۱۳۹۹ دی ۴, پنجشنبه

گیلچاردانه - گیل آوایی

0

می رشته ره بوبوم هانده هاوایی

ایتام نه سا بگه هولند چی خایی!

مره گم ایشتاوم، خانم، بمه لات

بازین دیل واهیلا به گه: کوجایی!؟

فارسی

برای رشتِ من باز شده ام هوایی

یکی هم نیست بگوید هلند چرایی

با خود می گویم می شنوم می خوانم، لات می شوم

سپس دل سرگشته شده می گوید: کجایی!؟

1

می چوم دریا بوبو خالی پی-یاله

مره تامتوم بزه، دیل پوره ناله

تی عکسه سر فی وه ارسو، منم قاق

ده گورشا بوم خایم دونیا بکاله

فارسی

چشمم دریا شده پیاله ام خالی

دم فروبسته ام، دل پُر از ناله

روی عکسِ تو اشکم می ریزد، من هم حیرانم

دیگر داغ شده ام می خواهم دنیا فرو بریزد

2

شبونی کی نوشونه چوم تیبه خُو

تی گیسُونه دانه موچی مرا تُو

تیبه خونه، گونه، بُونه یه ته زاک

هیتو کیشکا بُونه بی خو خونه تُو 

فارسی

شبهایی که چشم بخاطر تو خواب نمی رود

گیسوی ترا با بوسه تاب می دهد

برای تو می خواند، می گوید، مثل یک کودک می شود

همینطور جوجه ای می شود که بی خواب تاب می خورد

3

چوتو وا تاسیانی یا دوارم!؟

تورابو غوربته مئن وا بوارم!

کولوشکن می گیلان، منمه کیشکا

می دیمه سر واسی ارسو بکارم! 

فارسی

چطور باید از پسِ دلتنگی بر آیم!؟

دیوانه شده در غربت باید ببارم

گیلان همچون مرغ کرک است من هم جوجه اش

روی گونه ام باید اشک ببارم 

24دسامبر 2012

4

بوکودم درده دیل، دریا بدا گوش

اودوشتم می پیالا، اون بوگفت نوش

بازین جه تاسیانی بوبومه قاق!

میجا دریا بزه جوش بوشو جه هوش

فارسی

درددل کردم دریا گوش کرد

پیاله ام را نوشیدم دریا گفت نوش

سپس از دلتنگی مات زده شدم

بجای من دریا جوش زد از هوش رفت


۱۳۹۹ دی ۳, چهارشنبه

بیجارا زمستان فوقوفت اشکلانا زنه سرفوکو - گیل آوایی

 

بیجارا زمستان فوقوفت اشکلانا زنه سرفوکو

بچاسته گیلا چو  زنه، گه تی بج چی بوبو

 

بیجار تام بزه، چوم به را  دیل بوبوست

زمستانا گه ورفوسرما جه را پور بامو

 

بورین پاک فیچالست اگه هرچی باغو بولاغ

دورین دیل میشین گرمه جان واج بامو

 

نیدین اشکلو واش بوپوخست، بوبوستم چیچال

نیدین یخ دوسته گیلم، دیلگیرم تسکا بو

 

باهاران آیه هانده سبزا به می توم بیجار

دو واره پور آوازه، افشان کونه بج خو مو

 

آیه سینه سورخی می سامان بازام با گولاز

بازین روسیایی تیشین به ترا گم چی بو!

 

تی رخشان کشئنام دواره، تونام شی تی گور

منم من بیجاره همش پا بزا، راه دوبو

 

فارسی

شالیزار را زمستان در خود گرفت، ساقه های ماندۀ برنج را سرکوفت زد

به گلِ یخ زده گیر می دهد می گوید برنجِ تو چه شد

 

شالیزار سکوت کرده چشم به راه دلشده

به زمستان می گوید برف و سرما از راه زیاد آمده

 

بیرون اگر هر چه باغ و دشت تماماً فشرده

دل من در درون گرم و زنده است

 

نبین ساقه مانده از  برنج پوسیده، بخ زده ام

نبین گِلِ یخ بسته ام دلگیر و تنها مانده ام

 

بهاران می آید باز سبز می شود نشای برنجم

دوباره برنجِ پر آواز افشان می کند مویش را

 

سینه سرخ باز با افتخار به سامانِ من می آید

باز روسیاهی از آنِ تو می شود به تو می گویم چه شد!

 

شکلک در آوردنِ تو هم می گذرد، تو هم به گورِ خودت می روی

من هستم من که همیشه پا به زاییدن و در راهم.

.

25 فوریه 2015

دوتا هاساگیچامه(1387) – گیل آوایی

 هاتو کی سی یا ابرانا فان دری

آسمانه تی تی وارانه جا

چی تاسیانه!

 فارسی

همچین که به ابرهای سیاه نگاه می کنی

چه خالیست جای آسمانِ پر ستاره!

2

بیجار زالاش باورده

آخ کی ایتا آیاز

بهارا دپرکانه

جه آ فوخوسان[1]

 فارسی

شالیزار چه بیتاب است!( دلش ضعف می ورد!)

آه که یک شبنم

بهار را از کابوس برهاند!

.

چهارشنبه، 4 دی ۱۳۸۷



[1] فوخوسان = کابوس

می هاساگیلچامه-2014/ داره پا - گیل آوایی

دار داد زنه

جه داره پا[1] کفتن باده دس!

باغه ره اوروشواری بمانست یو

بهاره چوم برایی!

 

فارسی:

درخت داد می زند

از  افتادنِ آخرین میوه بدست باد

برای باغ سوگزاری مانده وُ

چشم به راهیِ بهار!



[1] آخرین میوه درخت شاید گویا نباشد. "داره پا" یا نگهبان درخت به میوه ای گفته می شود که بنا به رسم گیلکها، به هنگام میوه چینی ، بر روی درخت باقی می ماند( باقی گذاشته می شود) تا نگهبان درخت باشد و در سال بعد میوه بیشتر بدهد. 

۱۳۹۹ دی ۲, سه‌شنبه

گیلداستان " اگه دنبازید شمه را فوقوسیم" - گیل آوایی

یا دبازید یا فوقوسیم شمه را / رشته زمین طیاره فوتبال

 ایتا ساک بیگیفتم  می دس داورا فاندرستم. ممد نقاش شیب زنه کا، خودس بیگیفته مرا بوگوفت:

-         ایتا ساکا بنه ایا

منام ایتا ساکا بنامو می دس آسینا فاکشم بوجور بوگفتم بیشمار. داورام شورو بوکوده قدم اوسادن. من اونه پایا نیگا کودیم کی کوچی قدم یا پیله قدم اونسانه. دوازده قدم بیشمارده مرا بوگفت:

-         ساکا بنه ایا ده دس نزن

منام ساکا بنام او یا باراما دوخوادم. ممد نقاش کی هم موربی، هم داور، هم سرپرست بو امی تیمه فوتبالا دوما داشتی یو امه را تمرین دایی. پاک فوتباله عاشق بو. امانام کی تازه امی دیما فله مو بزه بو، پیله بازیکنانه ادایا در آوردیمی.

امی زمین فوتبالام ایتا زمین طیاره بو. ایتا زمین طیاره کی اونه ایتا سر نهابو لاکان جاده ایتا دیگه رازی یا دوارستی. زمین طیاره ایطرف روبار نهابو ایطرف دیگه  تا چوم کار گودی باغ بویو  و پرچین مرچین

می تومانا فاکشم بوجور تر. می پیرانه آسینا فاکشم تا می بازو، باراما دوخوادم کی بایه شوت بزنه من بیگیرم.

هاتو کی بارام بامو شوت بزنه. من فچه مستم می کتانی بندا کی واوو بو دکشم. می کتانی بندا دکشن دوبوم کی توپ فارسه. می کتانی بندا دوسته، دن وسته، توپ بامو منام شیرجه بوشوم توپا بیگیفتم، وناشتم دروازا بشه بودورون کی گل بوخوردی بیم

آخه ممد نقاش همش گفتی کی اگه اولی توپا واهلی بشه دروازه مئن، ده تا اخر هاتو گل خوری! منام ایجور شیرجه بوشوم کی هاچین می دنده خاش ول بیگیفته بو.

می دروازه یام ایجا نهابو کی گا گلف واش دوبو. آنقدام سنگه و چوبو چکال می دور و بر فوجه بو کی نوگو! منام کی هاچیم کرچ! گوتورمایی شیرجه شوییم هر  چی بو.

تو نوگو جه دور، ایران مهره دروازه بان امه را فاندرستان دره. تازه دروازه وسط به سام کی دومی توپ بایه بیدم ایران مهره دروازه بان بامو می ور مرا بوگفت:

-     تی کتانی بند کی اتو توندا توند وا وه، تو نتانی تی حواسا جیما کونی توپا بیگیری. بازینام هاتو ترا تان ود  خوشکه گیله سر. ایجور توپه ره شیرجه بوشو ترا بچرخان کی تی جان زمینه سر پاختا نبه.

ایتا پیچه حرف گوش کون زاکانه مانستن اونا فاندرستم. بوگفتم:

-         بی کتانی چوتویه؟ من تانم بی کتانی بهتر شیرجه بشم توپه ره!

ده اونه رافا نه سام کی ایچی بگه. یانی می دیل نخواستی می کتانه گیر بده. اونام می کتانی! کی عزا یو عروسی واستی دوگودیبیم! اونه مرا مدرسه شوییم. فوتبال گودیم. تازه جشن پشنام شوییم. وختی یام کی اونه ایجا دورسفتی، نخ پخه مرا ایجور چاگودیم کی از تازه بی هه بختر بوستی!

