۱۳۹۳ مرداد ۹, پنجشنبه

من کی واهیل، تور، آویر، حایرانه حایرانم تره- گیلغزل-گیل آوایی


من کی واهیل، تور، آویر، حایرانه حایرانم تره
پاک تقی دیوانا بُو، کوچان غزلخانم تره

می پیاله پاک داره رقصه تی مو، چوم، تی نیگا
لیسکابُو مستم کی پاک رقصانه رقصانم تره

کاشکی هانده مدرسه شونی بویو تی راشی پا
پاستنو خاستن تی رافا کوچه شلمانم تره!

خوشکه چوبم جوم نوخوردن تا آیی راشی دوار
عشقه زاکی لاب دارم پاک ولوله کانم تره

جه ازازیل بُون دوارسته، ایسَم لاب پیله لات
پاک واکف دارم! واکف! لاتانه لاتانم تره

وای اگه لوچان زنان، رخشان کشان با تی برار
نه بیده بشناخته! بیشی، ارسو وارانم تره

گیل آوایی وسته ده زاکی، بوشو سالانه سال
پاک تورا بوسته هاچین پاییزه ولگانم تره!

فارسی
من که سرگشته، دیوانه، گُم، حیرانِ حیرانم برایت
درست مانند تقی دیوانه[1] شده، غزلخوانِ کوچه ها هستم
پیاله ام انگار رقصِ مو، چشم، نگاهِ ترا دارد
لوس شده مست هستم که تماماً رقصانِ رقصان هستم برایت
کاش باز مدرسه رفتن بود و چشم به راهِ آمدنت
منتظرت ماندن مانند تیر برق کوچه ام برایت
چوبِ خشکم بی حرکت تا می آیی از راه در گذر
عشقِ کودکی دارم از حرف گوش نکنهای بازیگوشم برایت
از بی قراری گذشته، دیگر یک لات هستم
درست دنبال شر می گردم، گیر می دهم بی دلیل، اشک بارانم برایت
بس است کودکی گیل آوایی ، سالهای سال گذشته
درست دیوانه شده برایت برگ پاییزی هستم برایت

.

[1] تقی دیوانه یکی از دیوانه های مهربانِ شهرم رشت بود.رهگذرها را از دور می دانست که کمکش می کنند یا قصد اذیت کردنش دارند و به تناسب همین حدسی که می زد یا تهدید می کرد که فحش می دهد یا به نوعی ستایش می کرد. شکم بزرگی داشت و تی شرتِ سفیدی پوشیده بود که رویش نوشته شده بود: سه ریال بدهید این شکم خرج دارد!

