دکفتا مانم غوربتانه لِه-لیکی[2] دار
چی شا کودن کرا دیل لاب بیجاره ره تنگه

مرا بکفته بیگیر! وانه-کف بوبوستم زاک
هاچینه واهیلابو دیل کواره ره تنگه

سبج دو-وه کرا جیب[3]، دیل تورابو شه لاجان!
جوخوسبازه دره دیل پاک گوماره ره تنگه!

ایجور شواله یه دیل واهیلم جه ماره یاد
غریبی پاک فوخوسان دیل دیاره ره تنگه

گیل آوایی نوا دان توره دیلا بیخود ناز
هاتو گیری دیله لبلا کی یاره ره تنگه
فارسی:
باز هم دل به خیال رفته،برای رشت، روبار[4]، تنگ است
خیال انگار دیوانه شده دیل برای  مادرم تنگ است
بیهوده دل بر بال خیال می نشیند
مانند بچه ی حرف گوش نکن برای بازی کودکانه[5] دل تنگ است
این روزگار دل حالی اش نمی شود، زار/اندهگین شده ام
با اشک چشم دیل برای یارم تنگ است
در دام افتاده را می مانم غربت همچون درخت لیلکی تیغدار است
چه می توان کرد که دل برای شالیزار تنگ است
مرا تسلیم شده بدان گیر نده بچه شده ام
درست سرگشته شده دل برای تره تنگ است
جیب خالی ست دل دیوانه شده می رود لاهیجان
قایم با شک بازی می کند دل انگار برای بیشه تنگ است
یک جور شعله است دل که سرگشته از یاد مادر است
غریبی کابوس می شود دل برای دیار تنگ است
گیل آوایی بیهوده دل را ناز نده
همچین که قاقا به لیلیِ دل می گذاری، برای یار تنگ است!
 .


[1] مخلوطی ساییده که  از نمک، نعناع و پونه است.
[2] 

[3] کنایه از جیب خالی ست که فارسی می گویند شپش در جیب پشتک می زند! چیزی مثل این!
[4] (رودخانه ای در رشت)
[5] ( پیته مار یکجور بازی کودکانه است)!

۱۳۹۵ دی ۸, چهارشنبه

گیلغزل با ترجمه ی فارسی: آی جه ماری خاکه غورصه، آسه-مانا فان دری - گیل آوایی


آی جه ماری خاکه غورصه، آسه-مانا فان دری
آی کی شب تا صوب نوخوفته، تی مرا گفتان دری

آی شواله!، آی بوسوخته!، آی هاچینه گورشه کا!
گیجه مورغانا مانی!، پاک دگه-را خوردان دری!

چن قدر فکرا شو آخه چنگ زنی تی سینا باز
گورخوسانه درده امرا پاک ترا کوشتان دری!

مورده خور حاکیم بوبوسته خیلی وخته تی دیار
مورده زنده، زنده مورده، واهیلا بوستان دری!

آب جه سر بوگذشته ماری خاک بوبو موللا خوران!
های واپیچی های دیپیچی چی تره سوختان دری!؟

بوگوذشت آمل سیاهکل جنگله جنگلخوسان!
گاب دکفته ممکلت، سینا چی فکلاشتان دری!؟

آی دپرکسته جه خاب! آی گورشا بوسته جه خیال!
آی گیل آوایی جوخوس، غوربت چی واکفتان دری!!!
ناتمام

فارسی:
ای از غصه ی خاکِ مادری به آسمان نگاه می کنی
ای که شب تا صبح نخوابیده با خودت داری حرف می زنی
ای شعله ی آتش، ای سوخته، ای داغِ شده
مانند مرغهای سر به سنگ خورده قرار نداری( تلو تلو می خوری!)
به فکر فرو رفته آخر چقدر چنگ می زنی باز به سینه ات
با دردِ گورخوابها داری خودت را می کشی
خیلی وقت است که در دیار تو مرده خور حاکم شده
مرده زند، زنده مرده، سرگشته داری می شوی
آب از سر گذشته خاک مادری ملا خور شده است
هی بخودت می پیچی برای چه با خودت داری می سوزی
گذشت آمل، سیاهکل، جنگلخوابهای جنگل
مملکت هرکه هرکه شده، سینه ات را چنگ می زنی
ای از خواب پریده، ای داغ شده از خیال
ای گیل آوایی پنهان شو، در غربت چه داری گیر می دهی!
.