تا فچمستم می کتانه بندا دو وراه  دکشم، بیدم ایران مهر دروازه بان ایتا کفشه فوتبال خودس بیگیفته مرا گه:

-         بیدین تی پا خوره

وای کی پاک خیاله کی  دونیایا مرا فادا بید. کفشه فوتباله چرمی! اونام تا هسا کفش فوتباله چرمی دون گوده بوم

بیدم تا پشیمان نوبو کفشا دوکونم. می پا ره خیلی پیلله بو. ایجور کی اونه توک پاک ده سانت خیاله درازتر ببه. تو نوگو کفشه فوتباله مرا واستی چنتا جوراب دوکونی یانی اتویی گفتیدی منام نانستیمی

هرچی بو کفشا دوگودم. ایرانمهره دروازه بان توپا اوساده بوگفته تا بازی شورو نوبوسته ایتا پیچه بی یا تمرین بوکونیم

مرا بوگفت:

-         بینش زمینه سر

تا هسا مرا یاد نوبو کی بخواستی بیم اتویی حرف گوش بوگودیبیم. اونام من کی هاچین کرچه کرچ! می پئرا تاوان نداییم

زمینه سر بینشتم. دو سه متر اوشانتر، ایرانمهر دروازه بان توپا دسه مرا تاوه دایی، منام گیفتیم. های اطرف، های او طرف

چن دقه نوبوسته مرا بوگوفته پا بس. پا بسام. شورو بوگود شوت زئنو مرا گفتی بیگیر. های زه یی منام گیفتیم. چفه عرق بوبوسته بوم. ایجور می جان واج باموبو کی ژیمناستیک بازان مانستن پوشتک وارو زه ییم. کی تانستی مرا گل بزنه!

ایدفا بیدم ممد نقاش شیب زئن دره، هامما گه بایید زمینه وسط. دو تا تیم جیما بوستیم. امی کاپیتان جولو امانام کولوشکنه مانستن اونه دوما بیگیفته

باغه محتشمه تیمه فوتبالام جیما بوسته با خوشونه کاپینان باموده داوره ویرجا. راستی راستی تیمانه مانستن دس بداییم. دو تا کاپیتان بوشوده. ممد نقاش ایتا دوزاره مرا شیر یا خط تاودا. ایدفا بیدم  امی کاپیتان، ناصر، بوگفته :

-         خط

ممد نقاش کی هاتو خطا بیشتاوسته هاچین انه رنگه رو بوبوسته بو صارا گیل. اخه همیشک گفتی کی هرکی خط بگه موسابقا دبازه.

اما دانستیم کی امی کاپیتان خوایه ممد نقشا کوفری بوکونه. امی خندیا جیگیفته بیم ولی همه تانی دوز دوزیکی خندا دیبیم

باغه محتشمه تیمه فوتباله کاپیتان کی  شیر بوگفته بو، تانستی اینتخاب بوکونه کی زمین یا توپ! خورشیدام ایجور بو کی هر طرف دروازه بوبوستی بی توفیر ناشتی. یانی امی دروازه یان شومالو جونوب نهابید. خورشیدام که جه باغو بولاغ دتاوستی یو روباره پوشت جوخوفتی. ولی غوروب دم، کی خورشید شوندوبو روباره پوشت دارو درختانه مئن جوخوسه، ایتا دروازه بانا چوما آفتاب دکفتی.

باغه محتشمه تیمه فوتبال زمینا اینتخاب بوگوده. ایتایام او تیمه مئن ایسابو کی هاچین شر بو. تا باییم هرکی بشه خو دروازه طرف، ایدفا بیدم بارام خاش والیس،  امی کاپیتان گوشه کون ایچی بوگفته. کاپیتان امی شین هاچین ماسته مانستن به سا اونا فاندرسته

اما نانستیم بارام خاش والیس چی بوگفته  داره تا اینکی امی کاپیتان بوگفته کی اما اگه دنبازیم،  داوا به. باغه محتشمه زاکان گیدی کی  موسابقا واستی ببرد، ناویره  امه را فوقوسه ده!

موسن، ممد، ناصر، مونوچر؛ حسن، علی، موصطفی، منو بارام بوگفتیم اما امی بازه کونیم ، بازین بیدینیم چی به. اگه واستی داوا بیگیریم امانام گیریم!

هاتو بو کی خیاله لشکرکشی گودان دیبیم. داور دوخواده همه تانا کی بازی بوکونیم. هر دو تا تیمه زاکان هرکی بوشو خو جا سر ، دفایو وسطو گوشه راست و چپ و منام دروازه بان.

باغه محتشمه تیمه مئن ایتا ایسابو کی کل بو. خاشه خاشام بو اما جه اما همه تان پیله تر بو. هون گوشه راست،  حمله بازی گودی. هاتو کی اولی حملا بوگودید بیدم کی پوشته هیژده فان رسه ایجور شوت بزه کی تومامه زکان هاتو وای بوگفتید کی می زاله بترکسه بو. توپا وختی بگیفتم. قیافه مرا بوگفتم:

-         شوما شیمی بازه بکونید! هاچین هاچینه مگه! دروازه ره شیمی خیال جم!

ایرانمهره دروازه بان دوره شر ایسابو مرا فاندرستی. بازی هرچی ویشتر جه اون گوذشتی، بزن بوکوبام ویشترا بوستی. باغه محشتمه زاکان هامه باموبید. تا اما حمله گودیم امه را فوش دایید! هاتو کی اوشونه تیم حمله گودی، شورو گودید دور اوسادن

اولی نیمه تومانا بوسته بو. هیتا تیم گل نزه بو. همه تانی دروازه پوشت بینیشته بیم. هر کی ایچی گفتی. ایتا گفتی می پا قاب درد کونه. اویتا گفتی می پا بوز جیویشتان دره. ایتا گفتی می پا پیله انگوشت باد بوگوده

تا اینکی داور شیب بزه. دومی نیمه شورو بوبوسته

هاتو دو دقه نوبوسته بو کی امی تیم ایتا گل بزه. وای باغه محتشمه زاکان پاک پوتاره مانستن فو ووسته بید امی طرف، هر کی ایچی گفتی. بازی کم کم شون دبوبو کی داوا ببه. همه تان واکف داشتیدی. لقد زئن فته فراوان بو. ایا اویا جه هر دوتا تیم چند نفر یا خو تکا بیگفته بو یا خو پا ساقا مالستی. ایتا شله  مانستن دو وستی.

ایتا ایسابو که هامما واکفتی. داوره  خطا ده نخواندی.

اوشون هر چی حمله بوگودید نتانستید گل بزنید. منام کی هاچین شیرا بو، خیاله جامه جهانی بازی گودان درم. کفشه چرمی دوگوده فنره مانستن واز گودیم .

ایدفا بیدم باغه محتشمه زاکان ایتا ایتا خوشونه انوگوشته مرا های فوش دیدی مرا. فوش دیهیدی اونام چی فوشی. منام دروازا پاستیمی کی گل نوخوریم. تا امی تیم حمله گویدید من تنها بوستیم. می دیل زه یی می پوشتا کی هسا یا مرا فوتورکد! ایجور بوبوسته بو کی هرکی گردستی تیجه سنگ بیافه باوره تاوه ده امی خطه هیژده مئن، دروازه جولو!

اوشون سنگ تاوه دایید، من سنگانا اوچه ییم. هاتو کی  اوشون حمله گودید، من ده نتانستیم سنگانا اوچینم. اوشانام تا تانستیدی سنگانا تاوه دایید می طرف. هاتو امی فاکش دکش تا بازه تمانا به،  درازه داشتی.

ایدفا داوره شیبه مرا خیال بوکون کی ایتا عالمه گرزکا ایجانایی سرادد

باغه محشتمه زاکان باموبید داوا بگیرید. جه او دور ایدفا بیده ییم اینفر هامما دوخوانه. باغه محتشمه زاکان هو یارو صدا مرا واگردستد

دوز دوزیکی گا گلف فوش دایید ولی اما فوشا خوردیم هیچی نوگفتیم. همه تانی را دکفتیم. ساکو لیباس امی دس بوشوییم روبارکنار.

همه تانی چفه عرق هاتو فاره سه فان رسه هرچی امی دس نهابو لیباس بکنده نکنده آشغالی واز بوگویدیم آبه می یان!

تقی بابوز گیره ایتا صابون نخله زیتون مرا خو  دیمپرا شورو بوگوده شوستن. هاتو کی کخ بیگیفته اونه چوما واز بوگودم اونه صابونا بیگیفیم بوشوم آبه وسط پاشنا گودنو سرا شوستن!

تا تقی پابوزگیره واخبردارا به، کی صابونا اوساده، کی اون ساده؛ همه تانی امی سرو جانا هو صابونه مرا بوشوستیبیم!

کولی مانستن روباره مئن دوم زئن دیبیم کی باغه محتشمه زاکانا بیده ییم آمون دربید.

امی ساک پاکا اوچه ییم، تا امه را فاره سد، بوگوروختیم!

هان! 