۱۳۹۳ مرداد ۲, پنجشنبه

گیلداستان: پیاده بوشو تی پا واج بایه - گیل آوایی

پیاده بوشو تی پا واج بایه
گیل آوایی
15 فوریه 2009

زالاش باورده، هاچین ایتا دونیا غورصا می دیله مئن اورشین گودان دوبوم। لل پر نزه یی। گاگلف کبله علی بازار مج، موشته کرفا ایور زه ای ایتا چکه یخه آبا اودوشتی। کاسااقا چانکش، دیفاره کش خوابا شوبو। ایتا پیسه کلاچ نانم چی خود توک بیگیفته، داره لچه اونا چارچنگالی فوقوفته بو کرا چیک چیک صدا دایی ।
زارا مار کرده خاله مرا هرچی هیشت هیشت گودی، کلاچ جوم نوخوردی। آشغالانه مئن می چوم دکفته ایتا پاره توپا। اونا اوسادم । بیدم شا چاگودنو بازی گودن। پاره توپا ویگیفتم بشم بخانه بودوجم. هالا فانرسه بوم کی می مار مرا بوگفت :
- تو ده نخایی بیشی ! او بیچاره ویشتایی جان بمرده!
هاتو کی می ماره صدا بامو کی بوگفته ده نخایی بیشی! مرا پاک برق بیگیفته! یاد بامو مرا کی واستی می پئره ره نهار ببردیبیم.
پاره توپا دیفاره کش خوشکه چوبانه مئن جوخاستم. ایدفایی بیدم ایجور کی وارش نودانه دپاچه یو اونه نرمه صدا می گوش بایه، اینفر خواندان دره:
- آی خودا، پر فادن، من پر بیگیرم، آخ جون... رایه بابل و بابلسر بیگیرم آخ جون...جانه دیلبر ..
نیمیزگیره پرچینه درزه جا می چوم دکفته سیما خانه. بیدم می سیا کور چا جان کی آب واقوشتان دره، خوره خواندان دره. تا بایم ویریزم آقوزداره شاخه واچکم بشم بوجور اونه ره ایتا شیب بزنم کی مرا فان دره، بیدم می ریکابی هاچین شالیکی یا مانه، می دیم پر پاک گیله الابه، مره مره بوگوفتم آتو اگه مرا بیدینه ده هرماله می سر الاما نخوایه دئن.
هوتو پرچین کش جوخوفته جونخوفته، دوزیکی اونا فاندرستم. می لابیلا فه وه رستم، ایتا آه بکشم. هلا می آه تومانا نوبوسته می ماره کتله لنگه بیگیفته مرا کی هاتو خیاله خوجدارا دبکه بزنه مره تاوه دایو می سر داد بزه:
- ویری ده زای! تو پرچینه کش چه چو زئن دری آخه! جانه مرگ نیبی تو! وااااااااااااااای!!!!
می مارام کی مالیات پالیات ناشتی، هاتو کترایی داد زه یی. مگه یارستیم می مارا بگم که سیما صارا مئن ایسا یو من اونا فاندرستان درم!؟ ایجور می آبرو بردی کی سیمامار کرده خاله مرا دکفتی می جان کی بازام اونه دختره دوما بیگیفته دارم.
هانه واستی هیچی نوگوفتم. پرچینه کش ویریشتم. بوشم می دیم پرا بوشوستم. نارخوریا اوسادم را دکفتم.
می پئره نارخوری یام کی ایتا دوتا نوبو! لاکیتاب شیشتا طبقه داشتی. جه شوره کولمه بیگیر تا میرزاقاسمی یو زیتون پرورده یو توربو چه دانم هرتا ناهار واستی شیش طبقه نارخوری لبالب بوبوستی بی. منام همه تا روزان واستی می پئره ره ناهار ببردیبیم.
تابستانان هان می کار بو. کی کی ناشتیم مدرسه وازا به تا جه اناهار بردن جیویشتی بیم. ایتا پیچه دوتاپیچه رایام نوبوکی. او وختان کی امی خانه دباغیان بو واستی تا آچ بیشه بوشوبیم. اونام نه چرخ مرا یا ماشینه مرا ! هاتو واستی پیاده کی ویشتره وختانام پابرانده بوم، بوشوبیم.