۱۳۹۵ آذر ۲۸, یکشنبه

کوچی چله، پیله چله زمستان - گیل آوایی

کوچی چله، پیله چله زمستان
کرا ویشتاترَد سرما بچستان
خیابانخوس نیشه چله شبام خاب
جه سرمایام ناره چوپور بدستان
فارسی:
چله کوچک، چله بزرگ زمستان
گرسنه تر هستند از سرما چاییده ها
خیابانخواب شب چله هم نمی رود خواب
از سرما هم رمق به دستانش ندارد
.

۱۳۹۵ آذر ۲۴, چهارشنبه

آماری از دانلود کتابهایم

امروز یعنی 14 دسامبر 2016 نگاهی به شمارِ دانلودِ کتابهایم در دو سایت اینترنتی انداختم. یکی از سایتها، صفحه خودم در مدیافایر  بود و دیگری هم سایت کتابناک:
شمار دانلود از سایت مدیافایر: 43413
شمار دانلود از سایت کتابناک: 46998
............
مجموع دانلودها از دو سایت: 90411
توضیح: از  شمارِ دانلودها در سایتهای دیگر خبری ندارم. این آمارها فقط در دو سایت اینترنتی ست.

۱۳۹۵ آذر ۱۸, پنجشنبه

می مرا تو چوم فوچين آ روزيگارا دئن نشا - گیل آوایی

می مرا تو چوم فوچين آ روزيگارا دئن نشا
انهمه ویشتانه زاره، ارسو وارا دئن نشا

ایجگرا بو جنگله بولبول، فتاشتد داره بال
قولقا گيفته جنگلو سوزه هوزارا دئن نشا

پِنزاری مولللا بوبو، روزی رسانه گيـله مرد
توف به آعالم كی آ شـونده گومارا دئن نشا

مورغه دانه بو آمی ايشكور آمی چمپا برنج
چوم فوچين سـفرانه سر خالی تی يانا دئن نشا

دس فارس بیم كسكسا روزانه سخت يـاور داهان
داب بوبوست بیگا بون، بیگانه کارا دئن نشا

جنگلانه پاكچينا بو خون كرا گريه دَرَد
جنگله گيلانه بی ميرزا هارایا دئن نشا

گيل آوايی سینه اورشین، چومه ارسو خون فیشان
پهلوانه گورشا بوسته سر به دارا دئن نشا
فارسی
با من چشمانت را ببند این روزگار را نمی شود دید
این همه گرسنۀ زار، اشک ریزان را نمی شود دید
صدای ضجه دارد بلبل جنگل، شاخه های درخت را بریده اند
ماتم گرفته جنگل و دردناکیِ اندوه جنگل را نمی شود دید
ملای پنج زاری روزی رسانِ گیله مرد شده است
تُف بر این عالم که این بیشۀ پر شده از گیاه هرز را نمی شود دید
آمادۀ کمک  به یکدیگر بودیم، یاری دادن بهم در روزهای سخت
بیگانگی رسم شده، کارهای بیگانه وار را نمی شود دید
جنگلهای تماما بریده شده  دارند از درد خون می گریند
جنگلهای گیلان را بدون صدای فراخوانِ میرزا نمی شود دید.
گیل آوایی سینه چاک کن، اشک خون از دیده بیافشان
پهلوانِ داغ شده بر سر دار را نمی شود دید