۱۳۹۹ آذر ۲۲, شنبه

چله شبه ره شاید! - گیل آوایی

 


چله شب چرچره دارا خانه اما گیله مرد
چله شب 1390
گیل آوایی
چله شب چرچره دارا خانه اما گیله مرد
شبجره هیچی ناره بیچاره تنها گیله مرد

ورفو سرما دگزه لوختی خیابان خوسا، وای
چی داری انگاره با آجیله اعلا گیله مرد!؟

وامرازه شادی کرا شهرا دوارسته ندار
سفره یه رنگی ناهان بی غمه ویشتا گیله مرد!؟

سفره خالی امی شهر چن تا خوسد بی نانو اب!؟
چندتا زای ویشتا داره ناجه پلایا گیله مرد!؟

چله شب شادی اونه کی بیگیری دسته ندار
ویشتا همسادا فارس با دیله دریا گیله مرد

وای اگه من مرا قوربان بیبی بیگانه جه خلق
وای اگه فان رسی داد بیچاره بی پا گیله مرد!

گیل آوایی دوخوشاسته جه آ روزانه سی یا
داد فارس واستی بیبیم هر بی پنایا گیله مرد

برگردان فارسی
شب چله غوغاست بخور بخور در خانه ی دارا، اما گیله مرد
برای شب نشینی بیچاره تنها هیچ ندارد گیله مرد
برف و سرما نیش نیش می زند خیابان خواب را، وای
چه داری سرِ مهمانی دادن با آجیل اعلا گیله مرد!؟
شادی به آدم نمی اید وقتی شهر پر شده است از ندار
سفره رنگی گذاشتن بی غمِ گرسنه گیله مرد!؟
چند نفر در شهر ما با سفره ی خالی بدون نان و آب بخواب می روند!؟
چند تا بچه ی گرسنه حسرت پلو دارد گیله مرد!؟
شادی شب چله آن است که دست ندار را بگیری
به داد همسایه ی گرسنه برس با دریادلی گیله مرد
وای بر تو اگر آنقدر از خودت ممنون بشوی و بیگانه با خلق
وای برتو اگر نرسی به بیچاره ی بی کس گیله مرد
گیل آوایی پژمرد از این روزهای سیاه
باید کمک رسان بی پناه بشویم گیله مرد

این غزل در مجموعه ای بنام " شواله " با فورمات پی دی اف منتشر شده است. برای دریافت/دانلودِ آن همینجا کلیک کنید

۱۳۹۹ آذر ۲۱, جمعه

چارتا گیلچاردانه - گیل آوایی

0

هاچین رُو باردمه جه تاسیانی

کرا خاندان درمه دیلمانی

هاتو قاقا بومه جه دیله پرواز

آویری دیلا گم غوربت چی مانی!؟

فارسی

کاملاً بهم ریخته ام ا ز دلتنگی وُ دوری

دارم دیلمانی می خوانم( آواز دشتی گوشۀ دیلمان)

از کارِ دل همینطور شگفت زده ام،

از دلِ گمشده می پرسم غربت به چه می مانی!؟

 

1

چومه ارسو دره پا در میانی
هاتو وارش بیگیفت گه وا بخانی

منام قاقا بومه جه می چومه کار

بازام واستی بخانم دیلمانی

فارسی:
اشک چشم پادرمیانی می کند

همینطور باران گرفته می گوید باید بخوانی

من هم حیران شده ام از کار چشمم

باز هم باید دیلمانی بخوانم


2

بیگیفته دیلا گم ده شب بوخوسه
خیالا ده نشه تنها جوخوسه

اگه هانده دکفه تی چومه یاد

نوخوسه ارسویا تا صبح فوقوسه

فارسی
به دلِ گرفته می گویم دیگر شب باید بخوابد

دیگر خیال نرود تنهایی پنهان شود

اگر باز هم بیاد چشم تو بیفتد

نخوابد اما تا صبح بجان اشک بیفتد


3

جه قورصه شون درم دریا تی واستی
شله فورشانه سر تنها تی واستی

جه تی دوری بگم دریا ببه قاق

کی واهیل من هاچین روسفا تی واستی

فارسی
بخاطر تو از غصه دریا می روم

روی ماسه های نرم تنها بخاطر تو

از دوری ات بگویم دریا حیران شود

که سرگشته من رسوا بخاطر تو

14شهریور 1390 

۱۳۹۹ آذر ۱۳, پنجشنبه

گیلچاردانه: چومه ارسو موجی تی آبو شانه! - گیل آوایی

خیالا شُو، وامختم دانه دانه

فوچه چوما بنامه سر تی شانه

تی مو افشانا بو جه باده می آ،

چومه ارسو موجی تی آبو شانه! 

فارسی

به خیال رفته، (خیال را) دانه دانه گشتم

چشم را بسته، سر بر شانه ات گذاشتم

موی تو  از بادِ آهِ من، افشان شد،

اشکِ چشم،  مژۀ چشم، آب وُ شانه ات شد!

2

دیلا گم وسته ده! ارسویه دریا!

فوشوسته می دیما جه ونگ، جه آ!

بیدم گه چوم فوچین، دوری جه تی خاک،

نایه هی کس! هاچین ایسای کی رافا!؟

فارسی

به دل می گویم بس است دیگر، اشک دریاست

شسته است گونه ام را از گریه، از آه!

دیدم می گوید چشم روی هم بگذار، دوری از خاک خودت،

هیچ کس نمی آید، بیهوده چشم به راه که هستی!؟

3دسامبر2014 

۱۳۹۹ آذر ۱۰, دوشنبه

گیلداستان: ارسو - گیل آوایی

گیلداستان: ارسو/ آدینه ۱ فروردین ۱۳۹۳ - ۲۱ مارس ۲۰۱۴


کویتا کرانه جا دوارستی

کی هی تا تی نشانا ناشتی تا هاسا

چی هاچین

تی رافا

چومه ارسو بیشماردمه

سالانه سال

قاق!

تازه فرهنگا دیپیچستان  دوبوم کی می چوم دکفته ایتا ناز بایه مره یا بیدم کی ماشینه شیشه جا مرا فاندرستان دوبو، هالا فرهنگه نرده یانا دن وارسته بوم کی او ماشینه جا ایتا پیله مردای هاچین من مرا قوربان بامو بیجر مره دس تکان بدا. ایتا پیچه آ طرف او طرفا فاندرستم بیدم هیشکی جغیرز من نه سا، هاتو ایجور کی منام واورسم می مرایی، اونه دس علامه بدام، مره لبخند بزه یو خو سرا تکان بدا:

- بله بله باشمام

- با من؟

- بله

- بفرمایین

- اهلِ اینجایین

- بله. اینجا شهر منه

- شهر شماس

- بله شهر منه. اینجا بدنیا اومدم

- به به چه خوب. پس این شهر رو خوب بلدید

- بله فرمایشی داشتین

- ها..... شما باغ سمیعی میدونین کجاست

- بله. همیشه اونجا درس می خونم

- مگه مدرسه اس؟

- آه....نه....  اینجا بیشتر بچه ها توو باغا میرن درس می خونن.

- اینجا که همه اش بارونه

- اصلن اینطور نیست. چهارفصل کامل رو داریم. اگه بارون هم باشه بارونش هم مثله شهرمونه. مثه مردمه مونه. خونه هامون هم دامنه هاش جوری هست که هم آفتاب هم بارون میتونید زیرش پناه بگرید حالا چه درس خوندن باشه چه تماشا واستادن نه باران خیس می کنه نه آفتاب می سوزونه!

ایتا ده لبخند بزه یو واورسه:

-  اینجا مدرسه ها چطورن؟

- عالی

- یعنی چی عالی؟

- خوب ما بهترین دبیرا رو داریم همه شون.....

وناشته می حرف تومانا به، واورسه:

- بهترین دبیرستان اینجا کجاست؟

ایتا پیچه بفکرا شوم کویتایا بگم! مرا می دبیرستان یاد بامو. می دبیران آذرهوشنگ، صیانتی، مانی، اقتصادی، .....می ناظم خورده ای کی رشته مئن دو-ومی ناشتی. هاتو کی فکرا دوبوم بوگفتم:

- واسه من بهترین دبیرستان امیرکبیره ولی خوب دبیرستان شاهپور هست ممد رضا شاه هست و...

ماشینه جا دختره ایچی بوگفت نفامستمه  چی بوگفته. نانم چره می دیل خاستی آ مرداکه جا، هون باموبی می مرا بوگو بیشتاو بوکودی بی. ولی  مرداکه دانه واورسه:

- پسرونه ان یا دخترونه؟

- اینایی که گفتم پسرونه ان!

- پس دخترونه کدوماشون خوبن؟

ایتا پیچه  آ طرف اوطرفا فاندرستم کی یانی فکر کودان درم! بازین بوگفتم:

- دخترونه رو راستش نمی دونم ولی فکر می کنم فروغ، شاهدخت.............. بهتریناشون باشن.

مرداکه تا بایه ایچی بگه، دختره بولند داد بزه:

- چقدر لهجه ات قشنگه همه رشتی ها اینجوری فارسی حرف می زنن؟

ایجور لیسکه  خنده بوکوده کی مرا جه اونه خنده خیلی خوش بامو. بوگفتم:

- ما گیلکها مثه مردمِ هرجای دیگه ای لهجه خودمونو داریم. ولی سعی می کنیم با غریبه ها طوری برخورد کنیم که اینجا احساسه غریبی نکنن! البته تا وقتی که پاشونو از گلیمشون بیرون نذارن! هیچ جا واسه من گیلان نمیشه! پامو از رشت بیرون بذارم، احساس غریبی می کنیم. هرکی از هرجا اومد، فرهنگِ گیلان رو گرفت گیلک شد.