مرا مراقا گیفتی نارخوری یا می دس بیگیفتی بیم انهمه رایا بوشوبیم تازه می دیل زه یی همش می پوشته تان کی نوکونه سیما مرا بیدینه! هامه تا روز تا می پئره دوکان واستی مره مره مورغه مانستن چیلیک بزه بیم تا فره سه بیم می پئره دوکان.
بازی وختان کی می پئره خوشخوشان بو مرا دو زار فادایی ایتا بیلیطه خطه واحد کی پیاده وان گردسته بیم ولی هرماله نوبوستی کی می پئر خوشخوشانی بوگودیبی یو مرا پول فادابی.
ایتا روز هاچین زالاش باورده بوم . زباله بو. روباره کوله سر آبلاکویان تته رج زباله خابا دیبید. داره لچه ایتا زلزله پاک خو چیلیکا دورسینن دوبو. ممداسنه خانه باغه داره ارباخوجا کی بیدم می دان آب دکفته. مرا جوم جوم دکفت. حاجی چوس نفسه دوکانه کش ایتا کولاکتا اوسادم دبکه بزم ارباخوجه داره لچه. ایدفایی ممداسنه مار خیاله کی ایجگره بوکونه ایجور داد بزه که قورابیه فوروش، جه خو زباله خواب دوبالا بجسته.
ایتا ارباخوجا کی دیفاره کش بکفته بو اوسادم پا به گروز بنام. ممداسنه سر الامه پیدا نوبوسته، حاجی چوس نفسه دوکانه پوشته را جیویز بزم تا تانسیتم بودو وستم. مشته قولی جه خو دورسفته دوکان کی تاخ تاخی نان چاگودی، ایتا تره پایه اوساده می دومبال دکفت. منام کی هاچین خیاله دونیا قهرمانه دو وستن ببم ایجور فشفشه مانستن دو وستیم کی مشتی خودایام نتانستی مرا فاره سه.
روبارکنار همه جانشورا دیبید. مشته غولام حوسِن ایجور آشغالی واز بوگوده کی شاپور فینگی لیسته کوله سر جلسکسه دکفته آبه مئن.
می تومان پیرانا بکندم روبارا و ِر بزم بوشوم اویتا کوله سر. آفتاب دتابه مِئن، مرا تکان بدام کی آب بوتوککه. ایتاپیچه آب دپاچسته بو می پیرانا هیستا گوده بو. اونا فیچالستم تکان بدام دوگودم. زاکان توته داره جان دکفته بید. ایتا داره خال ساق نمانسته بو.
دور دوره شر اَمد، زارا خاخوره مرا خوشکه لاس زئن دوبو. هاتو کی علی درازه مارا بیده، خو دوما جیگا بدا. مرا نیده بو بنام. می تومان پیرانا دوگودم جه روبارکنار را دکفتم بشم سرچشمه یو کورده محله را تا بشم پاستوریزه.
می جیبه مئن سبج پوشتک زه یی. هاچین یک شی ناشتیم. می لب خوشکا بوسته بو. چشمه لب ایتا موشته آب بوخوردم. می مچا پاکا گودم. را دکفتم. سرچشمه زاکان دیفاره کش نیشته بید یار بیگیرید تا کوچی گل بازی بوکونید.
پیله صارایی یا دوارستم. چوب بوری کنار بیرون باموم. کورده محله هالا فان رسه بوم کی موسن چانکشه صابخانه یا بیدم حاجی قاب بازه مرا چانه زئن دوبو نانم چی سر داوا داشتیدی. ایجور کی اوشانه نیده دارم، یهودی قبرستانه دیفاره کش جیویز بزم کورده محله کوچا سر بیگیفتم. آزاد دارا فانرسه بیدم سیما برار ایجور خو دسانا وازا گوده آموندره کی می ناف دکفت. دانستیم کی ایروز واستی مرا واکفه. همیشک مرا ایجور دیگه فاندرستی. هاتو سیما برارا قاقا بوسته بوم کی بیدم اونه ریفقانام شلمانه کش ایساده تا سیما برار کی مرا واکفته بایید دکفید می جان. منام کی هاچین ازایلا مانستیم تا ازایلام نوبوستی بیم نوبوستی کی پا به گوروز بنابیم . بازین سیما ده می خطا نخواندی. منام کرچ! می سر بوشوبی می کر گوزی نوشویی! جه اشلمان تا او شلمان کی ایتا ور من ایسابوم ایتایام سیمابراره ریفقان، می دیل خواستی ببه جه رشت تا تهران. نه سیما برار مرا فاره سه بید نه اونه ریفقان! ولی اوتو نوبو. اشلمان تا اوشلمان شیب بزه بی همه تان فو وستیدی می سر.