ویدئوگیلغزل: چله شبه پیشاشو>استقبال از شب چله - گیل آوایی


چله شبه پیشاشو>استقبال از شب چله
.
چله شب چرچره دارا خانه اما گیله مرد
شبجره هیچی ناره بیچاره تنها گیله مرد
ورفو سرما دگزه لوختی خیابان خوسا، وای
چی داری انگاره با آجیله اعلا گیله مرد!؟
وامرازه شادی کرا شهرا دوارسته ندار
سفره یه رنگی ناهان بی غمه ویشتا گیله مرد!؟
سفره خالی امی شهر چن تا خوسد بی نانو اب!؟
چندتا زای ویشتا داره ناجه پلایا گیله مرد!؟
چله شب شادی اونه کی بیگیری دسته ندار
ویشتا همسادا فارس با دیله دریا گیله مرد
وای اگه من مرا قوربان بیبی بیگانه جه خلق
وای اگه فان رسی داد بیچاره بی پا گیله مرد!
گیل آوایی دوخوشاسته جه آ روزانه سیاه
داد فارس واستی بیبیم هر بی پنایا گیله مرد
برگردان فارسی
شب چله غوغاست بخور بخور در خانه ی دارا، اما گیله مرد
برای شب نشینی بیچاره تنها هیچ ندارد گیله مرد
برف و سرما نیش نیش می زند خیابان خواب را، وای
چه داری سرِ مهمانی دادن با آجیل اعلا گیله مرد!؟
شادی به آدم نمی اید وقتی شهر پر شده است از ندار
سفره رنگی گذاشتن بی غمِ گرسنه گیله مرد!؟
چند نفر در شهر ما با سفره ی خالی بدون نان و آب بخواب می روند!؟
چند تا بچۀ گرسنه حسرتِ پلو دارد گیله مرد!؟
شادی شبِ چله آن است که دست ندار را بگیری
به داد همسایه ی گرسنه برس با دریادلی گیله مرد
وای بر تو اگر آنقدر از خودت ممنون بشوی و بیگانه با خلق
وای برتو اگر نرسی به بیچاره ی بی کس گیله مرد
گیل آوایی پژمرده از این روزهای سیاه
باید کمک رسانِ هر بی پناهی بشویم گیله مرد
!
.

چله شب 1390


۱۳۹۵ آذر ۳, چهارشنبه

گیلچاردانه - ماره یاد - گیل آوایی

تو کی نِه-سای آ دونیا مِئن هاچینم
تی یاده ایشمارم غورصه اوچینم
هاتو تی ناما گم زاکِه آرم یاد
تی عکسه سر می ارسُونا دیچینم!
فارسی:
تو که نیستی در این دنیا بیهوده ام
یادت را می شمارم غصه جمع می کنم
همینطور نامت را می گویم کودکی را بیاد می آورم
روی عکسِ تو اشکهایم را می چینم
.
23 نوامبر 2016



۱۳۹۵ آبان ۲۹, شنبه

بانو مردِ میدان بو.....- گیل آوایی


میانه اون همه نر، بانو مردِ میدان بو
دمرده مردکانه مئن زناکه گیلان بو

بنازم آی کی هونه حورماته حرومته خاک
بمرده مرداکی میدان، دکفته میدان بو

چی حورمتی، چی شهامت زناکه بازارمج
جه روزیگاره وکفته، هارای ایران بو

جه گیله بانو باموجیم آمون به میدانا
آ ایجگرانه جا بانو شرف به دوران بو

هاتو کی خون بدیلا بوستیمی جه شومبیداد
هارای بزه همه تانا شرف به مردان بو

چومانه ارسو مرا پاک دباخته میدانیم
گولازه حورمته گیلان گیله زناکان بو

جه پایمردی گیلبانو گیل داره اومید
میانه اون همه نر، ماده شیرِ شیران بو
او نر کی نانه ره خو آدمه ببرده جه یاد
نشانه حاکیم دوزو نماده قورآن بو

فارسی:
میانِ آن همه نر، بانو مردِ میدان بود
میان مردانِ خفه شده، زنِ گیلان بود
بنازم ای که هم او حرمت حرمتهای خاک است
از گیر و دار روزگار، هوارِ ایران بود
چه حرمتی، چه شهامت، زنِ دستفروش
از گیر و دار روزگار، هوارِ ایران بود
از گیلبانو بیاموزیم به میدان آمدن را
از این ضجّه ها، بانو شرفِ دوران بود
اینطور که خون به دل شده ایم از بیدادِ شوم
هوار زد همه را، شرف به مردها بود
با اشک چشمها میدان باخته ایم
حرمتِ افتخارِ گیلان زنان گیلانی بود
از پایمردیِ گیلبانو، گیل امیدوار است
میان آن همه نر، ماده شیرِ شیران بود
.
آن نر که بخاطر نان آدمی اش را از یاد برده است
نشانِ حاکم دزد وُ نمادِ قرآن بود!