زناکه کی خیلی چوسان فیسان بوکوده عاینک دودی بزه بو من مرا قوربانانه مانستن گاگلف امی طرفا فاندرستی. تا می حرفا بیشتاوسته، بوگفته:

- وا........ چه حرفا!!

مرداکه دانه بفامسته کی مرا خوش نامو داره حرفا عوضا کوده واورسه:

- خوب حالا چطور می تونم برم باغ سمیعی؟

بوگفتم:

- همین میدون رو دور می زنید. اون خیابونو راست میرید جلو می رسید به یه میدون که اسمش پل عراقه سرِ میدون بپیچید دست راست از پل که رد شدید اولین کوچه دست راست میره باغ سمیعی. یه طرف کوچه دبیرستان ممد رضا شاس یه طرفش هم کنسولگری شوروی یه. خیلی راحته.

مرداکه تشکر بوکوده یو می مرا دس فادا بوشو، ماشینه جا دختره ایجور لبخنده مرا خو سرا تکان بدا یو لبه مرا ایجور کی بگه بای بای! هاچین می دیلا پاک بکنده ببرده خو مرا!

مرا دینی!؟ هاتو خوشکه چوبه مانستن به سام اونا خوش خوشانی فاندرستم. ماشین میدانا دور بزه یو شاپوره فان رسه بو کی جه می نیگا بیرون بوشو.

مره واهیلا بو آدمانه مانستن را دکفتم بشم خیابان کی می ریفقه مرا قرار داشتیم تا غروب خیابان قدم بزنیمو بازین بیشیم رادیو سیتی سینما. آل پاچینو فیلما داشتی کی موسیو بازام آمی ره بیلیط کنار بنابو.

نفامستمه چوتو بوگذشته چوتو شب بوبوسته چو تو می رختخابه مئن هیزارتا خیالا پرا دابوم. هاتو کی می کوچی دفتره مئن می هو روزه بوگذشتانا نیویشتان دوبوم می دیل کی کی ناشتی روزا بوستی بی بوشوبیم باغ سمیعی. جومایام کی ده نه درس داشتیم نه مدرسه.

ایوانه سر می مار هاتو وله زاااااااااااالین تومانا بوسته نوبوسته می لاهافا فاکشه. من دو واره لاهافا می رو فاکشم، اون لاهافا جه می سر فاکشه یی گفتی:

- ویری زای ویری ترا دئرا به....

من لاهافا دو واره می سر فاکشه ییم می مارا محل نناییم. اون فاکش من فاکش خولاصه جه رو بوشوم. ویریشتم رختخابه مئن بینشیتم بوگفتم:

- آخه مار! جومایان مرده یانام آزادد بازین مره جوما چی دئرا به!!!

- آو زای! مگه نخای بیشی تی پئرا کومک بوکونی!؟

- چی کومک مار؟

تا می مار ایچی بگه بوگفتم:

- من ایمرو ایتا عالمه درس دارم. شنبه ایمتحان دارمه مار!

- ایمتحان!؟  الان چی وخته ایمتحانه! ویری ویری خر خودتی!

- بوخودا ایمتحان دارمه مار! اگه نومره بد فاگیرم تی گردنا!!!! بازین نیگی چمچینو پرچین!

- آخه چی ایمتحان زای!

- هاتو خالی ایمتحان داریم تا راستی راستی ایمتحانه ره آمادا بیم!

آی زای جان! ترا پیللا کودم بازین ترا نشناسم!؟ همیشک راستا بوگو! هرکه گول بزنی تی مارا نتانی گول بزنی! ایتا شکم درد داری کی ایمتحانا بانه بوکودی.

خاستیم می مارا کشا گیرم ایجور اونه دیلا بدست بارم کی مرا وا بده! بیدم خو خندا جیگیفته ایجور کی بزور خورا بداره مرا فاندرست. هیچی نوگفته. هاتو کی نماز پمازه تشکیلاتا اوچه بو چایی مایی ناهاندوبو ویرشتم بوشوم می دیمپرا بوشوستم.

خورشید ایجور آلوچه داره شاخانه مئن دتاوستی کی ایاز بوخوده داره ولگان هاچین موشته موشته آتشه مانستن آدمه چوم برق زه یی. خروس کلای را به را اویی کودی. دوزه پیچا دیفاره کش آفتاب بتابه مئن خورا موشته بوکوده هفتا پادشایا خیاله خاب دئن دوبو. هاتو کی چیچینی آمویی اونه دمه چک، خو چوما نیمیزگیره وازا کودی یو دَوَستی. پاچه مرغی کی هاتو دانه اوچینه وخت اونه دمه چک بوشوبی پاک کفتی زمینه سر خوسخوس بو. ماره دسه جا همیشک دانه اوچه یی.

همساده خانه لیشه صدا یک روند آمویی ایجور کی خیاله ویشتایی زالاش باوردیبی. همساده شیراودوشی وخت

بوگذشته بو.  اونه رادیو جا صوبه آهنگ آمویی:  دالام دالام دام، دالام دالام دام، داله داله دام دام، دالام دالام دام دام، داله لام دالام دالام لام لام داله لام، دالام دالام دام دام......[1]

می چومه جولو هاتو نازبایه مره چوم آمویی. اونه جا خلاصی ناشتیم. ایجور کی هر کاری کودیم بازام اونا ده ییم کی جه ماشینه مئن مرا فاندرستی یو می مرا بای بای کودی. کی کی ناشتیم بشم سمیعی باغ.

می مارام همیشک ایتا عالمه خانه کار داشتی هر تایام کی اونه قد فان رسه یی مرا دوخادی. تازه اگه فقط خانه کار بوبوستی بی خوب بو! اونه پینیک پاره کارانه وخت همیشک واستی اونه سوزنا نخ جوکودیبیم! از وختی یام کی عاینک بزه بو من ایتا پیچه جه سوزن نخ جوکودن جیویشته بوم ناویره ایمروزام واستی می ماره دمه چک به سابیم.

لیباس دوکوده جه ایوان باموم بیجیر بودو بودو بوشوم موستراح. هالا در دوسته دنوسته بیدم می مار درا واکوده اخمه مرا بوگفته:

- آخه ترکمه! سرپا دیمیزی نانی تی کار جور نایه!

مره مره غور بزه مه: سرزده وارد نشوید، کی موستراح آدم هست، به وخته داخل شدن، آهام آهام لازیم است!!!

خولاصه باموم بیرون بوگفتم:

- کاری کی دیمیشتنه مرا جور نایه چی بختر که جور نایه! تونام  هاچین هاجور چیزانه مرا خایی مرا

گوز بجیبا کونی مار! وا بدن! ده پیللا بوستمه نتانی اجور گوزه گبانه مرا، مرا بترسانی.

دانستیم کی هاسایه بگه پارساله چیچینی ایمساله چیچینه گه جینجیریجیس! هاتو تا بایه بگه پیشدستی بوکودم بوگفتم:

آها پارساله چیچینی ایمساله چیچینه گه جینجیریجیس!

خنده بوکود،هیچی نوگفت. هاتو فاندرستی کی  بازام من کونامجان کونامجان کودان درم کی جه خانه بوگروزم. بوشوم می کیتابانه مئن ایتا چاپاقه پیله دانه کیتابا اوسادم. ایجور می دس بیگیفتم کی می مار بتانه بیدینه.

کتاب بدس دمپایی دوکوده ده فرار جه خانه بزم بیرون. می مار هرچی دوخاده نیشتاوسته بنام. را دکفتم بشم سمیعی باغ.

جه خانه بزم بیرون. روبارکنارا بیگیفتم بوشوم. روباره کوله سر آبه اوطرف دارانه جیر بارام درس خاندان دوبو. مرا بیده دس تکان بدا کی بشم اونه ویرجا. نوشوم ولی ایجور دس تکان بدام که وا بشم کار دارم.  بارامام ایتا کوره که مرا اویا پیچا لاس زه یی. گاگلف فیزیک ریاضی اینگلیسی یا می مرا یاد گیفتی. هرچی یام اونه ره گفتیم بازام " نرود میخ اهنین برسنگ" داستان بو. توربا مانستی ولی تا تی دیل بخاستی بی دختربازی کودی. بیچاره اونه پئرو مار! اونا اوسه کودیبید رشت درس بخانه ده نانستیدی که هاچین ژیگول بازه دره. ایروز منو بارام باغه مئن همدیگه مرا درس خاندان دیبیم. او روز من نامو پسی خوره ماتم بیگیفته بو سوته آدامه مانستن قورصه داشتی. اونه دایی بمرده بو. اونام هاچین ایتا دونیا قورصه مرا داره جیری نیشته بو ونگ زه یی. بازین هو دختره کی بارام اونه مرا پیچا لاس زه یی بامو بو اونه ویرجا بیده بو کی بارام گریا دره. هاتو نه بنا نه اوساده اونا دیلداری دایی کی هالا تی درسا بخان من هی کس مرا جغیرز تو عروسی نوکونمه. گریه نوکون دانم مرا دوس داری. هاتو اونه مرا ایشکم ونگ بزه  تا کی دختره مار جه اوشونه خانه کی تا روبار کنار زیاد دور نوبو داد بزه دخترا دوخاده. دختره بوشو پسی من فاره سه بوم بارام هم گریه کودی هم خنده. من بمانسته بوم کی چه بوبوسته داره مگه به آدم هم گریه بوکونه هم خنده. تا اینکی مره بوگوفته چی بوبوسته! خودش خو دایی ره گریه کودی دختره فکر کودی کی بارام اونا دوس داره هانه واستی اونه ره گریا دره! دختره بوشوپسی بارام هاتو گریه خندا دوبو تا کی من فاره سه بوم!

