۱۳۹۳ آبان ۲, جمعه

هاتویی بو هاچین هاچینه - با برگردان فارسی- گیل آوایی

هاتویی بو هاچین هاچینه
۰۲ آبان ۱۳۹۳

اسا کی هاتو جه همدیگه سیوا سیوا قاقا بو، فاندرسته، فان درسته، دواریمی، دن واریمی، شیمی، نیشیمی، آییمی، ناییمی، سره سام بیگیفته، چی توفیر داره کی بدانی، کی بدانم، چی می دیل دره....چی تی دیل دره....روزیگار هاتو ایتا دورسفته کوه مانستن جه آمی کول فو وسته،  پاختا بوسته، آمه را بردان دره، خوردان دره...دمردان دره...ایوار ایوارام کی ایتا...هاوار زنه...ایتا...هارای زنه...ایتا...آ کشه...ایتا...ونگ زنه...ایتا گورخانه ایجگیره امی چوما واکونه...واخوبابیمی دینیمی همه چه مانیمی جغیرز خودمان...جغیرز آدم.
هاچین هاچین پاله وان پنبه بوبوسته...یانی هاچین هاچین پرکسنه مرا امه را خیال واداشته کی...اماییمو آ دونیا...آماییمو همه چی.......
وختی هاتو دینیمی کی چارچرخ آمی شین هاوا بوستان دره، تازه آمی چوم واوه...خودمانا دینیم، فامیم کی هیچی ییم هی چی!
بی ناموسی هامما دوارسته داره...غیرت پیرت هاچین پشم!
غورور...گولاز...آدم بون.......هاچین داستانه.
شلی بغمزه ولا کودنه مرا...هرچی کی خوش بینیشت...آمه را چارچنگالی چنگ تاوه دیم.
هی وخت آدم آتو خاک بسر نوبو کی آماییم!
آما، همه چه...همه کسا...دینیمی جغیرز خودمانا.
بی فرهنگه دوارسته، خودایه فرهنگیم!...دوروغ جه امی کول بوجور شوندره....آمی راستی دم زئن دونیا گوشا کرا کودان دره.
زمین جه آما شرم داره.
آسمان جه آما خون واره.
دونیا حال جه آما بهم خوره.

هاتو قاقا بو فاندرستان دوبوم. بمانسته بوم چی بگم. تام بزه. اونه رافا به سام بازام خو دیلا خاله کونه. هرچی به سام بیدم هی چی نی گه. بس بس بس تا هاتو کی باموم ایچی بگم، بوگفته:
کو دوره بو...کو زمات بو...کو وخت بو...کی آ خاکه مئن آدم ایسابو...آدم!؟
آدم قاطیه....آدم بوبو داره هاچین خاب....هاچین خیال....هاچین حرف....ده آدمه واستی کیتابانه مئن بخانیم!
هی کس ده فرهنگا دُور بزه ناره.....اخلاق آویرا بو داره.
خیاله کی هرچی تاریخه دور دوره شر  بمرده دمرده یه جه زمینه جیر بیرون بامو داره....دوو واره شاخو شانه کشه....مورده،
زنده یه!....
زنده، بمرده!.....دمرده قاقیم آ روزیگارا چوم فوچه.........واکوده کورانه مانستن هاچین چوم بنا داریم.

بمانستم چی بگم. هاتو خو کلا کاشتان دوبو. هر چی باموم ایچی بگم بیدم چی تانم بگم! خوره خو حرفانا خاستی بزنه. می حرفه دوما ناشتی.
گاگلف گفتن بانه یه
نه ایشتاوستن

می سرا بوجورا گیفتم. اسمانه ابرانا فان درستم. ایتا آه بکشم. بوگفتم:
- من بشم

هیچی نوگفت

بوگفتم:
- من شون درم

هیچی نگفت

بوگفتم:
- خودا حافظ

خو سرا تکان بدا. ویریشتم را دکفم بشم، بوگفته:
- بینیش نوشو، ایتا پیچه ده بئس.

بئسام. ایستکانا پورا کوده. بوشوییم بوجور. های دوکوده. های بوشوییم بوجور. آخر پسه نانم کوی تا،  کویتا مرا گب زئن دیبیم!
خاندان دیبیم؟ گفتان دیبیم؟ داد زئن دیبیم؟....کی چی گفتان دوبو!، کی چی خان دان دوبو!
من کی نوبوم!

توو چی!؟


هان.



برگردان فارسی:

همینطور، بیهوده، بی دلیل

اینک که همینطور از یکدیگر جدا جدا حیران شده، نگاه می کنیم نگاه نمی کنیم، از هم رد می شویم، رد نمی شویم، نمی رویم می آییم نمی آییم، راه و روال زندگی مان را گم کرده، چه فرق می کند که بدانی که بدانم چه در دل من است چه در دل توست.. روزگار همینطور دارد از هم می درد مانند کوه از شانۀ ما، از گُردۀ ما فرو ریخته، له شده ما را دارد می برد، دارد می خورد گاه گاه هم که یکی هوار می زند یکی فرا می خواند یکی آه می کشد، یک می گرید یکی مانند رعد و برق ضجه می زند چشممان را باز می کند، خودآگاه می شویم می بینیم به هر چیزی مانندیم مگر خودمان. مگر آدم.