گیلآواز با گیلغزل - گیل آوایی

بی وطن میدان دکفته خالی میدان تا آکه - گیل آوایی

بی وطن میدان دکفته خالی میدان تا آکه
ابره پوشت ماه دیل بترکه بی خوروسخوان تا آکه

تا آکه جنگل واسوجه بی ایتا سرپور بدوش
سر بچاه بردن دمردن ونگ و نالان تا آکه

باغه دیل واهیلا بو بسکی بیده پیسه کلاچ
بولبولانه بال دوسته، ارسو واران تا آکه

وامرازه بی پهلوانی بون یالانچی پهـلوان
پاله وانی تو ویریز، با شونده زاران تا اکه

روزگاره بی کسی من واستی یاری داب گودن
کس کسا بیگانه بوستن سر به داران تا آکه

وسته ده های آیو نـاله بیخودی فردا کودن
گورشه کاید پئرو ماران ویشتا زاکان تا اکه

آی شومایـان کی دبـاختید هستو نیست دارو ندار
وخته ده میدان دکفتن شومه کاران تا اکه

گیل آوایی بی کولوشکن جنگله بی دار و خال
غوربته مئن های جوخوفتن یاده یاران تا آکه

فارسی
بی وطن به میدان آمده است، میدانِ خلی تا کی
پشت ابر دلِ ماه بترکد بی خروسخوان تا کی
تا کی جنگل بی تاب بسوزد بدون یک تفنگ بر دوش
سر به چاه بردن غرق شدن گریه و ناله تا کی
دلِ باغ ترکید از بس کلاغ دیده است
بالِ بلبل بسته باران اشک تا کی
به آدمی نمی آید بدون پهلوان، ادا درآرِ پهلوان بودن( پهلوان دروغی بودن)
خودت پهلوانی برخیز با علفهای گندِ هرز تا کی
در روزگار بی کسی باید کمک دادنِ به هم رسم کرد
بیگانه بودنِ با یکدیگر، سربه دارها تا کی
بس است آه و ناله بیهوده فردا کردن
داغ شده اند پدر و مادران فرزندان گرسنه تا کی
ای شما ها که هست و نیست، دار و ندار را باخته اید
وقت به میدان آمدن است کارهای شوم تا کی
گیل آوایی به یار و غار، جنگلِ بی درخت و شاخه
در غربت پنهان شدن، یادِ یاران تا کی
.

۱۳۹۵ آبان ۲۸, جمعه

گیلغزل: تا فوچینم چوم کرا رشته خیابانم مره - گیل آوایی


تا فوچینم چوم کرا رشته خیابانم مره
چاربرارانا دیپیچم پاک خمیرانم مره

جه خومیران دوارم پاک شم مره پورده عراق
ارشاکا[1] یاد بارده گردم لاب دوکانانم مره

فردوسی کوچا گیرم شمه هاتو روبارکنار
زاکی یادا ایشمارم استلخ روبارتانم مره

شاآموکوچه یو جیرباغ شم مره دانشسرا!
تا نزمه چوم پیله پاک ساغلسازانم[2] مره

آسِداباسا نیده بو شم هاتو تا خاریمام
جه  خاریمام میسگرانه راسته لاتانم مره

بززانو زرگرانه راسته تا چینی فوروشانو چراغ!!!
پاک آویرانه مانستن پیله میدانم مره

پیله میدانو خیابان پهلوی، چللا خانه
یافمه می زاکه  شم آفخرا لاکانم مره!