دوروغ چره! می حاواس اصلن بارامه ویرجا ننابو. هرچی می کله مئن دوبو ان بو کی سیمعی باغ فارسم. باراما وا بدا روبارکنارا بیگیفته بوشوم. اکه فاره سه بوم سیمعی باغ مرا حالی نوبوسته. وختی جه فیکرو خیال بیرون باموبوم کی کنسولگری شوروی دیفاره ور واشانه سر شون دوبوم. دور دوره شر ایتا پلت دار ناهابو کی همیشک هونه جیر درس خاندیم. هالا پلتدارا فان رسه، ایتا خانه ناهابو کی اونه دورتادور، دارو درخت دوبو هر ایتا جه خانه لوجانه دوارسته گرده کله بوبوسته سایه کودی. خانه تلار رو به هو پلت دار بو کی درس خاندیمی.

هاتو می کیتاب می دس، دمپایی مرا واشانه سر شون دوبوم کی هیسته واش جه ایاز می پایو دمپایی یا هیستا کوده بو. دمپایی، های می پا جا لیسکا خوردی نتانستیم را بشم. دمپایا بکندمه پابرانده بوشوم تا فاره سم پلت داره جیر.

می کیتابا واکودم ایتا پیچه ورق بزم که جه کویه شورو بوکونم به خاندن ولی مگه تانستیم می حاواسا جیما کونم!؟ هرتا کلمه یا خاندیم ایتا چوم تاوه داییم خانه تلاره جورا بیدینم که ناز بایه مره اویا ایسا یا نه ! بامو داره یا نه! هاتو مره مره چوم اینتظاری مرا خیال پرا داییم اصلن نتانستیم درس بخانم.

ایدفایی بیدم تلاره سر هو زنای کی چوسان فیسان بوکوده بو بامو تلاره سوتونا بیگیفته دارانا فاندرست. هاتو دوزه پیچایی فاندرستان دوبوم بیدینم نازبایه مره یام آیه یا نه بیدم نه ! اونه سرعلامه پیدا نی یه.

مره هاتو پلت داره جیر بینیشتم می کیتابا وازا کوده بنام می پا سر مره بزم به درس خاندن. دوزه پیچایی فاندرستیم ولی بیدم که هو زناکام ده تلاره سر نه سا.

دارانه سر چیچینن هاتو آمویید نیشتید شویید. کشکرت گاگلف داره لچه سر ایتا پیچه نیشتی دوم تکان دایی یو پر زه یی شویی. دارانه خال ایتا تکان نوخوردی. هوایا باد دینبو. ایجور گرما بوسته بو کی هاتو نیشته بُو یو هیچی نوکودنه مرایام بازام آدم چفه عرق بوستی. می شلواره پرا تا می زانو باوردم بوجور. پیرانا بکندم ریکابی مرا بینیشتم. کیتابا ورق بزم. می دفتره می یان شورو بوکودم به نیویشتن. نانستیم چی نیویشتیمی. ولی هاتو می سرا گرما کودم ایدفایی بیدم گومار مئن ایتا ایجگره می گوش بامو. ویریشتم ایجگره دوما بیگیفتم. هو خانه دور ایتا گوماره جا صدا آمویی. هاتو دمپایی دوکوده دونکوده ده بودو بوشم تا گوماره ور. ایدفایی بیدم ناز بایه مره ایتا تره پایه بیگیفت خودس های زنه واشانه مئن ایجگره داد زنه. اونا فارسم بوگفتم:

- چی شده؟

- مار مار ببین چی گنده اس!

واشانه مئن بیدم ایتا کره روف بیچاره خوره آرام ارام فاکش فاکش شون دره. بوگفتم:

- ا............این یه کره روف هست. کره روف! این که ترس نداره اصلن نیش نمی زنه. تازه بعضی وقتها هم می خونه!

نازبایه مره ایتا پیچه مرا فاندرست بوگفت:

- چی گفتی کره..... چی چی !؟

- کره روف! کره مار هم بهش می گیم. این حیوان تووی گیلان هست. بیشتر تووی باغها پیداش میشه.

- اسم فارسیش چیه؟

- نمی دونم. ما بهش میگیم کره روف.

- من می ترسم.

- خوب چیکارش داری!؟ اگه می ترسی برو یه جای دیگه این حیوان بیچاره مثه همۀ ما حق داره اینجا بمونه!

- من که کاریش ندارم فقط می ترسم...

- خوب بترس ولی چرا چوب گرفتی دستت اگه کاری نداری!

- همینطوری از ترس گرفتم دستم.

- یه کم کنار بمون تا من اونو دور کونم که نترسی!

- تو نمی ترسی!؟

- نه که نمی ترسم این حیوان بی آزاره!

آرام آرامه کره روفا فورادم بشه گوماره مئن آویرا به. بازین اونه دسا بیگیفتم اونا فاکشم کنار. مرا ایپچه فاندرست. اونه چومان برق زه یی. ایجور اونه دیمپر سورخا بوسته بو کی مرا قاقا کوده. ایدفایی او زناکه چوسان فیسانی جه تلار داد بزه:

- اینقدر ورجه وورجه نکن دختر! بدو بیا با بابا میخوایم بریم بیرون. زودباش معطل نکن.

نازبایه مره مرا ایپچه فاندیرست. ایتا لبخند بزه یو ده بودو بوشو. من هاتو به سام اونا فاندرستم تا کی خانه مئن ده آویرا بوسته.

واگردستم. باموم داره جیر. دو واره می کیتابا بیگیفتم بخانم. هالا ایتا ورق نزه بیدم اوشونه ماشین را دکفته. بفاستم کی نازبایه مره بوشو داره گردش. اوشونه بوشو پسی منام می کیتاب پیتابا جیما کودم بوشوم بخانه. درس بی درس. کی تانستی درس بخانه.

او شب تا صوب مرا خاب نبرده هاتو هیزارتا نقشه بکشم فرداره. آجور وختانام آدمه خیال به هاچین ایتا کارتنی دونیا. همه چی شا، همه چی یام به. همه چی شا کودن. شب نقشه کشئن نا ولی شب کی تومانا به روز آیه، داستان فرق کونه. اونهمه بیداری یو نقشه کشه نو خیال پرا دان به هاچین خالی آب.

صوب زود بوشوم مدرسه. دیفاره کش تا مدرسه وازا به می درسا دوره بوکودم. هاتو ایتا خاندیم ایتا خیال کودیم. تا مدرسه واوسته یو راه دکفتم بشم مدرسه دورون کی هاتو فارسه فانرسه می ناظم خورده  ای مرا دوخاده:

- ا.....ولوَله! پنجشنبه بعد از ظهر چرا غایب بودی؟

- من!؟

- نه خیر بابای تو!

- مگه شوما نگفتید آقای آذرهوشنگ نمیاد! برید خونه! خاب من هم رفتم دیگه!

- آقای آذر هوشنگ صبح کلاسش بود ولی بعد از ظهر که شیمی داشتید!

- من که گفتم شوما اصلن ایجازه نمی دید آدم حرفشو بزنه! تا خواستم بگم بعدازظهر شوما... گفتید برو زیاد چانه نزن ترکمه!  بعد هم که آقای نقشپور صداتون کرد رفتید! خاب من چیکار می کردم!؟ منام رفتم دیگه!

 

خورده ای  یام کی همیشک ایتا خطکش خودس داشتی هاجور وختانه ره. دس درازا کود تا خطکشه مرا ایتا بزنه، من ده بودو بوشوم کلاس.

کلاسه آخری نیمکت نیشته بوم کی می ریفق ایتا ایشاره بوکوده:

- بیشیم!؟

می سرا تکان بدام بیشیم. می ریفق ایدفایی بیگیفته خو شکما خو قیافه ایجور بوکوده کی هسایا کی اونه چارچرخ هاوا ببه. مالم بیچاره بترسه هاسه بیمیره. اونه رنگ بوبوسته دیفاره گچ. دیلنیگرانی مرا واورسه:

- چی شده پسر!؟

- شکمم آقا!  شکمم درد می کنه!

- چرا!؟

- از دیشب شکم روش دارم بوخودا نمی دونم چی شده!

- چی خوردی؟

- شام!

- میدونم شام ولی چی غذایی خوردی؟

- خاب مثله همیشه غذا خوردم.....

- بازین شوروع بوکوده داد زئن آی بمردم وای بمردم....

می دسا راستا کودم واورسم:

- آقا ایجازه بدید من ببرمش خانه شاید اونو ببرند دوکتور.

مالم ایتا پیچه فاندرست بیده چاره ناره بوگفت:

- پاشو ببرش ولی از ناظم هم ایجازه بیگیر

هاتو ناظمه ایسم بامو می ریفقه داد بوشو آسمان:

- وای بمردم وای بمردم می شکم می شکم.....

مالم بیچاره ایتا پیچه قاقا بوسته. کلاس لاف دکفته. بوشوم می ریفقه ویرجا ولی مرا فاندیرست. مرا ایجور خنده بیگیفته بو کی کم ده بمانسته بو کوکو واگرده شیشیندازا به. مالم داد بزه:

- ره پاشو دیگه! چرا نشستی!؟

منام دوبالا بجسته ویریشتم کیتاب پیتابا جیما کودم بوشوم می ریفقه دسه بیگیفتم جه کلاس باموییم بیرون.