بیهوده بی دلیل پهلوان دروغین شده یعنی با بیهوده بی دلیل جنبش داشتن، ما را خیال برداشته که ما ییم و این دنیا، ما ییم و همه چیز.
وقتی همین که می بینیم مرگ سراغ ما آمده ( چهار چرخ ما هوا می شود) تازه چشممان باز می شود خودمان را می بینیم می فهمیم که هیچ هستیم هیچ!
بی ناموسی همه گیر شده، از سر و کول همه بالا رفته. غیرت فقط پشم!
غرور افتخار آدم بودن فقط داستان است.
با زیر سیبیلی رد کرد هر چیز که بر ما خوش نشست، به یکدیگر چنگ می اندازیم.
هیچ وقت آدم اینطور خاک بر سر نبود که ما هستیم
ما همه چیز همه کس را می بینیم غیر از خودمان
بی فرهنگی همه گیر شده خدای فرهنگیم. دروغ از سر و کول ما بالا می رود دم زدنمان که راستگویی گوش دنیا را دارد کر می کند
زمین از ما شرم دارد
آسمان از ما خون می بارد
حال دنیا از ما بهم می خورد.

همینطور حیران شده داشتم نگاهش می کردم. مانده بودم چه بگویم. لب فرو بسته منتظرش ماندم باز دلش را خالی کند.
هرچه ماندم دیدم هیچ چیز نمی گوید. بمان بمان بمان تا همچین که آمدم چیزی بگویم گفت:
کدام دوره بود کدام زمان بود کدام وقت بود چه وقت در این خاک آدم وجود داشت آدم!؟
آدم قحطی ست. آدم شده فقط خواب فقط خیال فقط حرف دیگر آدمیت را باید در میان کتابها بخوانیم!
هیچ کس دیگر فرهنگ را دور نزده است( اصطلاحی عامه در رشت است به نشانۀ بی فرهنگی ) اخلاق گم شده است.
انگار که هر چیز تاریخی از دور دورها مرده خفه شده هست اززیر زمین بیرون آمده است دوباهر شاخ و شانه می کشد.... مرده
زنده است
زنده
مرده است!
زنده مرده است! خفه شده حیرانیم ، چشم بر این روزگار بسته ایم. کورِ چشم باز هستیم بیهوده چشم گذاشته ایم.
ماندم چه بگویم. همینطور حرف خودش را داشت می زد. هرچه ماندم چیزی بگویم ددیدم چه می توانم بگویم! برای خودش حرفهایش را می خواست بزند. دنبال حرف زدنِ من نبود.
گاه گاه گفتن بهانه است
نه شنیدن
سرم را بلند کردم. به ابرهای آسمان چشم دوختم. آهی کشیدم.
گفتم
- من بروم

هیچ نگفت

گفتم
من دارم می روم

هیچ نگفت

گفتم
خدا نگهدار

سرش را تکان داد. بلند شدم راه بیافتم بروم گفت:
بنشین نرو. یک کم دیگر بمان
ماندم. استکان را پر کرد. بالا رفتیم. هی ریخت هی بالا رفتیم سرانجام نمی دانم کدام با کدام داشتیم حرف می زدیم.
داشتیم می خواندیم!؟ داشتیم می گفتیم!؟ داشتیم داد می زدیم!؟ چه کسی چه داشت می گفت! چه کسی چه داشت می خواند!
من که نبودم!

تو چه!؟



همین.





۱۳۹۳ مهر ۲۹, سه‌شنبه

ایتا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

غریبه خاکه مئن، کاخام چیتینه!
ترا هرماله وامرازه تی شینه!
هاچین سایا مانی، شی، آیی، بی قاق!
تی دیم چومانه ارسو در کمینه
فارسی
در خاک غرب کاخ هم به آدم نمی آید( به دل آدم نمی چسبد)
به دلت نمی چسبد که از آنِ تو است.
درست مانند سایه می مانی، می روی، می آیی، حیران می شوی!
روی گونه ات اشکِ چشمان در کمین است!