لاکانی را گردمه شم رازی تا چومارسرا
واخوبا بم بیستون پاک سبزه میدانم مره

گردمه پاک گیجه مرغانا مانم واهیلو قاق
شهرداری سعدی خیابان زیرکوچه جانم مره

دیل زنم می رشتا پاک بم دیل بوبوسته کوچی زای
تا دپرکم چوم هاچین هیست زاره زارانم مره!

گیل آوایی تو هاچین تی رشته امرا بی آویر
چو زنم هانده خیالا دربو داغانم مره!!!!
.




[1] آرشاک، پورده عراقه عرق فوروشی بوو!!!
[2] ساغلسازان = ساغریسازان

۱۳۹۵ آبان ۲۳, یکشنبه

دوشعر گیلکی از میرزا حسین کسمایی، شاعر، روزنامه نگار، نویسنده و نقاش گیلانی و یک مشروطه خواه فعال در جنبش مشروطه خواهی گیلان


نخستين شعر گيلکی را کسمايی در مورد يکی از معاريف رشت سروده است. شبیه این گونه معاریف! را می شود هم اکنون فراوان یافت!:
اسب پيشاھنگ آخر بسرش توبره کشه
اھل شاقاجی اگه حاجی ببه تبجه کشه
چی بگم آ جاکشه؟

يافت تا نھضت مشروطه در اين ملک ظفر
شد ھويدا به ادارات يکی ساده پسر
دست برده به بغل پاکتی آورده به در
گفت فرمان رئيس است نماييد نظر
من خيالم که يقين ايلچی روم و حبشه
چی بگم آ جاکشه؟

گفت مقصود بدانيد از اين امر عجاب
ھمۀ مال تجارت ز اياب و ز ذھاب
نفت و باروت و گچ و تخته و شلمان و کتاب
جمله بايد به حضورم شود اين لحظه حساب
پوطی سشی فاگيرم شھری ببه يا گالشه
چی بگم آ جاکشه؟

آه از آن روز که تاجر بشه را دار ببه
وای اگر ممقولی شھنه پاکار ببه
خاصه بيکار ببه ايپچه دم بی عار ببه
خلق از بدعت او جمله دل آزار ببه
ھر زمان قلب ضعيفان طپش اندر طپشه
چی بگم آ جاکشه؟

ترا گم ترا عمو چند کنی بدعت نو؟
چند از مال فقيران بوخوری بره پلو
ترسم آخر دم مردم بنمايی سگه لو
خانه و ملک بوشو چمچه و خکاره گرو
حاليا نوبت فرش و دوشک و ناز بازبالشه
چی بگم آ جاکشه؟

ھی دوکون خرقه خز کوپچۀ سنجاب و برک
ھی بوخور رشته و خوشکار و مربا و ترک
مورد لعن خلايق زسما تا به سمک
حرف اگر گوش نوکونی نوکون جھنم به درک
اينقدر بزن بوکوش تا کی ترا شکم بشه
چی بگم آ جاکشه؟

حيف صد حيف زفاميل خود اخراج شدی
روی بدعت به جھان مبتکر باج شدی
پيرو شرب و قمار و فکل و ساج شدی
پنج آسی باوردی مرشد ليلاج شدی
گوز ملت به سبيل و ريش حاجی داداشه
چی بگم به آجاکشه؟

اصل قانون اساسی تو دانی اتو نيه
طريق خدا شناسی تو دانی اتو نيه
فکر و تدبير سياسی تو دانی اتو نيه
بدعت ميرزا آغاسی تو دانی اتو نيه
جادۀ صاف بو شو آ جاده تيغ و تمشه
چی بگم آ جاکشه؟

ای خدا ششصد و ھفتاد زجان سرش کن
ھمچو شيخ نر سنی ھدف تيرش کن
دست بی صاحب او بسته به زنجيرش کن
از مکافات عمل طعمه شمشيرش کن
چونکه در سلک زمان يکسره لوطی منشه
چی بگم آ جاکشه؟
 برگرفته از کتاب ادبيات گيلکی اثر زنده ياد ابراھيم فخرايی
.
2
جه اراشیم، فاگیریم، قزوین و تهرانا عمو 
جه اوراشیم، فوخوسیم، ملکه خوراسانا عمو
همه را یا نیشانیم، پاکار، ای جا، رادار ای جا 
به فغان آوه ریمی جمله یه افغانا عمو