دانستیم کی ناظم هاسا یه کی جه دفتر بایه بیرون. هانه واستی بوشوییم آموسا ویرجا بوگفتیم واستی بیشیم دوکتور صارا دروازا وازا کونه.

جه زمین والیبال بوگذشتیم آبخوری دم، آ موسا آمه را بیده بامو بوگفته:

- چیسه! چی شمه را فوتورکسه!

- آموسا دروازا وازا کون زود زود هاسا دکفه  تی گردن بازین واستی جیواب بدی!

بیچاره دروازا وازا کوده امانام بوشوییم بیرون. آموسا هاتو دروازا دوسته دن وسته، امان ده بودو!!! ایجور کی فشنگ جه توفنگه لوله در بوشوبی! روباره پوردا کی ایجور سد بو، دوارستیم روباره کنارا بوشوییم

سورخه بنده یو بازین ده آمی موشتا گاب نوخوردی!

بوگفتم:

- خاب مدرسه جا جیویشتیم! من بوشوم سمیعی باغ!

- چی!؟

- سمیعی باغ!

- کوسخولا بویی مگه!؟

- چره کوسخول! خاب خایم بشم سمیعی باغ می نازبایه مره یا بیدینم

- اویا کی لل پر نزنی بازین تی نازبایه مره اویا چی کودان دره! بوخودا کوسخولا بویی!

- نه ری! واستی بشم! هاچین جه مدرسه تی مرا فرار نوکودم!

- وا بدن بشیم سینما.

- نه سینما پینما باز نی یم واستی بشم سمیعی باغ.

- خاب منام آیم.

- خاب بی یه. تونام بی یه ولی......

- دانم تی ناز بایه مره اگه بامو من وا بشم باد بایه! خوبه!؟

- هالا بیشیم بازین ایتا خاکا تی سر دوکونم.

- خودته سر دوکون!

- نه تی سر وا دوکودن چونکی من اویا کار دارم تو چیکار داری؟

خنده بوکودیم هاتو بوشوییم. فاره سه ییم امی خانه. می ریفق کوچه سر پلکانه سر بینیشته . من بوشوم خانه. می ماره چوم تا دکفته مرا واورسه:

- ا..........چره زود بامویی بازام مالم ناشتیدی!

- داشتیمی.

- پس چره بامویی بخانه؟

- مالمان جلسه داشتیدی.

- جلسه؟

- آها.

- چی جلسه!؟

- من چه دانم! امی کلاسا تاتیلا کودد.

- فقط شیمی کلاسا؟

- آها

- ها روزان واستی بایم مدرسه مگه به جلسا تاوه دد درسه وخت! خاب تانده کلاسان کی تاتیلا بود، جلسه بند! واستی بایم خورده ای یا بیدینم چره شیمی...............

- مار من کی زای نی یم! ان دبیرستانه! دبستان نی یه کی!!!!

- ده بدتر!

- بدتر ناره. امی دبیران خودشان برنامه نهده امی ره عقب دنکفیمی هاچین مدرسه امونا وا بدن مگه زاکمه!!! تو بایی مدرسه زاکان مرا مسخره کونه ده گده مامانه پسرم!!!

می مار ایتا پیچه بفکرا شو. هیچی نوگفت. ایتا کیتاب بزم می زیربغل. ایتا تیکه پیره بو اوسادم دو تا پامودور. راه دکفتم جه  خانه باموم بیرون.

وختی سمیعی باغ فاره سه ییم، داره سایه دیمه جه خودِ دار پیله تر بو. چیچینن شکم سیرابو میتینگ دان دیبید. چیچی لاسان  گاگلف جه آ واش به او واش پر کشه ییدی. خوشکه واشان ایچه که وارشه ناجا داشتیدی. گوماران ایازه رافا خمیازه کشه یید. آفتاب خو زورا دباخته شوندوبو کویانه پوشت پستایی بوکوده  شوالانه اوسانه دوواره بایه واتابه. غوروب خو پایا نایی آفتابه پاماله سر، جه دور یاواش یاواش آمون دوبو. داره جیر بینیشتم. کیتابانا بنام می کش. چیچیننا فاندرستان دوبوم که جه دور نازبایه مره نازه مرا آمون دوبو. می ریفقا فاندرستم بیدم  پاک آ دونیا نه سا. آرامه بوگفتم:

- اِ............بوشو بدا باد بایه! نازبایه مره آمون دره.....بوشو.......

- کو...کو....کوووو!؟

- بوشو بازین شاید ایروز تونام آشنا بیبی سه نفری بیشیم بگردیم. اسا بوشو بدا منام می کارابوکونم.

می ریفق ایتا کولاکت بیگیفته خودس را دکفت بوشو دور دوره شر گوماران پوشت ده اونه سرعلامه پیدا نوبو. نازبایه مره فان رسه ایتا نگاه بوکوده  کی خیاله دونیایا مرا فادادده. ویریشتم بوشوم اونه سمت. همدیگه مرا را بوشوییمو گب بزه ییم. گاگلف اونه مویانا باد رقصا دایی می دیمپره جولو آوردی اونه عطره مرا مستا بوییم. جه درس بیگیر تا مدرسه جه خانه بیگیر تا امی فرار کی باموییم سمیعی باغ.

ده اوروزه پسی می دونیا بوبو سمیعی باغ. شبو روز ناشتیمی. می دیل هاچین نازبایه مره ره پرپر زه یی.

می مار گاگلف مرا فاندرستی خو سرا تکان دایی دیلناگیرانی مرا خوره خوره ایچی گفتی کی نفامستیم چی گفتی ولی دانستیم کی ایچی حس بوکوده داره. تا اینکی می مارا بوگفتم کی دیل دباخته دارم. تا می ماره گوش بامو کی دیل دباخته دارم هاچین رُو بامو. فکرا شو. دیلناگیرانتر مرا فاندرست. بوگفته:

- آخه زای جان عشقو عاشقی خوبه ولی خالی عشق کی تی زندگه را نبره! تی درسا بخان عاشقی یام بوکون. چی خوبه آدم عاشق ببه ولی.......

- او وختان کی می پئره مرا خوشخوشانی شمره شوییدی جه آدمو عالم سیوابوسته دیلبری کودیدی، درسه فکرام دیبید! اصلن شمه ره اجور چیزان هالی بو!؟

می مار ایتا آه بکشه یو بوگفته:

- نه زای جان! هالی نوبو! هیکسه خطام نخاندیمی ولی دردبکشه طبیبه! هانه واستی ترا گم کی .....

- خاب منام هوتو ده مار! خیلی انا دوس دارم! نانی چقدر خوشکیله هاچین ایتا دونیا.....

- خوبه خوبه دانم چی گی! شیش ما دیگه بی یه می مرا حرف بزن بازین بیدینم چی گی! هر کاری کونی تی درسا بخان........

- می درسام خانم مار! درس کاری ناره کی!

می مار خنده  مرا بوشو خو کاره دوما بیگیفت. مرا دوز دوزیکی فاندرستی و خو سرا تکان دایی. جه آ روز پسی همیشک می مار مرا پاستی کی چوتویم! جه می لیباس دوکودن بیگیر تا موشانه کودن! خو نیگا مرا ایجور نازدایی یو ایجور دیلناگیران بو.

شبان می کار بوبو بو بینیشینمو خیالا پرا دم. بینویسم پاکا کونم. شبانه نقشه کشئن بو یو روزان دس جه پا کوتاتر هی تا نقشه دوما نیگیفتن!

ایروز سمیعی باغ هو داره جیری نیشته بوم کی نازبایه مره بامو می ور بینشیت. خو سرا بنا می شانه سر. اوروزو هیتا روزه مانستن نوبو. ایجور آویرا بوستانا مانستی. هرچی یام واورسه ییم چی بوبوسته هیچی نوگفتی یو آ کشه یی. نازبایه مره مویانا ناز داییمو گاگلف خوشا داییم. می دونیا بوبوسته نازبایه مره مرا روزانا دوارستنو شبان نقشه کشئنو خیال پرا دان. تا وختی کی نازبایه مره بوگفته کی خانه بیهه داره ده جه تهران آیه ده رشت زندگی بوکوند. ده هاچین پرا گیفتان دوبوم. همیشک غورصه داشتیم کی ایروز نازبایه مره بشه تهران من چی وا بوکونم!

ایدفایی هوتو کی اونه سر می شانه سر نهابویو اونه مویانه مرا بازه دوبوم واورسه:

- پسر دوس داری یا دختر؟

- منظورت بچه خودمونه!؟

- آره!

می دیله مئن هاچین قند ابا بوسته! ایجور قاقا بوستم. تامبزه بفکرا شوم. ایدفایی بوگفت:

- چرا هیچی نمی گی؟

- دارم فکر می کنم.

- تا  حالا فکرشو نکرده بودی؟

- نه. غافلگیرم کردی!

- خوب حالا بگو پسر دوس داری یا دختر؟

- چه فرق می کنه بچه بچه اس!

-کدومشو بیشتر دلت می خاد؟

- دختر!

- چرا دختر؟

به سام چی بگم! هاتو کته رایی بوگفته بوم دختر! ایدفایی می زبان بامو:

- خوب چشو ابروی ترو داره! وقتی پیرشدم دوباره می تونم جوانیتو ببینم.

ایتا لبخند بزه یو بوگفته:

- چی اسمایی خوشت میاد!

ده را دکفته بوم. ها فکرا کودان دوبوم کی واورسم چی ایسم دوس داره ولی اون مرا واورسه.

