۱۳۹۰ آبان ۶, جمعه

پیره زناکه خانه انجیلدار، گیلیکی داستان - گیل آوایی



پیره زناکه خانه انجیل دار
اکتبر 2007

هاتودیفارا واچسکته داره لیسکه ره! ایتایام نه سا بگه آخه:
- ترکمه! تو مارو خواخور ناری مگه آتو مردومه دیفارا واچکستان داری!

تا بایه ایتا آپار مرا بزنه لیسکه ره که سرا، آنه پا جیلیسکه، پاختا به چاله چله آبه مئن. لیسکه ره که دانه،  واگرده بیدینه چی بوبو! هوتو که دیفاره جور فاره سندوبو بوگفت:
- آها! خوب بوبوسته! تو جمختی مرا!

هوتو کی خندا دوبو بوگفته:
- آخه بتو چی که من کویا واچکستاندرم. توپاسبانی!؟ کلانتری! اخه بتوچی کفتال! همه چی مئن دری!
پیرزنای هاچین هیسته چورا بوسته بو. اونه پیران میران، دامن پامن بوبوسته بو لاب چله اب. خواستی ویریزه، دو واره بکفته.
لیسکه ره، ده تاب ناوره. جه دیفار آیه بیجیر. بودوب بودوب خورا فارسانه پیره زناکا. آرامه او نه بالا گیره، هوتو کی خندا دوبو بوگفته:
-         آخه مشته خانم تو نانی چی خبر بو کی! تو نانی!

لیسکه ره توکه زبانی گب زه یی. گاگلف اونا جوتیکی واکفتی، مشته خانما گفتی من دگانم. بیچارا ره که جا هاچین شه زه یی.
پیره زناکه گوش بامو کی لیسکه ره بوگفته داره، من دگانم!، ولی خورا بزه به نیشتاوستن. بیچاره  جه کمره درد هاچین داد کودان دوبو یو، های اوخی اوخی کودی، گفتی:
-  بیلا وارث ببه آ وارش. تکان خوری آسمانه جا سوان پلانه مانستن آب فیوه بیجیر، پاک خیاله کی خودا آفتابه مرا آب دپاچانن دره همه جایا. ایتاجایام خوشک نمانه کی آدم بتانه خو پایا بنه. تکان خوری همه جا به هاچین چله کله.

لیسکه ره که کومکه مرا ویریشتان دوبو کی واورسه:
- خاب اسا بوگو چی خبر بو! چره مردومه دیفارا واچکستان دیبی؟

لیسکه ره که زور زوریکی خو خنده یا، جا، دان دوبو، بوگفته:
- نانی چوتو فوقوفته بو کی! تو نانی! من گمه تونام ایشتاوی!

ایتا پیچه پیره زناکه لیباسه چله پلا دسه مرا پاگوده، بازین بوگفته:
- حاج خانم نانی چوتو فوقوفته نهابو. حاجی چنسام کله خوکه مانستن اونا فوتورک بزه  بو!

پیره زنای خو دسا ببرده خو دهانه ویرجا کی یانی خو دسا گاز گیفتان دوبو، بوگفته:
- آو....! روزه روشن خجالت نکشه! کفتال! مینبره سر بازین هیزار جور مردوما گه چم چین بوکونید، پرچین بوکونید! بازین خودش چره! لا ایلاهه ایللا! چی دوره زمانه ای ایسه!

لیسکه ره کی ده خو خندا جه خاطر ببرده بو، پیره زناکه خرتو خشاکا بیگیفته خو ایتا دس،   اویتا دسه مرایام پیره زناکه بالا بیگیفته، را دکفتان دوبو کی بوگفته:
- آگه بدانی حاجی چنسه زن، چی اوخ اوخی کودی! حاجی چنس  ده لاب تورو دیوانانه مانستن اونا فوتورکسه بو. رام نوگوده حاج خانمه!

ایتا پیچه تام بزه، بازین بوگفت:
- آدم حاجی چنسا کی فاندره، خیال کونی اونه ازار ایتا پوتارام فانرسه! بازین خو زناکا چوتو فوتورک زنه!

پیره زناکام لیسکه ره که لبلا بیگیفته، بوگفته:
- بیچاره زنانی او وختان کی حاجی چنسه پن زاری روضه خوانی مرا هشتا زاکا گردانه یی! اونه صدایا هیشکی نیشتاوسته! اسا کی وا ایتا نفس بکشه، حاجی چنس تورا  بوسته داره!