نه، پونا واخالیمی، نه شهره ناکپورا پسر 
الله آباد دکن، دارنی و مولتانا عمو
نه سومنات و کجرات و نه رامپو را داداش 
نه شکار پور و نه بامپور و نه سیلانا عمو
نه من و مدرس و دهلی و اخالیم، نه بمبئی 
نه بنارس، نه مجهلی و نه گوکانا عمو
جه باکو شیم تی فی لیس، جه تی فی لیس تاکوتائیس 
جه کوتائیس به باطوم، دس به گریبانا عمو
براره گفتنی ره، جومله یه قفقاز می‌شینه 
وا، اجور پیلا کونم، جومله یه ایرانا عمو
ا، بجارانا دینی، می ایله جارا فاندری 
من حوسین کاشی یم و رشت می‌کاشانه عمو
از کوله ماسوله تا پسخانه پل، ماله اماست 
یده بیضا می‌دسه، چوماق می‌ثعبانه عمو
حاجی هاروته فسون سازم و فومن، بابل 
هر کی، هر چی بوگویه، در خطه بوطلانه عمو
ا فتربندا دینی، باستیله پاریسا بیدین 
خد من یوسفی و، اون چایه زندانه عمو
آسیابم من و گیلانا همه خورداکونم 
اون کی می‌گاز دی نی شه، میرزا کوچیک خانه عمو
.
میرزا حسین کسمایی (متولد ۱۲۴۴، کسما ؛ متوفی ۱۲۹۹، کسما) شاعر، روزنامه نگار، نویسنده و نقاش گیلانی و یک مشروطه خواه فعال در جنبش مشروطه خواهی گیلان (۲۰-۱۹۱۵) به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی بود. او از اعضای هیئت منتخب مجلس عالی در روز فتح تهران بود.
برگرفته از سایت ویکیپدیا

۱۳۹۵ آبان ۲۱, جمعه

گیلغزل: شون درم تنایی، تنا می مرا تنا آیی - گیل آوایی


شون درم تنایی، تنا می مرا تنا آیی
هرتا پا مته مرا واهیله تا دریا آیی

تی مرا گم ایشتاوم پاک تورا بوسته، لاته لات
پاییزه ولگه مانستن رقصانی شیدا آیی

خاب هانه تنای تنا دیل دمردن گورشه کا
آی بنازم هانده تی یادا کی بی پروا آیی

شُورشُوره وارش به ارسو  تی مرایم رادوار
ارسُونه تی تی مرا بی، باده گیله وا آیی

هرتا ارسو واچیشم، می دیمه سر با تی نیگا
دیل بزه مسته مانی با تلخییه ودکا آیی!

دیلمانی خاندنه امرا تویی خلوت جیگا
می مرا هرتا اوخانا پا به پا همپا آیی!

گیل آوایی تورابوسته دیل زنه اورشینه یاد
پاک سیفیدرو رقصی می امرا تو تا دریا آیی!!!
فارسی:
دارم تنهایی می روم، تنها با من می آیی
هر جاپای مرا سرگشته تا دریا می آیی
با تو می گویم می شنوم درست دیوانه شده، لاتِ لات
مانند برگِ پاییز می رقصانی شیدا می آیی
خوب همین است تنهای تنها دلمرده داغ شده
ای بنازم باز یاد ترا که بی پروا می آیی
شُر شُرِ باران می شود اشک با تو هم در راه
شکوفه های باران می شود اشک همراه می شود بادِ گیله وا[1] می آیی
هر اشک را روی گونه ام با نگاه تو می چشم
مستی در آغوش گرفته را می مانی با تلخیِ ودکا می آیی
با خواندنِ دیلمانی تو هستی در جای خلوت
با من هر واخوان(پژواک) پا به پا همپا می آیی
گیل آوایی دیوانه شده یادِ در هم ریخته را برهم می زند
درست رقص سپیدرود هستی با من تا دریا می آیی!





[1] نام یکی از بادهای خوشِ کاسپی ست.