شیش طبقه نارخوری یا بنام دیفاره کش. می شلواره شلانقورا دکه شم. می دستانا وازا گودم ایجور که هاتو مرا فاره سه اونا فوتورکم. سیمابرار مرا فانرسه بو کی ایوار بیدم بارام لاکه پوشت مسود پلادانه امرا کی روبارتانه جا آموندیبید، کورده محله کوچا دوارسته، فاره سه یید مرا. خیال کونی ایتا دونیایا مرا فادابید.
می لبله بیجیر نامو بارام لاکاپوشت اولی چکا بزه. تا سیمابرار خو ریفقانا دوخوانه مسود پلادانه ایتا گیله گوده مرا بزه سیمابراره غیرتا. می دیل بوسوخت. بارام لاکه پوشت تا بخایه سیمابرارا ببره بوجور تورشه خیاره مانستن بزنه زمین، دکفتم وسط اوشونا سیوا بوگودم.
تو نوگو سیمابرار خودا خودا گودی کی اینفر اونه داد فاره سه! سیمابراره ریفقان بوگروختیبید. بیچاره بمانسته بو تسکه تنا داوا میان. بازین کی داوا لاف دکفته، سیما برار خو دوما جا بدا مرا ایجور فاندرست کی یانی تی حیسابا رسم!
هاچین دور اوسادی. پیشت بوگفتی بی خو تومانا دیمیشتی! منام دانستیم کی هاچین خالی آبه خوره بیخود دور اوسانه.
منو بارام لاکه پوشتو مسود پلادانه تا پاستوریزه بوشوییم. من تازه آباده رایا بیگیفتم اوشونام لبه آب کی خواستید بیشید امینه ضرب شختی پختی محل.
مره وازو ولنگادوبومو مره مره گفتیم: چی ساق جیویشتم ناویره مرا اینقدر زه ییدی که بوستیم تورشه تره!
چفه عرق بوم. ویشتابو مرا. می دیم پر هاچین شه بزه بو. های مره جوم جوم دکفتی بینیشینم شیش طبقه نارخوری چانا دودم ولی می پئره دس نیارستیم.
ده پاک وُورسفتانه مانستن، را شون دوبوم. تازه آبادا دوارسته فاره سه بوم پولیسه را. پاک زالاش باوده فاره سم آج بیشه می پئره دوکان. شیش طبقه نارخوره بنام کوچی شکافه جور. ایتا لیوان آب بوخوردم. می پئرا فاندرستم کی مرا پول فاده یا نه. پیاده واگردسته بیم می چارچرخ هوا بوستی.
می پئر می سرکلا فاندرست خو اخمانا جیما گوده تا بخایه ایچی بگه بوگفتم وا بشم روبار تا زباله یه جانشورا بوکونم مرا بوشورم. می پئر هیچی نوگفتو خو حرفا بوخورد. ولی بیده بازام من ایسام اونه رافا خیاله کی می دسا بخوانده داره یو بفامسته بی کی چی واسی ایسامه، بوگفت:
- پیاده بوشو تی پا واج بایه
دونیا پولام بداشتیبیم بازام می جیب خالی بو. یا داشی به دوریال یا تهرانی یا چاله گود....خولاصه ایجور پوله چانا دوستیم هو قوماربازه مانستن کی همش داشتی یو ناشتی.
ده می پئره رافا نه سام کی بازام مرا بگه چی بوکون چی نوکون. تازه اگه بفامستی بی که داوایام بیگیفتم ده می پیله تیکه می گوش بو.
ایمرویام دئرا بوسته بو. می مار هاتو دادو فریادا دوبو کی های گفتی:
تی پئرا فارس کی بیچاره ده زالاش بارده داره!
منام می دیله مئن گفتیم کی:
خاب باوره. انهمه رایا بشم کی مرا بگه: پیاده بوشو تی پا واج بایه!؟