ایتا پیچه خو پوشتا بمالسته یو اوخه اوخه بوگفته، بازین خو گبه دوما بیگیفته:
- داشی داشی مرا خو زاکانا پیللا گوده! سال دوازده ما ایتا حمام نوشویی. هوتو خانه مئن آب نایی خو زاکانا سره جانا تشته مئن شوستی یو هیچی نوگفتی. ویشتایی مرا هاچین بوبوسته بو دو تا خاش! ایشکوره مرا پلا پختی، زاکانه چانا دوستی، خودا بداشت چوتو حاجی چنسه دس تا هاسا نمرده خودا دانه!

لیسکه ره خاستی بگه کی مشته خانم تو چی دانی! پیره زنای وناشته لیسکه ره که لبله بیجیر بایه، بوگفته:
- آخه ده آ سندو ساله مئن! آ حاجی چنس چوتو زناکا فوتورک زنه! ده کفتالا بو داره. ده واستی خو گونایانه دس، خوداجان خجالت بکشه! آخه بوگو کفتال!؟ تو پیره زناکام رام نوکونی! اونام فتورکی!؟ آخه قصال تی رویا بوشوره! ده خجالت بکش! خودا جان خجالت نکشی! تی زاکانه ویرجا خجالت بکش! آخه روزه روشن تو زناکا فوتورکی! مگه شبا تی جان فاگیفته دارید!

لیسکه ره هاتو قاقا بو مشته خانما فاندرستی. خوره خوره گه:
- من نانم چی خوره گفتان دره. آخه من چی گم اون چی گه!؟ پشما زنه پنبه عوض!

تا با مو حرف بزنه، بازم پیره زنای ولناشته لیسکه ره که لبله بیجیر بایه. بوگفته:
- ایتا پیچه بدا آیه بینیشینم. می چکره ده قو وت ناره. می چوم سیایی شون دره.

لیسکه ره هاتو پیره زناکا فاندرستان دوبو کی بوگفت:
- مشته خانم تا تو ایتا پیچه تی خستگه بیگیری من بشم بیدینم حاج خانمه سر چی بلا بامو داره. می حواس اویا ناها.

لیسکه ره هاتو شون دبوبو که دیفارا دو واره واچکه بشه بوجور، پیره زناکا دینه کی خو خرتو خشاکا بنا داره دیفاره کش، رادکفته داره بایه لیسکه ره که ور.
لیسکه ره پیره زناکا محل ننا دیفاره واچکستانا سرا گیفته بو. پیره زنای فارسه دیفاره کش. لیسکه ره ایتا پیچه ده داشتی که دیفاره جور فارسه. پیره زنای ارام ارامه گه:
- می دسا بیگر بدا منام بیدینم حاج خانم سر چی بلا آمون دره!

لیسکه ره ده هاچین خاستی پیرزناکه واکفه هرچی آنه دهان دره اونا بگه. خو دسا درازا کونه کی پیره زناکه دسا بیگیره فاکشه بوجور. پیره زنای خو چادورا خو کمره دور واپخته، خو دسا درازا گود، لیسکه ره که دسا بیگیفت. هاتو لیسکه ره اونا دسه بیگیفته نیگیفته بوگفت:
- تو ده چره آمون دری آخه مشته خانم! حاجی چنس خو کارا تماما گوده. حاج خانمام آیوان کش کفته. بیچاره ره آدمه دیل سوجه مشته خانم....

پیره زنای گه :
- مرا فاکش بوجور بدا منام بیدینم چی بوبو داره. آخه نیبه کی هاتو روزه روشن بیچاره زالاش باورده ایوانه سر بکفه. شایدام ایتا کومک بخواست!