۱۳۹۳ مهر ۱۶, چهارشنبه

گیلغزل: هاچین نی یه کرا ارسو می دیمپرا فوشوره - گیل آوایی

هاچین نی یه کرا ارسو می دیمپرا فوشوره
آویره قاقه مانستن غمانا پاک فه وه ره

دوَسته بالا به آدم  آ روزیگارا آویر
آویری بوک هاچینه ایجگرانا پاک دواره

ده پاک دمردده هر کِه دینی خوره قاقه
ایموشته غورصه کرا دیمپرانا سورخی داره

بوبوسته آدمی سر پاک سگه سر آ دوران
دباخته تیرا، آغوزه دوما بیگیفته داره

کلاچه سر ناها قوپه خبر نارَد هی تان
هاتو اسیرو آبیر دیل هاچین خو کلا کاره

بینیشته شاخه سرو کونا زئن بوبوسته داب
خبر ناره کی بکفته هاچین خورا فوداره

ده  پاک آویرا بو آدم هاچین بیگیفت سره سام
خراب ببه آ زمانه جه دیل چی خونی واره!؟

بی یا کی یاوری وخته، ناره ایدس ده صدا
"من" و "تو " امرا آما بیم ناویره خون دواره
برگردان فارسی
بیهوده نیست که اشک گونه ها را می شورد
مانند حیرانِ گم شده، غمها را می بلعد
آدمی در این روزگار گم شده، بال بسته
بغضِ گم شدگی انگار از ضجه هم گذشته است
دیگر هر کسی را می بینی حیران شده غرق است
یک  مشت غصه به گونه ها سرخی می دهد
ارزش آدمی در این دوره با ارزش سگ برابر شده است
اصل را گم کرده دنبالۀ فرع را گرفته است
همه سرشان کلاه رفته خبر ندارند
همینطور اسیر و دربه در، دل حرف خودش را می زند
بر شاخه نشستن و ته بریدن رسم شده است
خبر ندارد که افتاده دارد خودش را می گریزاند
دیگر آدمی گم شده، دست و پایش را گم کرده است
خراب شود این زمانه، از دل چه خونی می بارد!؟
بیا که وقت کمک به یکدیگر است، یک دست صدا ندارد
با " من " و " تو"، ما می شویم وگرنه خون از حد می گذرد
.

۱۳۹۳ مهر ۱۰, پنجشنبه

هاچین تورم تورابو روزیگارا پاک واکفم - گیل آوایی


هاچین تورم تورابو روزیگارا پاک واکفم
واکف واکف کی ایسه کِه-خدایا پاک واکفم

آسا کی میدانا شون واستی داب ببه، پایم!،
منام دکفته به میدان هاوایا پاک واکفم

آگه فتاشتده!، جنگل بوبُو بی جنگلخوس
هارای زنم هامه تانا گومارا پاک واکفم

هاچین مره نامو تینتیر یالانچی بو پاله وان
دکفته میدانمه پهله وانا پاک واکفم

برم بری بوگوذشته، واکف داره ماسکا
چوما فوچه کرا ماسکانه لیسکا پاک واکفم

اسا کی دولته دوزو، دوزانه دوزی داب
دکفته دوزانه جان لاب دوزانا پاک واکفم

می خاکه ده آبرار، خاک مره داره معنا
هانه ده ایرثه آما، دوشمنانا پاک واکفم

هیزارهیزار تو بوگو های خدایو رهبر شاه!،
ناره مره کرا توفیر،خودایا پاک واکفم

گیلک جه خوبی نبه، سر ناره فوروز بی حیساب
واکف واکف کی ببه همه تانا پاک واکفم!

گیل آوایی تورا بوسته جه انهمه بیداد
زمینو آسمانو هرتا گابا پاک واکفم!
.

واکف واکف-کوچی شعر- گیل آوایی

می کلا کاشتن تی کلا کاشتن نی یه
انهمه کولکاپیسانه واکفتنه یو روزیگاره واکف واکف
تی مهربانی نیگایا جینیگیر
روزیگار دواره یو
سیایی مانه ذوغالی ره

من
تو
بازام آماییم
آمی خاک
آمی بوکوده گونا!

فارسی
کله شقیِ تو برای حرف خودت ومن برای خودم نیست
گیردادنِ این همه بی سر وُ پاست و روزگارِ به هم گیر دادن!

نگاه مهربانت را دریغ نکن
روزگار می گذرد و
سیاهی برای ذغالی می ماند

من
تو
باز ما  هستیم( می مانیم)
خاک ما
گناهان خودمان!



واهیلی = سرگشتگی، کوچی شعر - گیل آوایی

تورا بُونه دابه
خیالا اورشین کودن!
اسا تو بباف، من بباف
تو
تی زمستانه سرما ره
من
آمی سرا دا آرزویانِه!

ولی چی هاچین
می دیل نا چاستنِه
واهیلابو
تی ببافته زمستانو
آمی وانگردسته بشو آرزویان!

فارسی:
رسمِ دیوانه شدن است،
خیال را چنگ زدن!

حالا تو بباف، من بباف
تو
برای سرمای زمستانت
ومن
برای آرزوهای رهاکرده مان!
اما
دلم فقط به چاییدن است
سرگشته
زمستانِ بافتۀ تو وُ
آرزوهای رفتۀ باز نگشتۀ ما!