۱۳۹۳ تیر ۲۵, چهارشنبه

شیشتا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

چره دونیا آتویه!؟ پاک چیتینه!،
غموغورصه دمردن لاب، هاچینه!،
هاتو جه جیر جه جور  غم واره بیصاب!،
جه چومان کی تانه ارسو نیچینه!؟
فارسی
چرا دنیا اینطور است!؟ اصلا دلپذیر نیست
فقط غم و غصه و خفه شدن است
همینطور از پایین از بالا می بارد بی صاحب
از چشمها چه کسی می تواند اشک نچیند!؟

2
هونیمی، روزیگاره کی واگردست!
آمی خاک بر سری نسله نگردست!
باموییم چوم واکودیم رُو بامو کار
هاتو کی شا بوشو، آخوند واگردست!
فارسی
همانیم، روزگار است که برگشته است
برای نسل خاک بر سر ما روزگار نگشت
آمدیم چشم باز کردم کار بهم ریخت
همچین که شاه رفت، آخوند این رو آن رو شد!

3
شبانه بی کسی بردن تی نامه
خیالا شون نیویشتن تره نامه
تی امرا گفتنو خاندن کودن داد
مره لانه خیاله کی تی بامه!
فارسی
شبهای بی کسی بردنِ اسم توست
به خیال رفتن، برایت نامه نوشتن است
با تو گفتن، خواندن، داد زدن

انگار لانه برای من، بامِ توست!

4
بشم تی دوری جا دریا دیمیرم
اگه دینمرمه کولی بیگیرم
کوله شورا کونم به-سم تی رافا
فادم تی مارا تا ترا فاگیرم!

فارسی
از دوری ات بروم دریا غرق شوم
اگر غرق نمی شوم بچه ماهی بگیرم
بچه ماهی را شور کنم منتظرت بمانم
بدهم به مادرت تا ترا بگیرم!


5
می دیله قورصا چوم گیره فیشانه
زنه ردده می دیمه سر نیشانه
هاتو کی چکه چکه دیم کی به هیست
می آ ارسو گیره مچچا چیشانه
فارسی
غم دلم را چشم می گیرد دور می ریزد
مانند باران کمانه میزند روی گونه ام می نشاند
همچین که گونه با قطره قطره خیس می شود
آه من اشک را می گیرد به لبانم می چشاند

6
بوشو مارا بوگو دوری ده وسته
آویری، دوری، می بالا دوسته
هاچین واهیلابوسته، دور جه  می خاک
چومان قاقه جه ارسو پورا بوسته!
فارسی
برو به مادر بگو دوری دیگر بس است
گم شدگی، دوری، بال مرا بسته است
تمامن سرگشته شده از دوری خاکم
چشمها حیران است از اشک پر شده است

بجای مادر می شود یار هم گذاشت! اینطور:
بوشو یارا بگو دوری ده وسته

برو به یار بگو دوری دیگر بس است.....
.


۱۳۹۳ تیر ۱۷, سه‌شنبه

پنشتا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی


0
ایزاک انه، او زاک شونه
هیتو مُونه خالی خُونه
ایزاک نونه، او زاک  نونه
آجه که تنایی مونه
فارسی
این فرزند می آید، آن فرزند می رود
همینطور خانۀ خالی می ماند
این فرزند نمی داند، آن فرزند نمی داند

برای مادر تنهایی می ماند

1
خیالا چو زنم، می دیل فورانه
چومانه سر هاچین ارسو دو وانه
هاتو واهیلا بوسته فان درم قاق
چره آ اسه مان می چوما مانه!؟
فارسی
خیال را می گیرانم، دلم آن را فراری می دهد
بر چشمان من همینطور اشک می دواند
همینطور سرگشته شده حیران نگاه می کنم
چرا آسمان مانند چشمان من است!؟

2
پیاله خالی یه! ارسو یا عشقه
می یاده اورشینابومویا عشقه
هاتو شانه زنم یادا دهم باد
بازین می ارسُونه سوسویا عشقه!
فارسی
پیاله خالیست، اشک را عشق است
مویِ یادِ بهم ریخته ام را عشق است
همینطور یاد را شانه می زنم باد می دهم
سپس سو سوی اشکهایم را عشق است


3
چوما گم وسته ده ارسو فیشاندن
می هیسته دیمه سر ارسُو نیشاندن
می چوم  واهیلا بُو، لوچان زنه، قاق!
هاچین وارش مانه ارسُو واشاندن
فارسی
به چشم می گویم بس است اشک ریختن
روی گونۀخیسم اشک نشاندن
چشمم سرگشته، تلخ می نگرد حیران است
انگار باران اشک را تاب می دهد

4
 چی خورشیدا فوتورکست، کی آویره!؟
ایدونیا غورصه مئن دیل وا دیمیره!
هاتو اورشین کودن سینا کشئن چنگ
آ تاریکه شبا کی وا  فاگیره!؟
فارسی
خورشید  را چه یورش برده که گم است
میانِ یک دنیا غصه دل غرق می شود
همینطور جوش و خروشیدن و چنگ زدن بر سینه
این شب تاریک را چه کسی باید بگیرد!
.