لیسکه ره کا ده مراقا گیفته بو. پیرزه زناکه دسا گیره هاتو فاکش فاکش خواستی اونا ببره دیفاره جور کی پیره زنای ایتا داد کونه که هفتا محلا دواره. لیسکه ره تا دینه هوا پسه پیره زناکه دسا ولا کونه،  واز کونه جه دیفاره جان بیجیر، پیره زناکا وا دیهه! نه پا به گوروز.
پیره زنای ایتا دسه خو کمره سر ایتا دس خو خاشه کونا مالستان دبوبو.
لیسکه ره دیفاره جان شه دور دوره شر ایتا شلمان پوشت جوخوسه. ایتا پیچه آرا اورا یا فان دیره دینه حاجی چنسه جان خبری نی یه. آرام ارامه ایه پیره زناکه ور. اونه دیل نامویی که پیره زناکا هوتو خودشه حال بنه بشه.
هاتو کی فارسه پیره زناکه ویرجا، پیرزنای پور ده ننابو کی اونا فوشا گیره. لیسکه ره پیره زناکه دسا گیره اونا راستا کونه. هوتو فاکش فاکش دیفاره کش را دکفه ایه تا پیره زناکه خرتو خشاکه ویرجا که ایتا پیچه اوشن تر، ناهابو. پیره زنای کی هاتو نالا دوبو بوگفت:
- حاج خانم چوتو بو؟ بازم هوتو آیوان سر غش بوگوده بو؟ یا بازام حاجی چنس اونا فوتورکسان دوبو؟

لیسکه ری ده خاستی شاخ شاخه که مانستن شاخ بیرون باوره. قاقا بو پیره زناکا فاندرسته. تا پیره زنای بخوایه ایچی دیگه بگه، واورسه:
- آخه دیفاره جور تو چی خاستی بیدینی! تا هسا بیده داری کی دیفارا اینفر تی مانستن بشه بوجور!؟ آخه آن چی کاری بو مشته خانم!؟

پیره زنای لیسکه ره کا تشر زنه گه:
- تی دوما جا بدن. مگه دیفاره جور شون کاری داره! من همیشک خودم انجیل دارا واچکم شم تا اونه لچه! تنایی ایتا زیبیل انجیل چینم.

لیسکه ره کی خو خندا قایما گوده بو واورسه:
- مگه شیمی خانه انجیلدارام ناها!؟

پیره زنای گه:
- آو..... مگه به انجیلدار نمانه!؟

لیسکه ره کی پیره زناکا دس تاودان دوبو، واورسه:
- بازین شیمی انجیل دارا، انجیل کفتکام واجه مشته خانم!

پیره زنای گه:
- آو... اگه انجیل کفتک وا نجیبی، بازین چوتو انجیل واجه!؟ اول انجیل کفتک  بازین انجیل!

لیسکه ره کی هاچین خنده جا دورسفتان دوبو، خواستی ایچی دیگه واورسه کی پیره زنای گه:
- هسا تو انجیل دارا وا بدن. مرا بوگو بیدینم حاجی چنس چوتو حاج خانما فوتورک بزه بو!

لیسکه ره ده هاچین خنده جان ترکستان دوبو. خاستی بازام انجیل داره جا واورسه ولی پبره زناکه تشره مرا خو دوما جا بدا. بوگفته:
- حاجی چنس ایتا تره پایه مرا دکفته حاج خانمه جان. بیچاره زناکا هاتو دخشارده بو آیوان سر اوتاقه دیفارا، تکان خوردی زه ای حاج خانما. بیچاره جانا جیجا بوگوده بو...

پیره زنای ولناشته لیسکه ره خو حرفه دوما بیگره، خوشکا زه واورسه:
- آو...............یانی حاجی چنس خو زناکا زئن دوبو!؟ یانی....

لیسکه ره کی بازام انجیل دار و انجیل کفتکه فکرا دوبو، بوگفت:
- پس چی!؟ خاستی بیچارا داره سر وارگانه! تره پایه مرا اونا زئن دوبو ده!
پیره زناکا خوشکا زه بو.

لیسکه ره خو رایا بیگیفت بوشو.
حاجی چنس تازه بامو بو بیدینه پیرزه زناکه صدا چی واسین بو!
پیره زنای خیالا شوبو. پاک هاتو بو کی حاجی چنس تومان پیران بکنده باموبو پیره زناکه ور. حاجی چنسه زن دیفاره کش، ایتا درزه جا فان درستان دوبو. پیره زنای حاجی چنسا قاقابو فاندرستان دوبو.
حاجی چنسه چوم ایدفایی دکفه خودشه ریفقا،  آشیخ کونوسا جه دور دینه کی آمون دوبو. آشیخ کونوسو حاجی چنس هاچین برار برار بید. آیتا اویتا ره داشی مرا پاکت دوکودی!
پیره زنای ده تورابو خاستی هرچی آنه دهان دره با جعبه ولا کودی بی! هاتو کی خاستی ایچی بگه دینه ایتا پیسه کلاچ دکفته داره اونه خرتو خشاکه جان. پیره زنای ده هاچین رو باموبو!
تمام