بوگفتم:

- اگه دختر باشه اسمشو دلم می خواد ارسو بذاریم.

- اگه پسر باشه چی؟

- ورنا

- ورنا؟

- آره

خو مرا تکرار بوکوده:

- ارسو...... ورنا

بازین بوگفته:

- همینطوریش قشنگه ولی چی معنی میده؟

بوگفتم:

- ارسو یعنی اشک،

- ورنا؟

- ورنا یعنی جوان فکر می کنم همون برنای فارسی باشه که گیلکی میگیم ورنا.

خو سرا ویشتر می شانه سر فشار بدا. می دسا بیگیفته. تومامه می جان ول گیفتان دوبو. دونیا امی شین بو. هاچین پرا گیفتان دوبوم.

خانه بیهه بید. جا دکفته بید. اوشونه خانه باغ محتشم بویو منام جه خودا بخاسته همیشک باغ محتشم می جا بوبوسته بو. اوشونه خانه جولو، باغه محتشمه می یان دوتا درخته مئن شوییم واگردسیم. کیتاب می دس ایتا چوم اوطرفه خیابان به اونه خانه بویو ایتا چومام بمی کیتاب. روزان گاگلف می ویرجا آمویی شوییم باغه مئن قدم زه ییم. جه کولا فرنگی روبار کنارا گیفتیمی یو تا منبع آب بازین اون شویی خانه یو من تا اونه اوتاقه چراغ خاموشه به اونا چوم دوجه ییم.

باغه محتشمه جاغه لان کم کم مرا واکفتیدی. هر تا روزام فکر کودیم کی آکه ببه دکفید می جان. می ریفقام بفامسته بو کی خایید مرا بزنید. خودا می مرا بو کی می ریفقه پئر باغه محتشمه پوشت زمین طیاره نرسه فامیل داشتی. خولاصه پارتی بازی بوکوده یو کله حسنا می سفارشا بدابو. کی ده مرا باغه محتشمه جاغلان کار ناشتیدی ولی گاگلف آموییدی می دورو ور هاچین شاخ شانه کشه ییدی ولی هیچی نوکودید شویید.

کاشکی او روز ناموبی. کاشکی اوروزو نوشوبیم. کاشکی اصلن اوروز خانه به سابیم. همه چی هو روز بو. هو روز فرهنگه جولو کی به سابوم. هو روز که ماشینه جا می مرا بای بای بوکوده بو می دیلا ببرده بو. هوروز که جه اوروز پسی هاچین آویرابو آدمانه مانستن بوبوسته بوم هیچ جا نه سابوم جغیرز سمیعی باغ بازینام باغ محتشم.

سه تا دفتر پورا کوده بوم. هر روزا نیویشتیم. هرتا صفا مئن اونه چوما نقاشی بکشه بوم. اونه ره بوگفته بوم درده دیل بوکوده بوم. ایتا عالمه بینویشته بوم. وختی واخوبا بوستم کی تومام کیتابانو دفترانو روزنیوشتانه مئن بیدم ایتا عالمه شعر بوگفته دارم. اونه نامه یانا لا به لا می دفترو کیتابانه مئن داشتیمی. تا اینکی ایروز جه مدرسه بوگروخته باموبوم باغه محتشم، هو دو تا داره ور مرا بزم به درس خانی. دانستیم که نه سا ولی باموبوم. هالا واستی مدرسه به سابی. جه اوشونه خانه هاتو آمویید شویید ایتا عالمه نومره تهرانه ماشین پارک بوبوسته بو. می دیل بد گوایی دایی. ایچی بوستان دوبو. ایچی کی خوب نوبو ایچی کی هاچین مرا ول تاوه دایی شواله کشانه یی.

وختی باموبو اونه رافا نه سابوم. جه اوطرفه خیابان بامو نرده ور مرا بوگفته:

- میدونی دارن منو شوهر میدن!؟

- چی!؟

- شوهر میدن!

- کی؟

- مادرم

- پدرت چی؟

- خوب اونام موافقت کرده!

- یانی چی؟

ده نتانسته خورا بداره. هاتو کی اونه چومه ارسویانا اونه دیمه سر بیدم کیتابا تاوه دام زمینه سر بوگفتم:

- دنیا را بهم می زنم مگه همینطوری میزارم هرکاری خاستن بکنن!

- دیگه گذشته

- چیچی رو گذشته؟

- قرار مدارا گذاشته شده. از خیلی وقت پیش حرفش بود. تمام برنامه شونو چیدن.

- تو چی؟

- من چی میتونم بگم!

- خوب قبول نکن!

- نمی تونم.

- چرا نمی تونی؟

- تمام فامیل به جونم می افتن. تردم می کنن. رسمه فامیله. هر کاری بزرگترا بکنند بچه ها نمی تونن نه بگند. خودشون همه کارا رو می کنن.

- خوب بکنند. ما با هم از اینجا میریم! نشونشون میدیم که ما هم آدمیم. حق داریم انتخاب کنیم واسه زندگیمون تصمیم بگیرم نه اینکه واسه ما تصمیم بگیرن. از اینجا میریم. زندگی ماست نه اونا!

- کجا؟

- هرجا شد یه جایی که دست هیشکی به ما نرسه.

- با چی؟

- چی نمیخواد!

- پیاده میریم؟

- نه. اتوبوس میگیریم میریم.

- میریم تو خیابونا می خوابیم؟

- من کار می کنم خونه میگیریم یه جوری سرو سامون میدیم بخودمون

- بچه نشو

- بچه شدن نداره. فقط تو اگه بخای همه چی درست میشه

- نمی تونم

- پس تو هم.....

ایجور گریه بوکود که نتانستم می حرفه دوما بیگیرم. بوگفتم:

- ببین هر کاری بخای می کنم. هر کاری. فقط بگو! بیا بریم. از اینجا فرار کنیم. وقتی نباشی هیچکاری نمی تونن بکنند. بیا بریم.

هیچی نوگفت هوتو ایجور گریه مرا کی اونه شانان جه گریه پرکسی جه من دورا بوسته. بوشو. هرچی به سام نامو. شب بوبوسته. اونه اوتاق چراغ  روشنا نوبوسته. ده یازده دوازده یکه شب..........هاتو داره جیر اونه رافا به سام هیچ خبری نوبوسته. می دیل بیرون آمون دوبو. هیزارتا نقشه می سر بامو. ایدفایی بوگفتم بشم اوشانه خانه اونه پئرو ماره مرا گب بزنم. بگم کی..............

مره مره بوگفتم:

- چی بگم؟ وختی اون نخایه من چی تانم بوکونم. تازه بخایه یام چی بوکونیم!؟

ده لل پر نزه یی. باغه محتشم هیشکی نه شویی نه آمویی. همه جایا شه بزه بو. خیابانه چراغان زرده زرد روشن بو. اوشونه خانه جولو ماشینان تته رج پارک بوبوسته ایتا نومره رشت نوبو همه تان نومره تهران. می سر بزه بو بشم تومامه ماشینان آتش بزنم. چراغ پراغانا شیشه پیشانا بشکنم. تورا بوسته بوم. ولی ها کارام بوکودیبیم. خاب کی چی!؟

دس جه پا کوتا تر ایتا دونیا  غورصه مرا باموم بخانه. می مار دره سر می رافا رایا فاندرستی هاچین توره دیوانا بوسته بو. تا مرا بیده پابرانده بودوسته می سمت مرا کشا گیفته :

- زای جان ترا چی بوبوسته؟ چره ایتا خبر ندی آخه من تورا بوستمه می فیکرا نوکونی!

می چوما ارسو پورا بوسته. می سرا ایجور داشتیم کی می مار می ارسویانا نیدینه. زور زوریکی خنده بوکودم بوگفتم:

- چندتا  می ریفقانه مرا درسانا یاد گیفتان دوبوم. فیزیکا دوره بوکودیم. ایتا جه زاکان مثلثاتا هیچی نفامستی اینقد جان بکندم تا اونه کلله فورو بوشو!

می مار سماوره کنار پلاتیانا واپخته بو گرم بمانه. می دیمپرا بوشوسته بوشوم ایوانه سر بینیشتم. می مار مره پلا دوکوده. ایتا پیچه بوخوردم کی می ماره خیال راحتا به. بوگفتم:

- خسته یم مار خایم بوخوسم.

- بوخوس زای جان

نانم اکه مرا خاب ببرده ایوخت بیدم خروسه صدا هاتو یک روند آیه. همه جا آفتاب دتاوستی. ویریشتم لیباس دوکودم جه خانه بزم بیرون. بوشوم مدرسه. مرا هیچی هالی نوبو. می مالمه مرا داوا بیگیفتم مرا جه کلاس بیرونا کوده. خورده ای خو خط کشه مرا بامو می طرف مرا بیده اصلن توره آدمانه مانمه. آرامه بوگفته:

- ره.........! بازام دسته گل به آب دادی! به مادرت بگو فردا بیاد مدرسه!

می سرا تکان بدم جه مدرسه باموم بیرون. خانه نوشوم. هاتو پیاده فیکراشو بوشومه باغ محتشم. هو دارانه جیر کی درس خاندیم بینیشتم.  دو  دقه نوبوسته نازبایه مره  بامو باغه محشتم  نرده ور، ایتا فیچالسته کاغذ موشته بوکوده مره تاوه دا. بازین توندا توند واگردست بوشو خانه.

چارچنگالی موشته کاغذا وازا کودم. بیدم بینوشته کی ایمرو هوا تاریکا بوسته بایم باغه محتشم کولافرنگی.