۱۳۹۰ مهر ۲۷, چهارشنبه

دیلا گمه تره هر شب کرا ده ول نیگیره – گیل آوایی

ایتا گیلکی غزل بی چاکون واکون

دیلا گمه تره هر شب کرا ده ول نیگیره
جه دوری ونگ بزنه سینه کش کرا دیمیره

خیالا گم نبه هر شب تره ایتا پیله لات
چوما گمه ببه وارش جه تو ده دس ویگیره

تی عکسه قابا نمه پرده پوشت نبه پیدا
ترا ده فان دره چوم های نیگا جه تو جیگیره

هاتو کی دیل گیره انگاره چوم ببه تره قاق
چوما فوچه دیلا گم گریه زاری جا بیمیره

خیالا گم نشه هر شب تی امرا دریا لب
تی ناما بینویسه فورشانه سر بغل بیگیره

هاچین نبه تی واسی چوم به را مثاله آه
جه دوری آ بکشه ارسو فوکونه پاک دیمیره

ده داب بوبو آ زمانه سیوایی، تنهایی آه
شبانده روز کرا می دیل تی واستی سربجیره

۱۳۹۰ مهر ۱۹, سه‌شنبه

ایتا جه خیاله بازی یان - گیل آوایی

ایتا جه خیاله بازی یان:

تمانا بوسته بازی
باغ نفس کشه جه زاکانه داده بیداد
روباره جانشوران
نخله زیتونه سه قرانی صابونه مرا
بوشوسته تمیز
وای خیابان شون
شهره لاکویان
هرتا غوروبه خوشخوشانی عروسان
بازام تماشائیه هالا!
پهلوی
شیک
شاه
رادیوسیتی
بی پوله جیوانانه یاور، موسیو جان
سبزه میدان
لاکانی
پارک شهر
ماره لبخند زاکانه پیچپیچ کودنه:
پوزه عالی جیبه خالی
.........
یکی از بازیهای خیال:

بازی تمام شد
باغ
از هیاهوی بچه های محل
نفس تازه می کند
جانشوران رودخانه ی شهر
صابون نخل زیتون ِ سه ریالی
شسته
تمیز شانه کشیده
آه رفتن ِ به خیابان
دختران شهر
عروسان شادی هر غروب
تماشاییست هنوز!
پهلوی
شاه
شیک
رادیو سیتی
موسیوی همیشه یار جوانهای بی پول!
سبزه میدان
لاکانی
پارک شهر
لبخند مادر زمزمه ی ماست:
پُزِ عالی! جیبِ خالی!

۱۳۹۰ مهر ۱۸, دوشنبه

سه تا گیلیکی چاردانه - گیل آوایی

ماری جان شب نوخوفتم تی نیگا ره
شبه دیل گورشابو می ارسو آه ره
تی تی بوگروخته می دیل با خوروسخان
تره واهیله تی کتله صدا ره

فارسی
مادرجان شب نخوابیدم برای نگاه تو
دلِ شب کباب شد از اشک و آه من
ستار گریخت، دلم با خروسخوان
سرگشته تو ماند و صدای دمپایی تو!

2

تی واستی من ایسَم تورو خی یالی
می همساده مرا گه بوشو مالی
تی عکسا فان دِرَم هاتو ایسم قاق
ترا هالی نیبه فارسی می نالی

فارسی
برای تو دیوانه و خیالاتی هستم
همسایه من می گوید که از دست رفته ای
عکس ترا می نگرم همینطور حیرت زده می مانم
حالی ات نمی شود فارسی ناله می کنی
3

می چوم دریا بوبو خالی پی یاله
مره تام توم بزه دیل پوره ناله
تی عکسه سر فی وه ارسو منم قاق
ده گورشا بوم خایم دونیا بکاله

فارسی
چشمانم دریا شده پیاله ام خالی
لب فرو بسته ام دلم پر از ناله است
اشکم روی عکس تو می ریزد، شگفت زده ام
دیگر سوخته ام می خواهم دنیا فرو بریزد