هیزارتا فکر می کلله باموبو. چره کولا فرنگی!؟ چره هوا تاریکا بوسته!؟ نوکونه خایه فرار بوکونیم!؟ اگه بخایه فرار بوکونیم چی!؟ هاتو می دیل هیزار را شویی. تونداکیتی بوشوم خانه. مرا هالی نوبوسته بو اونهمه رایا چوتو باموبوم. می سرو دیما آب بزم. لیباس پیباسا تازاکودم. ایتا کوچی ساک دوستمو هرچی پستایی داشتیم اوسادم باموم باغه محتشم. هاتو هو دورو وران بگردسم. هرتا دور زه ییم بازام خودما ده ییم کی کولافرنگی ورجا ایسامه. آسمانه ایطرف هاچین سورخی زه یی خورشید بوشوبو جوخوسه. درختانه جا ایتا هاچین دمرده سایه ناهابو. ایا اویا ایتا دوتا آدم امویی شویی. هاچین تورا بوسته بوم. می دیل هاتو زه یی قرار ناشتیم. خاستی جه می سینه بایه بیرون. ایدفایی بیدم نازه بایه مره آمون دره. هیچی خو مرا ناشتی. هو لیباسا کی داشتی دوکوده بو. هیچی تازه نوبو یا ایجور کی فکر بوکودیم بیم کی فرار خاییم بوکونیم. مره مره بوگفتم:

- شاید هاتو جه خانه بزه بیرون کی اونه پیرو مار شک نوکوند.

هوا تاریکا بوسته  بو. چراغان روشنا بوستی بید. کولافرنگی پوشت تاریکی زه یی. اوشن تر روباره کنار لل پر نزه یی. هاتو نازبایه مره یا قاقا بو فاندرستم تا کی فارسه می کنار. هاتو بامو می بازو بیگیفته بچسبانه خودشا بوگفته:

- بریم

- کجا؟

- خوب بریم قدم بزنیم اینجا که نمی خوای واستیم!

- ها...آره درست میگی بریم.

راه دکفتیم. آرام ارامه بوشوییم روباره کوله سر بینیشتیم. می دسا بچسبانه بو خو سینا. اونه دیل ایجور زه یی که خیاله هاسایه جه اونه سینه بایه بیرون. خوسرا بنا می شانه سر. هیچی نوگفتی. اونا کشا زم. بچسبانم مرا. هاتو ایتا موشته بوبوسته می کشه مئن ارامه نفس کشه یی.

روباره کنار هی کس نه امویی نه شویی. اما دو نفر بیمو ایتا روبار و باغ محتشم. تاریکه گوره خوله بو. چراغ پراغ جه دور دوره شر روشن بو ولی تا روبارکنارا روشنا نوکودی. ایوخت واخوبا بوستیم کی واشانه سر نیشته بو همدیگه واپخته واپیچسته دیپیچسته بیم هاچین ایجور کی پاک ایتا بوبوستیبیم. نازبایه مره مویان ایتا جنگله مانستن می سر و سینه سر فو وسته بو. نفس نفس زه ییم. امی دیل خاستی بیرون بایه. هوتو مویانا افشان بوکوده دسانه می گردنه دور تاوه دا سربنا می شانه سر هیچی نوگفتی. می دسانه اونه دور بیگیفته خاستیم نازبایه مره یا می جانه مئن ببرم. می سینه مئن قایما کونم. چقد بوگذشته بو امه را هالی نوبوسته بو. ایوخت واخوبا بوستیم کی امی لیباسا چاکون واکون کودان دیبیم. نازه بایه مره خو مویانا جیما کوده. من واشانه سر درازا کشه آسمانا فاندرستان دوبوم. می ور درازا کشه. خو سرا بنا می سینه سر ایدفایی بوگفته:

- چی تند داره می زنه

ایتا لبخند بزمه هیچی نوگفتم. خو انگوشتانا می سینه مویانه مئن ایجور کی ایچی دونبال بگردسه بی، دو وانه یی. آرامه بوگفته:

- باید برم. خیلی دیر شده. همه میافتند دنبالم. بلند شو بریم.

هیچی نوگفتم. ویریشتم. همدیگه دسا بیگیفته راه دکفتیم. حالا منبع آبا فانرسه می دسا وِلا کوده خوره راه دکفته. دسه مرا ایتا ماچی مره تاوه دایو ایجور کی بگه بای بای، بوشو. لالا بوسته بوم. لاما بوسته بوم. قاقا بوسته بوم. هاچین تومامه دونیا خیاله می سر فو ووسته بو. نازبایه مره بوشوبو.

می دیل نامویی بشم. هاتو به سامه اونا فاندرستم. بوشوبو. خیابانا دوارسته بو. دیفاره کنارا بیگیفته بودو

بودو بوشوبو. داره جیری به سام اونا فاندرستم. ده می چوم نامویی. بوشوبو. دیفار بویو خیابان بویو

آدمانی کی شون دیبید امون دیبید. تاکسی سوارا بوستید یا اینکی پیادا بوستید.

فردا صبحانه بوخورده نوخورده می کیتابانا اوسادم بوشوم باغ محتشم. هو داره جیر بینیشتم. ساعت هشت نه ده یازده.... نه! نازبایه مره سرعلامه پیدا نوبو. بوشوم اوشونه خانه جولو. بیدم هی تا ماشین ننا. اونهمه ماشین نومره تهران پاک آب بوبوسته بوشوبو زمین. دور دوره شر به سامه اوشانه خانا فاندرستم. پرده مرده فاکشه لل پر نزه یی. خیاله کی همه تان بوشوبید.

می کار بوبوسته هر روز بشم باغه محشتم. اینقدر به سم تا شب ببه. چقد بوگذشته بو حیسابا ناشتیم. ده روز یازده روز.... چن روز بوگذشته بو نانستیم. تا کی ایروز غوروب بیدم اوشنه چراغ روشنه. خیاله دونیایا مرا فادا بید. ولی هرچی به سام جه ناز بایه مره خبری نوبو. فردایو فردایانه دیگه یام بوشوم بازام هیچ خبری جه می نازبایه مره نوبو.

ده مره عادت بوبوسته بو هرکاری بداشتی بیم ایتا سر شوییم باغه محتشم. باغا گردسیم. کولافرنگی دورو بر گردسیم و روبارا فاندرستیمو واگردسیم بخانه. دفترپفترانا گردسیم. نامه پامه یانا خاندیم. آکه انا بینویشته بوم، نانستیم:

دکالستی

 

سیا ابرانه تر ابری
می چومانا دوارستی
ایدریا ارسویی ارسو
می دیلا پاک فیچالستی
چقد قورصه داری،
واری هاتو هرتا نیگا امرا
می دیمپراز تو هیستابو
بوارستی
بوارستی
اسالانا
کی هی کس
هی کسه
یاور ندان دابه
چی خوش بو خوشخیالی
تو مره هانده بمانستی
بیدین دریا دیلا،
هرماله با ساحیل نوبوسته قار
چره هر وخت بتابستی
سیا روزان نتابستی
عجب اروزیگار نامرده،
نامردانه ره گرده
ا روزانه سیا مئن تو سیا ابری، بوارستی
تی یارام کی  نوبوسته بی وفایارانه یاره قار
مرا گفتی وفا داری
وفاداره دکالستی
دکالستی
دکالستی

 

هاچین تورابوستان دوبوم.

تابستان بو. گرمه تابستان. نه جه امی خانه ایتا صدا آمویی نه جه همساده خانان. نه همساده مانده ملله کودی، نه امی خوروس کلای اویی کودی. هاچین گرمه زباله بو. دارانه سر زلزله خاندن بویو چیچیننه مرا هوا به گوروز بازی کودن. خیاله واشانه سر درازبکشه هف پادشایا خاب دئن دوبوم......

سه نفری شون دیبید. ایتا سایه بوبوسته بوم. ایتا واهیلابو سایه، ایتا سایه همه جا ایسابوم هیچ جا نه سابوم. زاکان بازه دیبید. چرخه فلک، پنبه رسه، هرکی یام ایجور زاکانه مرا بازه دیبید. شون دوبوم سایه بوم کی زمینه سر فاکشه بوستیم. گایی دراز دراز گایی هاچین تا پا دم. گایی لاغرو فاکشه تا او سره دونیا گایی پاختا بوسته ایتا پامته خاکه سر. ایدفایی نازبایه مره صدایا بیشتاوستم:

- ارسو...ارسو.... بیا پایین میافتی.........

ایجور جه خاب دپرکستم کی می مار دو بالا بجسته داد بزه:

- چی بوبوسته زای!؟ چره تره شه بزه انقد!

سالانه ساله کی می کار بوبوسته داره هاتو را دکفم وختو بی وخت ناره. شمه باغه محتشم. هو داره جیر ایتا پیچه نیشینم. تومامه خانان ایجور دیگه بوبوسته دارد. روبارکنار خیاله ده هو روبارکنار نی یه. کولافرنگی دیمه شمه نیشینمه. گاگلف مره اونه مرا گب زنمه. مره گمه مره ایشتاومه. کولافرنگی هاتو می گبانا ایشتاوه یو می ول بیگیفتنه دیله ره آبه مانه آتشه سر.

 

هان

[1] سلامه آهنگ کی کسایی بساخته یه صوبان تاره مرا جه رادیو پخشا بوستی،  بازینام علیزاده اونه جا ایتا اثر داره کی اونه ایسم ایسه: صبحگاهی